Fedakarlıkta Algılanan Zarar Ölçeği ve Fedakarlık Doyum Ölçeği’nin Türkçe’ye Adaptasyonu

Year 2013, Volume: 4 Issue: 40, 176 - 185, 30.09.2013

Çiğdem Topçu Esin Tezer

Abstract

Öz: Bu çalışmada evlilik ilişkilerinde fedakarlık davranışının kişi tarafından nasıl algılandığını ve kişiye
sağladığı doyumu ölçen tek boyutlu, kısa ve kolay puanlanabilen iki ölçme aracının Türkçe uyarlama
çalışması sonuçları ile geçerlik ve güvenirliklerine ilişkin kanıtlar rapor edilmiştir. Ölçek maddelerinin
Türkçe çeviri çalışmaları tamamlandıktan sonra ölçekler 108 (66 kadın, 42 erkek) ve 105 (65 kadın, 40
erkek) evli ve gönüllü bireye uygulanmıştır. Açıklayıcı ve doğrulayıcı faktör analizi sonuçları ölçeklerin
tek boyutlu olduğunu göstermiştir. Ölçeklerin birleşme-ayrılma geçerliklerini (convergent-divergent
validity) test etmek amacıyla yürütülen çalışmalar her iki ölçeğin de evlilikte bağlanım ve doyum
ölçümleriyle beklenen yönde ilişkili olduğunu ve cinsiyet farklılıklarının anlamlı düzeyde olduğunu
ortaya çıkarmıştır. Ölçeklere ilişkin iç tutarlılık katsayıları Fedakarlıkta Algılanan Zarar Ölçeği için .84,
Fedakarlık Doyum Ölçeği için ise .74 olup yeterli düzeydedir. Bulgular ölçeklerin Türkçe uyarlamasının
yeterli psikometrik özelliklere sahip olduğuna işaret eder niteliktedir.

Anahtar Sözcükler: fedakarlık, Fedakarlıkta Algılanan Zarar Ölçeği, Fedakarlık Doyum Ölçeği, geçerlik
ve güvenirlik

Abstract: The aim of the present study was to investigate the validity and the reliability of two scales
used to examine how individuals perceive their sacrificing behaviors and the extent to which they
experience satisfaction through sacrificing. After completing translation and back-translation studies,
scales were administered to 108 (66 females, 42 males) and 105 (65 females, 40 males) volunteered
married individuals. The results of exploratory and confirmatory factor analyses yielded a one-factor
structure for both of the scales. Findings regarding convergent and divergent validity of the scales
revealed significant relationships with marital commitment and satisfaction measures and indicated
significant gender differences. Internal consistency coefficients were found as acceptable and similar
to the original scale values. These results pointed out that the Turkish adaptation of the scales have
acceptable psychometric characteristics.

Keywords: sacrifice, Perceived Sacrifice Harmfulness Scale, Satisfaction with Sacrifice Scale, validity
and reliability

Keywords

-

References

• Arbuckle, J. L. (2009). Amos 18.0 [Computer software]. Chicago, IL: Small Waters.
• Beşikçi, E. (2008). The predictors of relationship commitment: Perceived parenting styles, parental approval, and psychological reactance. Unpublished Master’s Thesis, Middle East Technical University, Ankara.
• Bilgin, M. (2001). Üniversite öğrencilerinin fonksiyonel olmayan tutumlarının bazı değişkenler açısından irdelenmesi. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 8(8), 40-48.
• Büyükşahin, A. (2007). Yakın ilişkilere bağlanım: Bilişsel ve davranışsal olarak ilişkiyi sürdürme mekanizmaları. Türk Psikoloji Yazıları, 10(19), 55-75.
• Byrne, B. M. (2001). Structural equation modeling with AMOS: Basic concepts, applications, and programming. Mahwah, N.J.: Lawrence Erlbaum Associates.
• Collins, D. (2003). Pretesting survey instruments: An overview of cognitive methods. Quality of Life Research, 12, 229-238.
• Ersoy, E. (2009). Cinsiyet kültürü içerisinde kadın ve erkek kimliği (Malatya örneği). Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 19(2), 209-230.
• Field, A. (2005). Discovering statistics using SPSS. (2nd ed.). London: Sage.
• Locke, H. J. & Wallace, K. M. (1959). Short marital adjustment and prediction tests: Their reliability and validity. Marriage and Family Living, 21, 251-255.
• Rusbult, C. E., Bissonette, V. I., Arriaga, X. B. & Cox., C. L. (1998). Accommodation processes during the early years of marriage. In, T. N. Braudbury (Ed.), The developmental course of marital dyfunction (pp. 74- 113). New York: Cambridge University Press.
• Rusbult, C. E., Martz, J. M. & Agnew, C. R. (1998). The investment model scale: Measuring commitment level, satisfaction level, quality of alternatives, and investment size. Personal Relationships, 5, 357-391.
• Stanley, S. M. & Markman, H. J. (1992). Assessing commitment in personal relationships. Journal of Marriage and the Family, 54, 595-608.
• Stanley, S. M., Whitton, S. W., Sadberry, S. L., Clements, M. L. & Markman, H. J. (2006). Sacrifice as a predictor of marital outcomes. Family Process, 45, 289-303.
• Tabachnick, B. & Fidell, L. (2007). Using multivariate statistics (5th ed.). Boston: Ally and Bacon.
• Tezer, E. (1996). Evlilik ilişkisinden sağlanan doyum: Evlilik Yaşamı Ölçeği. Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 2(7), 1-7.
• Triandis, H. C. (1995). Individualism and collectivism. Boulder, CO: Westview Press.
• Ullman, J. B. (2007). Structural equation modeling. B. Tabachnick & L. Fidell (Eds), Using multivariate statistics (5th ed., pp. 676-780). Boston: Ally and Bacon.
• Van Lange, P. A. M., Rusbult, C. E., Drigotas, S. M., Arriaga, X. B., Witcher, B. S. & Cox, C. L. (1997). Willingness to sacrifice in close relationships. Journal of Personality and Social Psychology, 72 , 1373-1395.
• Whitton, S. W., Stanley, S. M. & Markman, H. J. (2007). If I help my partner, will it hurt me? Perceptions of sacrifice in romantic relationships. Journal of Social and Clinical Psychology, 26, 64-92.