Rehberlik ve Psikolojik Danışma Alanındaki Araştırma Eğilimleri: Bir İçerik Analizi

Year 2014, Volume: 5 Issue: 41, 49 - 60, 23.04.2014

İsmail Seçer İsmail Ay Ceyhun Ozan Burak Yılmaz

Abstract

Öz: Bu araştırmanın amacı 2007-2011 yılları arasını kapsayan beş yıllık süre içerisinde rehberlik ve psikolojik danışma alanında yapılmış olan bilimsel çalışmalardaki araştırma eğilimlerinin belirlenmesidir. Araştırma betimsel bir çalışma olup bu kapsamda doküman incelemesi yapılarak makaleler incelenmiştir. Çalışmada ULAKBİM veri tabanı ve rehberlik ve psikolojik danışma alanında yayın yapan toplam 24 dergi analiz kapsamına alınmış ve bu dergilerde yayınlanan toplam 250 makale incelenmiştir. Her bir makale “Makale Sınıflama Formu” kullanılarak içerik analizine tabi tutulmuştur. Elde edilen verilerin çözümlenmesinde içerik analizi kullanılmıştır. Elde edilen sonuçlara göre: rehberlik ve psikolojik danışma alanında yapılan yayınların önemli bir kısmı tek veya iki yazarlı olarak yapılmakta ve bu çalışmaların büyük bir kısmı araştırma ve incelemeye dayalı betimsel çalışmalardan oluşmaktadır. Veri toplama aracı olarak ağırlıklı olarak anket ve ölçek kullanıldığı ve araştırma desenlerinin bu doğrultuda nicel ağırlıkta olduğu bulunmuştur. Örneklem grubu olarak ağırlıklı olarak lisans öğrencileri ile çalışıldığı ve örneklem büyüklüğünün 300 ile 1000 arasında değiştiği, veri analiz tekniği olarak çoğunlukla t testi ve ANOVA kullanıldığı, nitel araştırmaların ve nitel veri analiz tekniklerinin ise alanda oldukça sınırlı olduğu anlaşılmıştır.

Anahtar Sözcükler: rehberlik ve psikolojik danışma, içerik analizi, araştırma eğilimleri

Abstract: The purpose of this study is to determine the research tendencies in the scientific studies contucted in the field of Psychological Counseling and Guidance between the years 2007 and 2011. This is a descriptive study and in this context articles were analyzed by reviewing the documents. In the study, ULAKBIM database and 24 journals published in the field of psychological counseling and guidance were included and 250 articles which had been published in these 24 journals were considered to be the sample of the study and they were analyzed. Each article was subjected to content analysis by using “Article Classification Form”. In order to analyze the obtained data, content analysis method was used. According to the obtained data: an important number of the researches done in the field of psychological counseling and guidance consisted of single or two authors and most of them descriptive studies based on investigation and analysis. It was found that questionnaires and scales were mainly used to data collection instruments and thus, research designs were mainly quantitative. It was also found that most of the sample of the studies composed of university students and the sample sizes were ranged between 300 and 1000. Finally, t-test and ANOVA were mainly used as data analysis method. Accordingly it can be inferred that utilization of qualitative studies and qualitative data analysis methods were quiet limited in the field.

Keywords: psychological counseling and guidance, content analysis, research trends

Keywords

rehberlik ve psikolojik danışma, içerik analizi, araştırma eğilimleri

References

• Erdoğmuş, F. ve Çağıltay, K. (2009). Türkiye’de eğitim teknolojileri alanında yapılan master ve doktora tezlerinde genel eğilimler. Akademik Bilişim. 9, 389- 393.
• Erkan, S. (2003). Rehberlik nedir? Y. Kuzgun, (Ed.), İlköğretimde rehberlik içinde Ankara: Nobel Yayıncılık.
• Falkingham, L. T. ve Reeves, R. (1998). Context analysis- a technique for analysing research in a fi eld, applied to literature on the management of R and D at the section level. Scientometrics, 42(2), 97-120.
• Göktaş, Y., Hasançebi, F., Varışoğlu, B., Akçay, A., Bayrak, N., Baran, M. ve Sözbilir, M. (2012). Trends in educational research in Turkey: A content analysis. Educational Sciences: Theory & Practice, 12(1), 455-460.
• Göktaş, Y., Küçük, S., Aydemir, M., Telli, E., Arpacık, Ö., Yıldırım, G. ve Reisoğlu, İ. (2012). Educational technology research trends in Turkey: A content analysis of the 2000-2009 decade. Educational Sciences: Theory & Practice, 12(1), 191-199.
• Kayhan, M. ve Özgün-Koca, S. A. (2004). Matematik eğitiminde araştırma konuları: 2000-2002. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 26, 72-81.
• Karadağ, E. (2009). Türkiye’de eğitim bilimleri alanında yapılmış doktora tezlerinin tematik ve metodolojik açıdan incelenmesi: bir durum çalışması. Yayımlanmamış doktora tezi, Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
• Kepçeoğlu, M. (1994). Psikolojik danışma ve rehberlik. Ankara: Gül Yayınevi.
• Keselman, H. J., Huberty, C. J., Lix, L. M., Olejnik, S., Cribbie, L. A.,… Donauhe, B. (1998). Statistical practices of educational researchers: An analyses of their ANOVA, MANOVA, and ANCOVA analyses. Review of Educational Research, 68(3), 350-386.
• Kuzgun, Y. (1988). Psikolojik danışma ve rehberlik. Ankara: ÖSYM Yayınları.
• Lee, M. H., Wu, Y. T. ve Tsai, C. C. (2009). Research trends in science education from 2003 to 2007: A content analysis of publications in selected journals. International Journal of Science Education, 31(15), 1999-2020.
• Ozan, C. ve Köse, E. (2012, Eylül). Eğitim programları ve öğretim alanındaki araştırma eğilimleri: Bir içerik analizi. 2. Ulusal Eğitim Programları ve Öğretim Kongresi, Abant İzzet Baysal Üniversitesi’nde sunulan sözel bildiri, 27-29 Eylül, 2012 Bolu.
• Saracaloğlu, A. S., ve Dursun, F. (2010, Mayıs). Türkiye’de eğitim programları ve öğretim alanındaki lisansüstü tezlerinin incelenmesi. 1. Ulusal Eğitim Programları ve Öğretim Kongresi, Balıkesir Üniversitesi, Ayvalık.
• Sözbilir, M. ve Kutu, H. (2008). Development and current status of science education research in Turkey. Essays in Education [Special issue], 1-22.
• Tarman, B., Güven, C. ve Aktaşlı, İ. (2011). Türkiye’de sosyal bilgiler eğitimi alanında yapılan doktora tezlerinin değerlendirilmesi ve alana katkıları. Selçuk Üniversitesi Ahmet Keleşoğlu Eğitim Fakültesi Dergisi, 32, 391-410.
• Yıldırım, İ. (2000). Çağdaş eğitimde psikolojik danışma ve rehberlik. Ankara: PDREM Yayınları.
• Yılmaz, K. ve Altınkurt, Y. (2012). An examination of articles published on preschool education in Turkey. Educational Sciences: Theory & Practice, [Special Issue], 3227-3241.