Çocuklar İçin Etkileşim Dereceleme Ölçeği: Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması

Year 2018, Volume: 8 Issue: 51, 81 - 106, 01.12.2018

Fatma Betül Şenol E. Nilgün Metin

Abstract

Bireylerin topluma uyum sağlamaları için erken dönemlerden itibaren etkileşim becerilerinin geliştirilmesi gerekmektedir. Dolayısıyla çocukların etkileşim becerilerinin kazanması, güçlüklerin saptanarak gerekli desteğin sağlanması içingüvenli ölçme araçlarıyla, özellikle çocukları doğal ortamlarında gözlemleyen ölçme araçları kullanılarak değerlendirilmesi büyük önem taşımaktadır. Bu doğrultuda bu çalışmada, Çocuklarda Etkileşim Dereceleme Ölçeği’nin (ÇEDÖ) Türkçe’ye uyarlanarak geçerlik ve güvenirlik çalışmasının yapılması amaçlanmıştır. Genel tarama modelinde yapılan araştırmanın evrenini, 2015-2016 eğitim öğretim yılında Afyonkarahisar il merkezindeki bağımsız anaokullarında öğrenim görmekte olan 60-72 aylık çocuklar;  örneklemini ise 90 çocuk oluşturmaktadır. Araştırmanın sonucunda kapsam geçerliğinin sonucuna ulaşılmıştır. Güvenirlik analizi kapsamında Kurder Richardson ve Cronbach Alfa, sınıf içi korelasyon katsayısı güvenirliği, madde toplam puan ve eşdeğer araştırmacı/eşgözlemci güvenirliği değerleri hesaplanmıştır. Kurder Richardson ve Cronbach Alfa, sınıf içi korelasyon katsayısı güvenirliğinden ve eş gözlemci güvenirliği korelasyonundan elde edilen değerlerin 0,7 ve üstünde; madde toplam korelasyonlarının yeterli düzeyde olduğu görülmektedir. Bu sonuçlar incelendiğinde ÇEDÖ’nün uygulanan örneklem grubunda yüksek geçerlik güvenirlik sonuçlarına ulaşılmıştır. 

Keywords

Sosyal etkileşim, sosyal etkileşimin değerlendirilmesi, okul öncesi dönem

References

• Alpar, R. (2014). Spor, sağlık ve eğitim bilimlerinden örneklerle uygulamalı istatistik ve geçerlik-güvenilirlik (Yenilenmiş 3. bs.). Ankara: Detay Yayıncılık.
• Anme, T., Yato, T., Shinohara, R. ve Sugisawa, Y. (2007). The reliability and validity of the assessment method for children’s social competence: Parent-child Interaction Rating Scale. Japanese Journal of Human Science of Health-Social Services, 14, 23–31.
• Anme, T. (2010). Gender differences of children’s social skills and parenting using Interaction Rating Scale (IRS). Procedia Social and Behavioral Sciences, 2, 260–268. doi: 10.1016/j.sbspro.2010.03.008
• Anme, T., Sugisawa, Y., Shinohara, R., Matsumoto, M., Watanabe, T., Tokutake, K., E. Tomisaki, Mochizuki, H., Tanaka, E., Okazaki, S., Koeda, T. ve Sadato, N. (2012). Validity and reliability of the Interaction Rating Scale between Children (IRSC) by using Motion Capture Analysis of head movement. Public Health Research, 42(10), 2457-2478. doi: 10.5923/j.phr.20120206.06
• Anme, T., Tanaka, E., Sugisawa, Y., Matsumoto, M., Watanabe, T., Tomisaki, E., et al. (2014). Validating the effects of inclusive childcare with the interaction rating scale. Education, 4(2), 35-40. doi:10.5923/j.edu.20140402.04
• Büyükkaragöz, S.S., Muşta, M.C., Yılmaz H. ve Pilten, H. (1998). Öğretmenlik mesleğine giriş. Konya: Mikro Yayıncılık.
• Büyüköztürk, Ş. (2001). Deneysel desenler. Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
• Cüceloğlu, D. (1991). İnsan ve davranışı. İstanbul: Remzi Kitapevi.
• Diken, Ö. (2009). Ebeveyn davranışını değerlendirme ölçeği ve çocuk davranışını değerlendirme ölçeğinin geçerlik ve güvenirlik çalışmaları. Doktora Tezi, Anadolu Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Dil ve Konuşma Terapistliği Anabilim Dalı, Eskişehir.
• Elksnin, L. K. ve Elksnin, N. (1998). Teaching social skills to students with learning and behavior problems. Intervention in School & Clinic, 33(3), 131–141. doi: 10.1177/105345129803300301
• Gpower. (2010). Güç Analizi Programı (Gpower Analysis Program) http://www.psycho.uniduesseldorf.de/abteilungen/aap/gpower3/literature/Dokumen te/Prajap ati-et-al.--2010-.pdf adresinden erişildi.
• Kernan, M. ve Singer, E. (2013). Erken çocukluk eğitiminde akran ilişkileri. Ankara: Nobel Yayınları.
• Karasar, N. (2007). Bilimsel araştırma yöntemi (17. bs.). Ankara: Nobel Yayınları.
• Ladd G.W., Kochenderfer Ladd B. ve Coleman C.C. (1996). Friendship quality as a predictor of young children’s early school adjustment. Child Development, 67(3), 1103-1118. doi: 10.1111/j.1467-8624.1996.tb01785.x
• Michalik, N.M., Eisenberg, N., Spinrad, T.L., Ladd, B., Thompson. M. ve Valiente, C. (2007). Longitudinal relations among parental emotional expressivity and sympathy and prosocial behavior in adolescence. Social Development, 16(2), 286-309. doi: 10.1111/j.1467-9507.2007.00385.x
• Rubin, K. H., Coplan, R. ve Bowker, J. (2009). Social withdrawal in childhood. Annual Review of Psychology, vol. 60, pp. 141–171. doi: 10.1146/annurev.psych.60.110707.163642
• Sandall, R.S. ve Schwartz, I.S. (2014). Özel gereksinimli çocukların eğitiminde temel yapı taşları (H. Bakkaloğlu, çev.). Ankara: Pegem Akademi Yayınları.
• Strain, P. S. ve Timm, M. A. (1974). An experimental analysis of social interaction between a behaviorally disordered preschool child and her classroom peers. Journal of Applied Behavior Analysis, 7, 583-590.
• Ünal, Ş. (2014). İletişim becerileri kontrol listesi-ii’nin (ccc-2) türkçeye uyarlama çalışması. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Hacettepe Üniversitesi, Ankara.
• Vaughn, S., Kim, A., Morris Sloan, C.V., Hughes, M.T., Elbaum. B. ve Sridhar, D. (2003). Social skills interventions for young children with disabilities a synthesis of group design studies. Remedial and Speacial Education. 24(1), 2-15. doi: 10.1177/074193250302400101
• Yurdugül H. (2005). Ölçek Geliştirme Çalışmalarında Kapsam Geçerliği için Kapsam Geçerlik İndekslerinin Kullanılması, XIV. Ulusal Eğitim Bilimleri Kongresi, 28–30 Eylül 2005, Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi, Denizli.