Üstün Yetenekli Ortaokul Öğrencileri İçin Geliştirilen Sosyal Beceri Psiko-Eğitim Programının Etkililiğinin İncelenmesi

Year 2021, Volume: 11 Issue: 61, 177 - 198, 30.06.2021

Zeynep Karataş Özlem Tagay

Abstract

Bu çalışmada üstün yetenekli ortaokul öğrencilerinde kullanılabilecek sosyal beceri psiko-eğitim programının hazırlanması ve öğrencilerin sosyal becerileri üzerinde etkisinin incelenmesi amaçlanmıştır. Bu çalışma Burdur Bilim Sanat Merkezinde eğitim gören üstün yetenekli 24 (12 öğrenci deney, 12 öğrenci kontrol grubu) ortaokul öğrencisi ile yürütülen bir deneysel çalışmadır. Çalışmanın veri toplama aşamasında üstün yetenekli ortaokul öğrencileri için geliştirilen sosyal beceri ölçeği kullanılmıştır. Deneysel çalışmanın etkililiğini test etmede parametrik olmayan testlerden Mann Whitney U testi ve Wilcoxon İşaretli Sıralar Testi kullanılmıştır. Çalışmanın bulguları incelendiğinde üstün yetenekli ortaokul öğrencilerinin sosyal becerilerini artırmak için geliştirilen psiko-eğitim programı 10 hafta uygulanmış, öntest, sontest ve izleme ölçümleri sonrasında yapılan analizlerle geliştirilen psiko-eğitim programının üstün yetenekli ortaokul öğrencilerinin sosyal becerilerini artırmada etkili olduğu ortaya koyulmuştur.

Keywords

Üstün Yetenek, Sosyal Beceri, Psiko-Eğitim, Sosyal Beceri Psiko-Eğitim Programı

Project Number

0355-NAP-16

Exploring the Effects of Social Skills Psycho-Education Program Developed for Gifted Middle School Students on Students’ Social Skills

Abstract

In this study, it is aimed to prepare a social skill program that can be used for gifted middle school students. In this context, this study is an experimental study conducted with 24 gifted middle school students (12 students experimental group, 12 students control group) studying at Burdur Science and Arts Center (SAC). In the study, the social skill scale developed for gifted secondary school students was used. Mann Whitney U test and Wilcoxon Signed Ranks Test, which are non-parametric tests, were used to test the effectiveness of the experimental study. As a result of the psycho-education program developed to increase the social skills of gifted middle school students was implemented for 10 weeks. After the pre-test, post-test and follow-up measurements, it has been shown that it is an effective program for increasing the social skills of gifted middle school students.

Keywords

Gifted Students, Social Skills, Psycho-Education, Social Skills Psycho-Education Program

Supporting Institution

Burdur MAKÜ Scientific Research Projects Commission

Project Number

0355-NAP-16

References

• Akkan, H. (2012). Üstün zekalı 6-8. sınıf öğrencilerinin iki farklı akademik ortamdaki sosyometrik statülerine göre empatik eğilimleri, yaşam doyumları ve aile yaşantıları [The 6th -8th gifted students emphatic tendency, life satisfaction and family life according to their sociometric status in two different academic enviroment] (Publication No. 317705). [Master dissertation, Dokuz Eylül University]. YÖKTEZ.
• Akkök, F. (1999). İlköğretimde sosyal becerilerin geliştirilmesi anne-baba el kitabı [Developing social skills in primary education parent handbook]. Özgür.
• Assouline, S. G., & Colangelo, N. (2006). Social-emotional development of gifted adolescents. In F. A. Dixon & S. M. Moon (Eds.), The handbook of secondary gifted education (pp. 65–85). Prufrock Press.
• Bacanlı, H. (1999). Sosyal beceri eğitimi [Social skill training]. Y. Kuzgun (Ed.). İlköğretimde rehberlik [Guidance in primary education] (pp. 171-188). Nobel.
• Bilgiç, N., Taştan, A., Kurukaya, G., Kaya, K., Avanoğlu, O., & Topal, T. (2013). Özel yetenekli bireylerin eğitimi strateji ve uygulama kılavuzu [Education strategy and application guide for gifted individuals]. Milli Eğitim Bakanlığı Özel Eğitim ve Rehberlik Hizmetleri Genel Müdürlüğü.
• Büyüköztürk, Ş, Kılıç Çakmak, E., Akgün, Ö.E., Karadeniz, Ş., & Demirel, F. (2020). Bilimsel araştırma yöntemleri [Scientific research methods]. (28. baskı). Pegem.
• Clark, B. 2002. Growing up gifted: Developing the potential of children at home and at school (6th ed.). Prentice Hall.
• Cross, J. R., & Cross, T. L. (2015). Clinical and mental health issues in counseling the gifted individual. Journal of Counseling and Development, 93(2), 163-172. https://10.1002/j.1556-6676.2015.00192.x
• Delisle, J., & Galbraith, J. (2002). When gifted kids don't have all the answers: How to meet their social and emotional needs. Free Spirit Publishing Inc.
• Elksnin, L.K., & Elksnin, N. (1995). Assessment and instruction of social skills. Singular Publishing Group.
• Erkan, S. (2002). Örnek grup rehberliği etkinlikleri [Sample group guidance activities]. Pegem.
• Fay, M. P. & Proschan, M. A. (2010). Wilcoxon-Mann-Whitney or t-test? On assumptions for hypothesis tests and multiple interpretations of decision rules.. Stat Surv. 4, 1-39. https://10.1214/09-SS051
• Fornia, G. L., & Frame, M. W. (2001). The social and emotional needs of gifted children: Implications for family counseling. The Family Journal, 9(4), 384-390. https://doi.org/10.1177%2F1066480701094005
• Gagné, F. (2005). From gifts to talents. In R. Sternberg & J. Davidson (Eds.), Conceptions of giftedness (2th ed., pp. 98-119). Cambridge University Press.
• Gallagher, J. J. (2015). Peer acceptance of highly gifted children in elementary school. Journal for the Education of the Gifted, 38(1), 51-57. https://10.1177/0162353214565549
• Gardner, H. (1993). Multiple inteligences: the Theory in Practice. Harperrn Collins.
• Göktaş, İ. (2015). Aile katılımı ve sosyal beceri eğitimi programlarının tek başına ve birlikte 4-5 yaş çocuklarının sosyal becerileri ve anne-çocuk ilişkileri üzerindeki etkisinin incelenmesi [The effects of alone and joint the social skills education and family participation programmes on 4 - 5 years old children's social skills and mother - child relationship] (Publication No: 407006). [Master dissertation, Pamukkale University.]. YÖKTEZ.
• Gross, M. U. M. (2002). Social and emotional issues for exceptionally intellectually gifted students. In M. Neihart, S. M. Reis, N. M. Robinson, & S. M. Moon (Eds.), The social and emotional development of gifted children: What do we know? (pp. 19-30). Prufrock Press.
• Hallahan, D. P., & Kauffman, J. M. (2003). Exceptional learners: Introduction to special education. Allyn and Bacon.
• Karataş, Z., & Tagay, Ö. (2021). Development of the social skills scale for talented/gifted preadolescents attending middle school and investigation of its psychometric properties. Pamukkale University Journal of Education, 51, 367-392. https://10.9779/pauefd.746428
• Kılıç, K.M., & Güngör Aytar, F. A. (2017). Erken çocuklukta sosyal becerilere sosyal beceri eğitiminin etkisi, sosyal becerilerle mizaç arasındaki ilişki [The effect of social skills training on social skills in early childhood, the relationship between social skills and temperament]. Education and Science. 42(191), 185-204. DOI: http://dx.doi.org/10.15390/EB.2017.7162.
• Kim, M. (2016). A meta-analysis of the effects of enrichment programs on gifted students. The Gifted Child Quarterly, 60(2), 102-116. https://10.1177/0016986216630607
• Leyden, R., & Shale, E. (2012). Social and emotional development. ACER Press.
• Ministry of Education (MEB) (2018). Özel eğitim hizmetleri yönetmeliği [Special Education Services Regulation]. Ref: 30471. https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2018/07/20180707-8.htm
• Ministry of Education (MEB) (2017). Milli Eğitim Bakanlığı rehberlik hizmetleri yönetmeliği [Ministry of National Education Counseling Services Regulation]. Ref: 30236. https://orgm.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar/2017_11/10113305_yeni_rehbrlk_yon.pdf
• Özel Eğitim ve Rehberlik Hizmetleri Genel Müdürlüğü (2018). Rehberlik hizmetleri program hazırlama kitapçığı [Counseling services program preparation booklet]. https://orgm.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar/2018_09/03112108_rehberlik_programi_hazirlama_kitapcigi.pdf
• Moon, S. M. (2009). Myth 15: High-ability students don’t face problems and challenges. Gifted Child Quarterly, 53(4), 274-276. https://10.1177/0016986209346943
• National Association for Gifted Children (NAGC) (2008). Common core standards. http://www.nagc.org/CommonCoreStateStandards.aspx
• National Association for Gifted Children (NAGC) (2021). What is giftedness? https://www.nagc.org/resources-publications/resources/what-giftedness#:~:text=Students%20with%20gifts%20and%20talents,learn%20and%20realize%20their%20potential
• Ömeroğlu, E., Büyüköztürk, Ş., Aydoğan, Y., Çakan, M., Kılıç Çakmak, E., Özyürek, A., Gültekin Akduman, G., Günindi, Y., Kutlu, Çoban, A., Yurt, Ö., Koğar, H., & Karayol, S. (2014). Sosyal beceri eğitici eğitim programının etkililiği [The effectiveness of the social skill trainer training program]. Muğla Sıtkı Koçman University Journal of Education, 1(1), https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/184020
• Özdemir Topaloğlu, A. (2013). Etkinlik temelli sosyal beceri eğitiminin çocukların akran ilişkilerine etkisi [The influence of activity based social skills education on children's peer relationships] (Publication No: 337681). [Doctoral dissertation, Selçuk University]. YÖKTEZ.
• Peterson, S. J. (2009). Myth 17: Gifted and talented individuals do not have unique social and emotional needs. Gifted Child Quarterly, 53(4), 280-282. https://10.1177/0016986209346946
• Seven, S. (2008). Yedi-sekiz yaş çocuklarının sosyal becerilerinin incelenmesi [Examining social skills ın seven and eight years old children]. Fırat University Journal of Social Sciences, 18(2), 151-174. https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/71999
• Silverman, L. K. (2002). Asynchronous development. In M. Neihart, S. M. Reis, N. M. Robinson & S. M. Moon (Eds.), The social and emotional development of gifted children: What do we know? (pp. 31-40). Prufrock Press.
• Steedly, K.M., Schwartz, A., Levin, M.A., & Luke, S.D. (2008). Social skills and academic achievement. Evidence for Education, 3(2), 1-8. https://files.eric.ed.gov/fulltext/ED572705.pdf
• Şahin, C. (2001). Sosyal beceri ve sosyal yeterlik [Social skill and social competence] G.Ü. Journal of Kırşehir Education Faculty, 2(1), 9-19. https://kefad.ahievran.edu.tr/Kefad/ArchiveIssues/Detail/6d117a64-624b-e711-80ef-00224d68272d
• Tagay, Ö., Baydan, Y., & Voltan Acar, N. (2010). Sosyal beceri programının (blocks) ilköğretim ikinci kademe öğrencilerinin sosyal beceri düzeyleri üzerindeki etkisi. [The effects of building lives on cooperative knowledge skills (BLOCKS) program on social skills of the middle school students]. Mehmet Akif Ersoy University Journal of Social Sciences Institute, 2(3), 19-28. https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/181736
• Tawana, B.B.S, & Moorc, K.A. (2011). What works for promoting and enhancing positive social skills: Lessons from experimental evaluations of programs and interventions. Child Trends, March, 1-12. http://www.childtrends.org/wp-content/uploads/2011/03/child_trends_2011_03_02_RB_WWSocialSkills.pdf
• Yıldırım, İ. (2003). Bireyi tanıma teknikleri. [Individual recognition techniques] G. Can (Ed.). Psikolojik danışma ve rehberlik [Psychological advice and guidance]. Pegem.
• Yüksel, G. (1999). Sosyal beceri eğitiminin üniversite öğrencilerinin sosyal beceri düzeyine etkisi [The effects of social skill training on social skill levels of university students]. Turkish Psychological Counseling and Guidance Journal, 2(11), 37-47. https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/200161