İş Yeri İtibar Ölçeği’nin Türkçe’ye Uyarlanması: Geçerlik ve Güvenirlik Çalışmaları

Year 2021, Volume: 11 Issue: 61, 281 - 295, 30.06.2021

Mehmet Rüştü Kalafatoğlu Naciye Çavuş Kasik Yaşar Barut Oğuz Akkaya

Abstract

Bu araştırmada; Thomas ve Lucas (2018) tarafından geliştirilen İş Yeri İtibar Ölçeği’nin Türkçe’ye uyarlanması, geçerlik ve güvenirlik çalışmalarının yapılması amaçlanmıştır. Araştırmanın çalışma grubunu 362 çalışan oluşturmaktadır. Ölçeğin dilsel eşdeğerlik çalışmaları sonrası madde analizi, geçerlik ve güvenirlik çalışmaları yapılmıştır. Doğrulayıcı faktör analizi sonuçlarına göre ölçekte istenen uyum indeks değerlerine ulaşıldığı görülmüştür. Ölçeğin iç ölçüte dayalı ve ölçüt-bağımlı geçerliliğine yönelik çalışmalar ölçeğin ayırt edici, geçerli bir ölçme aracı olduğunu göstermektedir. Ölçeğin güvenirlik çalışmaları kapsamında Cronbach Alpha güvenirliği, madde toplam korelasyon değerleri ve test yarılama yöntemleri kullanılmıştır. Elde edilen tüm bulgular ölçeğin güvenilir bir ölçme aracı olduğunu doğrular niteliktedir. Özetle; araştırmadan elde edilen bulgular İş Yeri İtibar Ölçeği’nin Türkiye’de çalışanların iş yerinde itibar düzeylerinin doğrudan ölçülebilmesi amacıyla yapılacak olan çalışmalarda kullanılabilecek, geçerli ve güvenilir bir ölçek olduğunu ortaya koymuştur.

Keywords

İş Yeri İtibarı, Güvenirlik, Geçerlik

Adaptation of Workplace Dignity Scale to Turkish: Validity and Reliability Studies

Abstract

This study; it was aimed to adapt the Workplace Dignity Scale developed by Thomas and Lucas (2018) to Turkish and to conduct validity and reliability studies. The study group of the research consists of 362 employees. After the linguistic equivalence studies, item analysis, validity, and reliability studies were performed. Confirmatory factor analysis was applied to test the structure of the scale and the desired goodness of fit values were achieved. Studies on the validity show that the scale is a valid measurement tool. Within the scope of the reliability studies of the scale, Cronbach Alpha reliability, item-total correlation values, and test half methods were used. All these findings confirm that the scale is a reliable measurement tool. In summary; the findings that can be used in studies to be conducted in the Workplace Dignity Scale in Turkey have revealed that there is a valid and reliable scale.

Keywords

Workplace Dignity, Reliability, Validity

References

• Acar, B. A., & Dündar, G. (2008). İşyerinde psikolojik yıldırmaya (mobbing) maruz kalma sıklığı ile demografik özellikler arasındaki ilişkinin incelenmesi [The research of relationship between frequency of mobbing at work and the demographic factors]. Istanbul University Journal of the School of Business Administration, 37(2), 111–120. https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/98120
• American Psychological Association. (2020, April 25). Creating a psychologically healthy workplace. ApaExcellence. https://www.apaexcellence.org/resources/creatingahealthyworkplace/
• Aytaç, S., & Başol, O. (2018). İşyerinde kişilerarası çatışma ölçeğinin geçerlik ve güvenirlik çalışması [Validity and reliability study of interpersonal conflict at work scale]. Journal of Administrative Sciences, 16(32), 471–484. https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/584576
• Aydın, O., & Öcel, H. (2009). İşyeri zorbalığı ölçeği: Geçerlik ve güvenirlik çalışması [The negative act questionnaire: A study for validity and reliability]. Turkish Psychological Articles, 12(24), 94-103. https://kutuphane.dogus.edu.tr/mvt/pdf.php
• Başaran, İ.E. (2000). Örgütsel davranış insanın üretim gücü [Organizational behavior human production power]. Feryal.
• Batıgün, A. D., & Şahin, N. H. (2006). İş stresi ve sağlık psikolojisi araştırmaları için iki ölçek: A-tipi kişilik ve iş doyumu [Two scales for job stress and psychological health investigation: Type-a personality and job satisfaction]. Turkish Journal of Psychiatry, 17(1), 32-45. http://www.turkpsikiyatri.com/c17s1/isstresi.pdf
• Baycan, A. (1985). An analysis of the several aspects of job satisfaction between different occupational groups [Unpublished doctoral dissertation]. Boğaziçi University.
• Brown, T. A. (2006). Confirmatory factor analysis for applied research. Guilford. http://www.gbv.de/dms/mpib-toc/505831473.pdf
• Byrne, B. (2001). Structural equation modeling with AMOS, EQS, and LISREL comparative approaches to testing for the factorial validity of a measuring instrument. Internatıonal Journal of Testıng, 55-86. https://doi.org/10.1207/S15327574IJT0101_4
• Büyüköztürk, Ş., Kılıç, Ç. E., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş., & Demirel, F. (2018). Bilimsel araştırma yöntemleri [Scientific research methods]. Pegem.
• Büyüköztürk, Ş. (2017). Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı [Data analysis handbook for social sciences statistics]. Pegem.
• Çokluk, Ö., Şekercioğlu, G., & Büyüköztürk, Ş. (2018). Sosyal bilimler için çok değişkenli istatistik: SPSS ve LISREL uygulamaları [Multivariate statistics for social sciences: SPSS and LISREL applications]. Pegem.
• DeVellis, R. F. (2012). Scale development: Theory and applications. Sage. https://us.sagepub.com/en-us/nam/scale-development/book246123#preview
• Doğan, İ. (2015). Sosyal dışlanma ve insan onuruna yakışır iş: Yoksunlukların algılanması [Social exclusion and decent work: Understanding deprivations]. Journal of Social Policy Conferences, 2(69), 135–157. https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/389550
• Eryılmaz, A., & Ercan, L. (2011). Investigating of the subjective well-being based on gender, age and personality traits. Turkish Psychological Counseling and Guidance Journal, 4(36), 139-149. https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/200005
• Genç, A., Barut, Y., & Başol, G. (2017). Rüyalarda bilinçlilik ölçeği Türkçe uyarlama, geçerlilik ve güvenilirlik çalışması [Validity and reliability for the Turkish adaptation of the consciousness in dream scale]. Anatolian Journal of Psychiatry, 18(1), 43–50. http://dx.doi.org/10.5455/apd.205845
• Gök, S., Karatuna, I., & Başol, O. (2018). İşyeri nezaketsizliği ölçeği’nin Türkçe’ye uyarlanması [Reliability and validity of the Turkish version of the workplace incivility scale]. Turkish Psychological Articles, 22(44), 106–115. https://doi.org/10.31828/tpy1301996120181128m000009
• Grawitch, M. J., & Ballard, D. W. (2016). Introduction: Building a psychologically healthy workplace. In M. J. Grawitch & D. W. Ballard (Eds.). The psychologically healthy workplace: Building a win-win environment for organizations and employees içinde (pp. 3–11). American Psychological Association. https://doi.org/10.1037/14731-001
• Gupta, M. (2016). Sexual harassment at workplace : A gross violation of the right to equality and dignity. IRJMSH, 7(3), 204–215. https://doi.org/10.32804/IRJMSH
• Günçavdı, G., & Polat, S. (2015). İş yerinde kötü muamele ölçeği’ni Türkçe’ye uyarlama çalışması [Adaptation of workplace mistreatment scale into Turkish]. The Journal of Academic Social Science, 3(10), 123–135. http://dx.doi.org/10.16992/ASOS.546
• Hodson, R. (2001). Dignity at work. Cambridge University. https://doi.org/10.1017/CBO9780511499333
• Işık, E., Kozan, S., & Işık, A. N. (2019). Cross-cultural validation of the Turkish version of the decent work scale. Journal of Career Assessment, 27(3), 471–489. https://doi.org/10.1177/1069072718763636
• Işıkay, Ç. (2019). İşyeri nezaketsizliği ve demografik özellikler arasındaki ilişkiler : Hemşireler üzerine bir inceleme [The relationship between workplace incivility and demographic features: A study on nurses]. International Journal of Health Management and Strategies Research, 5(1), 51–68. https://dergipark.org.tr/tr/download/article- file/705165
• Kline, P. (1994). An easy guide to factor analysis. Routledge. https://doi.org/10.4324/9781315788135
• Kutanis, R., & Yıldız, E. (2016). Pozitif psikoloji ile pozitif örgütsel davranış ilişkisi ve pozitif örgütsel davranış boyutları üzerine bir değerleme [The relationship between positive psychology and positive organizational behavior and an evaluation on positıve organizational behavior dimensions]. Süleyman Demirel University Visionary Journal, 5(11), 135-154. https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/213872
• Lamont, M. (2000). The dignity of working men: Morality and the boundaries of race, class, and immigration. Russell Sage Foundation. https://doi.org/10.2307/j.ctvk12rpt
• Lee, M. Y. K. (2008). Universal human dignity: Some reflections in the Asian context. Asian Journal of Comparative Law, 3(1), 1–33. https://doi.org/10.2202/1932-0205.1076
• Lucas, K. (2011). Blue‐collar discourses of workplace dignity: Using outgroup comparisons to construct positive identities. Management Communication Quarterly, (25), 353‐374. https://doi.org/10.1177/0893318910386445
• Marchoulides, G., & Schumacher, R. (2001). New developments and techniques in structural equation modeling. Lawrence Erlbaum. https://doi.org/10.4324/9781410601858
• Marsh, H. W., Hau, K. T., Artelt, C., Baumert, J., & Peschar, J. L. (2006). OECD’s brief self-report measure of educational psychology’s most useful affective constructs: Cross-cultural, psychometric comparisons across 25 countries. International Journal of Testing, 6(4), 311-360. https://doi.org/10.1207/s15327574ijt0604_1
• Meares, M. M., Oetzel, J. G., Torres, A., Derkacs, D., & Ginossar, T. (2004). Employee mistreatment and muted voices in the culturally diverse workplace. Journal of Applied Communication Research, (32), 4-27. https://doi.org/10.1080/0090988042000178121
• Melé, D. (2014). Human quality treatment: Five organizational levels. Journal of Business Ethics, 120(4), 457–471. https://doi.org/10.1007/s10551-013-1999-1
• Murat, G., & Elçi, M. (2020). Mobbing’ in örgüte bağlılığa ve yöneticiye güvene etkisi [The effect of mobbing on organizational commitment and trust in manager]. Eskisehir Osmangazi Unıversity Journal of Economıcs and Adminıstrative Sciences, 15(1), 295–308. https://doi.org/10.17153/oguiibf.583242
• Ogunola, A.A., Kalejaiye, P.O., & Abrifor, C.A. (2013). Management style as a correlate of the job performance of employees of selected Nigerian brewing industries. African Journal of Business Management, 7(36), 1-8. https://doi.org/10.5897/AJBM2013.7165
• Özyer, K., & Orhan, U. (2012). Akademisyenlere uygulanan psikolojik tacize yönelik ampirik bir araştırma [An ampirical study of the mobbing applied to academicians]. Ege Akademic Review, 12(4), 511-518. https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/559305
• Pirson, M. (2014). Dignity-a missing piece in the puzzle of organizational research. Humanistic Management Network Research Paper Series, 14(11). https://dx.doi.org/10.2139/ssrn.2413814
• Polatçı, S., & Özçalık, F. (2013). Yapısal ve psikolojik güçlendirmenin işyeri nezaketsizliği ve tükenmişliğe etkisi [The effects of structural and psychological empowerment on workplace incivility and burnout]. The Journal of Business Science, 1(2), 17-34. https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/213294
• Robinson, J.P., Shaver, P.R., & Wrightsman, L.S. (1991) Criteria for scale selection and evaluation. In Robinson, J.P., Shaver, P.R., & Wrightsman, L.S. (Eds.) Measures of Personality and Social Psychological Attitudes (pp. 1-15). Academic Press. https://www.radford.edu/~jaspelme/611/Spring- 2007/Robinson_Shaver_and_Wrightsman_1991_Ch1.pdf
• Schermelleh-Engel K., & Moosbrugger. H. (2003). Evaluating the fit of structural equation models: Tests of significant descriptive goodness-of-fit measures. Methods of Research Online, 8(2), 23-74. http://www.stats.ox.ac.uk/~snijders/mpr_Schermelleh.pdf
• Seçer, B., & Yazıcı, M.O. (2018). İnsan kaynakları yönetimi çalışanlarının insanlık onuruna bakışları [Dignity perspectives of human resources management workers]. Journal of the Human and Social Science Researches, 7(4), 2510-2534. https://doi.org/10.15869/itobiad.455991
• Sparks, K., Faragher, B., & Cooper, C. L. (2001). Well-being and occupational health in the 21st-century workplace. Journal of Occupational and Organizational Psychology, 74(4), 489–509. https://doi.org/10.1348/096317901167497
• Stacey, C. L. (2005). Finding dignity in dirty work: The constraints and rewards of low‐wage home care labor. Sociology of Health & Illness, 27, 831‐854. https://doi.org/10.1111/j.1467-9566.2005.00476.x
• Sümer, N. (2000). Yapısal eşitlik modelleri: Temel kavramlar ve örnek uygulamalar [Structural equation modeling: Basic concepts and applications]. Turkish Psychological Articles, 3(6), 49-74. http://www.nebisumer.com/wp-content/uploads/2015/03/SumerN.2000.YEM_TPY.pdf
• Tabachnick B. G., & Fidell, L. S. (2013). Using multivariate statistics. Allyn & Bacon. https://www.researchgate.net/publication/236982115_Using_Multivarite_Statistics
• Thomas, B., & Lucas, K. (2019). Development and validation of the workplace dignity scale. Group and Organization Management, 44(1), 72–111. https://doi.org/10.1177/1059601118807784
• Tınaz, P., Gök, S., & Karatuna, I. (2010). Türkiye’de işyerinde psikolojik taciz oranının ve türlerinin belirlenmesi: Bir ölçek geliştirme çalışması [Measuring the occurrence and types of workplace bullying in Turkey: A scale development study]. Journal of Öneri, 9(34), 1-11. https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/165724
• Üstün, F., & Ersolak, Ş. (2020). Makyavelizmin iş yeri nezaketsizliğine etkisi: Banka çalışanları üzerine bir araştırma [Machiavellianism and workplace incivility: A research on bank employees]. IBAD Journal of Social Sciences, (7), 329–343. https://doi.org/10.21733/ibad.693245
• Weiss, D. J., Dawis, R. V., & England, G. W. (1967). Manual for the Minnesota satisfaction questionnaire. Minnesota Studies in Vocational Rehabilitation, 22, 120. https://psycnet.apa.org/record/1968-08111-001
• Yılmaz, C. (2020). Mobbing üzerine nitel bir araştırma: Astlardan üstlere uygulanan mobbing [Mobbing inflicted by subordinates on superiors: A qualitative research]. Journal of Social Sciences and Humanities, 12(1), 19–32. https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/978219
• Yılmaz, V., & Varol, S. (2015). Hazır yazılımlar ile yapısal eşitlik modellemesi: AMOS, EQS, LISREL [Structural equation modeling with software: AMOS, EQS, LISREL]. Dumlupınar University Journal of Social Sciences, (44), 28-43. https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/56061
• Yılmazer, A. (2010). Örgütsel bağlılık ve ekstra rol davranışı arasındaki ilişkiler: İmalat sektöründe bir araştırma [The relationships of organizational commitment and extra role behaviors: A study on manufacturing sector]. Eskisehir Osmangazi Unıversity Journal of Economıcs and Adminıstrative Sciences, 5(2), 236–250. https://www.acarindex.com/dosyalar/makale/acarindex-1423880325.pdf
• Yu, K.H. (2016). Immigrant workers’ responses to stigmatized work: Constructing dignity through moral reasoning. Journal of Industrial Relations, 58(5), 571-588. https://doi.org/10.1177/0022185615609204
• Zawadzki, M. (2018). Dignity in the workplace. The perspective of humanistic management. Journal of Management and Business Administration Central Europe, 26(1), 171–188. https://doi.org/10.7206/jmba.ce.2450-7814.224