THE CONFLICT BETWEEEN EMRULLAH EFENDİ AND TEVFİK FİKRET (MEKTEB-İ SULTANİ INCIDENT)

Year 2006, Volume: 8 Issue: 2, 27 - 45, 01.06.2006

Oya Dağlar

Abstract

Emrullah Efendi was one of the most important politician in the Ottoman Empire. He was the Minister of Education between 1909 and 1911 and enacted the Elementary Education Act. Therefore, he contributed to the improvement of the Turkish National Education. The conflict between Emrullah Efendi and Tevfik Fikret who was the principal of the Galatasaray High School in the second ministerial term of Emrullah Efendi is discussed in this article. When Emrullah Efendi wanted to change the budget and interior regulation of the Galatasaray High School in 1910, Tevfik Fikret reacted severely and resigned. After his resignation, students started to protest and this case caused some disputes about education and training in the Ottoman Empire unexpectedly. These cases were reflected to the media. The protests of students and their parents increased. On the other hand, the son of the sultan was the student of this high school. Thus, the revolts in the Galatasaray High School reached to the political dimension. Finally, the Grand Vizier met the Council of Ministers, new administrative arrangements were made and the revoltes ended. This issue started the discussions about the problems of the high school education in the Ottoman Empire. Moreover, the Galatasaray High School incident made history, because it was the first revolt which occured in all high schools

Keywords

Education, Galatasaray High School, Emrullah Efendi, Student’s boycott

EMRULLAH EFENDİ - TEVFİK FİKRET ANLAŞMAZLIĞI (MEKTEB-İ SULTANİ HADİSESİ)

Abstract

Emrullah Efendi Osmanlı İmparatorluğu’nun önemli siyaset adamlarından biridir. 1909 ve 1911 tarihleri arasında Maarif Nazırlığı görevinde bulunmuş ve İlköğretim kanunu çıkararak, Türk Milli eğitiminin gelişmesine büyük katkılarda bulunmuştur. Bu çalışmada Emrullah Efendi’nin ikinci bakanlık döneminde Galatasaray Lisesi Müdürü Tevfik Fikret ile olan anlaşmazlığı ele alınmaktadır. Emrullah Efendi’nin 1910 yılında Galatasaray Sultanisi’nin bütçesinde ve iç tüzüğünde yapmak istediği değişikliklere karşı Tevfik Fikret büyük tepki göstermiş ve bu kararı kendisine yapılmış bir müdahale sayarak istifa etmişti. Tevfik Fikret’in istifasının ardından öğrencilerin başlattığı protestolar beklenmedik bir şekilde Osmanlı İmparatorluğu’nda eğitim ve öğretim sorunlarının gündeme gelmesine neden oldu. Olayların basına yansıması ve öğrenciler ile ailelerinin devreye girmesi ile olaylar büyüdü. Üstelik okulun öğrencileri arasında şehzadelerin de bulunması Galatasaray Sultanisi’ndeki olayları siyasi boyutlara taşıdı. Sonunda Sadrazam başkanlığında Bakanlar kurulu toplanarak Galatasaray Sultanisi’nde yeni idari düzenlemeler yapıldı ve olaylar yatıştırıldı. 1910 yılında ortaya çıkan bu sorun, ortaöğretim ile ilgili tartışmaların o dönemde yeniden gündeme gelmesini sağladı. Galatasaray Sultanisi Meselesi ayrıca ortaöğretim düzeyinde yapılan ilk öğrenci boykotu olarak tarihe geçti

Keywords

Eğitim, Galatasaray Sultanisi, Tevfik Fikret, öğrenci boykotu