ÖZ DÜZENLEME BECERİLERİ ÜZERİNE YAPILMIŞ LİSANSÜSTÜ ÇALIŞMALARIN BİBLİYOGRAFİK OLARAK İNCELENMESİ

Yıl 2021, Cilt: 11 Sayı: 3, 1471 - 1483, 27.09.2021

İbrahim Yaşar Kazu , Fatma Simge Yavuz

https://doi.org/10.24315/tred.853747

Cited By: 4

Öz

Bu çalışmanın amacı; Türkiye’de 2010-2020 yılları arasında öz düzenleme becerileri konusunda yapılan tez çalışmalarının belirlenen ölçütlere göre incelenmesidir. Çalışma tarama modelinde olup, içerik analizi tekniği ile analiz edilmiştir. Çalışmanın kaynağını YÖK Ulusal Tez Merkezi’nde 2010-2020 yılları arasında yayımlanmış olan, belirlenen konu alanına uygun ve erişime açık olan lisansüstü tezler oluşturmaktadır. Araştırma kapsamında 71 lisansüstü tez incelenmiş ve belirlenen kriterlere göre analiz edilmiştir. Bu çalışma nitel bir araştırmadır. Araştırma verileri incelenirken içerik analizi kullanılmıştır. Ulaşılan veriler tablolaştırılarak SPSS 20 paket programı aracılığıyla gerekli istatistiki verilere ulaşılmıştır. Çalışmanın güvenirliğini sağlamak için kodlama güvenirliği tekrar hesaplanmıştır. Sonuçlar frekans ve yüzde yönünden hesaplanmış ve yorumlanmıştır. Araştırma sonucuna göre en fazla sayıda araştırmanın 2019 yılında yapıldığı, tezlerin çoğunun yüksek lisans tezi olduğu ve Türkçe olarak yazıldığı, en fazla tezin Gazi Üniversitesi’nde yazıldığı, çalışmaların çoğunluğunun Eğitim Bilimleri Enstitüsü’nde ve Eğitim Bilimleri Anabilim Dalı’nda yoğunlaştığı, örneklem bölgelerinde İç Anadolu Bölgesi’nin daha çok tercih edildiği, çalışmalarda daha çok nicel yöntemlerin kullanıldığı, araştırmaların daha çok öğrenciler üzerinde yapıldığı ve ölçek ve form kullanılarak veri toplandığı sonuçlarına ulaşılmıştır. Bu araştırma, alan yazında bu tür bir çalışmaya rastlanmadığı için söz konusu alan açısından önem taşımaktadır.

Anahtar Kelimeler

Eğitim bilimleri, öz düzenleme, öz düzenleme becerileri, lisansüstü tezler, nitel araştırma, içerik analizi

BIBLIOGRAPHIC REVIEW OF THE POSTGRADUATE STUDIES ON SELF-REGULATION SKILLS

Öz

This study aims to examine the criteria determined by the thesis study on self-regulation skills in Turkey between the years 2010-2020. The study is in a scanning model and analyzed by content analysis technique. The source of the study is the postgraduate theses published in the National Thesis Centre of Higher Education Institutions between 2010 and 2020, suitable for the specified subject area and open to access. Within the scope of the research, 71 graduate theses were examined and analyzed according to the determined criteria. This study is qualitative research. Content analysis was used while analyzing the research data. The obtained data were tabulated and the necessary statistical data were obtained through SPSS 20 package program. The coding reliability was calculated again to ensure the reliability of the study. Results were estimated and interpreted in terms of frequency and percentage. According to the results of the research, the highest number of studies were conducted in 2019, most of the theses were master's theses and written in Turkish, the most theses were written in Gazi University, most of the studies were concentrated in the Institute of Educational Sciences and the Department of Educational Sciences. It was concluded that the Anatolian Region was preferred more, quantitative methods were used in the studies, the studies were mostly conducted on students. It was concluded that the data were collected by using scales and forms. This research is of importance in terms of the field in question, since there is no such study in the literature.

Anahtar Kelimeler

Educational sciences, self-regulation, self-regulation skills, qualitative research, content analysis

Kaynakça

• Açıkgöz, K. Ü. (2005). Etkili öğrenme ve öğretme. Eğitim Dünyası Yayınları.
• Adagideli, H. (2018). Okul öncesi çocuklarının ilkokula hazır bulunuşluklarının yordayıcısı olarak öz-düzenleme becerilerinin incelenmesi. Doktora tezi. Marmara Üniversitesi, İstanbul.
• Aldan Karademir, Ç., Deveci, Ö., & Çaylı, B. (2018). Ortaokul öğrencilerinin öz düzenlemeleri ve akademik öz yeterliklerinin incelenmesi. E-Kafkas Eğitim Araştırmaları Dergisi, 5(3), 14-29. https://doi.org/10.30900/kafkasegt.446793
• Alpaslan, M., & Ulubey, Ö. (2019). Matematik dersindeki başarı duygusu, öz düzenleyici öğrenme stratejileri ve akademik başarı arasındaki ilişkinin incelenmesi. Erzincan Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 21(2), 1-14. https://doi.org/10.17556/erziefd.458020
• Altun, S. (2005). Öğrencilerin öz düzenlemeye dayalı öğrenme stratejilerinin ve öz yeterlilik algılarının öğrenme stilleri ve cinsiyete göre matematik başarısını yordama gücü. Doktora Tezi. Yıldız Teknik Üniversitesi, İstanbul.
• Ataş, İ. (2009). Öz düzenleyici öğrenme stratejilerinin kullanımının ilköğretim okulu dördüncü sınıf öğrencilerinin matematik dersindeki öz yeterlik algısına ve başarısına etkisi. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Gazi Üniversitesi, Ankara.
• Aydın, F., & Ulutaş, İ. (2017). Okul öncesi çocuklarda öz düzenleme becerilerinin gelişimi. Aksaray Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 1(2), 36-45.
• Aydın, S. & Yel, M. (2013). Proje tabanlı öğrenme ortamlarının biyoloji öğretmen adaylarının öz-düzenleme seviyeleri ve öz-yeterlik inançları üzerine etkisi. Turkish Studies-Sosyal Bilimler, 8(12), 95-107. https://doi.org/10.17240/aibuefd.2019..-482589
• Azkeskin, K., Tuzcuoğlu, N., Niran, Ş., & Özkan, S. (2020). Okul öncesi dönemde çocukların öz düzenleme becerileri ile oyun tercihleri arasındaki ilişkinin incelenmesi. Uluslararası Karamanoğlu Mehmetbey Eğitim Araştırmaları Dergisi, 2(1), 1-7.
• Balat, Ş., Kayalı, B., Karaman, S., & Kurşun, E. (2020). Çevrimiçi ortamlarda motivasyonel geri bildirimin öğrenenlerin öz düzenleme, öz yeterlik, kaygı ve başarı puanlarına etkisi. Açıköğretim Uygulamaları ve Araştırmaları Dergisi, 6(4), 19-36.
• Barkley, R. A. (2001). The EF and self-regulation: An evolutionary neuropsychological perspective. Neuropsychology Review, 11, 1-29. https://doi.org/10.1023/a:1009085417776
• Baumeister, R. F., & Vohs, K. D. (2004). Understanding self-regulation. R. F. Baumeister, & K. D. Vohs içinde, Handbook of self-regulation: Research, theory and application (s. 1-9). New York: Guilford Press.
• Bayındır, D., & Ural, O. (2019). Okul öncesi dönem çocukların öz düzenleme becerilerinin annelerine bağlanma biçimlerine ve annelerin ebeveynlik davranışlarına göre incelenmesi. Kastamonu Eğitim Dergisi, 27(6), 2597, 2608. https://doi.org/10.24106/kefdergi.3456
• Boakerts, M. (1999). Self-regulated learning: Where we are today. International Journal of Educational Research, 31(6), 445-457.
• Bodrova, E. & Leong, D. J. (2013). Zihin araçları: Erken çocukluk eğitiminde Vygotsky yaklaşımı. G. Haktanır (Yay. Haz.). Anı Yayıncılık.
• Bronson, M. B. (2000). Self-regulation in early childhood: Nature and nurture. The Guildford Press.
• Cabı, E. (2015). Öğretmen adaylarının öz-düzenleme stratejileri ve akademik başarısı: boylamsal bir araştırma. Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 35(3). https://doi.org/10.17240/aibuefd.2019..-482589
• Cüceloğlu, D. (2008). İnsan ve Davranışı. Remzi Kitabevi.
• Çelik, B., & Kamaraj, I. (2020). 60-72 aylık çocukların öz düzenleme becerisi üzerinde çocuk katılımlı eğitim programının etkisinin incelenmesi. Marmara Üniversitesi Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 51(51), 1-17. https://doi.org/10.15285/maruaebd.559762
• Demir, M., & Budak, H. (2016). İlkokul dördüncü sınıf öğrencilerinin öz düzenleme, motivasyon, biliş üstü becerileri ile matematik dersi başarılarının arasındaki ilişki. Dokuz Eylül Üniversitesi Buca Eğitim Fakültesi Dergisi, 41, 30-41.
• Diamond, A. (2006). Developmental time course in human infants and infant monkeys, and the neural bases of, inhibitory control in reaching. Annals of the New York Academy of Sciences, 608, 637-676. https://doi: 10.1111/j.1749-6632.1990.tb48913.x.
• Dursun Sürmeli, Z., & Ünver, G. (2017). Öz düzenleyici öğrenme stratejileri, epistemolojik inançlar ve akademik benlik kavramı ile matematik başarısı arasındaki ilişki. Türk Bilgisayar ve Matematik Eğitimi Dergisi, 8(1), 83-102. https://doi.org/10.16949/turkbilmat.298393
• Emre, O., Temiz, A., Tarkoçin, S., & Ulutaş, A. (2020). Öğretmen değerlendirmesine göre 60-72 aylık çocukların öz düzenleme becerileri ile yalnızlık ve sosyal memnuniyetsizlikleri arasındaki ilişki. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 17(45), 124-139.
• Ergen, B., & Kanadlı, S. (2017). Öz düzenlemeli öğrenme stratejilerinin akademik başarıya etkisi: bir meta analiz çalışması. Eurasian Journal of Educational Research, 17(69), 55-74. http://dx.doi.org/10.14689/ejer.2017.69.4
• Erol, A., & İvrendi, A. (2018). 4-6 yaş çocuklarına yönelik öz düzenleme becerileri ölçeğinin geliştirilmesi (Anne formu). Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 44(44), 178- 195. doi: 10.9779/PUJE.2018.213
• Ertürk, H. (2013). Öğretmen çocuk etkileşiminin niteliği ile çocukların öz düzenleme becerilerinin arasındaki ilişkinin incelenmesi. Ankara, Hacettepe Üniversitesi.
• Ertürk Kara, H., & Gönen, M. (2015). Okul öncesi dönemdeki çocukların öz düzenleme becerisinin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. Eğitimde Kuram ve Uygulama, 11(4), 1224-1239.
• Hafızoğlu, A., & Bahar, M. (2020). Türkiye'de 2009-2019 yılları arasında yayımlanan ilkokul ve ortaokul düzeyinde fen eğitiminde argümantasyon konulu lisansüstü tezlerin değerlendirilmesi. Ihlara Eğitim Araştırmaları Dergisi, 5(1), 155-175.
• Harris, R. C., Robinson, J. B., Chang, F. & Burns, B. M. (2007). Characterizing preschool children'sattention regulation in parent-child interactions: The roles of effortful control and motivation. Journal of Applied Developmental Psychology, 28, 25-39. https://doi.org/10.1016/j.appdev.2006.10.006
• Graziano, P. A., Reavis, R. D., Keane, S. P. & Calkins, S. D. (2007). The role of emotion regulation in children's early academic success. Journal of School Psychology, 45, 3-19. https://doi: 10.1016/j.jsp.2006.09.002
• Israel, E. (2007). Öz düzenleme eğitimi, fen başarısı ve özyeterlilik. Doktora tezi. Dokuz Eylül Üniversitesi, İzmir.
• Kaya, D. (2019). Yedinci sınıf öğrencilerinin matematik başarılarının yordanması: motivasyon, öz düzenleyici öğrenme stratejileri ve üst biliş farkındalığın rolü. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 38(1), 1-18. https://doi.org/10.7822/omuefd.389698
• Koçyiğit, M. (2019). Sınıf Yönetimi. Eğitim Yayınevi.
• Kuyumcu Vardar, A., & Arsal, Z. (2014). Öz-düzenleme stratejileri öğretiminin öğrencilerin ingilizce başarılarına ve tutumlarına etkisi. Ana Dili Eğitim Dergisi, 2(3), 32-52. https://doi.org/10.16916/aded.05845
• Mandacı Şahin, S. (2010). Sınıf öğretmeni adaylarının matematik öğretimi derslerindeki akademik başarıları ile öz düzenleme becerileri arasındaki ilişki. Education Sciences, 5(3), 1370-1381.
• Miles, M, B., & Huberman, A. M. (1994). Qualitative data analysis: An expanded Sourcebook. (2nd ed). Thousand Oaks, CA: Sage.
• Özbey, S., Mercan, M., & Alisinanoğlu, F. (2018). Okul öncesi eğitim kurumlarına devam eden 48-72 aylık çocukların yaşam kalitesi ile öz düzenleme becerileri arasındaki ilişkinin incelenmesi. Eğitim ve Toplum Araştırmaları Dergisi, 5(2), 157-173.
• Özturan Sağırlı, M., Çiltaş, A., Azapağası, E., & Zehir, K. (2010). Yüksek öğretimin öz-düzenlemeyi öğrenme becerilerine etkisi (Atatürk üniversitesi örneği). Kastamonu Eğitim Dergisi, 18(2), 587-596.
• Pazarbaşı, H., & Esin Cantez, K. (2019). IBAD Sosyal Bilimler Dergisi, 5, 267-283. https://doi.org/10.21733/ibad.624687
• Pintrich, P. R., & De Groot, E. V. (1990). Motivational and self regulated learning components of classroom academic performance. Journal of Educational Pyschology, 82(1), 33-40. https://doi.org/10.1037/0022-0663.82.1.33
• Sarıbaş, D. (2009). Öz-düzenlemeye dayalı öğrenme stratejilerini geliştirmeye yönelik laboratuar ortamının kavramsal anlama, bilimsel işlem becerisi ve kimyaya karşı tutum üzerindeki etkisinin incelenmesi. Doktora tezi. Marmara Üniversitesi, İstanbul.
• Senemoğlu, N. (2004). Gelişim öğrenme ve öğretim. Gazi Kitabevi.
• Şimşek, H., & Yıldırım, A. (2013). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Seçkin Yayıncılık.
• Smith-Donald, R., Raver, C.C., Hayes, T. & Richardson, B. (2007). Preliminary construct and concurrent validity of preschool self-regulation assessment (PSRA) for field-based research. Early Childhood Research Quarterly, 22,173-187. https://doi.org/10.1016/j.ecresq.2007.01.002
• Tanrıbuyurdu, E & Yıldız, T. (2014). Okul öncesi öz düzenleme ölçeği (OÖDÖ) : Türkiye uyarlama çalışması. Eğitim ve Bilim Dergisi, 39(176), 317. http://dx.doi.org/10.15390/EB.2014.3647
• Tavşancıl, E., & Aslan, E. (2001). İçerik analizi ve uygulama örnekleri. Epsilon Yayınevi.
• Tozduman Yaralı, K., & Aksoy, A. (2017). Çocukların öz düzenleme becerileri ile oyun becerilerinin cinsiyete göre incelenmesi. Trakya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 7(2), 442-455. https://doi.org/10.24315/trkefd.304124
• Tozduman Yaralı, K., & Güngör Aytar, F. (2017). Okul öncesi dönem çocuklarının davranışlarının öz düzenleme becerileri yönünden incelenmesi. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 13(3), 856-870. https://doi.org/10.17860/mersinefd.291209
• Turan, S., & Demirel, Ö. (2010). Öz düzenleyici öğrenme becerilerinin akademik başarı ile ilişkisi: Hacettepe üniversitesi tıp fakültesi örneği. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 38, 279-291.
• Tuzcuoğlu, N., Efe Azkeskin, K., İlçi Küsmüs, G., & Cengiz, Ö. (2019). Okul öncesi dönem çocuklarının öz düzenleme becerileri ile benlik algıları arasındaki ilişkinin incelenmesi. IBAD Sosyal Bilimler Dergisi, 607-623. https://doi.org/10.21733/ibad.613920
• Yıldırım, A., & Şimşek, H. (2006). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Seçkin Yayıncılık.
• Yüksel, G. (2003). İlköğretim öğrencilerinin gelişim alanları, gelişim alanlarının işaretçisi olan ihtiyaçlar ve geliştirilmesi gereken beceriler; bu süreçte rehber öğretmenin işlevleri: kurumsal bir inceleme. Milli Eğitim Dergisi, 159(3).
• Zimmerman, B. J. (2000). Attaining self-regulation: A social cognitive perspective. Handbook of Self-Regulation. Orlando FL: Academic Press. ⟨hal-00702963⟩