İLKÖĞRETİM ÖĞRETMENLERİNİN ÖZEL ÖĞRENME GÜÇLÜĞÜ (ÖÖG) OLAN ÖĞRENCİLERE YÖNELİK TUTUMLARI ÖLÇEĞİNİN GELİŞTİRİLMESİ

Yıl 2024, Cilt: 14 Sayı: 2, 721 - 734, 30.05.2024

Zehra Yaşar Sağlık

https://doi.org/10.24315/tred.1379211

Öz

Bu çalışmada, ilköğretim öğretmenlerinin özel öğrenme güçlüğü (ÖÖG) olan öğrencilere yönelik tutumları ölçeğinin geliştirilmesi amaçlanmıştır. Örneklemini 512 ilköğretim öğretmeninin oluşturduğu bu araştırmada tarama modeli kullanılmıştır. Araştırmanın kapsam geçerliğini sağlamak amacıyla alan yazın incelenmiş ve uzman görüşlerinden faydalanılmıştır. Yapı geçerliliği için açımlayıcı (AFA) ve doğrulayıcı (DFA) faktör analizleri yapılmıştır. Güvenirlik çalışması kapsamında ise Cronbach alpha (α) güvenirlik katsayısı hesaplanmıştır. Ölçeğin yapı geçerliğinin sağlanması amacıyla yapılan AFA sonucunda, iki faktörlü, 19 maddeli bir ölçek elde edilmiştir. Faktörlerin özdeğerleri sırasıyla; 6.47 ve 5.57 iken açıkladıkları varyanslar %34.05 ve %29.31 olarak bulunmuştur. AFA ile elde edilen yapıya kanıt sağlamak amacıyla yapılan DFA sonucunda; χ2 /df=4.09, RMSEA= 0.07, GFI= 0.85, AGFI= 0.85, CFI=0.93, NFI= 0.91 uyum indeks değerleri elde edilmiştir. Ölçeğin güvenirliğinin sağlanması amacıyla ölçeğe ve alt faktörlere ilişkin güvenirlik analizleri yapılmıştır. Analiz sonucunda ölçeğin tamamı ve birinci faktör (kabullenme ve öğretim) için Cronbach alfa (α) değeri 0.91, ikinci faktör (duygu ve inanç) için ise 0.95 bulunmuştur. Diğer taraftan yapılan madde analiziyle de ölçeğin tüm maddelerinin üst ve alt gruplar açısından ayırt edici olduğu görülmüştür. Öğretmen tutumları ÖÖG’ye sahip öğrencilerin eğitimi üzerinde oldukça büyük bir etkiye sahiptir. Ancak öğretmenlerin bu öğrencilere karşı tutumları her zaman olumlu değildir. Bu nedenle ilköğretim öğretmenlerinin ÖÖG’ye sahip öğrencilere yönelik tutumlarının belirlenmesi ve öğretmen tutumlarının hangi sebeplerden dolayı farklılaştığının incelenmesi amacıyla bu araştırmada ilköğretim öğretmenlerinin ÖÖG olan öğrencilere yönelik tutumlarıyla ilgili geçerli ve güvenir bir ölçme aracı geliştirilmiştir.

Anahtar Kelimeler

İlköğretim öğretmenleri, öğrenci, ölçek geliştirme, özel öğrenme güçlüğü, tutum

Kaynakça

• Albuam, G., & Oppenheim, A. N. (1993). Questionnaire design, ınterviewing and attitude measurement. Journal of Marketing Research, 30(3), 393. https://doi.org/10.2307/3172892
• Alexander, C., & Strain, P. S. (1978). A review of educators' attitudes toward handicapped children and the concept of mainstreaming. Psychology in the Schools,15(3), 390-396. https://doi.org/10.1002/1520-6807(197807)15:3<390::AID-PITS2310150316>3.0.CO;2-S
• Allport, G. W. (1935). Attitudes. In: Murchison, C., Ed., A handbook of social psychology. Worcester, MA: Clark University Press. 798-844.
• Altun, T., ve Uzuner, F. G. (2016). Sınıf öğretmenlerinin özel öğrenme güçlüğü olan öğrencilerin eğitimine yönelik görüşleri. The Journal of Academic Social Science Studies, 44(33-49). https://doi.org/10.9761/JASSS3366
• Atik, S. ve Düzdemir, M. (2023). Teachers’ attitudes towards students with special needs scale: A validity and reliability study, E-International Journal of Educational Research, 14(2), 310-332. https://doi.org/10.19160/e-ijer.1180828
• Avramidis, E., Bayliss, P., & Burden, R. (2000). A survey into mainstream teachers’ attitudes towards the inclusion of children with special educational needs in the ordinary school in one local education authority. Educational Psychology, 20(2), 191-211. https://doi.org/10.1080/713663717
• Barron, A. B., Hebets, E. A., Cleland, T. A., Fitzpatrick, C. L., Hauber, M. E., & Stevens, J. R. (2015). Embracing multiple definitions of learning. Trends in Neurosciences, 38(7), 405-407. https://doi.org/10.1016/j.tins.2015.04.008
• Bayar, A., Özaşkın, A. G., ve Bardak, Ş. (2015). Kaynaştırma eğitimi ile ilgili duygular, tutumlar ve kaygılar ölçeği'nin Türkçeye uyarlama, geçerlik ve güvenirlik çalışması. International Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, 10(3), 175-186. https://doi.org/10.7827/TurkishStudies.7556
• Baysal, A. C. (1981). Sosyal ve örgütsel psikolojide tutumlar. Yalçın Ofset Matbaası.
• Breckler, S. J. (1984). Empirical validation of affect, behaviour and cognition as distinct components of attitudes. Journal of Personality and Social Psychology, 47(October), 1191–1205. https://doi.org/10.1037//0022-3514.47.6.1191.
• Büyüköztürk, Ş., Kılıç-Çakmak, E., Akgün, Ö.E., Karadeniz, Ş., ve Demirel, F. (2008). Bilimsel araştırma yöntemleri. Pegem Akademi Yayıncılık.