DEĞİŞEN ÇEVİRİ ANLAYIŞININ ÇEVİRMEN UYGULAMALARINA ETKİSİ

Year 2024, Volume: 14 Issue: 3, 2260 - 2267

Coşkun Doğan

https://doi.org/10.24315/tred.1505288

Abstract

Çeviri etkinliği insanlık tarihi kadar eski bir olgudur. Çeviri etkinliğinin kullanımı, insan medeniyetinin gelişimine büyük katkılar sunmuştur. Dünyada yaşanan gelişmeler gerek sosyal gerek siyasi yaşam içerisinde sürekli olarak çeviri etkinliğini görmek olasıdır. Uygarlığın gelişimine paralel olarak çeviri etkinliği de gelişmiş ve çalışma alanı gittikçe genişlemiştir. Bu süreç içerisinde çeviri anlayışı da değişmiş ve bu değişiklikler çevirinin öznesi konumunda olan çevirmen tutum ve davranışlarına da yansımıştır.
Teknolojik gelişmeler, iletişim ve ulaşım alanına büyük olanak sunmuştur. Bu nedenle tüm dünyada insan hareketlilikleri artmış ve farklı dil ve kültüre sahip toplumlar daha kolay bir araya gelme olanakları bulmuşlardır. Bu bağlamda farklılıklar birbirlerini anlamak ve tanımak için ortak dil olan çeviri etkinliğine gereksinim duymuşlardır. Daha önceleri bağımsız bir bilim alanı olamayan ancak diğer bilimsel alanlarla disiplinler arası çalışmalara katkı sunan çeviri etkinliğinde değişim söz konusu olmuş ve çeviribilim özgün bilimsel alan olmuştur.
Özellikle kültür ve toplumsal odaklı çeviri çalışmaları, çevirmen profili de değişime zorlamıştır. Çevirmen, artık dil bilmenin yanında her iki dilin ait olduğu kültürleri ve toplum yapılarını tanımak zorunda kalmıştır. İşte bu anlamda çevirmen, farklılıklar arasında iletişimi gerçekleştirirken, daha önce farklılıklar arasında oluşan düşmanca yaklaşımları ortadan kaldıracak toplum uzmanı rolünü de üstlenmiştir.

Keywords

Çeviri, Çevirmen, Değişim

Ethical Statement

etik kurallara uyduğumu beyan ederim

References

• Aksoy, B. (2000). Kültür odaklı çeviri ve çevirmen Türk Dili, 583, 51-57
• Ammann, M. (2008). Akademik çeviri eğitimine giriş, Çev. Emine Deniz Ekeman, Multilingual Yayınları,
• Arı, S. (2014). Çeviri sosyolojisi, Aylak Yayınları
• Baykan; A. (2005). Sosyal-Kültürel faktörlerin çevirideki rolü, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 14, 177-197
• Doğan, A. (2015). Sözlü çeviri çalışmaları ve uygulamaları, (4. Baskı), Siyasal Kitapevi.
• Erkurt, G.Ş. (2014). Kişilik ve kültür etkileşimi bağlamında çevirmen idiokültür’nün çeviri ürün aracılığıyla erek sosyal yapıya etkisi, Tarih Okulu Dergisi, 7, 23-46.
• Eruz, S. (2008). Akademik çeviri eğitimi. Multilingual Yayınevi
• Göktürk, A. (2016). Çeviri: dillerin dili, Yapı Kredi Yayınları
• Kabukcik, S. (2013). Çeviri sosyolojisi ve çeviri alanında sosyolojik yaklaşımların çeviribilimde paradigma değişimine etkisi, Akademik Bakış Dergisi,37,1-18
• Kutluay Yılmaz, S. (2015) Kişisel tarihin bir ürünü olarak çevirmen habitusu, International Journal of Language Academy, 3(1). 428/437