Osmanlı yumuşak gücü ve uluslararası sistemdeki yeri

Year 2022, Volume: 36 Issue: 3, 224 - 234, 15.07.2022

Fulya Özkan

Abstract

Yumuşak güç, uluslararası ilişkilerde kullanılan yeni bir kavramdır ve tarihi son yıllarda merak konusu olmuştur. Kavram, son yirmi yıldır yapılan Türk dış politikası çalışmalarında da kullanılmıştır. Bu makale, Türk dış politikasındaki yumuşak güç kullanımının yeni bir durum olmadığını ve Osmanlı İmparatorluğu dönemine geri giden bir tarihi olduğunu göstermeyi hedeflemektedir. Çalışma, tek bir olay üzerine odaklanarak kendi tarihsel araştırmasını ortaya koymak yerine, Osmanlı devletinin diğer devletlerle olan ilişkilerindeki yumuşak güç kullanımının çeşitli örneklerini sunmayı amaçlamaktadır. Böylelikle farklı örnekler arasında zamansal bir karşılaştırma yapılarak, Osmanlı yumuşak gücünün, değişen uluslararası güç dengelerine göre nasıl adapte olduğuna dikkat çekilecektir.

Keywords

Abdülaziz, II. Abdülhamid, Osmanlı devleti, Panislamizm, yumuşak güç

Ottoman soft power and its place in the international system

Abstract

Soft power is a new concept in international relations and its history has been a question of interest in recent years. The term has been also widely used in the studies of Turkish foreign policy in the last two decades. This study aims to demonstrate that the use of soft power in Turkish foreign policy was not new and has a history of its own which dates back to the Ottoman Empire. The study will not present a historical study of its own that focuses on a certain event or phenomenon but bring together examples of how the Ottoman Empire has used means of soft power in its relationship with other states. By comparing these examples over time, it hopes to call attention to how Ottoman soft power has changed over time depending on the shifts in the international balance of power.

Keywords

Abdülaziz, Abdülhamid II, Ottoman state, pan-islamism, soft power

References

• Ahmed, F. (2020). Meddling with medals, defending the dead: Late Ottoman soft power from South Asia to North America. International History Review, 1–19.
• Alkan, N. (2010). Osmanlı Devleti’nin Batı Politikası. İçinde M. Bıyıklı (Ed.). Türk Dış Politikası. Gökkubbe Yayınları, Cilt 2, 137–188.
• Altunışık, M. B. (2005). The Turkish model and democratization in the Middle East. Arab Studies Quarterly, 27(1/2), 45–63.
• Altunışık, M. B. (2008). The possibilities and limits of Turkey’s soft power in the Middle East. Insight Turkey, 10(2), 41–54.
• Ayhan, B. (2010). İttihat ve Terakki’nin İslam dünyasına yönelik genel dış Politikası. İçinde M. Bıyıklı (Ed.). Türk Dış Politikası. Gökkubbe Yayınları, Cilt 1, 269–290.
• Başkan, Y. (2017). Orhan Bey’in Bizans imparatoru Kantakuzeneos’un kızı Theodoro ile evliliği. Tarih Dergisi, 66(2), 47–61.
• Bilim, C. (2019). Osmanlı Dış İlişkileri. Onbir Yayınları.
• Çalışkan, S. (2018). Sultan Abdülaziz (1861-1876) Dönemi Osmanlı-Türkistan Diplomatik İlişkileri. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), İstanbul Medeniyet Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Uluslararası İlişkiler Anabilim Dalı.
• Casale, S. A. (2018). Iconography of the gift: Diplomacy and imperial selffashioning at the Ottoman court. Art Bulletin, 100(1), 97–123.
• Çavdar, N. (2017). Abdülhamid Devri Osmanlı Dış Politikası. İçinde Kekevi, S., Tekinsoy, Y. E., & Türkmen, İ. (Eds.). Türk Dış Politikası. Berikan Yayınevi, 175–266.
• Çekiç, A. (2018). Kuruluş devri Osmanlı diplomasisinin nitelikleri (1299–1451). Akademik Tarih ve Düşünce Dergisi, 5(15), 243–267.
• Çevik, S. B. (2019). Reassesing Turkey’s soft power: The rules of attraction. Alternatives: Global, Local, Political, 44(1), 50–71. [CrossRef]
• Çevikel, N. (2010). Osmanlı Devleti’nde Kıbrıs’ın statüsü ve Osmanlı’nın Kıbrıs politikası. İçinde M. Bıyıklı (Ed.). Türk Dış Politikası. Gökkubbe Yayınları, Cilt 1, 181–218.
• Deringil, S. (1998). Well-Protected Domains. I. B. Tauris.
• Dönmez, A. (2018). Osmanlı Devleti’nde tek taraflı diplomasi anlayışı ve karşılıklı diplomasiye geçiş süreci. M. A. Yalçınkaya & U. Kurtaran (Eds). Osmanlı Diplomasi Tarihi. Altınordu Yayınları, 145–178.
• Elçi, İ. H. (2019). Osmanlı diplomasisi ve gelişim süreci. Osmanlı Araştırmaları Dergisi, 7, 24–36.
• Ercan, Y. (2010). Osmanlı Devleti’nin Müslüman olmayan topluluklara yönelik politikası. İçinde M. Bıyıklı (Ed.). Türk Dış Politikası. Gökkubbe Yayınları, Cilt 1, 353–374.
• Fan, Y. (2008). Soft power: Power of attraction or confusion? Place Branding and Public Diplomacy, 4(2), 147–158. [CrossRef]
• Faroqhi, S. (2017). Osmanlı İmparatorluğu ve Etrafındaki Dünya. Alfa Yayınları.
• Fleet, K. (2016). Akdeniz’de Osmanlı genişlemesi. İçinde S. Faroqhi & K. Fleet (Eds). Türkiye Tarihi, 1453 -1603. Kitap Yayınevi, 189–226.
• Fukuyama, F. (1992). The End of History and the Last Man. Free Press.
• Goffman, D. (2014). Osmanlı Dünyası ve Avrupa. Kitap Yayınevi.
• Gülaçar, A. G. (2016). medeniyet arayışının bir neticesi olarak sultan Abdülaziz’in Avrupa seyahati. İçinde M. Y. Ertaş, H. Şahin & H. Kılıçaslan (Eds). Osmanlı’da Siyaset ve Diplomasi. OSAMER, 153–172.
• Gürkan, E. S. (2012). The efficacy of Ottoman counter-intelligence in the 16th century. Acta Orientalia Academiae Scientiarum Hungaricae, 65(1), 1–38. [CrossRef]
• İnalcık, H. (2016). Modern Avrupa’nın gelişmesinde Türk etkisi. İçinde K. Karpat (ed.). Osmanlı ve Dünya. Timaş Yayınları, 87-102.
• İnalcık, H. (2017a). Kuruluş ve İmparatorluk Sürecinde Osmanlı. Timaş Yayınları.
• İnalcık, H. (2017b). Osmanlı ve Avrupa. Kronik Yayınları.
• İnbaşı, M. (2010). Osmanlı Devleti’nin Balkan politikası. İçinde M. Bıyıklı (Ed.). Türk Dış Politikası. Gökkubbe Yayınları, Cilt 2, 189-216.
• Işıksel, G. (2019). Hiearchy and friendship: Ottoman practices of diplomatic culture and communication (1290s-1600). Medieval History Journal, 1–20.
• İskit, T. (2012). Diplomasi. İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları.
• Isom-Verhaaren, C. (1996). An Ottoman report about Martin Luther and the emperor. Turcica, 28, 299–318. [CrossRef]
• Karcı, E. (2017). Sultan Abdülaziz dönemi dış siyasi gelişmeleri. İçinde Kekevi, S., Tekinsoy, Y. E., & Türkmen, İ. (Eds). Türk Dış Politikası. Berikan Yayınevi, 111–174.
• Karčić, H. (2014). Supporting the Caliph’s project: Bosnian Muslims and the Hejaz railway. Journal of Muslim Minority Affairs, 34(3), 282–292. [CrossRef]
• Karpat, K. (2001). The Politicization of Islam. Oxford University Press.
• Kılıç, M. (2018). Osmanlı Devleti’nde şehbenderlik kurumu. İçinde M. A. Yalçınkaya & U. Kurtaran (Eds). Osmanlı Diplomasi Tarihi. Altınordu Yayınları, 95–118.
• Nye, J. S. (1990). Soft power. Foreign Policy, 80(80), 153–171. [CrossRef]
• Nye, J. S. (2004). Soft Power: The Means to Success in World Politics. Public Affairs.
• Nye, J. S. (2008a). Security and smart power. American Behavioral Scientist, 51(9), 1351–1356. [CrossRef]
• Nye, J. S. (2008b). Smart power and the “war on terror”. Asia Pacific Review, 15(1), 1–8. [CrossRef]
• Nye, J. S. (2009). Get smart: Combining hard and soft power. Foreign Affairs, 88(4), 160–163.
• Nye, J. S. (2011a). Power and foreign policy. Journal of Political Power, 4(1), 9–24. [CrossRef]
• Nye, J. S. (2011b). The future of power. Bulletin of the American Academy of Arts and Sciences, 64(3), 45–52.
• Nye, J. S. (2020). Countering the authoritarian challenge: Public diplomacy, soft power and sharp power. Horizons: Journal of International Relations and Sustainable Development, 15, 94–109.
• Oğuzlu, T. (2007). Soft power in Turkish foreign policy. Australian Journal of International Affairs, 61(1), 81–97. [CrossRef]
• Ortaylı, İ. (1995). İmparatorluğun En Uzun Yüzyılı. Hil Yayın.
• Ortaylı, İ. (2016). Osmanlı Barışı. Timaş Yayınları.
• Ortaylı, İ. (2017). Osmanlı’da Milletler ve Diplomasi. Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.
• Özcan, A. (2010a). Osmanlı Devleti’nin güney ve güneydoğu Asya devletlerine yönelik dış politikası ve ilişkileri. İçinde M. Bıyıklı (Ed.). Türk Dış Politikası. Gökkubbe Yayınları, Cilt 1, 53–74.
• Özcan, B. (2010b). Osmanlı Devleti’nin Rusya’ya yönelik dış politikası. İçinde M. Bıyıklı (Ed.). Türk Dış Politikası. Gökkubbe Yayınları, Cilt 2, 309–346).
• Özkan, S. H. (2017). Osmanlı Devleti ve Diplomasi. İdeal Yayınları.
• Peirce, L. (1993). Imperial Harem. Oxford University Press.
• Peirce, L. (2020). Hürrem Sultan. Türkiye İş Bankası Yayınları.
• Sakaoğlu, N. (2015). Bu Mülkün Kadın Sultanları. Alfa Yayınları.
• Sander, O. (2014). Anka’nın Yükselişi ve Düşüşü. İmge Yayınları.
• Subaşı, T. (2018). Abdülmecid dönemi Osmanlı-İngiliz ilişkileri. İçinde, M. A. Yalçınkaya & U. Kurtaran. Osmanlı Diplomasi Tarihi. Altınordu Yayınları, 179–204.
• Thussu, D. (2014). De-Americanizing Soft Power Discourse? Figueroa Press.
• Tuncer, H. (2017). Türk Dış Politikası. Kaynak Yayınları, Cilt 1.
• Turan, N. S. (2015). İmparatorluk ve Diplomasi. İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları.
• Turan, N. S. (2017). Osmanlı Diplomasisinde tarihsel ve kuramsal bakış. İçinde Küntay, B. (Ed.). Gelenekten Geleceğe Diplomasinin Dönüşümü. Bahçeşehir Üniversitesi Yayınları, 1–18.
• Yasamee, F. A. (2021). Abdülhamid’in Dış Politikası. Kronik Kitap.