AİOLİS’DE BİR DAĞ KENTİ: AİGAİ

Year 2013, Volume: 3 Issue: 05, 95 - 116, 01.03.2013

Yusuf Sezgin

Abstract

Herodotos, Aigai’yi Aioller’in
Aiolis Bölgesi’nde kurduğu 12 kent arasında saymaktadır. Antik yazarlar
Aiollerin bölgeye gelişlerinin M.Ö. 1100 tarihlerinde başladığını ileri
sürseler de, kazı sonuçları şimdilik kentin kuruluşunun M.Ö. 7. yüzyılın ilk
yarısından daha erkene gitmediğini göstermektedir. Polybius’un aktarımına göre,
Bithynia kralı Prusias II ile Attalos II arasında gerçekleşen bir savaşta Aigai
ciddi bir şekilde tahrip edilmiştir (M.Ö. 156-154). Prusias II, savaş
sonrasında yapılan barış antlaşması gereğince, tahrip ettiği kentlere 100 talent
ödemek zorunda bırakılmıştır. Kent bu tarihten itibaren, muhtemelen Pergamon Krallığı’nın
da desteğiyle, bölgede ekonomik ve kültürel bir çekim merkezi olmuş, Tiyatro, Kent
Meclisi Binası (Bouleuterion) ve Agora gibi görkemli yapılarla donatılmıştır.
Aigai’nin Hellenistik Dönem boyunca ekonomik açıdan güçlü bir kent olduğu
anlaşılmaktadır. Kentin dokumacılıkta ve yün üretiminde bölgede en önemli
merkez olduğu bilinmektedir.

Keywords

Aigai, Aiolis, Bouleuterion, Apollon Khresterios

References

• Allen, R.E., The Attalid Kingdom: a Constitutional History, Oxford, 1983.
• Bean, G.E., “Two Inscriptions from Aeolis”, Belleten XXX, 1966, s. 525-538.
• Bringmann, K., Steuben H., Schenkungen hellenistischer Herrscher an griechische Stadte und Heiligtumer. Teil 1: Zeugnisse und Kommentare, Berlin, 1995.
• Clerc, M.A., “Les ruines d'Aegae en Éolie”, BCH 10, 1886, s. 275-296.
• ______, “Fouilles d'Aegae en Éolide”, BCH 15, 1891, s. 231-237.
• Conze, A., Schazmann, P., Mamurt-Kaleh: Ein Tempel der Göttermutter unweit Pergamon, Berlin, 1911.
• Coulton, J.J., The Architectural Development of the Greek Stoa, Oxford, 1976.
• Doğer, E., “Aigai'de Bir Macellum”, Miko, Mevsimlik Ege Kültürü Dergisi, Sayı 5, 2006, s. 12-14.
• Doğer, E., Doğer, L., Tül, Ş., Sezgin, Y., Önder, M., Akat, S., Kan, M.H., Yener, B., Dereboylu, E., Türkan, Ü., Atay, E., Şahan, M., Genç, F., Serttürk, O.K., Çakır, M.S., “Aigai 2004-2006 Yılı Kazıları”, KST 29-1, Ankara, 2008, s. 207-232.
• Doğer, E., Sezgin, Y., Gürbüzer, M., “Aigai 2007-2008”, KST 31-2, 2010, s. 343-356.
• Fontrier, M.A., “Exploration de la plain de L’Hermus” BCH XI, 1887, s. 79-107.
• Forbes, R.J., Studies in Ancient Technology, Vol. 5, Brill, Leiden, 1966.
• Güneş, M., Aigai Nekropolleri, Ege Üniversitesi- Yayınlanmamış Lisans Tezi, 2007.
• Hansen, E.V., The Attalids of Pergamon2, Ithaca-London, 1971.
• Ma, J., Antiochos III and the cities of Western Asia Minor, New York, 2000.
• Magie, D., Anadolu’da Romalılar. M.Ö. III. ve II. Yüzyıllarda Batı Anadolu, Çev. N. Başgelen, Ö. Çapar, İstanbul, 2007.
• Malay, H., “Batı Anadolu'nun Antik Çağdaki Durumu”, Arkeoloji ve Sanat Tarihi Dergisi 2, 1983, Ege Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Yayınları, s. 50-61.
• Malay, H., Ricl, M., “Two New Hellenistic Decrees from Aigai in Aiolis”, Epigraphica Anatolica. Zeitschrift für Epigraphik und historische Geographie Anatoliens 42, s. 39-60.
• Martin, R., Recherches sur L.Agora Grecque. Études d’histoire et d’architecture urbaine, Paris, 1951.
• Mierse, W.E., Temples and towns in Roman Iberia: The social and architectural dynamics of Sanctuary Designs, from the Third Century B.C. to the Third Century A.D., University of California Press, 1999.
• Radt W., Pergamon. Antik Bir Kentin Tarihi ve Yapıları, Çev. S. Tammer, İstanbul, 2002.
• Ramsay, W.M., “Contributions to the History of Southern Aeolis 2”, JHS 2, 1881, s. 271-308.
• Reinach, S., Chroniques d'Orient: documents sur les fouilles et découvertes dans l'Orient hellénique de 1883 à 1890, Paris, 1891.
• ______, “Deux Inscriptions de l’Asie-Mineure. 1. Convention entre Aegae et Olympos”, Revue des études grecques 4, 1891, s. 268-275.
• Rhodes, P.J., The Greek City States: A Source Book. Second edition, Cambridge 2007.
• Rotroff, S.I., The Athenian Agora, Volume 22, Hellenistic Pottery: Athenian and Imported Moldmade Bowls, Princeton 1982.
• Sayles, W.G., Ancient Coin Collecting II: Numismatic Art of the Greek World, Krause Publications 2007.
• Schalles, H.-J., Untersuchungenzur Kulturpolitik der Pergamienischen Herrscher im dritten Jahrhundert vor Christus, Istanbuler Forschungen 36, Tübingen, 1985.
• Sear, F., Roman Theatres. An Architectural Study, New York, 2006.
• Sezgin, Y., “Aigai. Keçiler Yurdu”, Seyahatname 7 (Ocak-Şubat), 2010, s. 49-53.
• Sjöqvist, E., “Excavations at Morgantina (Serra Orlando) 1963 Preliminary Report VIII”, AJA 68-2, 1964, s. 137-147.
• Tül, Ş., Aigai. Aiolis’de Bir Dağ Kent, Ege Yayınları, 1995.
• Yaman, A., Antik Çağda Bouleuterionlar, Ege Üniversitesi-Yayınlanmamış Lisans Tezi, İzmir 2008.
• Wycherley, R.E., Antik Çağda Kentler Nasıl Kuruldu?, (How the Greeks Built Cities?, Londra, 1949) çev. N. Nirven, İstanbul 1993.