İlköğretim Okullarında Cinsiyet ve Örgütsel Rollere Göre Örgüt Kültürü Algısı

Year 2014, Volume: 4 Issue: 1, 170 - 180, 01.03.2014

Zeynep Meral Tanrıöğen Ramazan Baştürk Meral Uras Başer

Abstract

Bu çalışmanın amacı cinsiyet ve örgütsel rol (müdür-öğretmen) değişkenleri ile örgüt kültürü arasındaki ilişkileri incelemektir. Bu amaçla 1) Öğretmenlerin örgüt kültürüne ilişkin algıları cinsiyet değişkenine göre farklılık göstermekte midir? 2) Örgüt kültürü örgütsel rollere göre farklılık göstermekte midir? sorularına yanıt aranmıştır. Tarama modeli ve nicel yöntemlerin kullanıldığı araştırmanın örneklemi, Denizli il merkezindeki ilköğretim okullarında çalışan ve oranlı küme örneklemi yoluyla seçilen 616 öğretmenden ve onların 26 okul müdüründen oluşmaktadır. Araştırmanın verileri Terzi (2005) tarafından geliştirilen “Örgüt Kültürü Ölçeği” aracılığıyla toplanmıştır. Bu araştırmada Örgüt Kültürü Ölçeği’nin geçerlilik ve güvenilirlik çalışmalarının test edilmesi amacıyla bir pilot uygulama yapılmıştır. Pilot uygulama örneklem içinden asıl uygulamaya dahil edilmeyen 469 kişilik öğretmen grubu ile gerçekleştirilmiştir. Verilerin analizinde Mann - Whitney U testinden yararlanılmıştır. Öğretmenlerin ve okul müdürlerinin algıları arasında örgüt kültürü boyutlarının tümüne ilişkin istatistiksel açıdan anlamlı bir fark çıkmıştır. İlköğretim okullarındaki kadın ve erkek öğretmenlerin örgüt kültürünün destek ve başarı boyutlarına ilişkin algıları arasında anlamlı farklılık olduğu saptanmıştır (p<.05)

Keywords

Cinsiyet, örgütsel roller, örgüt kültürü

References

• Aydınlı, M. T. (2008). Örgüt Kültürünün Oluşturulmasında Öğretmen Davranışlarının Etkisi,
• (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Yeditepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Bolman, L., Deal, T. (2003). Reframing organizations. San Francisco: Jossey-Bass.
• Collins, J. C., Porras, J. I. (1994). Built tol ast. Successful Habbits of Visionary Copanies. New York: Harper Business.
• Cochran, W. (1962). Sampling Techniques. Newyork: John Wiley Sons Inc.
• Çelik, V. (2002). Okul Kültürü ve Yönetimi. Pegem Yayıncılık, Ankara.
• Çelik, V. (1997). Okul Kültürü ve Yönetimi. Pegem Yayıncılık, Ankara.
• Dinçer, O. (1992). Stratejik Yönetim Ve İşletme Politikası, İstanbul.
• Deming, W. E. (1994). The New Economics for Industry, Goverment, Education. Boston, MA: MIT.
• Durmaz, H. O. (2007). Likert’in Sistem 4 Yaklaşımına Göre Özel Dershanelerdeki Yöneticilerin Liderlik Özelliklerinin Örgüt Kültürü İle Krşılaştırılması, İstanbul Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Esinbay, E. (2008). İlköğretim Okullarında Örgüt Kültürü. Balıkesir Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Basılmamış Yüksek Lisans Tezi, Balıkesir.
• Fulghum, R (1995). From Beginning to End: The Rituals of Our Lives. New York: Villard Books.
• Greene, R. J. (1995). Culturally Compatible HR Strategies. HR Magazine, Vol.40, Iss 6, pp. 115-122.
• Güler, S. B. (2005). Örgüt Kültürü İçinde Cinsiyet Ayrımcılığı ve Kadınların İş Yerinde Karşılaştıkları Mesleki Baskılar: Trakya Bölgesi İmalat Sektöründe Kadın Çalışanlar Üzerine Bir Araştırma, (Yayınlanmamış Doktora Tezi), Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Handy, C. (1993). Understanding Organizations. 4th Ed., Clays Ltd, England.
• Harrison, R.(1972). “Understanding your organization’s character.” Harvard Business Review. May- June,119-128.
• Hofstede, G. (1984). Culrure’s Consequences: International Differences in Work-Related Values. New Burry Park: Calif.:Sage.
• Hoy, W. K., Miskel, C. G.(2010). Eğitim Yönetimi: Teori, Araştırma ve Uygulama.7. basımdan çeviri,Nobel Yayıncılık.
• Ira, N. (2011). Eğitim Fakültelerinde Örgütsel Kültür ve Yönetsel Etkililik. (Yayınlanmamış Doktora
• Tezi), Dokuz Eylül Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü,İzmir.
• Kalaycı, Ş. (2008). SPSS Uygulamalı Çok Değişkenli İstatistik Teknikleri. Asil Yayın, Ankara.
• Koşar, S. (2008). İlköğretim Okulu Yöneticilerinin Yönetimde Gücü Kullanma Stilleri İle Örgüt Kültürü Arasındaki İlişki. Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, basılmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara.
• Mainiero, L. A. (1993). Is Your Corporate Culture Costing You?, Academy of Management Journal, Vol.7, No.4, pp. 84-85.
• Ouchi, W. (1981). Theory Z. Reading, MA. Addison-Wesley.
• Peters, T. J., Waterman R. H. (1982). In Search of Excellence: Lesson’s from America’s Best Run Companies. Harper & Row Inc., NewYork.
• Pheysey, D. C. (1993). Organizational cultures: Types and transformations. London: Routledge.
• Schein, E.H. (1992). Organizational culture and leadership. Jossey-Bass Publishers, San Francisco.
• Sethia,N. K., Von Glinow, M. A. (1985). Arriving at Four Cultures by Managing the Reward System. In R. H. Kilmann, M. J. Saxon, R. Serpa (Eds.), Gaining Control of the Corporate Culture (400- 420). San Francisco, CA:Jossey-Bass.
• Sezgin, F. (2010). Öğretmenlerin Örgütsel Bağlılığının Bir Yordayıcısı Olarak Okul Kültürü. Eğitim ve Bilim Dergisi, Sayı;156, cilt;35.
• Sönmez, M. A. (2006). Meslek Liselerinde Örgüt Kültürü. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, Kış Sayı 45, ss: 85-108.
• Şimşek, H. (2007). Toplam Kalite Yönetimi: Kuram, İlkeler, Uygulamalar. Seçkin Yayıncılık, Ankara.
• Terzi, A. R. (2005). İlköğretim okullarında okul kültürü. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, Yaz Sayı 43, 423-442.
• Vries K.M., Miller, D. (1996). Personality, culture and organization. Academy of Management Review, 11/2: 266-279.