THE PROBLEMS PROSPECTIVE GEOGRAPHY TEACHERS ENCOUNTER IN TEACHING PRACTICE LESSON AND SOLUTION SUGGESTIONS

Yıl 2015, Cilt: 19 Sayı: 2, 285 - 304, 20.07.2016

Osman Çepni Fatih Aydın

Öz

The purpose of the present study was to examine the problems that prospective geography teachers encounter during teacher practice lessons and their solution suggestions to these problems. This study was designed in descriptive survey model. A total of 140 prospective teachers from all final-year geography students studying in Karabuk University Faculty of Letters Department of Geography and also studying in pedagogical formation program participated in the study. Results revealed that the most encountered problems during teaching practice sessions were transportation to schools, the high number of prospective teachers in practice schools, limited facilities of practice schools, and the lack of supervision. Some of the solution suggestions for these problems were providing collaboration between university and practice schools, choosing practice schools that were close to the places in which prospective teachers dwell, increasing the frequency of supervision and the number of practice schools, and the use of student-centered teaching methods and techniques in teaching practice lessons.

Anahtar Kelimeler

Teaching practice, teacher training, prospective geography teachers

Coğrafya Öğretmen Adaylarının Öğretmenlik Uygulaması Dersi Kapsamında Karşılaştığı Sorunlar Ve Çözüm Önerileri

Öz

Bu araştırmanın amacı coğrafya öğretmen adaylarının öğretmenlik uygulamaları dersinde yaşadıkların sorunları ve bu sorunlara yönelik geliştirdikleri çözüm önerilerini incelemektir. Çalışmada betimsel tarama modeli kullanılmıştır Araştırmaya 2014–2015 öğretim yılı bahar döneminde, Karabük Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Coğrafya Bölümü son sınıf öğrencileri arasından pedagojik formasyon eğitimi alan 140 öğretmen adayı katılmıştır. Araştırma sonuçlarına göre okul uygulamalarında yaşanan sorunlar arasında en fazla; okullara ulaşım ile ilgili sorunlar, öğretmen adaylarının uygulama okullarında sayılarının fazla olması, uygulama okullarının olanaklarının yetersiz olması ve denetim eksikliği yer almaktadır. Bu sorunların giderilmesine yönelik çözüm önerileri arasında ise üniversite ve uygulama okulları arasında işbirliği sağlanması, öğretmen adaylarının yaşadıkları yerlere yakın okulların uygulama okulu olarak seçilmesi, uygulama saatlerinin, denetimlerin ve uygulama okullarının sayılarının artırılması, öğretmen adaylarının derslerinde öğrenci merkezli öğretim yöntem ve teknikleri kullanması gerektiği yer almaktadır.

Anahtar Kelimeler

Öğretmenlik Uygulaması, Öğretmen yetiştirme, Coğrafya öğretmen adayı

Kaynakça

• AÇIKALIN, A. (2000). Öğretmen yetiştirme sorununa kaotik bir yak‐ laşım, II.Ulusal Öğretmen Yetiştirme Sempozyumu, Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi, Eğitim Fakültesi, 10‐12 Mayıs, Çanakkale. Bildiriler Kitabı.
• ADIGÜZEL, A. (2008). Eğitim fakültelerinde öğretmen eğitimi prog‐ ram Standartlarının gerçekleşme düzeyi (Yayımlanmış Doktora tezi). Ana‐ dolu Üniversitesi, Eskişehir.
• AKSU, M. B. (2004). Fakülte – okul işbirliği semineri ve uygulama sü‐ recinin değerlendirilmesi: Malatya ili örneği. XIII. Ulusal Eğitim Bilimleri Kurultayı. Malatya İnönü Üniversitesi, 6‐9 Temmuz, Malatya. Bildiriler Ki‐ tabı.
• AKSU, M. B. ve DEMİRTAŞ, H. (2006). Öğretmen adaylarının Okul De‐ neyimi II dersine ilişkin görüşleri (İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Ör‐ neği). Eğitim Fakültesi Dergisi, 7(11), 3‐21.
• ALKAN, C. (1987). Öğretmenlik uygulamaları el kitabı Ankara: Yargı‐ çoğlu Matbaası.
• ALKAN, C. ve HACIOĞLU, F. (1997). Öğretmenlik uygulamaları. Anka‐ ra: Alkım Yayınevi.
• ATMİŞ, S. (2013). Sınıf öğretmeni adaylarının öğretmenlik uygulaması sürecini değerlendirmelerine yönelik görüşlerinin incelenmesi (Yayımlan‐ mamış Yüksek Lisans Tezi). Karadeniz Teknik Üniversitesi, Trabzon.
• AYDIN, S. SELÇUK, A. ve YEŞİLYURT, M. (2007). Öğretmen adayları‐ nın “Okul Deneyimi II” dersine ilişkin görüşleri (Yüzüncü Yıl Üniversitesi Örneği). Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Eğitim Fakültesi Dergisi, 4(2), 75‐90.
• AYKAÇ, N. (2004). Türkiye’de ve bazı ülkelerde öğretmen yetiştirme uygulamaları (Türkiye, İsviçre, Almanya, ABD ve Japonya Örneği), Çağdaş Eğitim, 308, 34‐43.
• AYTAÇLI, B. (2012). İlköğretim matematik öğretmenliği lisans prog‐ ramında yer alan okul deneyimi ve öğretmenlik uygulaması derslerinin değerlendirilmesi (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Ege Üniversitesi, İzmir.
• CANBOLAT, C. (2014). Grafik ve görsel sanatlar öğretmen adaylarının öğretmenlik uygulaması dersine yönelik görüşleri (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Gazi Üniversitesi, Ankara.
• CONDERMAN, G., MORIN, J., & STEPHENS, J. T. (2005). Special educa‐ tion student teaching practices. Preventing School Failure, 49(3), 5‐10.
• ÇİÇEK, Ş. ve İNCE, M. L. (2005). Öğretmen adaylarının öğretmenlik uygulaması sürecine ilişkin görüşleri. Hacettepe Spor Bilimleri Dergisi, 16(3), 146 155.
• DEMİR, Ö. ve ÇAMLI, Ö. (2011). Öğretmenlik uygulaması dersinde uygulama okullarında karşılaşılan sorunların sınıf ve okul Öncesi öğret‐ menliği öğrenci görüşleri çerçevesinde incelenmesi: Nitel bir çalışma, Ulu‐ dağ üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 24(1), 117‐139.
• DEMİR, Y. (2012). Sosyal bilgiler öğretmen adaylarının okul deneyimi dersi kapsamında karşılaştıkları sorunlar ve çözüm önerileri (Yayımlanma‐ mış Yüksek Lisans Tezi). Abant İzzet Baysal Üniversitesi, Bolu.
• DURSUN, Ö. Ö. ve KUZU, A. (2008). Öğretmenlik uygulaması dersinde yaşanan sorunlara yönelik öğretmen adayı ve öğretim elemanı görüşleri. Selçuk Üniversitesi Ahmet Keleşoğlu Eğitim Fakültesi Dergisi, 25, 159 ‐178.
• ERGENEKON, Y., ÖZEN, A. ve BATU, E.S. (2008). Zihin engelliler öğ‐ retmenliği adaylarının öğretmenlik uygulamasına ilişkin görüş ve önerile‐ rinin değerlendirilmesi, Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 8(3), 857‐ 891.
• GIEBELHAUS, C. & BOWMAN, C. L., 2002. Teaching mentors: Is it worth the effort? The Journal of Educational Research, 95(4), 246‐254.
• GÜNÇER, B. (1999). Sunu: Aday öğretmen kılavuzu. Ankara: YÖK/Dünya Bankası Milli Eğitimi Geliştirme Projesi Kitapları.
• GÜZEL, H., BERBER ve N. C., ORAL, İ. (2010). Eğitim fakültesi uygu‐ lama okulları işbirliği programında görevli öğretmenlerin ve öğretim ele‐ manlarının öğretmenlik uygulamasına yönelik görüşleri. Kastamonu Eğitim Dergisi, 18(1) 19‐36.
• HACIOĞLU, F. ve ALKAN, C. (1997). Öğretmenlik uygulamaları ‐
• öğretim teknolojisi. Alkım Yayınevi. Ankara.
• HACIÖMEROĞLU, G. ve ŞAHİN, Ç. (2011). Sınıf öğretmen adaylarının uygulama öğretmenleri hakkındaki özel alan yeterlilik algısı. Mustafa Ke‐ mal University Journal of Social Sciences Institute, 15, 473 – 48.
• HARMANDAR, M., BAYRAKÇEKEN, S., KINCAL, R.Y, BÜYÜKKASAP, E., ve KIZILKAYA, S. (2000). Kâzım Karabekir Eğitim Fakültesinde okul dene‐ yimi uygulaması ve sonuçlarının değerlendirilmesi. Milli Eğitim Dergisi. Sayı 148.
• KARASAR, N. (2009). Bilimsel araştırma yöntemi. (19. Baskı). Ankara: Nobel Yayın.
• KAVAS, A. B. ve BUGAY, A. (2009). Öğretmen adaylarının hizmet ön‐ cesi eğitimlerinde gördükleri eksiklikler ve çözüm önerileri. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 25(1), 13‐21
• KAVCAR, C. (1999). Nitelikli öğretmen sorunu. 21.yy’ın eşiğinde Türk Eğitim Sistemi sempozyumu. Ankara: Tekışık Yayıncılık.
• KINCAL, R.Y. (2004). Öğretmenlik mesleğine giriş. Ankara: Nobel Ya‐ yınevi.
• KOCADERE ARKÜN, S. ve AŞKAR, P. (2013). Okul uygulamaları ders‐ lerine ilişkin görüşlerin incelenmesi ve bir uygulama modeli önerisi. Hacet‐ tepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 28(2), 27‐43.
• KOÇ, C. ve YILDIZ, H. (2012). Öğretmenlik uygulamasının yansıtıcıla‐ rı: günlükler, Eğitim ve Bilim Dergisi, 164(37), 223‐236.
• KÖROĞLU, H., BAŞER, N. ve YAVUZ, G. (2000). Okullarda uygulama çalışmalarının değerlendirilmesi, Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 19, 85 – 95.
• KUDU, M., ÖZBEK, R. ve BİNDAK, R. (2006). Okul Deneyimi‐ I uygu‐ lamasına ilişkin öğrenci algıları (dicle üniversitesi örneği). Elektronik Sos‐ yal Bilimler Dergisi, 5(15), 99‐109.
• MEB (1998). Fakülte‐Okul İşbirliği, Milli Eğitimi Geliştirme Projesi. Ankara: Öğretmen Eğitimi Dizisi.
• ÖZÇELİK, N. (2012). Yabancı dil öğretmen adaylarının okul deneyimi ve öğretmenlik uygulaması dersine ilişkin görüşleri. Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 32(2), 515‐536.
• ÖZKAN, H. H., ALBAYRAK, M. ve BERBER, K. (2005). Öğretmen aday‐ larının ilköğretim okullarında yaptıkları öğretmenlik uygulamasının yetiş‐ melerindeki rolü. Milli Eğitim Dergisi, 33(168).
• ÖZMEN, H. (2008). Okul Deneyimi ‐ I ve Okul Deneyimi ‐ II derslerine ilişkin öğretmen adaylarının görüşleri, Ondokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 25, 25‐37.
• PIRASA, N. ve ÇINAR S. (2007). Öğretmenlik uygulaması dersinde uygulama öğretmenlerinin karşılaştıkları temel sorunlar ve çözüm önerile‐ ri. İlköğretim Kongresi: İlköğretimde Eğitim ve Öğretim, Hacettepe Üniversi‐ tesi Eğitim Fakültesi İlköğretim Bölümü.
• SANDS, M., ÖZÇELİK, D. A., BUSBRIDGE J. ve DAWSON, D. (1997). Okullarda uygulama çalışmaları, Ankara: YÖK/Dünya Bankası Millî Eğitimi Geliştirme Projesi Hizmet Öncesi Öğretmen Yetiştirme.
• SARITAŞ, M. (2007). Okul deneyimi I uygulamasının aday öğretmen‐ lere sağladığı yararlar konusundaki görüşlerin değerlendirilmesi. Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. 20(1), 121‐143.
• SEÇER, Z., ÇELİKÖZ, N. ve KAYILI, G. (2010). Okul öncesi öğretmenliği okul uygulamalarımda yaşanan sorunlar ve çözüm önerileri. Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Eğitim Fakültesi Dergisi. 7(1), 128‐152.
• SILAY, İ. ve GÖK, T. (2004). Öğretmen adaylarının uygulama okulla‐ rında karşılaştıkları sorunlar ve bu sorunları gidermek amacıyla hazırlanan öneriler üzerine bir çalışma XIII. Ulusal Eğitim Bilimleri Kurultayı, İnönü Üniversitesi, Malatya.
• SÖNMEZ, V. (2000). Eğitimin tarihsel temelleri öğretmenlik mesleğine giriş. Ankara: Anı Yayıncılık.
• ŞİMŞEK, H. (2005). Orta öğretim alan öğretmenliği tezsiz yüksek li‐ sans programına devam eden öğrencilerin öğretmenlik mesleğine yönelik tutumları. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Elektronik Eğitim Fakültesi Dergisi, 2(1), 2‐26.
• ÜNLÜÖNEN, K., ve BOYLU, Y. (2007). Ticaret ve turizm eğitim fakül‐ tesinde uygulanan okul deneyimi ve öğretmenlik uygulaması derslerine yönelik öğretmen ve öğretim elemanı görüşleri üzerine bir araştırma. Milli Eğitim, 173, 331‐360.
• WONG J. L. N., & TSUI A. B. M. (2007). How do teachers view the ef‐ fects of school‐based in‐service learning activities? A case study in China. Journal of Education for Teaching, 33(4), 457–470.
• WOODS, A. M., & WEASMER, J. (2003). Great expectations for student teachers: Explict and implied. Education, 123(4), 681‐688.
• YAPICI, Ş. ve YAPICI, M. (2004). Öğretmen adaylarının Okul Deneyimi I dersine ilişkin görüşleri. İlköğretim Online, 3 (2) 54‐59.
• YEŞİL, R. ve ÇALIŞKAN, N. (2006). Okul Deneyimi I dersinden öğren‐ cilerin beklentileri ve karşılanma düzeyi, Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 4(1), 55–72.
• YEŞİLYURT, E. ve SEMERCİ, Ç. (2011). Uygulama öğretmenlerinin öğ‐ retmenlik uygulaması sürecinde karşılaştıkları sorunlar ve çözüm önerile‐ ri, Akademik Bakış Açısı Dergisi, 27, 1‐ 23
• YİĞİT, N. ve ALEV, N. (2005). Etkili öğretmen yetiştirme açısından okul deneyimi derslerinin değerlendirilmesi, Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 25(1), 91‐ 103.