OKUL ÖNCESİ ÖĞRETMENLERİNİN ÖZEL YETENEKLİ ÇOCUKLARA YÖNELİK ALGILARI

Yıl 2020, Cilt: 24 Sayı: 2, 413 - 431, 24.08.2020

Sevinç Aydın Şener Şentürk

Öz

Okul öncesi dönem yeteneklerin gelişiminde kritik bir dönemdir. Özellikle
okul öncesi öğretmenlerinin algı ve tutumları özel yetenekli çocukların fark
edilmesi ve eğitiminde önemli rol oynamaktadır. Bu çalışma okul öncesi
öğretmenlerinin özel yetenekli çocuklara yönelik algılarını saptamak amacıyla
hazırlanmıştır. Nicel araştırma yöntemlerinden betimsel tarama modeli
kullanılarak hazırlanan araştırmanın evreni 2017-2018 eğitim öğretim yılında
Samsun’da görev yapmakta olan okul öncesi öğretmenlerinden oluşmuştur.
Araştırmanın örneklemini özel ve resmi anaokullarında görev yapan 50 okul
öncesi öğretmeni oluşturmuştur. Araştırmada veriler "üstün yetenekli
öğrencilere yönelik algı ölçeği" vasıtasıyla elde edilmiştir. Araştırmada
veriler basılı olarak ve elektronik ortamda Google docs altyapısı kullanılarak
elde edilmiştir. Elde edilen veriler SPSS programı aracılığıyla analiz edilmiş
ve normal dağılım göstermemesi nedeniyle noneparametrik testlerden, Mann Whiney
U ve Kruskal Wallis H testleri, frekans ve yüzde hesaplamalarıyla analiz
edilmiştir. Yapılan testler ve alt problemler doğrultusunda okul öncesi
öğretmenlerin özel yeteneklilere ilişkin farkındalık algılarının “katılıyorum”
( =3.76) düzeyinde olduğu bulunmuştur. Cinsiyet, yaş değişkenleri ile özel
yeteneklilik algıları arasında öğretmenlerin farkındalık algılarının anlamlı
farklılık göstermediği ancak ailelerinde özel yetenekli çocuk olan öğretmenlerin
farkındalık algılarının diğer öğretmenlere göre daha yüksek olduğu görülmüştür.

Anahtar Kelimeler

Özel yetenekli, üstün zekâlı, okul öncesi öğretmeni

Kaynakça

• Alemdar, M. (2009). Erken çocukluk dönemindeki üstün yetenekli çocukların belirlenmesinde ebeveyn, öğretmen ve uzman görüşlerinin karşılaştırılması. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü. Ankara.
• Bohner, G. Ve Wanke, M., (2002). Attitudes and attitude change. East Sussex, Uk: Psychology.Çapan, B. E. (2010). Öğretmen adaylarının üstün yetenekli öğrencilere ilişkin metaforik algıları. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 3(12),140-154.
• Dağlıoğlu H. E. (2010). Üstün yetenekli çocukların eğitiminde yeterlikleri ve özellikleri. Milli Eğitim Dergisi, 186,72-84.
• Demirok, M. (2012). Öğretmen, yönetici, denetmen ve velilerin üstün yetenekli öğrencilere yönelik algı, görüş ve eğitim ihtiyaçlarının belirlenmesi (Kktc Örneği). Yayınlanmamış Doktora Tezi. Yakın Doğu Üniversitesi Eşitim Bilimleri Enstitüsü. Lefkoşa
• Eripek, S. (2005). Özel eğitim. Tc. Anadolu Üniversitesi, Yayını No: 1411, Açık Öğretim Fakültesi Yayını No: 756, 4. Baskı. Eskişehir.
• Gülkaya, Ş(2016). Okul öncesi öğretmenlerinin, üstün yetenekli çocuklar hakkındaki algı, görüş ve eğitim ihtiyaçlarının belirlenmesi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Yakın Doğu Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü. Lefkoşa
• Karasar, N.(2006). Bilimsel Araştırma Yöntemi. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
• Kıldan, A. O. (2011). Okul Öncesi öğretmenlerinin üstün yetenekli çocuklar hakkındaki görüşleri. Kastamonu Eğitim Dergisi. 19(3). 805-818.
• Milli Eğitim Bakanlığı, (2012), Özel Eğitim Hizmetleri Yönetmeliği. 573 Sayılı Özel Eğitim Hakkında Khk. Http://Orgm.Meb.Gov.Tr/Mevzuat/573.Html (erişim tarihi: 10.12.2018)
• Metin, N. (2015). Üstün yetenekli çocukların özellikleri ve belirlenmesi. Üstün Yetenekliler Sempozyumu, Hasan Kalyoncu Üniversitesi
• NAGC. (2011). ABD’de üstün yetenekliler. Http://Www.Nagc.Org/
• Oktay, A. (2007). Yaşamın sihirli yılları: Okulöncesi dönem. İstanbul: Epsilon Yayıncılık.
• Sarar, M. (2018). Okul öncesi öğretmenlerinin üstün yetenekliler eğitimine ilişkin öz yeterlik düzeyleri ile üstün yeteneklilerin eğitimine yönelik algı ve bilgisi arasındaki ilişkinin incelenmesi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. İstanbul Aydın Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. İstanbul
• Seyhan, B. (2015). Okul öncesi öğretmenlerinin üstün yetenekli çocuklara yönelik algıları ile tutumları arasındaki ilişkinin incelenmesi, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara
• Tezcan, F. (2012). Okul öncesi öğretmenlerinin erken yaştaki üstün zekâlı çocuklara ve eğitimlerine yönelik algıları. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Orta Doğu Teknik Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. Ankara.
• Tortop, H.S. & Kunt, K.(2013). Investigation of primary school teachers’ attitudes towards gifted education. International Online Journal Of Educational Sciences. 5(2), 441-451.
• Uzun, M. (2004). Üstün veya özel yetenekli çocukların eğitiminde yeni bir model: bilim ve sanat merkezleri. Üstün Veya Özel Yetenekli Öğrencilerin Eğitimi Paneli. 3–4 Mayıs. İzmir, 22–28.