Tanzimat'ın Kütüphaneciliğimize Etkileri

Year 1964, Volume: 28 Issue: 112, 691 - 700, 20.10.1964

Müjgân Cunbur

Abstract

Tanzimat devrinde, çeşitli kültür kurumlarımızda görüldüğü gibi, kütüphanecilik alanında da batıdaki benzerlerine doğru bir seri yönelme ve yenileşme davranışlarıyla karşılaşılmaktadır. Türlü yazı ve eserlerde, özellikle, XIX. Yüzyılın sonlarına doğru İstanbul’da kurulan bir kütüphane, eski İstanbul kütüphanelerinin matbu fihristleri gibi konulara dokunulduğu halde, bir Tanzimat hareketi olarak ne bu konuların ne de bu yarım yüzyıldaki kütüphaneciliğimizi ilgilendiren diğer hususların üzerinde durulmamış, Tanzimat'ın kütüphaneciliğimize neler getirdiği bir bütün olarak incelenip değerlendirilmemiştir. Kütüphanecilik tarihimizde bir kaç küçük ıslahat hareketine, Tanzimat'ın öncüsü sayılan ve batı kültür kurumlarının yavaş yavaş tanınmaya, memleketimizde benzerlerinin kurulmaya başladığı devirlerde de rastlamak kabildir. Tanzimat'ı hazırlayan I. Abdülhamit, Mahmut, III. Selim'in saltanat yıllarında, daha geriye gidilirse Ahmet ve kısmen I. Mahmut devirlerinde gerek İstanbul, gerekse diğer illerde ve ilçelerde zengin yazma eser koleksiyonlarıyla, önceki asırlara göre, çok sayıda kütüphane açılmıştır.

Keywords

Tanzimat Dönemi, Kütüphanecilik Tarihi, Türk Kütüphaneciliği, Cemiyet-i İlmiye-i Osmaniye, Mehmet Tahir Münif Efendi