Muradî ve Eserleri

Year 1963, Volume: 27 Issue: 107, 453 - 466, 20.07.1963

Hüseyin Yurdaydın

Abstract

Bu yazımızda Kanuni devri tarihçilerinden Muradi ve eserleri hakkında bilgi vermeye çalışacağız. Ancak hemen işaret etmeliyiz ki, burada Muradî’nin yazmış olması gerektiğini belirttiğimiz bazı eserler, gene bu devirde yaşamış olan Sinan Çavuş'a atfedilmişlerdir. Bu sebeple ilkin bu konuya dokunmak gerekmektedir. Gerçekten verilen bilgilere göre, Kanuni'nin çağdaşı olan Sinan Çavuş, onun emri ile Barbaros Hayreddin Paşa'nı n zaferlerini, Paşanın dikte ettirdiği şekilde, yazmıştır. Bu bilgileri veren Hammer'e göre, Sinan Çavuş'un Gazavat-ı Hayreddin Paşa adlı eserinin, ifade tarzı bakımından iki ayrı çeşidi vardır. Bunlardan birisi, kaba bir dille çok mufassal bir şekilde yazılmıştır. Diğeri ise daha yüksek bir Türkçe ile kaleme alınmıştır. Sinan Çavuş hakkında Flügel, Hammer'in söylediklerine uygun bilgiler vermiş, Ahmed Vefik Paşa, sadece, XVI. yüzyıl tarihçilerini sayarken onun da adını anmıştır. Prof. Babinger de, onun, Kanuni zamanında yaşadığını, hükümdarın sevgisini kazandığını, bu hükümdarın emri ile Hayreddin Paşa'nın hayatını ve gazalarını Paşanın söylediği şekilde halk dili ile yazdığını anlatmaktadır. Bu kahraman denizcinin, Gazavat-ı Hayreddin Paşa adını taşıyan hatıratı, sonradan bir çok eklerle yeniden yazılmıştır. Bundan başka, Sinan Çavuş, Barbaros'un teşviki ile Kanuni'nin Şikloş, Gran ve Stuhlweisenburg adlı Macar şehirlerine karşı yapmış olduğu 1540-44 seferini en küçük teferruatına kadar etraflıca tasvir eden bir tarih yazmıştır.

Keywords

Muradî, Seyyid Muradî, Kanunî Devri, Tarih Yazımı, Tarihçiler, Sinan Çavuş, Kitab-ı Bahriye