ANIMAL EXPLOITATION AT ÇAYÖNÜ TEPESİ, SOUTHEASTERN ANATOLIA

Year 2004, Issue: 7, 107 - 119, 10.08.2004

Hitomi Hongo Richard H. Meadow Banu Öksüz Gülçin İlgezdi Bertram

Abstract

Our work on faunal remains from Çayönü began in 1996 in Istanbul. Shortly after the plan for our investigation of Çayönü fauna was proposed, one of the authors (Hongo) visited the Braidwoods at the Oriental Institute, at the end of 1994 or beginning of 1995. We had a lunch in the basement of the Oriental Institute over a lunch box that Dr. Linda Braidwood had brought. It was a simple, unpretentious but pleasant and memorable lunch break. It was the first and only occasion that Hongo met the couple, and it still remains as a warm memory. Shortly before that another of us (Meadow) had a dinner with the Braidwoods at Halet Çambel's stately home on the Bosphorus. This one too, was the only time that he met this wonderful couple. Even these brief encounters made it easy to see how Linda and Robert Braidwood captured the hearts of everyone who worked with them. It was the will of late Dr. Barbara Lawrence, who carried out zooarchaeological studies at Çayönü in the 1970s, as well as of the Braidwood's that faunal remains from Çayönü be studied in details and Turkish zooarchaeologists being trained through the work. That mission was halted by the unexpected death of Dr. Berrin Kuşatman in 1995. Our work on Çayönü fauna has been carried out with the assistance of two students from Prhistory Section of University of Istanbul, Gülçin İlgezdi and Banu Öksüz who started learning zooarchaeology with Dr. Kuşatman. The spirits of all these people continue to accompany us in our investigation of the faunal remains from Çayönü.

Keywords

Çayönü Tepesi , southeastern Anatolia , Prepottery Neolithic , Pottery Neolithic , domestication , pigs , sheep , goats , cattle

GÜNEYDOĞU ANADOLU, ÇAYÖNÜ TEPESİ'NDE HAYVANLARDAN YARARLANILMASI

Abstract

Bu yazıda Çayönü Tepesi'nin Çanak Çömleksiz Neolitik ve İlk Çanak Çömlekli Neolitik evreye ait tabakalardan elde edilen hayvan kemiklerinin incelenme sonuçları sunulmaktadır. Domuz, koyun, keçi ve sığır türü hayvanların boyutlarındaki ve öldürülme şekillerindeki değişiklikler araştırılmıştır. Koyun ve keçiye rastlanma sıklık oranı zaman içerisinde, özellikle 'Geniş Odalı Yapılar' alt evresinde, gitgide artar. Hayvanların çok geniş dağılımlı kullanımından başlayarak, sadece koyun ve keçi kullanımı üzerinde yoğunlaşan, güneydoğu Anadolu'nun Son Çanak Çömleksiz Neolitik B evresinde sık görülen bir uygulamadır. Burada genç yaştaki hayvanlara rastlama oranı daha fazladır, bunlar; domuz için 'Izgara Planlı Evler' alt evresi gibi oldukça erken bir zamanda, sığır türleri için ise 'Kanallı Yapılar' alt evresinde ortaya çıkar. 'Hücreli Yapılar' yahut 'Geniş Odalı Yapılar' alt evrelerinden itibaren ise hayvan boyutlarında bir küçülme gözlemlenmektedir. Daha geç evrelerde domuz gibi sığır türünde de erişkin yaşa gelebilen çok az hayvan mevcuttur, fakat koyun ve keçi türlerinde daha yaşlı hayvanların öldürüldüğü saptanmaktadır. Yabani hayvanların yoğun olarak avlanması tüm Çanak Çömleksiz Neolitik süresince devam etmiştir.

Keywords

Çayönü Tepesi , güneydoğu Anadolu , Çanak Çömleksiz Neolitik , Çanak Çömlekli Neolitik , evcilleştirme , domuz , koyun , keçi , sığır

References

• BIÇAKÇI, E., 1998 "An essay on the chronology of the PrePottery Neolithic settlements of the Taurus Region (Turkey) with the building remains and 14C dates", Light on Top of the Black Hill, G. ARSEBÜK M.J. MELLINK, W. SCHIRMER (eds.) Istanbul, Ege Yayınlanı, 137-150.