Abstract
Türkiye'nin en büyük metropolü olan İstanbul kenti, aynı zamanda bütün ülkenin sanayi ve finansal gelişim merkezi olma özelliğine sahiptir. Kenti sembolize eden tarihi ve kültürel değerlerin önemi yanında, Akdeniz ile Avrupa-Sibirya fitocoğrafya bölgeleri arasındaki geçiş zorunda konumlanışı ve farklı peyzaj özelliklerine sahip olması nedeniyle, kentin floral zenginliği ve biyolojik çeşitliliği de dikkate değer niteliktedir. İstanbul Orta Avrupa ile Akdeniz iklim rejimleri arasındaki geçiş noktasında bulunması nedeniyle biyolojik çeşitlilik ve doğal habitatların yaşam alanlarının çeşitliliği bakımından önemli bir potansiyele sahiptir. Bunun yanında tarih boyunca üzerinde yaşayan çeşitli medeniyetler İstanbul'a kültürel açıdan ölçülemeyecek derecede zenginlik katmıştır. Bu kültürel etkileşim, çeşitli zamanlarda kente getirilen ve dikilen bitki türlerinin çeşitliliğini de etkilemiştir. Bu çalışma, gerek tarihsel ve sosyal, gerekse ekolojik, işlevsel, estetik ve hortikültürel faktörler gibi bitki türü çeşitliliğini etkileyen farklı boyutları bir arada ele alarak, İstanbul'da yaşayan bitki türlerinin çeşitliliğini ve farklı tür kompozisyonlarının oluşmasını etkileyen doğal ve kültürel süreçleri incelemektedir. Bu kapsamda araştırma üç bölümde ele alınacaktır; 1 İstanbul'un florası üzerine etkili olan ekolojik özellikler 2 İstanbul florası üzerindeki insan etkileri: tarihsel süreçte kentin bitki örtüsünü etkileyen eşikler 3 kentin bitki örtüsünün şekillendirdiği farklı peyzaj tipolojileri.
References
- Atasoy, N., 2002. Hasbahçe, Osmanlı Kültüründe Bahçe ve Çiçek. Koç Kültür Sanat ve Tanıtım AŞ. Yayınları.
- Başer, B., 2010. Kentsel açık mekan düzenlemelerinde bitki türü seçiminde bir yaklaşım: İstanbul örneği, İTÜ PhD thesis.
- Çelik, Z., 1998. 19. Yüzyılda Değişen İstanbul. Tarih Vakfı Yurt Yayınları.
- Davis, P.H., 1965-98. Flora of Turkey and the East Aegean Islands 1-10. Edin¬ burgh UniversityPress.
- Donner, J. and A. H. Çolak (Ed.), 2007. Türkiye Bitkileri Yayılış Haritaları. Lazerofset, İstanbul.
- Evyapan, G., 1972. Eski Türk Bahçeleri ve Özellikle Eski İstanbul Bahçeleri. ODTÜ Yayınları.
- Gönensin, S., 2001. İstanbul'un Avrupa Yakasinın Peyzaj Ekolojisi Açısından İncelenmesi. İ.Ü. PhD thesis.
- Gülersoy, Ç., 1986 Taksim, Bir Meydanın Hikayesi. İstanbul Kitaplığı Ltd.
- Irmak, H., 2007. Osmanlı Belgelerinde Kağıthane. Kağıthane Belediye Başkanlığı.
- Istanbul Metropolitan Planning Report, 2005. Istanbul Municipality, Metropolitan Planning and Urban Design Center.
- İstanbul Vilayeti Neşriyat ve Turizm Müdürlüğü, İstanbul'un kitabı, İstanbul Vilayeti Neşriyat ve Turizm Müdür¬ lüğü Yayınları, T.Y.
- Konijnendijk, C., K. Nilsson, T. B. Randrup, and J. Schipperijn, 2005. Urban Forests and Trees. Springer-Verlag. Kuban,D., 2001.
- Kaybolan Kent Hayalleri: AhşapSaraylar. Yapı-Endüstri Merkezi. Kuban, D., 1996.
- İstanbul, Bir Kent Tarihi. Türkiye Ekonomik ve Toplum¬ sal Tarih Vakfı Yay. Necipoğlu,G., 2007.
- 15. ve 16. Yüzyılda Topkapı Sarayı: Mimari Tören ve İkti¬ dar. Yapı Kredi Yayınları.
- Özhatay, N. and M. Keskin, 2007. Ömerli Havzasının 'İstanbul'Doğal Bitkileri. İstanbul Doğal Hayatı Koruma Derneği.
- İstanbul'un Asya Yakasinın Peyzaj Ekolojisi Açısından İncelenmesi. İ.Ü. PhD thesis. Yaltırık, F., 1963.
- Yaltırık, F., A. Efe, and A. Uzun, 1997. Tarih Boyunca İstanbul'un Park Bahçe ve Koruları Egzotik Ağaç ve Çalıları. İBB Yayınları.
Abstract
Istanbul is the largest metropolis of Turkey, as well as its main economic capital, and core of industrial and financial development center. Beyond the great historical and cultural values it possess, especially because of its unique location as a transition zone between the Mediterranean and Euro-Siberian, the diverse landscape characteristics of Istanbul also effect the diversity of its plant species and richness. The city has shown high potentials for biological diversity and native habitats, due to its location on the transition point of different climatic regimes between Middle Europe and Mediterranean regions. This study investigates natural and cultural processes effecting the floral composition of Istanbul's city-scape and nature-scape by overlapping the different dimensions of this complex metapolis. These include historical and social dimensions as well as ecologic, functional, aesthetic and horticultural factors affecting the plant species composition in and around urban environment. The study consists of three parts: 1 explanation of the general ecological characteristics affecting natural and cultural vegetation, 2 human influences on the flora of Istanbul: thresholds in the historical process, and 3 different green landscape characteristics in urban landscape
References
- Atasoy, N., 2002. Hasbahçe, Osmanlı Kültüründe Bahçe ve Çiçek. Koç Kültür Sanat ve Tanıtım AŞ. Yayınları.
- Başer, B., 2010. Kentsel açık mekan düzenlemelerinde bitki türü seçiminde bir yaklaşım: İstanbul örneği, İTÜ PhD thesis.
- Çelik, Z., 1998. 19. Yüzyılda Değişen İstanbul. Tarih Vakfı Yurt Yayınları.
- Davis, P.H., 1965-98. Flora of Turkey and the East Aegean Islands 1-10. Edin¬ burgh UniversityPress.
- Donner, J. and A. H. Çolak (Ed.), 2007. Türkiye Bitkileri Yayılış Haritaları. Lazerofset, İstanbul.
- Evyapan, G., 1972. Eski Türk Bahçeleri ve Özellikle Eski İstanbul Bahçeleri. ODTÜ Yayınları.
- Gönensin, S., 2001. İstanbul'un Avrupa Yakasinın Peyzaj Ekolojisi Açısından İncelenmesi. İ.Ü. PhD thesis.
- Gülersoy, Ç., 1986 Taksim, Bir Meydanın Hikayesi. İstanbul Kitaplığı Ltd.
- Irmak, H., 2007. Osmanlı Belgelerinde Kağıthane. Kağıthane Belediye Başkanlığı.
- Istanbul Metropolitan Planning Report, 2005. Istanbul Municipality, Metropolitan Planning and Urban Design Center.
- İstanbul Vilayeti Neşriyat ve Turizm Müdürlüğü, İstanbul'un kitabı, İstanbul Vilayeti Neşriyat ve Turizm Müdür¬ lüğü Yayınları, T.Y.
- Konijnendijk, C., K. Nilsson, T. B. Randrup, and J. Schipperijn, 2005. Urban Forests and Trees. Springer-Verlag. Kuban,D., 2001.
- Kaybolan Kent Hayalleri: AhşapSaraylar. Yapı-Endüstri Merkezi. Kuban, D., 1996.
- İstanbul, Bir Kent Tarihi. Türkiye Ekonomik ve Toplum¬ sal Tarih Vakfı Yay. Necipoğlu,G., 2007.
- 15. ve 16. Yüzyılda Topkapı Sarayı: Mimari Tören ve İkti¬ dar. Yapı Kredi Yayınları.
- Özhatay, N. and M. Keskin, 2007. Ömerli Havzasının 'İstanbul'Doğal Bitkileri. İstanbul Doğal Hayatı Koruma Derneği.
- İstanbul'un Asya Yakasinın Peyzaj Ekolojisi Açısından İncelenmesi. İ.Ü. PhD thesis. Yaltırık, F., 1963.
- Yaltırık, F., A. Efe, and A. Uzun, 1997. Tarih Boyunca İstanbul'un Park Bahçe ve Koruları Egzotik Ağaç ve Çalıları. İBB Yayınları.
Details
| Primary Language | Turkish |
|---|---|
| Journal Section | Research Article |
| Authors | |
| Publication Date | September 1, 2011 |
| Published in Issue | Year 2011 Issue: 9 |
Publisher
Vedat Dalokay Caddesi No: 112 Çankaya 06670 ANKARA
TÜBA-KED Turkish Academy of Sciences Journal of Cultural Inventory (TÜBA-KED) does not officially endorse the views expressed in the articles published in the journal, nor does it guarantee any product or service advertisements that may appear in the print or online versions. The scientific and legal responsibility for the published articles belongs solely to the authors.
Images, figures, tables, and other materials submitted with manuscripts must be original. If previously published, written permission from the copyright holder must be provided for reproduction in both print and online versions. Authors retain the copyright of their works; however, upon publication in the journal, the economic rights and rights of public communication -including adaptation, reproduction, representation, printing, publishing, and distribution rights- are transferred to the Turkish Academy of Sciences (TÜBA), the publisher of the journal. Copyright of all published content (text and visual materials) belongs to the journal in terms of usage and distribution. No payment is made to the authors under the name of copyright or any other title, and no article processing charges are requested. However, the cost of reprints, if requested, is the responsibility of the authors.
In order to promote global open access to scientific knowledge and research, TÜBA allows all content published online (unless otherwise stated) to be freely used by readers, researchers, and institutions. Such use (including linking, downloading, distribution, printing, copying, or reproduction in any medium) is permitted under the Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International (CC BY-NC-ND 4.0) License, provided that the original work is properly cited, not modified, and not used for commercial purposes. For permissions regarding commercial use or licensing exceptions, please contact the journal.