Turizm Endüstrisinde Kriz Olgusu ve Yakın Tarihte Meydana Gelen Salgın Hastalıkları ve Etkileri

Year 2023, Volume: 5 Issue: 1, 49 - 64, 08.12.2023

Mahir Savuncu , Kadir Çakar

Abstract

Krizler özü itibariyle insan ve doğa kaynaklı olmak üzere iki önemli başlık altında değerlendirilmektedir. Salgın hastalıklar ise ilgili alan yazında daha çok insan kaynaklı meydana gelen kriz türü olarak kabul görmektedir. Ayrıca, ortaya çıkış nedeni farklı olmasına rağmen Turizm endüstrisini etkileyen önemli kriz türlerinden birisi olarak görülmektedir. Genel olarak salgınların gezginler üzerinde yarattığı etki seyahat ve tatil planlarının ertelenmesi veya iptal edilmesiyle sonuçlanmaktadır. Sonuç olarak krizlere karşı kırılgan bir yapıya sahip olan Turizm sektörü geniş ölçüde salgın hastalıklardan etkilenmekle birlikte birtakım olumsuz sonuçlarla karşılaşmaktadır. Bu çalışma turizm endüstrisinde kriz olgusu ve salgından kaynaklı krizlerin turizm endüstrisi üzerindeki etkilerini tartışmayı amaçlamaktadır. Bunun yanı sıra, yakın tarihte yaşanan salgınların turizm endüstrisi üzerindeki etkilerini karşılaştırmalı bir bakış açısıyla ortaya koymaktadır.

Keywords

Kriz, Turizm Endüstrisi, Salgın Hastalıklar

References

• Acar, Y. (2020). Yeni koronavirüs (Covid-19) salgını ve turizm faaliyetlerine etkisi. Güncel Turizm Araştırmaları Dergisi, 4(1), 7-21.
• AlBattat, A. R., & Mat Som, A. P. (2013). Emergency preparedness for disasters and crises in the hotel industry. Sage Open, 3(3), 2158244013505604.
• Aliperti, G., Sandholz, S., Hagenlocher, M., Rizzi, F., Frey, M., & Garschagen, M. (2019). Tourism, crisis, disaster: An interdisciplinary approach. Annals of Tourism Research, 79, 102808.
• Akıncı, Z. (2010). Konaklama işletmelerinde kriz yönetimi: Alanya bölgesindeki konaklama işletmelerinde kriz sürecinde karşılaşılan sorunların tespit ve çözümüne yönelik bir araştırma.
• Aktan, C. C., & Şen, H. (2001). Ekonomik kriz: Nedenler ve çözüm önerileri. Yeni Türkiye Dergisi, 2(42), 1. Alaeddinoğlu, F., & Serkan, R. O. L. (2020). Covid-19 pandemisi ve turizm üzerindeki etkileri. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (Salgın Hastalıklar Özel Sayısı), 233-258.
• Asunakutlu, T., Safran B., Tosun, E., & Kriz Yönetimi Üzerine Bir Araştırma, D. (2003). Eylül Üniversitesi. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 5(1).
• Atay, L. (2020). KOVID-19 salgını ve turizme etkileri. Seyahat ve Otel İşletmeciliği Dergisi, 17(1), 168-172. Aymankuy, Ş. Y. (2001). Turizm sektöründe kriz yönetimi. Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 4(6), 105-118.
• Bahar, O., ve İlal, N. Ç. (2020). Coronavirüsün (Covid-19) turizminden ekonomik yatırım. Uluslararası Sosyal Bilimler ve Eğitim Araştırmaları Dergisi, 6 (1), 125-139.
• Baltaş, Z., & Görmek, K. F. (2002). Yöneticiler için Kriz Yönetim El Kitabı. Remzi Kitapevi İstanbul.
• Barro, R. J., Ursúa, J. F., & Weng, J. (2020). The coronavirus and the great influenza pandemic: Lessons from the “spanish flu” for the coronavirus’s potential effects on mortality and economic activity (No. w26866). National Bureau of Economic Research.
• Bingül, B. A., Türk, A., & Ak, R. (2020). Covid-19 bağlamında tarihteki büyük salgınlar ve ekonomik sonuçları. Turkish Studies (Elektronik).
• Brainerd, E., & Siegler, M. V. (2003). The economic effects of the 1918 influenza epidemic. Available at SSRN 394606.
• Bozgeyik, A. (2008). Krizlerden Yükselerek Çıkmak. İstanbul: Beta yayıncılık.
• Cró, S., & Martins, A. M. (2017). Structural breaks in international tourism demand: Are they caused by crises or disasters? Tourism management, 63, 3-9.
• Çapanoğlu, S. (2020). COVID-19’un küresel ekonomiye etkileri. covıd-19 salgınının ekonomi, güvenlik, demokrasi ve temel haklar, brexit, tarım, ticaret, çevre ve iklim, sosyal politikalar üzerindeki etkileri. İktisadi Kalkınma Vakfı
• Çıtak, N., ve Çalış, Y.E. (2020). Covid-19 Salgınının Turizm Sektörü Üzerin Olan Finansal Etkileri. Ida Academia Muhasebe ve Maliye Dergisi, 3(2), 110-132.
• Dinçer, Ö. (1992). Stratejik yönetim ve işletme politikası. Marmara Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi. EPRS, (2020). Economic Impact of Epidemics and Pandemics https://www.europarl.europa.eu/RegData/etudes/BRIE/2020/646195/EPRS_BRI(2020)646195_EN.pdf
• Erol, S. I. (2020). Covid-19'un Turizm Sektöründe İstihdama Etkisi: İtalya. İspanya ve Türkiye Örnekleri, İşletme ve İktisat Çalışmaları Dergisi, 8(2), 38-49.
• Eugenio-Martin, J. L., & Campos-Soria, J. A. (2014). Economic crisis and tourism expenditure cutback decision. Annals of tourism Research, 44, 53-73.
• Filiz, E. (2007). Kamu yönetiminde kriz yönetimi. Alfa Aktüel.
• Glaesser, D. (2004). Crisis management in the tourism industry. Routledge.
• GPMB, (2019). https://reliefweb.int/sites/reliefweb.int/files/resources/GPMB_annualreport_2019.pdf (erişim 12.01.2022)
• Güneş, M., ve Beyazıt, E. (2010). Özel işletmelerde kriz yönetimi üzerine genel bir değerlendirme. Aksaray Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 2(2), 15-33.
• Hacıoğlu, N., Avcıkurt, C., & Köroğlu, A. (2004). Turizmde kriz yönetimi ve otel işletmelerine yönelik bir uygulama. Amforth Dünya Turizm Forumu, 42-50.
• Hanson, J. (2020). Huge hotel job losses reported due to COVID-19. Retrieved 26th March 2020
• IMF, (2021). https://www.imf.org/en/Publications/WEO/Issues/2021/10/12/world-economic-outlook-october-2021 (Erişim Tarihi 20.01.2022)
• Ivanov, S., Webster, C., Stoilova, E., & Slobodskoy, D. (2020). Biosecurity, automation technologies and economic resilience of travel, tourism and hospitality companies. Sorarxiv Pap, 1-34.
• Kabadayı, M., & Kardeş, N. (2020). Kovid-19'un (Koronavirüsün) yerli turist davranışı ve seyahat eğilimlerine etkileri. Türk Turizm Araştırmaları Dergisi, 4(4), 3703-3719.
• Kadıbeşegil, S. (2002). Kriz "geliyorum" der. MediaCat Kitapları.
• Kalpaklıoğlu, N. Ü. (2010). Krizlere en hassas sektör turizmde etkin kriz yönetimi. Journal of Academic Studies, 12(44).
• Kiper, V. O., Saraç, Ö., Çolak, O., ve Batman, O. (2020). Covid-19 Salgınıyla oluşan krizlerin turizm faaliyetleri üzerindeki etkilerinin turizm akademisyenleri tarafından değerlendirilmesi. Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 23(43), 527-551
• Köse, Z. (2020). Covid 19’un küresel ekonomiye etkileri. Editörler: Şen, E., Hıdıroğlu, D., Yılmaz, O, Covid, 19, 43-63. Kültür ve Turizm Bakanlığı, (2020). Turizm İstatistikleri Genel Değerlendirme 2020, https://yigm.ktb.gov.tr/Eklenti/81939,3103turizmistatistikleri2020-4pdf.pdf?0
• Lovelace B. (2020). World Health Organization names the new coronavirus: COVID-19. https://www.cnbc.com/2020/02/11/world-health-organization-names-the-new-coronavirus-covid-19.html (Erişim 13.01.2022).
• Maditinos, Z., & Vassiliadis, C. (2008). Crisis and disasters in tourism industry: Happen locally-affect globally. In Management of International Business and Economics Systems, MIBES Conference E-Book, (pp. 67–76).
• Mair, J., Ritchie, B. W., & Walters, G. (2016). Towards a research agenda for post-disaster and post-crisis recovery strategies for tourist destinations: A narrative review. Current issues in tourism, 19(1), 1-26.
• Mizrachi, I., & Fuchs, G. (2016). Should we cancel? An examination of risk handling in travel social media before visiting ebola-free destinations. Journal of Hospitality and Tourism Management, 28, 59-65.
• Okumuş, F. (2003). İşletmelerde Kriz Yönetimi ve Krizlerin İşletmeler Üzerine Olası Etkileri. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 17(1-2).
• Özkul, H. (2001). Krizlerin Turizm Üzerindeki Etkileri/Turizm Kriz İlişkisi. 2. Ulusal Türkiye Turizmi Sempozyumu Tebliğler Kitabı.
• Pandey, (2020). Coronavirus sledgehammers global job markets. Deutsche Welle. Retrieved 25th March 2020 from https://www.dw.com/en/coronavirus-sledgehammers-global-job-markets/a-52905245 (Erişim 13.01.2022)
• PATA, (2006). https://www.apec.org/docs/default-source/publications/2007/4/tourism-risk-management-an-authoritative-guide-to-managing-crisis-in-tourism-december-2006/guide-english.pdf?sfvrsn=ae434e30_1 (Erişim: 29/12/2021).
• Prideaux, B., Laws, E., & Faulkner, B. (2007). Events in Indonesia: Exploring the limits to formal tourism trends forecasting methods in complex crisis situations. In Crisis management in tourism (pp. 353-374). Wallingford UK: CABI.
• Racherla, P., & Hu, C. (2009). A framework for knowledge-based crisis management in the hospitality and tourism industry. Cornell Hospitality Quarterly, 50(4), 561-577.
• Ritchie, B. W. (2004). Chaos, crises and disasters: a strategic approach to crisis management in the tourism industry. Tourism management, 25(6), 669-683.
• Ritchie, B. (2008). Tourism disaster planning and management: From response and recovery to reduction and readiness. Current issues in Tourism, 11(4), 315-348.
• Ritchie, B. W., Crotts, J. C., Zehrer, A., & Volsky, G. T. (2014). Understanding the effects of a tourism crisis: The impact of the BP oil spill on regional lodging demand. Journal of Travel Research, 53(1), 12-25.
• Ritchie, B. W., & Jiang, Y. (2019). A review of research on tourism risk, crisis and disaster management: Launching the annals of tourism research curated collection on tourism risk, crisis and disaster management. Annals of Tourism Research, 79, 102812.
• Santana, G. (2004). Crisis management and tourism: Beyond the rhetoric. Journal of Travel & Tourism Marketing, 15(4), 299-321.
• Scott, N., & Laws, E. (2006). Tourism crises and disasters: Enhancing understanding of system effects. Journal of Travel & Tourism Marketing, 19(2-3), 149-158.
• Sönmez, S. F. (1998). Tourism, terrorism, and political instability. Annals of tourism research, 25(2), 416-456. Syzdykova, A., Abubakirova, A., Asan, D., & Kelesbayev, D. (2015). Turizm sektöründe kriz yönetimi. ХАБАРШЫСЫ ВЕСТНИК, 23.
• Tağraf, H., & Arslan, N. T. (2003). Kriz oluşum süreci ve kriz yönetiminde proaktif yaklaşım. CÜ İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 4(1), 149-160.
• Taleb, N. N. (2007). Black swans and the domains of statistics. The American Statistician, 61(3), 198-200.
• T.C. Sağlık Bakanlığı, (2020). https://covid19.saglik.gov.tr/TR-66494/pandemi.html (Erişim 12.01.2022)
• T.C. Sağlık Bakanlığı Covid-19 Rehberi, (2020). https://covid19.saglik.gov.tr/Eklenti/39551/0/covid-19rehberigenelbilgilerepidemiyolojivetanipdf.pdf (Erişim 12.01.2022)
• TDK, (2021) https://sozluk.gov.tr/ (erişim:14.12.2021)
• Tekin, M., ve Öztürk, A. (2010). Kriz ve marka iletişimi. Konya: Eğitim Akademi Yayınları.
• Toprak, L., & Abedtalas, M. (2017). Turizm ekonomisi. Detay Yayıncılık, Ankara.
• Tunç, A. & Atıcı, F. Z. (2020). Dünyada ve Türkiye’de Pandemilerle Mücadele: Risk ve Kriz Yönetimi Bağlamında Bir Değerlendirme. Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Uluslararası Sosyal Bilimler Dergisi, 5(2) , 329-362 .
• Tutar, H. (2016). Kriz ve stres yönetimi (4. Baskı). Seçkin Yayınları, İstanbul.
• Türker, G. Ö. (2020). Covid-19 salgını turizm sektörünü nasıl etkiler? Turizm akademisyenleri perspektifinden bir değerlendirme. International Journal of Social Sciences and Education Research, 6(2), 207-224.
• Tüz, M. V. (2014). Kriz yönetimi: uygulama için temel adımlar. Nobel Yayın.
• Tüz, M., Haşit, G., İpçioğlu, İ., Suher, İ. K., & Haşit, G. (2013). Kriz iletişimi ve yönetimi. Editör: Gürkan Haşit), Eskişehir: Anadolu Üniversitesi.
• Ulutaş, S. (2010). Kriz yönetimi ve dönüşümcü liderlik (Doctoral dissertation, DEÜ Eğitim Bilimleri Enstitüsü).
• Ünlüönen, K., ve Çeti, B., (2019). Salgın hastalıklar sebebiyle oluşan krizlerin turizm sektörü üzerindeki etkisinin değerlendirilmesi. Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi Turizm Fakültesi Dergisi, 22(2), 109-128.
• Verikios, G., Sullivan, M., Stojanovski, P., Giesecke, J. A., & Woo, G. (2011). The global economic effects of pandemic influenza. Centre of Policy Studies (CoPS).
• WHO, (2003). https://www.who.int/publications/m/item/summary-of-probable-sars-cases-with-onset-of-illness-from-1-november-2002-to-31-july-2003 (Erişim 11.01.2022)
• WHO,(2014).https://apps.who.int/iris/bitstream/handle/10665/137510/ roadmapsitrep_5Nov14_eng.pdf;jsessionid=934BE51764F14E6F65FF624CDACE3E94?sequence=
• Wilson, M. E., & Chen, L. H. (2020). Travellers give wings to novel coronavirus (2019-nCoV). Journal of travel medicine, 27(2), 015.
• Williams, A. M., & Baláž, V. (2015). Tourism risk and uncertainty: Theoretical reflections. Journal of Travel Research, 54(3), 271-287.
• Wut, T. M., Xu, J. B., & Wong, S. M. (2021). Crisis management research (1985–2020) in the hospitality and tourism industry: A review and research agenda. Tourism Management, 85, 104307.