Brainstorming Technique in the Turkish Century Education Model Secondary Education Religious Culture and Ethics Course Teaching Program

Year 2025, Issue: 19, 129 - 157, 30.06.2025

Nazım Bayrakdar

https://doi.org/10.53112/tudear.1649700

Abstract

The Religious Culture and Ethics Course Curriculum is constantly updated depending on the developments in various fields and emerging new needs. The last update in this context was made in 2024 within the framework of the Türkiye Century Education Model. In order for the program development process to progress smoothly, it is extremely important that this program be subject to scientific studies. In this study, an answer was sought to the question 'What is the compatibility of the explanations about the use of the brainstorming technique in the Education Curriculum Secondary Education Religious Culture and Ethics Course Curriculum with the nature and purposes of the technique?' During the research process, data was collected by document analysis, one of the qualitative research methods. At the end of the research, the experts who prepared the curriculum attach great importance to teaching religion lessons using the brainstorming technique. They suggested using the brainstorming technique in the processing of 13 different units. However, it was observed that the curriculum included explanations about how brainstorming should be used in religion classes, which were inconsistent with the nature and purposes of the technique. It has been determined that some of the questions suggested to be used to initiate brainstorming lack the quality that allows students to put forward creative thoughts, are not appropriate to their level, and are not interesting and intriguing enough to create a storm of thoughts in them.

Keywords

Religious Education, , Religious Culture and Ethics Course, , Curriculum, , Teaching Techniques, , Brain Storming.

Türkiye Yüzyılı Maarif Modeli Ortaöğretim Din Kültürü Ve Ahlak Bilgisi Dersi Öğretim Programı’nda Beyin Fırtınası Tekniği

Abstract

Çeşitli alanlarda yaşanan gelişmelere ve ortaya çıkan yeni ihtiyaçlara bağlı olarak Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Dersi Öğretim Programı sürekli güncellenmektedir. Bu kapsamdaki son güncelleme Türkiye Yüzyılı Maarif Modeli çerçevesinde 2024 yılında yapılmıştır. Program geliştirme sürecinin sağlıklı şekilde ilerlemesi için bu programın bilimsel çalışmalara konu edilmesi son derece önemlidir. Bu çalışmada, ‘Maarif Müfredatı Ortaöğretim Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Dersi Öğretim Programı’nda beyin fırtınası tekniğin kullanımıyla ilgili açıklamaların, tekniğin doğası ve amaçlarıyla uyumluluk durumu nedir?’ sorusuna cevap aranmıştır. Araştırma sürecinde veriler, nitel araştırma yöntemlerinden biri olan doküman analizi ile toplanmıştır. Araştırma sonunda beyin fırtınasının, öğretim programının temel felsefesi, eğitim anlayışı ve hedefleriyle oldukça uyumlu bir öğretim tekniği olduğu görülmüştür. Öğretim programını hazırlayan uzmanların, din derslerinin beyin fırtınası tekniği kullanılarak işlenmesini çok önemsedikleri; toplam 13 farklı ünitenin işlenişinde beyin fırtınasını önerdikleri tespit edilmiştir. Ancak öğretim programında beyin fırtınasının din derslerinde nasıl kullanılması gerektiği hususunda tekniğin doğası ve amaçlarıyla uyuşmayan açıklamalara yer verildiği görülmüştür. Beyin fırtınasını başlatmak için kullanılması önerilen sorulardan bazılarının öğrencilerin yaratıcı düşünceler ortaya koymalarına imkân verici nitelikten yoksun olduğu, seviyelerine uygun olmadığı, onlarda bir düşünce fırtınası oluşturmaya yetecek kadar ilgi çekici ve merak uyandırıcı olmadığı tespit edilmiştir. Söz konusu soruların çoğunun bilgi ölçer nitelikte olduğu, alternatif düşünceler üretilmesine imkân vermediği kanaatine ulaşılmıştır. Araştırmada beyin fırtınası tekniğinin kullanımıyla ilgili sorunların tespitiyle yetinilmemiş, çözüm önerilerine de yer verilmiştir.

Keywords

Din Eğitimi, , Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Dersi, , Öğretim Programı, , Öğretim Teknikleri, , Beyin Fırtınası.

References

• Akyürek, S. (2015). Din öğretimi model strateji yöntem ve teknikler. Nobel Yayıncılık.
• Altıntaş, M. E. (2018). İlköğretim din kültürü ve ahlak bilgisi öğretmenlerinin değer öğretiminde kullandıkları yöntemler-nitel bir araştırma. Milli Eğitim Dergisi, 217, 131-165.
• Baltacı, A. & Aydın, Y. (2019). Din kültürü ve ahlak bilgisi öğretmenlerinin öğretim yöntem ve tekniklerine yönelik tutumları. Eğitim ve Toplum Araştırmaları Dergisi, 6(1), 13-37.
• Besant, H. (2016). The journey of brainstorming. Journal of Transformational Innovation, 2(1), 1-7.
• Cingöz, O. & Akyürek, S. (2020). Din kültürü ve ahlak bilgisi dersi öğretmenlerinin eleştirel düşünme eğitimine katkı sağlamaya yönelik olarak kullandıkları yöntem ve teknikler. Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 48, 76-118.
• Çelik, T. İ. (2024). Beyin fırtınası tekniği üzerine yapılan çalışmaların sosyal ağ analizi (bibliyometri) ve meta-analiz çalışması [Doktora Tezi]. Mersin Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü).
• Çınar, F. (2013). İlköğretim din kültürü ve ahlak bilgisi öğretmenlerinin aktif öğrenme modeline yaklaşımları (Isparta örneği) [Doktora Tezi]. Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Demirel, Ö. (2006). Öğretme sanatı (öğretimde planlama ve değerlendirme). Pegem A Yayıncılık.
• Erginer, E. (2000). Öğretimi planlama uygulama ve değerlendirme. Pegem A Yayıncılık.
• Gözütok, F. D. (2006). Öğretim ilke ve yöntemleri. Ekinoks Yayınları.
• Gün, A. (2020). İlahiyat alanında pedagojik formasyon eğitimi alan öğretmen adaylarının gözüyle din dersi öğretmenleri. Şırnak Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 11(24), 129-158.
• Karasar, N. (2010). Bilimsel araştırma yöntemi. Nobel Yayınları.
• Millî Eğitim Bakanlığı. (2024a). Türkiye yüzyılı maarif modeli öğretim programları ortak metni.
• Millî Eğitim Bakanlığı. (2024b). Ortaöğretim din kültürü ve ahlak bilgisi dersi öğretim programı.
• Kaya, M. & Köseoğlu, Z. (2024). Dijital etik ve ahlak eğitimi: din kültürü ve ahlak bilgisi dersi öğretim programları üzerine bir inceleme. ISPEC International Journal of Social Science & Humanities, 8(3), 73-83.
• Nakiboğlu, M. (2003). Kuramdan uygulamaya beyin fırtınası yöntemi. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 1(3), 341-350.
• Oyman, N. (2019). Din eğitiminin önündeki engeller araştırması bağlamında yeni yöntem ve teknikler. Uluslararası Türk Kültür Coğrafyasında Sosyal Bilimler Dergisi, 4(2), 121-135.
• Özçelik, D. A. (1992). Eğitim programları ve öğretim. ÖSYM Yayınları.
• Rawlinson, J. G. (1995). Yaratıcı düşünme ve beyin fırtınası (1). (O. Değirmen, Çev.). Rota Yayınları. (1986)
• Saban, A. (2004). Öğrenme-öğretme süreci, yeni teori ve yaklaşımlar. Nobel Yayınları.
• Şahin, Ç. (2005). Aktif öğretim yöntemlerinden beyin fırtınası yöntemi ve uygulaması. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 14(1), 441-450.
• Turan, Ş. & Nazıroğlu, B. (2024). Türkiye yüzyılı maarif modeli’nin din öğretim yaklaşımında birey ve toplumun ideolojik tahayyülü. Rize İlahiyat Dergisi, 27, 15-33.
• Uçak, H. E. & Doğan, R. (2020). Din kültürü ve ahlak bilgisi öğretmenlerinin kavram öğretimi sürecinde tercih ettikleri yöntemler. Dini Araştırmalar Dergisi, 23(59), 321-347.
• Üzümcü, M. & Abanoz, S. (2024). Program tasarımı yaklaşımları bağlamında Türkiye yüzyılı maarif modeli Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Dersi Öğretim Programı. Mevzu Sosyal Bilimler Dergisi, 12, 795-826.