MÖ I. Bin yılın ilk yarısında Yakındoğu’nun en önemli politik aktörlerinden olan Urartu Krallığı, kurulduğu Van Gölü Havzası merkezli, çoğunluğu dağlardan oluşan coğrafyada birçok yeniliğin öncülüğünü yapmıştır. Bu yenilikler içinde Urartuların su ile ilgili yapmış oldukları tesisler hemen göze çarpmaktadır. Bu yatırım ve tesisler içinde kale ve yerleşimler için sarnıç, drenaj kanalları, su kuyusu, baraj, gölet, çeşme ve özellikle su kanalları göze çarpmaktadır. Krallık sınırları içerisinde birçok yere inşa edilen su kanalları, temel yaşamın sürdürülmesinde önemli katkılar sunmuştur. Bu su kanallarından biri, Van’ın Gürpınar ilçesinde yer alan Çavuştepe Kalesi’ne ve çevresine hizmet etmiştir. Günümüzde de işlerliğini koruyan çoğu Urartu su/sulama kanalları içinde Hewasor Ovasında (Van/Gürpınar Düzlüğü) bulunan Gugunaini Deresi (Hoşap Suyu) su kanalı özel bir yere sahiptir. Bu yazıda Urartu Kralı II. Sarduri (MÖ.756-730) tarafından Hewasor Ovasında yapılmış Gugunaini Deresi Kanalı mercek altına alınmıştır. II. Sarduri tarafından Çavuştepe Kalesi projesi dâhilinde inşa edilen bu kanalın olası yapılış amaçları, işlevi ve tam olarak lokalizasyonu coğrafik ve beşeri yer adları yörede meskûn halkın kullandığı isimler kullanılarak değerlendirilmiştir.
The Urartu Kingdom, centered on the Van Lake Basin, mostly consisting of mountains and one of the most important political actors of the Near East in the first half of the 1st millennium BC, pioneered many innovations in the geography where it was founded. Among these innovations, the facilities built by the Urartians regarding water are immediately striking. Among these investments and facilities, cisterns, drainage channels, water wells, dams, ponds, fountains, and especially water channels for castles and settlements stand out. The water channels built in many places within the kingdom's borders made essential contributions to the maintenance of basic life. One of these water channels served the Çavuştepe Castle and its surroundings in the Gürpınar district of Van. The Gugunaini Stream (Hosap Water) water canal in the Hewasor Plain (Van/Gürpınar Plain) has a special place among most Urartian water/irrigation canals still operate today. In this article, Urartian King II. Gugunaini Stream Canal built by Sarduri (756-730 BC) in Hewasor Plain was studied. The possible construction purposes, function, and exact localization of this canal, which was built by Sarduri II within the scope of the Çavuştepe Castle project, were evaluated using the names used by the residents in the region
Primary Language | Turkish |
---|---|
Subjects | Archaeology |
Journal Section | Research Articles |
Authors | |
Publication Date | December 30, 2022 |
Published in Issue | Year 2022 Issue: 4 |