Cumhuriyet Türkiye’sinin Uluslararası Arenada Binicilik Yoluyla Temsili: 1938 Mussolini Uluslar Altın Kupası

Year 2025, Issue: 84, 621 - 633, 20.09.2025

Şakire Cımenlı

https://doi.org/10.62425/turcology.1588914

Abstract

Bu çalışma, 1930’lu yıllarda Türkiye Cumhuriyeti’nin uluslararası binicilik sahnesindeki yükselişini, özellikle 1938’de kazanılan Mussolini Uluslar Altın Kupası üzerinden ele almaktadır. Devletlerini at üstünde kuran Türklerin, atla olan köklü ilişkileri İlk Çağ’a kadar uzanan derin bir geçmişe sahiptir. Bozkır kültürünün etkisiyle şekillenen bu ilişki, savaş stratejilerinden günlük yaşama kadar pek çok alanda belirleyici olmuştur. At ile kurulan bu güçlü bağ, İskitler döneminde başlamış, Mete Han’ın düzenli orduyu kurmasıyla disiplinli bir yapıya kavuşmuş ve sonraki Türk devletleri tarafından daha da geliştirilmiştir. Türklerin at ile olan bu yakın birlikteliği yalnızca askeri, siyasi alanda değil, kültürel hayatta da etkili olmuş ve zamanla eğlence amaçlı düzenlenen at yarışlarına da yansımıştır. At üstündeki mahareti aşikâr olan Türk biniciler, bu alandaki en büyük sınavlarından birini 1938 yılında ekip hâlinde katıldıkları Mussolini Uluslar Altın Kupası müsabakalarında vermiştir.
Bu bağlamda çalışmada Türk milletinin atla olan tarihsel ve kültürel bağından hareketle, Osmanlı Devleti’nden Cumhuriyet’e taşınan bu geleneğin modern spora nasıl evrildiği incelenmiş; Türk binicilerin, Avrupa’daki yarışmalara katılımı ve elde ettikleri dereceleri üzerinde durulmuştur. Özellikle 1938’de Roma’da düzenlenen, Almanya ve İtalya gibi devletlerin favori gösterildiği Mussolini Uluslar Altın Kupası yarışlarını Türk ekibinin kazanarak büyük bir başarıya imza atması, bu çalışmanın odak noktasını oluşturmuştur. Millî Binicilik Takımı’nın birinciliği kazanması, yalnızca sportif bir başarı değil, aynı zamanda dönemin faşist rejimlerinin ideolojik ve sembolik meydan okumalarına karşı Türkiye’nin barışçıl modernleşme tezinin güçlü bir karşılığı olmuştur. Atatürk’ün barışçı dış politikası ve modern Türkiye idealinin, faşist devletlerin güç gösterilerine karşı kazandığı bu zafer, Türkiye’nin uluslararası prestijinin artmasına önemli katkı sağlamıştır.Bu kapsamda Cumhurbaşkanlığı Devlet Arşivleri Başkanlığı arşiv belgelerine, dönemin ulusal ve uluslarararası basınına, literatür taramalarına dayanan bu araştırma, Türkiye’nin uluslararası spordaki temsiliyetinin erken dönem örneklerinden birini yeniden değerlendirmeyi ve binicilik tarihinin bu önemli zaferini tarih yazımında görünür kılmayı hedeflemiştir.

Keywords

Mussolini Uluslar Altın Kupası , Ata Sporu , At , At Yarışları , Binicilik.

Republican Türkiye’s Representation on the International Stage through Equestrianism: The 1938 Mussolini Nations’ Gold Cup

Abstract

This study analyses the rise of the Republic of Turkey on the international equestrian scene in the 1930s, especially through the Mussolini Nations Gold Cup won in 1938. The Turks, who founded their state on horses, have a deep-rooted relationship with the horse dating back to the First Age. This relationship, shaped by the influence of steppe culture, has been decisive in many areas from war strategies to daily life. This strong bond established with the horse started in the Scythian period, gained a disciplined structure with the establishment of the regular army by Mete Khan, and was further developed by subsequent Turkish states. This close association of the Turks with the horse has been effective not only in the military and political fields, but also in cultural life, and over time it has been reflected in horse races organised for entertainment purposes. Turkish riders, whose dexterity on horseback was evident, gave one of their biggest tests in this field in 1938 in the Mussolini Nations Gold Cup competitions in which they participated as a team.
In this context, this study analyses how this tradition, which was carried from the Ottoman Empire to the Republic, evolved into a modern sport based on the historical and cultural bond of the Turkish nation with the horse, and focuses on the participation of Turkish riders in competitions in Europe and the ranks they achieved. The focus of this study is especially on the Turkish team’s great success in winning the Mussolini Nations Gold Cup in Rome in 1938, in which Germany and Italy were the favourites. The National Equestrian Team’s first place was not only a sporting achievement, but also a strong response to Turkey’s thesis of peaceful modernisation against the ideological and symbolic challenges of the fascist regimes of the period. This victory of Atatürk’s pacifist foreign policy and the ideal of modern Turkey against the fascist states' show of force contributed significantly to the increase of Turkey’s international prestige. In this context, this research, based on the archival documents of the Presidency of the Republic of Turkey State Archives, the national and international press of the period, and literature reviews, aims to re-evaluate one of the early examples of Turkey’s representation in international sports and to make this important victory of equestrian history visible in historiography.

Keywords

Mussolini Nations Gold Cup , Horse , Horse , Horse Racing , Equestrianism.

References

• A Piazza di Siena. (1938, Mayıs 1). IL Giornale D’Italia, 7.
• A Piazza di Siena. (1938, Mayıs 3). IL Giornale D’Italia, 7.
• Aksu, H. İ. (2017). İskender’in hayatı [Lisans tezi, Aydın Adnan Menderes Üniversitesi]. Academia.edu.
• Armaoğlu, F. (1997). 19. yüzyıl siyasî tarihi (1789-1914). Türk Tarih Kurumu Yayınları.
• Armaoğlu, F. (2018). 20. yüzyıl siyasî tarihi (1714-1995). Kronik Yayınları. Atabeyoğlu, C. (t.y.). Altın nal izleri. Kelebek Yayınevi.
• Atatürk subaylarımıza değer. (1935, Temmuz 30). Tan, 1.
• Atatürk. (1935, Temmuz 30). Cumhuriyet, 3.
• Atatürk. (1935, Temmuz 30). Kurun, 1.
• Binici subaylarımız. (1938, Haziran 10). Ulus, 1-8.
• Binicilerimiz birinciliği kazandılar. (1938, Mayıs 3). Tan, 1.
• Binicilerimiz dün büyük. (1938, Haziran 10). Akşam, 1.
• Binicilerimiz dünyaca taktir. (1938, Mayıs 4). Tan, 1.
• Binicilerimiz için. (1938, Mayıs 8). Ulus, 1-3.
• Binicilerimiz Roma müsabakalarında. (1938, Mayıs 3). Anadolu, 1.
• Binicilerimiz yeni ve parlak. (1938, Haziran 11). Ulus, 1.
• Binicilerimiz. (1938, Haziran 11). Türk Dili, 1.
• Binicilerimizin çok parlak. (1938, Mayıs 3). Yeni Asır, 2.
• Binicilerimizin parlak zaferi. (1938, Mayıs 3). Akşam, 2.
• Binicilerimizin yeni bir. (1938, Mayıs 9). Türk Spor Kurumu Dergisi, (96), 11.
• Binicilerimizin yeni ve parlak. (1938, Mayıs 3). Ulus, 1.
• Bozkurt, C. (2014). Nazilerin gölgesinde 1936 Berlin olimpiyatları ve Türk sporcuların müsabakaları. History Studies, 6(6), 17-41. https://doi.org/10.9737/historyS1429
• Büyük önder binicilerimizin. (1938, Mayıs 4). Ulus, 1-3.
• Büyük şefin kahramanlara. (1938, Haziran 10). Son Telgraf, 1.
• C.H.P. nizamnamesi ve programı. (1931). TBMM Matbaası.
• Cantay, T. (1991). At meydanı. İçinde Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi (C. 4, ss. 82-83). Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları.
• Cumhurbaşkanlığı Devlet Arşivleri Başkanlığı Başbakanlık Muamelet Genel Müdürliğü Arşivi (1938, 3 Mayıs). [Milletler müsabakasında Mussolini kupasını Türkiye’nin alması sebebiyle yazılan teşekkür telgrafı]. (030.0.0. 0/ 30.10. 0. 0.). Kutu 197, Gömlek 350, Sıra 24.
• Cumhurbaşkanlığı Devlet Arşivleri Başkanlığı Başbakanlık Muamelet Genel Müdürliğü Arşivi. (1931,21 Ekim). [Sofya’da düzenlenen Balkan binicilk müsabakalarına katılan Türk subayları hakkında Bulgar basınında çıkan yazılar]. (30.10. 0. 0). Kutu 240, Gömlek 613, Sıra 12.
• Cumhurbaşkanlığı Devlet Arşivleri Başkanlığı Başbakanlık Muamelet Genel Müdürliğü Arşivi. (1933, 17 Nisan). [Bulgar süvari zabitlerinin İstanbul’da düzenlenecek binicilik müsabakalarına davet edilmesi]. (30-10-0-0). Kutu 200, Gömlek 366, Sıra 16.
• Cumhurbaşkanlığı Devlet Arşivleri Başkanlığı Cumhuriyet Halk Partisi Arşivi. (1938, 21 Aralık). [İtalya’da yapılan beynelmilel müsabakalarında, Türk binicilerin kazandıkları başarı]. (490-1-0-0). Kutu 1104, Gömlek 33, Sıra 2.
• Cumhurbaşkanlığı Devlet Arşivleri Başkanlığı Dışişleri Bakanlığı Türk Diplomatik Arşivi. (1932, 15 Kasım). [Nice’de yapılacak uluslararası askeri binicilik müsabakaları]. Fon 525, Kutu 37795 Gömlek 152420, Sıra 1.
• Cumhurbaşkanlığı Devlet Arşivleri Başkanlığı Dışişleri Bakanlığı Türk Diplomatik Arşivi. (1932, 16 Ekim). [Nice’de yapılacak uluslararsı askeri binicilik müsabakalarına Türkiye’nin davet edilmesi]. Fon 525, Kutu 37795 Gömlek 152420, Sıra 2.
• Cumhurbaşkanlığı Devlet Arşivleri Başkanlığı Dışişleri Bakanlığı Türk Diplomatik Arşivi. (1934, 11 Ağustos). [Avusturya’da yapılacak olan at yarışları müsabakaları ve Türkiye’yi davet etmeleri]. Fon 506, Kutu 42714, Gömlek 1933, Sıra 32.
• Cumhurbaşkanlığı Devlet Arşivleri Başkanlığı Dışişleri Bakanlığı Türk Diplomatik Arşivi. (1938a, 3 Mayıs). [Roma’da düzenlenen at yarışlarında Türkiye’nin birinci olması]. Fon 541, Kutu 44237, Gömlek 210126, Sıra 11.
• Cumhurbaşkanlığı Devlet Arşivleri Başkanlığı Dışişleri Bakanlığı Türk Diplomatik Arşivi. (1938b, 3 Mayıs). [Roma’da düzenlenen at yarışlarında Türkiye’nin birinci olması]. Fon 541, Kutu 44237, Gömlek 210126, Sıra 10.
• Cumhurbaşkanlığı Devlet Arşivleri Başkanlığı Kararlar Dairesi Başkanlığı Arşivi. (1936, 4 Temmuz). [Süvari Binicilik Okulu Komutanı Saim’in başkanlığında Berlin’de yapılacak olimpiyat yarışlarına katılacak heyetin masrafları]. (30-18-1-2). Kutu 66, Gömlek 57, Sıra 16.
• Das glück begünstigt die Türken. (1938, Mayıs 3). Westdeutschland, 9.
• David, J. (1992). Berlin Olimpiyatlarına dair istatistikler. Türk Spor Kurumu Dergisi (1936-1938) (S. Karaküçük, Yay. Haz.), 96-99.
• Die ueberrafdrung von Rom. (1938, Mayıs 3). Mittelrheinische Landes Zeitung, 5.
• Die ueberraschung von Rom. (1938, Mayıs 3). Der Neue Tag, 7.
• Doğan, O. (2006). Bozkır kavimlerinin kültür ve mitolojilerinde at (Yayın No: 190850). [Yüksek lisans tezi, Gazi Üniversitesi]. YÖK Ulusal Tez Merkezi.
• Ekibimizin zaferi. (1938, Mayıs 3). Cumhuriyet, 1.
• Eldem, E. (2015). Tarihte gerçek konusunda küçük bir araştırma istanbul’un beyaz atlı fatihi. Toplumsal Tarih Dergisi, 261 (31), 22-33.
• George, S. (1992). Olimpiyatlarda Türk binicileri. Türk Spor Kurumu Dergisi (1936-1938) (S. Karaküçük, Yay. Haz.), 22-24.
• Göktürk Çetinkaya, S. (2024). Demokrat Parti ve Türkiye Jokey Kulübü. XIX. Türk Tarih Kongresi Bildirileri (C. 7, ss. 955-989). Türk Tarih Kurumu Yayınları.
• Gömeç, S. Y. (2003). Türk’ün kanatı at: Eski Çağ’dan modern çağa at. İçinde İ. Küçükyıldız, B. Söyleme & U. Karcıoğlu (Ed.). Akçağ Yayınları.
• Hekimler, O. (2013). 1936 Berlin Olimpiyatları: Bir barış aracı mı, yoksa meşruiyet arayan bir rejimin propaganda aracı mı?. Humanitas, 1, 103-127.
• Hiçyılmaz, E. (1974). Türk spor tarihi. Demet Ofset.
• James, J. (2018). Atın gizemli mantosu (S. Akıllı, Çev.). Şarkî Sanat ve Edebiyat Dergisi, Hayvan Çalışmaları Özel Sayısı, 221-229.
• Kahraman binici subaylarımız geldiler. (1938, Haziran 13). Türk Spor Kurumu Dergisi, (101), 340.
• Kahraman binicilerimiz şerefine. (1938, Haziran 11). Akşam, 1.
• Kahraman binicilerimiz şerefine. (1938, Haziran 11). Son Posta,1.
• Kahraman ordumuzun genç. (1938, Mayıs 9). Türk Spor Kurumu Dergisi, (96), 4-6.
• Kahraman Süvarilerimiz. (1938, Haziran 10). Cumhuriyet,1.
• Kahraman süvarilerimiz. (1938, Haziran 10). Kurun, 1-4.
• Kara Kuvvetleri Atlı Spor Eğitim Merkezi Komutanlığı Binicilik Kayıtları,1931-1970. Asem yayınları.
• Karapirim, T. (2009). Cumhuriyet döneminde olimpik Türk biniciliğinin gelişimi (Yayın No. 260763). [Yüksek lisans tezi, Gazi Üniversitesi]. YÖK Tez Merkezi.
• Kartal, N. (2013, Şubat 25). At bayramı.21 Kasım 1924’te Milliyet Blog.https://milliyet.com.tr adresinden alındı.
• Kaşgarlı M. (1986). Divan-ı Lügât-it Türk. Toker yayınları.
• Kaya, B. (2017). Divan şiirinde at ve şiirlerde işlenişi. TÜBAV Bilim Dergisi, 10(3), 86-99.
• Kısakürek, N.F. (1984). At’a senfoni. Büyük Doğu Yayınları.
• Kıymetli binicilerimiz dün. (1938, Haziran 11). Tan, 1.
• Kurnaz Şahin, F. (2024). Atatürk’ün süvarileri: Cumhuriyet döneminde Türkiye’nin uluslararası askerî at yarışlarına iştiraki (1930-1940). İçinde 10. Uluslararası Atatürk Kongresi Bildirileri (C. 1, ss. 869-927). Atatürk Araştırma Merkezi Yayınları.
• La coppa d’oro Mussolini. (1938, Mayıs 3). La Stampa,4.
• Letzte Sportmeldungen. (1938, Mayıs 3). Völkıscher Beobachter, 11.
• Murathan, F., Koç, & M., Kartal& M., Murathan, T. (2019). Osmanlı Devleti’nde binicilik. Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (11), 769- 804. https://doi.org/10.14520/adyusbd.444243ç.
• Mussolini Altın Kupası. (1938, Mayıs 9). Top Dergisi, 5(1), 3.
• Mussolini kupasını getiren. (1938, Haziran 13). Top Dergisi,10(5), 2.
• Mussolini Kupasını kazanan. (1938, Mayıs 4). Haber, 1-8.
• Nisteki Zafer. (1938, Mayıs 2). Türk Spor Kurumu Dergisi, (95),3.
• Olimpiyatlarda binicilik ve Türkler (2004). At Dünyası. 2(14), 32-33.
• Özçelik, N. (1998). Milletler kupası, Küheylan, (14),46-47.
• Parti muzaffer subaylarımız. (1938, Haziran 11). Kurun, 1.
• Romada binicilerimiz milletler. (1938, Mayıs 6). Yeni Asır,1-8.
• Romadan ilk mektub. (1938, Mayıs 6). Cumhuriyet, 1-8.
• Salderay, B., & Çıracıoğlu, Y. (2020). At simgesinin anlamı ve süleyman Saim Tekcan resimlerindeki yansımaları. Sanat ve Tasarım Dergisi, (26), 101-114.
• Sorprendente aftermazione della squadre Turca. (1938, Mayıs 4). IL Giornale D’Italia, 7.
• Sümer, F. (1983). Türklerde atçılık ve binicilik. Türk Dünyası Araştırmaları Vakfı.
• Süvarilerimiz dün İstanbul’a. (1938, Haziran 10). Anadolu, 1.
• Süvarilerimiz geldi. (1938, Haziran 10). Tan, 1.
• Süvarilerimiz gitti. (1938,3 Nisan). Cumhuriyet, 8.
• Süvarilerimiz Milletler Kupası. (1938, Mayıs 3). Haber, 1.
• Süvarilerimiz Roma’da ilk. (1938, Mayıs 6). Haber,1-8.
• Süvarilerimiz tekrar birinciliği. (1938, Mayıs 3). Halkın Sesi, 1.
• Süvarilerimiz zaferlerine layık. (1938, Haziran 10). Haber, 1.
• Süvarilerimiz. (1938, Mayıs 6). Kurun, 1-8.
• Süvarilerimize yeni atlar. (1938, Haziran 11). Son Telgraf, 2.
• Süvarilerimizin muvaffakiyeti. (1938, Nisan 24). Haber, 1.
• Süvarilerimizin Nis’te büyük. (1938, Nisan 24). Cumhuriyet, 1.
• Süvarilerimizin şerefine dün. (1938, Haziran 11). Cumhuriyet, 1.
• Süvarilerimizn muvaffakiyeti. (1938, Mayıs 4). Yeni Asır,1.
• Süvarilerimizn yeni bir. (1938, Mayıs 5). Yeni Asır, 2.
• Temurlenk, Ö. (2016). Türk biniciliğinin dünü ve bugünü İ.Ö 4000-İ. S 2000. İASK.
• Tutel, E. (1998a). At yarışları ve atlı sporlar. I. Baskı, İletişim Yayınları.
• Tutel, E. (1998b). Atatürk’ün dört atlısı. Tarih ve Toplum Dergisi. 29(173), 17-23.
• Uğur, V. (2006). Cumhuriyet dönemi Türk ordusunda atlı spor. (Yayın No.186200). [Yüksek lisans tezi, Hacettepe Üniversitesi]. YÖK Ulusal Tez Merkezi.
• Um einen punkt gefchlagen (1938, Mayıs 3). Bochhumer Anzeiger, 8.
• Ünver, A. F. (2006). Antik çağdan olimpiyatlara binicilik sporu ve Türk biniciliğinin olimpik gelişimi (Yayın No.191076). [Doktora tezi, Gazi Üniversitesi]. YÖK Ulusal Tez Merkezi.
• Ünver, A. F. (2023). Türk kültüründe at ve binicilik. 20 Aralık 2024’te https://www.turkiyebinicilik.org/turk-binicilik-tarihi adresinden alındı.
• Varolun. (1938, Mayıs 3) Son Telgraf, 1.
• Yardım, A. (1994). Düldül. İçinde Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi (C. 10, s. 20). Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları.
• Yılancıoğlu, S. S. (2010). Yaşar Kemal’in anlatılarında at imgesi (E. Kayalar, Çev.). Uluslararası Kıbrıs Üniversitesi Folklor Edebiyat Dergisi. 64, 25-32.
• Yiğit ve şanlı süvarilerimiz. (1938, Haziran 10). Halkın Sesi,1.
• Yüzbaşı Gürkan ikinciliği. (1938, Mayıs 3). Kurun, 1.
• Zaferler kazanan yiğit. (1938, Haziran 10). Son Posta,1.