Geçmişten Günümüze Kazakistan’daki Dille İlgili Yasa Koyuculuğa Genel Bir Bakış

Yıl 2014, Sayı: 28, 97 - 104, 01.06.2014

Lazzat Urakova

Öz

Çalışmada Kazakistan’daki dille ilgili yasa koyuculuk kronolojik biçimde verilmekte, ülkede dil politikasını belirleyen etkenlerle dil politikasının yürütülme şekli değerlendirilmektedir. Devlet dili statüsünü yıllar önce kazanmış olan Kazakça uzun yıllar Rusçanın yükseköğretim dili, prestij dili olduğu Kazakistan’da kendisine tanınmış işlevleri ne derece yerine getirdiği üzerinde durulmaktadır

Anahtar Kelimeler

Kazakçanın statüsü, dil politikası, dille ilgili yasa koyuculuk

From Past to Present, A General Look at Language Policy in The Republic Of Kazakhistan

Öz

This study is an evaluation of the history of language policy and legislation in the Republic of Kazakhistan in a chronological format. Additionally, it includes the factors that determine the language policy and the conduct of language policy in the country. We also focus on language functions of Kazakh language, which gained a new status as a state language a few years ago in the country, where Russian was the language of higher education and the language of prestige for many years

Anahtar Kelimeler

status of Kazakh language, language policy, language legislation

Kaynakça

• ALİYEVA, G. (2005). SSCB Döneminde Azerbaycan’da Dil Planlaması. Yayımlanmamış doktora tezi, Ankara Üniversitesi, Ankara.
• GARİBOVA, Jale (2012). Sovyet Sonrası Dönemde Türk Dilli Halklar Dil Sorunu Yeniden Biçimlenen Kimlikler. Ankara: Atatürk Kültür Merkezi.
• “Gosudarstvennaya Programa Funktsionirovaniya i Razvitiya Yazykov Na 2001-2010 Godı”. Sbornik Osnovnyh Zakonodatelnyh Aktov O yazykah V Respublike Kazahstan (2009). Almatı: Yurist: 20-32.
• JETPİSBAYEVA, B., ARİNOVA, O. (2012). “Ot İdeyi “Triyedinstvo Yazıkov” N.A.Nazarbayeva Do Poliyazıçnogo Obrazovaniya v Kazahstane”. Vestnik Kargu. No: 4, s.23-25.
• JİKEYEVA, Aygul (2011). “Reçevoye Povedeniye Jiteley Kostanayskoy Oblasti Kak Rezultat Vzaimodeystviya Russkogo İ Kazahskogo Yazıkov”. Vestnik Çelyabinskogo Gosudarstvennogo Universiteta. No: 25 (240): 58-62.
• KINACI, Cemile (2010). “Sovyetlerden Günümüze Kazakistan’da Kazak Dilinde Eğitim Politikaları”. Turkish Studies. International Periodical For the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, Volume. 5/4: 1304-1319.
• “Postanovleniye Konstitutsionnogo Soveta ot 23.02.2007 No: 3. Dopolnitelnoye Postanovleniye Konstitutsionnogo Soveta Respubliki Kazahstan”. Sbornik Osnovnyh Zakonodatelnyh Aktov O yazykah V Respublike Kazahstan (2009). Almatı: Yurist: 5- 7.
• “Rasporyajenie Prezidenta RK “O Kontseptsii Yazykovoy Politiki RK” Ot 4.11.1996. №3186”. Sbornik Osnovnyh Zakonodatelnyh Aktov O yazykah V Respublike Kazahstan (2009). Almatı: Yurist: 15-19 .
• SULEYMENOVA, Eleonora (2009). “Oçerki Yazıkovoy Politiki i Yazıkovoy Situatsii V Kazahstane”. Russian Language Journal, Vol. 59: 21-36.
• “Zakon O Yazykah V Respublike Kazahstan”. Kazahstanskaya Pravda (1997). 15 iyulya,- №163 .
• “Zakon O Yazıkah V Kazahskoy SSR”. Kazahstanskaya Pravda (1989). —27 sentyabrya. №226.
• İnternet Kaynakları
• AMİRHAMZİN, Amandık (2010). “O Kazahah, O Kazahskom Yazıke”. 10 Mayıs 2014 tarihinde http://www.neotech.kz/article1_KZ_language.html adresinden erişildi.
• BALİYEV, Aleksey (2007). “De-Rusifikatsiya Po-Kazahstanski”. 13 Mayıs 2014 tarihinde http://www.rv.ru/content.php3?id=7193 adresinden erişildi.
• DOKUÇAYEVA, Aleksandra (2002). “Russkiy Yazık V Stranah SNG- Sistema Obrazovaniya, Status, Polojeniye Russkoy Kulturı (analiz)”.14 Mayıs 2014 tarihinde http://www.centrasia.ru/newsA.php?st=1038177780 adresinden erişildi.
• JOYAMERGENKIZI, Naziya (2013). “Buduşşeye Kazahstana V Kazahskom Yazıke”. 10 Mayıs 2014 tarihinde http://www.altyn-orda.kz/budushhee-kazaxstana-v-kazaxskom- yazyke/ adresinden erişildi.
• MATAYEVA, M. (2012). “İz İstorii Stanovleniya Zakonodatelstva O Yazykah V Kazahstane”. 11 Mayıs 2014 tarihinde http://www.rusnauka.com/17_AVSN_2012/Pravo/8_111758.doc.htm erişildi. adresinden
• MATAY, Nura. (2011). “2013 Jıldan Bastap Memleket Tek Kazak Tilinde Söyley me? 11 Mayıs 2014 tarihinde http://thenews.kz/2011/08/04/884507.html adresinden erişildi.
• NISANBAYEVA, Aliya (2003). “Yazykovaya Politika Kazahstana. Kazahstanskiy Patriotizm Doljen Perenyat Çertı Amerikanskogo”. 09 Mayıs 2014 tarihinde http://www.centrasia.ru/newsA.php?st=1041890340 adresinden erişilmiştir.
• “O Gosudarstvennoy Programme Razvitiya İ Funktsionirovaniya Yazykov V Respublike Kazahstan http://adilet.zan.kz/rus/docs/U1100000110/links adresinden erişildi. Godı”. 11 Mayıs 2014 tarihinde
• “O Hode Realizatsii Gosudarstvennoy Programı Razvitiya Kazahskogo Yazıka i Drugih Natsionalnyh Yazykov V Respublike Kazahstan Na Period Do 2000 Goda”. 13 Mayıs 2014 tarihinde http://adilet.zan.kz/rus/docs/P920000051_ adresinden erişildi.
• ÖZYETGİN, Melek (2005). “Tarihten Bugüne Türk Dili Alanı”. 15 Mayıs 2014 tarihinde http://turkoloji.cu.edu.tr/ESKI%20TURK%20DILI/ozyetgin_tarihten_bugune_turkdili.p df adresinden erişildi.
• “Programma Prezidenta ot 05.10.98 No: 4106. Gosudarstvennaya Programma Funktsionirovaniya http://www.pavlodar.com/zakon/?dok=00555&all=all adresinden erişildi. Yazykov”. 09 Mayıs 2014 tarihinde
• “Qazaqstan Respublikası Ministrler Kabinetinin Janında Til Komitetin Quru Turalı”. 12 Mayıs 2014 tarihinde http://adilet.zan.kz/kaz/docs/U930001166_ adresinden erişildi.