Eğitimin Kültür ve Uygarlıkları Geliştirme ve Yeni Nesillere Aktarma İşlevi

Yıl 2016, Cilt: 1 Sayı: 1, 1 - 18, 14.12.2016

Yahya Akyüz

Öz

Uygarlıkların sürekliliğinde ve gelişmesinde en önemli etken kuşkusuz eğitimdir.
Çünkü eğitim, uygarlığı ve kültürü oluşturan insanın yetiştirilmesi ile ilgili olduğu gibi,
onların bir kuşaktan ötekine aktarılmasında da temel araçtır. Ayrıca örgün eğitim yolu ile
yapılan çalışmalar ve toplumları yetiştirme faaliyetleri kültür ve uygarlıkların yüzyıllar boyu
birikimini tespit edip korumaya ve yine gelecek nesillere aktarmaya yarar. Kuşkusuz yaygın
eğitim yoluyla yapılan çalışmalar da kültürlerin ve uygarlıkların aktarılmasında etkilidir.
Ancak, aileden çocuklara bu şekilde geçen bilgi ve uygulamalar oldukça sınırlı kalırlar. Yine,
örgün eğitim dışında usta-çırak yöntemi ile yapılan eğitim faaliyetleri de sınırlı bir kültür ve
uygarlık aktarması olabilir.
Bu makalede Batı'da ve bizde eğitimin uygarlıkları geliştirme ve yeni nesillere aktarma işlevi tarihi süreç içinde etraflıca incelenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Eğitim, Kültür, Uygarlık, Eğitimin İşlevleri

Kaynakça

• Adıvar, A. (1970). Osmanlı Türklerinde İlim, İstanbul, 220 s.
• Akgündüz, H. (1998). Medreseler ve Üniversiteler (Türk ve İngiliz Örnekleri Üzerine Mukayeseli Bir İnceleme), Diyarbakır, 343 s.
• Akurgal, E. (1998). Anadolu Kültür Tarihi, Ankara, (TÜBİTAK Yay.), 409 s.
• Akyüz, Y. (2015). Türk Eğitim Tarihi (M.Ö. 1000-M.S. 2015), Ankara, 532 s., 28. Baskı (Pegem-Akademi Yayınları).
• Alatlı, A. (Derleyen). (2010), Batı’ya Yön Veren Metinler, İstanbul, (İlke Eğitim ve Sağlık Vakfı Kapadokya M.Y.O. Yay.), 4. C.
• Barthold, W.-Köprülü, F. (1940). İslâm Medeniyeti Tarihi, Ankara, 367 s.
• Blunt, A.W.F. (1979), Batı Uygarlığının Temelleri, İstanbul, (İst. Ü. Edebiyat Fak. Yay.), 171 s.
• Çelebi, A. (1998). İslâmda Eğitim Öğretim Tarihi, İstanbul, 384 s. (Çev. Ali Yardım).
• Çığ, M.İ. (2002). Ortadoğu Uygarlık Mirası, Ankara, (Kaynak Yay.), 321 s.
• Durant, W. (1953). Histoire de la Civilisation Mediévale (1095-1300), Paris, C.3.
• Durant, W. (1996). Medeniyetin Temelleri, İstanbul, (Birleşik Yay.), 184 s.
• Huntington, S.P. (2005). Medeniyetler Çatışması ve Dünya Düzeninin Yeniden Kurulması, İstanbul, (Okuyan Us Yay.), 4. Baskı, 536 s.
• İhsanoğlu, E. (2003). Osmanlı İmparatorluğunda Bilim, Osmanlı Uygarlığı, Ankara, C.1, s. 344-385.
• Kazıcı, Z. (1999). İslâm Medeniyeti ve Müesseseleri Tarihi, İstanbul, (Kayıhan Yay.), 510 s.
• Lekesiz, H. (1991). Osmanlı İlmî Zihniyeti, Teşekkülü, Gelişmesi ve Çözülmesi Üzerine Bir Tahlil Denemesi, Türk Yurdu, Sayı 49, s. 20-31.
• Turan, Ş. (2000). Türk Kültür Tarihi, Ankara, (Bilgi Yay.), 407 s.
• Türk Tarihi ve Kültürü, (2011). Ankara, (Pegem-Akademi Yay.), (Editör: Cemil Öztürk) (Çok Yazarlı), 4. Baskı, 474 s.
• Unan, F. (2003). Kuruluşundan Günümüze Fatih Külliyesi, Ankara, 452 s.