EVALUATION OF TEXTS IN TURKISH TEXTBOOKS ACCORDING TO THE READING TENDENCIES OF STUDENTS

Yıl 2020, Cilt: 5 Sayı: 1, 30 - 41, 01.06.2020

Aslı Maden , Aydın Önal

Öz

In this study, it is aimed to evaluate the texts in Turkish textbooks according to reading tendencies of secondary school students. The research was carried out according to the survey model. The sample of the study was randomly selected from the students studying in a secondary school in Giresun city center (n=400). In addition, the data source of the research consists of 5, 6, 7 and 8th grade Turkish textbooks used in the same school. Data related to the reading tendency of secondary school students were collected by Reading Tendency Questionnaire. The document analysis technique was used to determine the characteristics of the textbooks in terms of form, subject and author. The data obtained were analyzed by qualitative analysis techniques. As a result of the research, it was determined that the texts in the secondary school Turkish textbooks did not suitability the reading tendencies of the students. However, the determination of the text selection in the opposite direction of the reading tendency of the students in terms of form, subject and author is among the important results.

Anahtar Kelimeler

Reading tendency, textbook, form, subject, author, suitability

Türkçe Ders Kitaplarındaki Metinlerin Öğrencilerin Okuma Eğilimlerine Göre Değerlendirilmesi

Öz

Bu araştırmada, Türkçe ders kitaplarındaki metinlerin ortaokul öğrencilerinin okuma eğilimleri açısından değerlendirilmesi amaçlanmaktadır. Araştırma, tarama modeline göre yürütülmüştür. Araştırmanın örneklemi Giresun il merkezindeki bir ortaokulda öğrenim gören öğrenciler arasından rastgele (n=400) seçilmiştir. Ayrıca araştırmanın ders kitaplarına ilişkin veri kaynağı ise, aynı okulda kullanılmakta olan 5, 6, 7 ve 8. sınıf Türkçe ders kitaplarından oluşmaktadır. Ortaokul öğrencilerini okuma eğilimine ilişkin veriler Okuma Eğilimi Anketi ile toplanmıştır. Ders kitaplarının tür, konu ve yazar açısından özelliklerini belirlemek için doküman incelemesi tekniğine başvurulmuştur. Elde edilen veriler nitel analiz teknikleri ile çözümlenmiştir. Araştırma sonucunda, ortaokul Türkçe ders kitaplarındaki metinlerin tür, konu ve yazar açısından öğrencilerin okuma eğilimlerini yeterince karşılamadığı tespit edilmiştir. Bununla birlikte tür, konu ve yazar açısından öğrencilerin okuma eğilimlerinin tersi yönde metin seçiminin olduğuna dair tespitler önemli görülmektedir.

Anahtar Kelimeler

Okuma eğilimi, ders kitabı, tür, konu, yazar, karşılama

Kaynakça

• Akyol, H. (2012). Türkçe ilk okuma yazma öğretimi (yeni programa uygun). Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
• Arıcı, A. F. (2005). İlköğretim ikinci kademe öğrencilerinin okuma durumları (beceri-ilgi-alışkanlık-eğilim). Yayımlanmamış doktora tezi, Atatürk Üniversitesi, Erzurum.
• Aytaş, G. ve Altunbay, M. (2016). İlköğretim öğrencilerinin okuma profilinin okuma eğilimleri bağlamında incelenmesi. Karadeniz Sosyal Bilimler Dergisi, 8 (14), 165-190.
• Balcı, A. (2009). İlköğretim 8. Sınıf öğrencilerinin okuma alışkanlık ve ilgileri üzerine bir araştırma. Yayımlanmamış doktora tezi. Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Batur, Z. (2010). İlköğretim 6. sınıf Türkçe ders kitaplarının farklı değişkenler açısından incelenmesi. Yayınlanmamış doktora tezi. Konya: Selçuk Üniversitesi, Sosyal bilimler Enstitüsü.
• Bayis, S. (2010). 4. 5. 6. ve 7. Sınıf ilköğretim öğrencilerinin okuma ve kütüphane kullanım alışkanlıklarının incelenmesi. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi. Ankara: Hacettepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü.
• Bınarbaşı, F. (2006). Üniversite öğrencilerinin okuma ve kütüphane kullanma alışkanlıklarının incelenmesi. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi. Konya: Selçuk Üniversitesi, Sosyal bilimler Enstitüsü.
• Çeçen, M.A. ve Çiftçi, Ö. (2007). İlköğretim 6. sınıf Türkçe ders kitaplarında yer alan metinlerin tür ve tema açısından incelenmesi. Milli Eğitim Dergisi, 173, 39-49.
• Çocuk Vakfı (2009). Türkiye’nin okuma alışkanlığı karnesi raporu. http://cocukvakfi.org.tr/wp-content/dosya/raporlar/13_okuma_aliskanligi_karnesi2006.pdf adresinden 15.01.2020 tarihinde erişilmiştir.
• Delican, B. ve Temizyürek, F. (2016). İlkokul Türkçe ders kitaplarında yer alan metinlerin tür ve tema açısından incelenmesi. Bartın University Journal Of Faculty Of Education, 5 (3), 842-856.
• Gürcan, H. İ. (1999). Okuma alışkanlığı ile kitap yayımcılığının kültürel iletişim ve teknolojisine bağlı sorunları karşısında Türkiye koşulları temelinde bir model önerisi. Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Yayınları.
• Gürcan, H. İ. (1999). Okuma alışkanlığı ile kitap yayımcılığının kültürel iletişim ve teknolojisine bağlı sorunları karşısında Türkiye koşulları temelinde bir model önerisi. Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Yayınları.
• Karasar, N. (1998). Bilimsel araştırma yöntemi. 8. Baskı. Ankara: Nobel Yayıncılık.
• Karatay, H. (2010). İlköğretim öğrencilerinin okuduğunu kavrama ile bilişsel farkındalıkları. Türklük Bilim Araştırmaları Dergisi, 27, 457-475.
• Keleş, Ö. (2006). İlköğretim 4. ve 5. sınıf öğrencilerinde kitap okuma alışkanlığının incelenmesi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Ankara: Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• Kemiksiz, Ö. (2018). Yazar ve metin tercihleri bakımından Türkçe ders kitapları. Tarih Okulu Dergisi, XXXIII, 945-967.
• Kolaç, E. (2009). İlköğretim Türkçe ders kitaplarında yer alan metinlerin tür açısından değerlendirilmesi. Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi, 6(1), 594-626.
• Kurulgan, M. ve Çekerol, G.S. (2008). Öğrencilerin okuma ve kütüphane kullanma alışkanlıkları üzerine bir araştırma. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi. 8 (2), 237-258.
• Maden, A. (2019). Ortaokul öğrencilerinin e-okuma alışkanlıklarının incelenmesi. Uluslararası Bilimsel Araştırmalar Dergisi (IBAD), Özel Sayı, 24-36. Doi: 10.21733/ibad.582657.
• Maden, S. ve Maden, A. (2018). Türkçe öğretmenlerinin okuma alışkanlığı kazandırmaya yönelik alternatif uygulamaları. Uluslararası Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 10, 1-17.
• Odabaş, H., Odabaş, Y. ve Polat C. (2008). Üniversite öğrencilerinin okuma alışkanlığı: Ankara Üniversitesi Örneği. Bilgi Dünyası. 9 (2), 431-465.
• Örge Yaşar, F. (2006). Eğitim fakültesi sınıf öğretmenliği öğrencilerinin okuma alışkanlıkları ve okumaya karşı eğilimleri. Çanakkale Araştırmaları Türk Yıllığı. 4(4),161-190.
• Özbay, M. ve Çeçen, M. A. (2012). Türkçe ders kitaplarında 6-8 sınıflarda yer alan metinlerin tür ve tema açısından incelenmesi. Dil ve Edebiyat Eğitimi Dergisi, 1(1), 67–76.
• Özbay, M., Bağcı, H. ve Uyar, Y. (2008). Türkçe öğretmen adaylarının okuma alışkanlığına yönelik tutumlarının çeşitli değişkenlere göre değerlendirilmesi, İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 9 (15), 117-136.
• Özbay,M. (2006). Türkçe özel öğretim yöntemleri I. Ankara: Öncü Kitap.
• Özcan, H., Batur, Z. ve Sağcan, Y. (2019). Ortaokul öğrencilerinin okuma eğilimlerinin incelenmesi. Avrasya Dil Eğitimi ve Araştırmaları Dergisi, 3 (1), 33-55.
• Sevmez, H. (2009). Türkçe öğretmen adaylarının okuma alışkanlığı ve kütüphane kullanımı üzerine bir inceleme (SÜ Eğitim Fakültesi örneği). Yayınlanmamış yüksek lisans tezi. Konya: Selçuk Üniversitesi, Sosyal bilimler Enstitüsü.
• Sünbül, M., Çalışkan, M., Yılmaz, E., Çintaş, D., Alan, S., Demirer, V. ve Ceran, D. (2010). Lise Öğrencileri Kitap Okuma Alışkanlıkları: Konya İli Araştırma Raporu. Konya: Selçuk Üniversitesi Matbaası.
• Temizyürek, F., Çolakoğlu, B.K. ve Coşkun, S. (2013). Dokuzuncu sınıf öğrencilerinin okuma alışkanlıklarının bazı değişkenler açısından incelenmesi. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 11(2), 114-150.
• Topçu, Y. E. (2005). İlköğretim 6, 7 ve 8. sınıf öğrencilerinin okuma alışkanlıkları. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi. Ankara: Gazi Üniversitesi Sosyal bilimler Enstitüsü.
• Tosunoğlu, M. (2002). Türkçe öğretiminde okuma alışkanlığı ve çocukların okuma eğilimleri. Türk Dili, 609, 547-563. Türk Dil Kurumu (1998). Türkçe Sözlük (9.Baskı). Ankara: TDK Yayınları
• Türkben, T. (2018). Ortaokul Türkçe ders kitaplarındaki metinlerin tür ve tema açısından incelenmesi. Hitit Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 11(3), 2152-2166.
• Yıldız, D., Altun, K., Ceran, D., Dağ, A. ve Özgül, E. (2019). Ortaokul Türkçe ders kitaplarındaki metinler üzerine bir inceleme. International Journal of Languages’ Education and Teaching (IJLET), 7(4), 439–460.
• Yılmaz, M. ve Korkmaz, C. (2016). İlköğretim 1-5.sınıf Türkçe ders kitaplarındaki metinlerin tür ve tema açısından incelenmesi. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 13(36), 33–46.