Aronya Meyvesinin Ekolojik ve Fitokimyasal Varyasyonlarının Belirlenmesi

Year 2024, , 1035 - 1045, 12.10.2024

Tuğba Özbucak , Ahmet Faruk Gümüş

https://doi.org/10.30910/turkjans.1499475

Abstract

"Süper" ya da "mucize" bitki olarak adlandırılan çok yıllık, çalı formundaki Aronya (Aronia melanocarpa (Michx.) Elliot) meyvesi, Karadeniz bölgesinde de üretilmeye başlanmıştır. Bu çalışmada, Karadeniz bölgesinin farklı ekolojik özelliklere sahip Ordu ve Trabzon illerinden hasat edilen Viking çeşidi aronya meyvelerinin bazı morfolojik ve biyokimyasal özellikleri karşılaştırılmıştır. Aronya meyvelerinin en, boy, ağırlık, suda çözünebilir kuru madde (SÇKM), titre edilebilir asitlik (TEA) oranı, pH, C vitamini, antosiyanin değerleri gibi kalite parametreleri ile toplam fenolik madde, DPPH, FRAP, toplam flavonoid, asetilkolinesteraz (AChE), bütirilkolinesteraz (BuChE), Guaiacol Peroksidaz (GPX), Askorbat Peroksidaz (APX) ve Süperoksit Dismutaz Aktivitesi (SOD) enzimleri belirlenerek karşılaştırılmıştır.
Elde edilen sonuçlar lokaliteler açısından değerlendirildiğinde; meyve en, boy, SÇKM, pH, fenolik madde, DPPH, APX, SOD, flavonoid değerleri Ordu'da, TEA, C vitamini, antosiyanin, AChE, BuChE ve GPX değerleri Trabzon meyve örneklerinde yüksek bulunmuştur. İklim ve toprak parametrelerine bakıldığında, Ordu'nun Trabzon’a göre daha sıcak ve yağışlı, toprak organik maddesi açısından zengin ve hafif asidik toprak pH'sına sahip olduğu görülmektedir. Bu yönüyle, bu çalışma aronyanın ekolojik ve fitokimyasal varyasyonlarının karşılaştırıldığı ilk çalışmadır.

Keywords

Aronya (Aronia melanocarpa), Ekolojik faktör, Kalite, Morfoloji

Thanks

Çalışmanın biyokimyasal analizlerinin yapımındaki katkılarından dolayı Doç. Dr. Melke Çol Ayvaz'a teşekkür ederiz.

Determination of Ecological and Phytochemical Variations of Aronia Fruit

Abstract

The perennial, shrub Aronia fruit, called the "super" or "miracle" plant, has recently started to be produced in the Black Sea region. In this study, some morphological and biochemical characteristics of Viking variety aronia fruits harvested from Ordu and Trabzon provinces of the Black Sea region with different ecological characteristics were compared. For this purpose, important quality parameters of aronia fruits such as width, length, weight, the amount of water-soluble dry matter, titratable acidity, pH, vitamin C, anthocyanin values and important biochemical properties such as total phenolic matter, DPPH, FRAP, acetylcholinesterase (AChE) butyrylcholinesterase (BuChE), Guaiacol Peroxidase GPX), Ascorbate Peroxidase (APX) and Superoxide Dismutase Activity (SOD) enzymes were determined and compared.
When all the results obtained were evaluated in terms of localities; fruit width, length, the amount of water-soluble dry matter, pH, total phenolic matter, DPPH, APX, SOD, flavonoid values were found to be high in Ordu, titratable acidity, vitamin C, anthocyanin, acetylcholine cholinesterase, butyryl cholinesterase and GPX values were found in Trabzon fruit samples

Keywords

Aronia (Aronia melanocarpa), Ecological factor, Quality, Morphology

References

• Abouzari, A. ve Fakheri, B. A. 2015. Reactive oxygen species: generation, oxidative damage, and signal transduction. International Journal of Life Sciences, 9(5), 3-17.
• Balcı, G. ve Keles, H. 2019. Bazı ahududu çeşitlerinin Yozgat ekolojisinde adaptasyon yeteneklerinin belirlenmesi. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Tarım ve Doğa Dergisi, 22(6), 823-829.
• Başaran, U. ve Kardeş, Y. M., Gülümser, E., Doğrusöz, M. Ç.,Hanife, M. U. T. 2023. Yozgat Ekolojik Koşullarında Yazlık ve Kışlık Olarak Yetiştirilen Bazı Mürdümük (Lathyrus sativus l.) Genotiplerinin Tane Verimi ve Kalite Özellikleri. Akademik Ziraat Dergisi, 12(2), 211-220.
• Bayram, H. M., Öztürkcan A. 2022. Üzümsü Meyvelerin Biyoaktif Bileşenleri ile İnsan Sağlığı Üzerine Etkileri. Akademik Gıda, 20(4), 442-453.
• Blois M.S. 1958. Antioxidant Determinations by the Use of a Stable Free Radical. Nature, 181.
• Chelghoum, M., Guenane, H., Tahri, D., Laggoun, I., Marfoua, F.Z., Rahmani, F.Z., Khenifer, F. ve Yousfi, M. 2021. Influence of altitude, precipitation, and temperature factors on the phytoconstituents, antioxidant, and α-amylase inhibitory activities of Pistacia atlantica. Journal of Food Measurement and Characterization, 15, 4411-4425.
• Engin, S. P. ve Mert, C. 2024.Yalova Koşullarında Bazı Aronya Çeşitlerinin Fenolojik ve Morfolojik Özelliklerinin Belirlenmesi. Bahçe, 53(1), 27-33.
• Erdem, S. Ö., & Karakoyun, M. (2023). Bilecik Ekolojisinde Yetiştirilen Ahududu (Rubus idaeus L.) Çeşitlerinin Bazı Fiziksel ve Kimyasal Özelliklerinin Belirlenmesi. Journal of the Institute of Science and Technology, 13(2), 1356-1362.
• Fijalkowski, K. L. ve Kwarciak-Kozlowska, A. 2020. Phytotoxicity assay to assess sewage sludge phytoremediation rate using guaiacol peroxidase activity (GPX): A comparison of four growth substrates. Journal of environmental management, 263, 110413.
• Flocco, C.G. ve Giulietti, A.M. 2007. In vitro hairy root cultures as a tool for phytoremediation research. Phytoremediation: methods and reviews, 23, 161–173. https://doi.org/10.1007/978-1-59745-098-0.
• Frías-Moreno, M. N., Parra-Quezada, R. A., González-Aguilar, G., Ruíz-Canizales, J., Molina-Corral, F. J., Sepulveda, D. R. ve Olivas, G. I. 2021. Quality, bioactive compounds, antioxidant capacity, and enzymes of raspberries at different maturity stages, effects of organic vs. Conventional fertilization. Foods, 10(5), 953.
• Ghasemzadeh, A., S. Ashkani, A. Baghdadi, A. Pazoki, H.Z. Jaafar and A. Rahmat. 2016. Improvement in flavonoids and phenolic acids production and pharmaceutical quality of sweet basil (Ocimum basilicum L.) by ultraviolet-b irradiation. Molecules. 21: 1-15.
• Gouvinhas, I., Pinto, R., Santos, R., Saavedra, M.J. ve Barros, A. 2020. Enhanced phytochemical composition and biological activities of grape (Vitis vinifera L.) Stems growing in low altitude regions. Scientia Horticulturae, 265, 1-8.
• Gümüştepe, L., Aydın, E. ve Özkan, G. 2022. Avokadonun biyoaktif bileşenleri ve sağlık üzerine etkileri. Mühendislik Bilimleri ve Tasarım Dergisi, 10(1), 341-359.
• Harborne, J.B, 1993. Introduction to ecological biochemistry. Aca. Press. New York, 336 pp.
• Jurendic T. ve Scetar M. 2021. Aronia melanocarpa products and by-products for health and nutrition: A review. Antioxidants, 10(7): 1052.
• Kadıoğlu, Y. ve Yılmaz, Y. 2023. Samsun Örneğinde Klimatik Özelliklerin Aronya Yetiştiriciliği Açısından Analizi. Türk Tarım ve Doğa Bilimleri Dergisi, 10(4), 1137-1146.
• Katar, D., Kacar, O., Kara, N., Aytaç, Z., Göksu, E., Kara, S. ve Elmastaş, M. 2017. Ecological variation of yield and aroma components of summer savory (Satureja hortensis L.). Journal of applied research on medicinal and aromatic plants, 7, 131-135.
• King, E. S. ve Bolling, B. W. 2020. Composition, polyphenol bioavailability, and health benefits of aronia berry: A review. Journal of Food Bioactives, 11.
• Metiner, E. E. ve Ersus, S. 2023. The effects of different drying methods on the quality of Aronia (Aronia melanocarpa) fruit and its dried powder. Ege Üniv. Ziraat Fak. Derg., 2023, 60 (2):353-362.
• Neves, V.A. ve Lourenço, E.J. 1998. Peroxidase from peach fruit: thermal Stability. Braz. Arch. Biol. Technol. 41, 179–186.
• Ochmian I., Grajkowski J.ve Smolik M. 2012. Comparison of Some Morphological Features, Quality and Chemical Content of Four Cultivars of Chokeberry Fruits (Aronia melanocarpa). Not Bot Horti Agrobo, 40(1):253-260.
• Özdemir, K. ve Özkan, E. E. 2020. Aronia sp. Meyvelerinin Kimyasal Bileşimi ve Biyolojik Aktiviteleri. Journal of Faculty of Pharmacy of Ankara University, 44(3), 557-570.
• Özder, A. 2021. Bazı Aronya Çeşitlerinin (Aronia melanocarpa L.) Gelişme Performanslarının Belirlenmesi Master's Thesis, Aydın Adnan Menderes Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü.
• Özturk, B., Bektas, E., Aglar, E., Karakaya, O. ve Gun, S. 2018. Cracking and quality attributes of jujube fruits as affected by covering and pre-harvest Parka and GA3 treatments. Scientia Horticulturae, 240, 65-71.
• Öztürk, A. 2023. Aronya (Aronia melanocarpa (Michx) Elliot) meyve suyu antosiyaninlerinin ısıl ve depolama stabilitelerinin belirlenmesi. Sakarya Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü.
• Pantelidis, G.E., Vasilakakis, M., Manganaris, G.A. ve Diamantidis, G.R. 2007. Antioxidant capacity, phenol, anthocyanin and ascorbic acid contents in raspberries, blackberries, red currants, gooseberries and Cornelian cherries. Food Chemistry, 102(3): 777-783.
• Paredes-López, O., Cervantes-Ceja, M. L., Vigna-Pérez, M. ve Hernández-Pérez, T. 2010. Berries: improving human health and healthy aging, and promoting quality life—a review. Plant foods for human nutrition, 65, 299-308.
• Rodríguez-Werner, M. Winterhalter, P. and Esatbeyoglu, T. 2019. Phenolic composition, radical scavenging activity and an approach for authentication of Aronia melanocarpa berries, juice, and pomace. J. Food Sci., 84:1791-1798.
• Sanchez-Moreno, C., Larrauri, JA., & Saura-Calixto, F. (1998). A procedure to measure the antiradical efficiency of polyphenols. Journal of the Science of Food and Agriculture, 76, 270-276.
• Singleton V.L., Rossi J.A. 1965. Colorimetry of Total Phenolics with Phosphomolybdic-Phosphotungstic Acid Reagents. Am J Enol Vit, 16, 144.
• Senol, S., Orhan, I., Yilmaz, G., Ciçek, M. ve Sener, B. 2010. Acetylcholinesterase, butyrylcholinesterase, and tyrosinase inhibition studies and antioxidant activities of 33 Scutellaria L. taxa from Turkey. Food and Chemical Toxicology, 48,781–788
• Tekbaba, A. G. 2019. Sülfonat grupları ile Substitue edilmiş suda çözünür fitalosiyaninlerin Chlorella vulgaris gelişimi ve antioksidan parametreleri üzerine etkisi (Doctoral dissertation, Sakarya Universitesi (Turkey).
• Telci, I., Demirtas, I., Bayram, E., Arabacı, O. ve Kacar, O. 2010. Environmental variation on aroma components of pulegone/piperitone rich spearmint (Mentha spicata L.). Industrial Crops Products 32, 588–592. Telci, I., Kacar, O., Bayram, E., Arabacı, O., Demirtaş, I., Yılmaz, G., Özcan, I., Sönmez, Ç. ve Göksu, E. 2011. The effect of ecological conditions on yield and quality traits of selected peppermint (Mentha piperita L.) clones. Industrial Crops Products 34, 1193–1197.
• Tian, S.; Qin, G.; Li, B. 2013. Reactive oxygen species involved in regulating fruit senescence and fungal pathogenicity. Plant Mol. Biol., 82, 593–602.
• Tolic, M. T., Jurcevic, I. L., Krbavcic, I. P., Markovic, K. and Vahcic, N. 2015. Phenolic Content, Antioxidant Capasity and Quality of Chokeberry (Aronia melanocarpa) Products. Food Technology and Biotechnology, 53 (2): 171-179.
• Wilkes, K., Howard, L. R. and Prior, R. L. 2014. Changes in chokeberry (Aronia melanocarpa L.) polyphenols during juice processing and storage. J. Agric. Food Chem., 62: 4018–4025.
• Yaşar, F., Ellialtıoğlu, Ş., Özpay, T. Ve Uzal, Ö. 2008. Tuz stresinin karpuzda (Citrullus lanatus (Thunb.) Mansf.) antioksidatif enzim (SOD, CAT, APX ve GR) aktivitesi üzerine etkisi. Yuzuncu Yıl University Journal of Agricultural Sciences, 18(1), 61-65.
• Yılmaz, A., Güler, E., Soydemir, H. E., Demirel, S., Mollahaliloğlu, S., Çiftçi, V. ve Karadeniz, T. 2021. Miracle plant: Black chokeberry (Aronia melanocarpa). MAS Journal of Applied Sciences, 6(1), 83-94.
• Zhang, Y., Zhao, Y., Liu, X., Chen, X., Ding, C., Dong, L. and Xiao, F.2021. Chokeberry (Aronia melanocarpa) as a new functional food relationship with health: An overview. Journal of Future Foods, 1(2), 168-178.