Bu çalışmada Amsonia orientalis Decne.’nin 6-benzilaminopürin (BAP) destekli in vitro sürgün çoğaltımı aşamasında
uygulanmış kuraklık stresi etkisinin morfolojik ve bazı fizyolojik etkileri
incelenmiştir. Kültürlerin
inkübasyon sürelerinin sonunda sürgünlerin ortalama uzunluk ve sayıları, H2O2
(hidrojen peroksit) ve MDA (malondialdehit) seviyeleri ile SOD (süperoksit
dismutaz), POD (peroksidaz) ve CAT (katalaz) enzimlerinin aktiviteleri analiz
edilmiştir. Polietilen glikol
(PEG-6000) kullanılarak elde edilen -0,15, -0,49, -1,03 ve -1,76 MPa osmotik
potansiyeller sürgünler üzerinde BAP ilaveli ve ilavesiz olmak üzere iki
kontrol grubu kullanılarak test edilmiştir.
Ortalama sürgün sayısı düşen osmotik potansiyelle birlikte BAP ilaveli
kontrole kıyasla azalsa da BAP ilavesiz kontrol değeriyle istatistiki olarak
aynı düzeyde kalmıştır. Ortalama
sürgün uzunluğu ise sadece en şiddetli kuraklık uygulaması sonucu BAP ilavesiz
kontrol değerinin altına düşmüştür. SOD
aktivitesi artan kuraklığa bağlı olarak kontrol değerlerine göre önemli ölçüde
azalırken şiddetli kuraklıkta
kontrol değerine kadar yükselmiştir. POD
ve CAT aktivitelerinde de düşüş gözlenmiş ancak CAT aktivitesindeki azalmanın
daha belirgin olduğu görülmüştür. Artan
kuraklık etkisinde H2O2 ve MDA seviyelerinin benzer olarak
arttığı bulunmuştur. Buna karşın bu
artış düşük seviyelerde gerçekleşmiştir.
Kuraklık stresi uygulanmamışken antioksidan enzim aktivitelerinin daha
yüksek bulunması fakat düşen osmotik potansiyellerde beklenenin aksine azalması
durumu A. orientalis’te BAP
uygulamasının hücresel osmotik düzenleyicilerin görev aldığı enzimatik olmayan
savunma mekanizmasını uyardığını ve daha etkin kullanılmasına imkân verdiği
sonucunu düşündürmüştür. Bu nedenle bitkide kuraklık stresinde BAP
uygulamasının moleküler ve fizyolojik işleyişinin detaylı olarak ortaya konması
gerekmektedir. BAP uygulaması doğada A.
orientalis’in kuraklık stresine maruz kalması durumunda kuraklığın
sürgünler üzerindeki olası olumsuz etkilerini hafifletmek için tercih
edilebilir.
Bu çalışma, Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu (TÜBİTAK) tarafından desteklenmiştir (113Z609).
In this study, the morphological and physiological effects of drought
stress on Amsonia orientalis Decne. were
investigated during 6-benzylaminopurine
(BAP) -assisted in vitro shoot
multiplication. At the end of the incubation period, mean shoot lengths and
numbers, H2O2 (hydrogen peroxide) and MDA
(malondialdehyde) levels and the activities of SOD (superoxide dismutase), POD
(peroxidase) and CAT (catalase) enzymes were
analyzed. The osmotic potentials of -0.15, -0.49, -1.03, and -1.76 MPa
obtained using polyethylene glycol (PEG-6000) were tested on shoots, and the
results were compared with two control groups, with and without BAP. Although
the mean number of shoots declined with decreasing osmotic potential compared
to control with BAP, it remained at the statistically same level with control
without BAP. The mean shoot length was found to be lower than that of the
control without BAP in response to the severe drought application. SOD activity
showed a significant reduction compared to control values in response to mild
drought. However, the activity increased
up to the control values in severe drought. POD and CAT activities also
decreased under drought while the decrease in CAT activity was more pronounced.
H2O2 and MDA levels were found to be increased similarly
with elevated drought stress. However, this increase was found to be limited to
low levels. The presence of higher antioxidant
enzyme activities in the absence of drought stress but unexpected lower
activities in lower osmotic potentials (during drought stress) suggested that
the application of BAP in A. orientalis
may stimulate the non-enzymatic defense mechanism which employs the cellular
osmotic regulators, and it may allow this mechanism to be used more efficiently
than enzymatic defense system. For this reason, the molecular and physiological
functioning of BAP application in plant drought stress needs to be explained in
detail. Also, BAP application may be preferred to alleviate the potential
adverse effects of drought stress on shoots of A. orientalis in nature.
Primary Language | Turkish |
---|---|
Journal Section | Research Articles |
Authors | |
Publication Date | July 23, 2019 |
Submission Date | October 9, 2018 |
Published in Issue | Year 2019 |