Aspir Bitkisinde (Carthamus tinctorius L.) Farklı Sıra Arası Mesafelerin ve Ekim Normunun Taç Yaprak Verimi ve Bazı Bitkisel Özellikler Üzerine Etkisi

Year 2017, Volume: 4 Issue: 1, 40 - 47, 06.01.2017

Arzu Köse , Özlem Bilir

Abstract

Bu çalışma, kuru şartlarda aspir (Carthamus tinctorius L.)’de
farklı sıra arası mesafelerin ve ekim normunun taç yaprak verimi ve bazı
bitkisel özelliklere etkisini belirlemek amacıyla, kurak koşullarda 2013 ve
2014 yetiştirme dönemlerinde Geçit Kuşağı Tarımsal Araştırma Enstitüsü Deneme
alanında yürütülmüştür. Denemede, 3 farklı sıra arası mesafe  (15 cm, 30 cm, 45 cm) ve 5 farklı ekim normu
(1.5 kg/da, 3.0 kg/da, 4.5 kg/da, 6.0 kg/da, 7.5 kg/da) uygulama olarak
seçilmiştir. Araştırmada, bitki materyali olarak Balcı aspir çeşidi
kullanılmıştır. Çalışmada, çiçeklenme gün
sayısı, bitki boyu, tabla sayısı, tabla çapı ve taç yaprak verimi özellikleri
incelenmiştir. Varyans analizi sonucunda, incelenen özelliklerin uygulamalardan
istatistiki olarak önemli derecede etkilendiği, taç yaprak veriminin artan sıra arası ve azalan ekim normu değerlerine göre artış
gösterdiği buna göre; bitkinin taç yapraklarının kullanım amacına göre
gerçekleştirilecek üretimlerde sıra arası mesafenin 45 cm ve ekim normunun ise
dekara 1.5 kg olmasının uygun olduğu belirlenmiştir. Korelasyon analizi
sonucuna göre taç yaprak verimi ile çiçeklenme gün sayısı, bitkide tabla sayısı
ve tabla çapı bakımından pozitif yönde ilişki olduğu belirlenmiştir. Ayrıca
bitkinin taç yaprak üretimi açısından önemli bir potansiyele sahip olduğu, yağ
üretimi dışında diğer kullanım alanları
açısından da değerlendirilmesi gerektiği sonucuna varılmıştır.

Keywords

Aspir, sıra arası mesafe, ekim normu, taç yaprak verimi

References

• Amoghein, R.S., Tobeh, A. and Somarin, S.J. 2012. Study on the effect of different plant density on some morphological traits and yield of safflower under irrigated and rain-fed planting conditions. International Journal of Agronomy and Plant Production, 3 (8): 284-290.
• Badri, R. A., Rad, A.H.S., Zadeh, S.S. and Bitaraftan, Z. 2012. Sowing Date effect on spring safflower cultivars. International Journal of Science and Advanced Technology, 1 (9): 26-32.
• Bartlett, M.S. and Kendall, D.G. 1946. "The Statistical analysis of variances heterogeneity and the logarithmic transformation," JRSS Suppl 8: 128-138.
• El-Hamidi, A., Ahmet, S. S., El-Gawad, A.A. and Ezz El-Din, A.A. 1993. The effect of nitrogen fertilizer and plant density on the production of carthamin. Planta Medica, 59 (7): 702-703.
• Dajue, L. and Mündel, H.H. 1996. Safflower (Carthamus tinctorius L.) Promoting the Conservation and Use of Underutilized and Neglected Crops. 7. Institute of Plant Genetics and Crop Plant Research, Gatersleben/International Plant Genetic Resources Institute, Rome, Italy, 85 s.
• Esendal, E. 1981. Aspir (Carthamus tinctorius L.)’de Değişik Sıra Aralıkları ile Farklı Seviyelerde Azot ve Fosfor Uygulamalarının Verim ve Verimle İlgili Bazı Özellikler Üzerine Etkileri. Atatürk Üniversitesi Tarla Bitkileri Bölümü Doçentlik Tezi (Yayınlanmamış), s. 99.
• Gilbert, J. 2008. International safflower production In: Knights SE and Potter TD, editors. Proceedings of VIIth International Safflower Conference, 3-6 November 2008; Wagga Wagga-Australia. http://www.australianoilseeds.com.
• Guan, Z.X., Zhang, H.Z. and Wang, J.L. 1999. Production technology of functional food. Light Industry Press, Beijing, 50-52.
• Hamza, M. 2015. Influence of different plant densities on crop yield of six safflower genotypes under Egyptian newly reclaimed soils conditions. International Journal of Agriculture and Crop Sciences, 8 (2): 168-173.
• Kırıcı, S. ve Özgüven, M. 1995. Çukurova koşullarında aspir (Carthamustinctorius L.) çiçek verimi ve bazı tarımsal özellikleri. Workshop, Tıbbi ve Aromatik Bitkiler. Bornova-İzmir, s. 35-36.