Bingöl Yöresi Bal Arılarında Varroasis'in Yaygınlığı
Year 2022,
Volume: 9 Issue: 1, 26 - 32, 22.01.2022
Harun Kaya Kesik
,
Mehmet Ali Kutlu
,
Şeyma Günyaktı Kılınç
,
Abdurrahman Gul
,
Sami Şimşek
Abstract
Bu çalışma, Mayıs - Eylül 2020 tarihleri arasında Türkiye’de arıcılığın yaygın olarak yapıldığı Bingöl yöresinde bulunan bal arılarında (Apis mellifera) Varroa spp. enfestasyonunun yaygınlığını belirlemek amacıyla gerçekleştirildi. Çalışma süresince Bingöl Merkez ile 6 ayrı ilçesinde bulunan 41 farklı arılıktan 2440 arı kolonisi amitraz uygulaması ile varroasis yönünden incelendi. Araştırma sonucunda incelenen kolonilerin %33.92 oranında Varroa spp. ile enfeste olduğu tespit edildi. Bakısı yapılan kolonilerde Bingöl Merkez ile ilçeleri arasında Varroa spp. yükü açısından önemli derecede fark bulundu (P<0.001, χ2=108.67). Koloni başına Varroa spp. akar yoğunluğu bakımından en yüksek oran %56.75 ile Bingöl Merkez, en düşük oran %22.22 ise Yedisu ilçesinde belirlenmiştir.
Supporting Institution
Bingöl Üniversitesi
Project Number
Pikom-Arı.2019.009
Thanks
"Pikom-Arı.2019.009" nolu projemize desteklerinden dolayı Bingöl Üniversitesi Pilot Üniversite Koordinasyon Merkez Birimine teşekkür ederiz
References
- Akkaya, H., ve Vuruşaner, C. 1996. Bal Arısı Hastalıkları ve Zararlıları. Teknik Yayınları. İstanbul.
- Anderson, D.L. 2000. Variation in the parasitic bee mite Varroa jacobsoni Oud. Apidologie, 31, 281–292.
- Anderson, D.L., Trueman, J.W.H. 2000. Varroa jacobsoni (Acari: Varroidae) is more than one species, Experimental and Applied Acarology, 24, 165-189.
- Ayan, A., Ural, K., Aldemir, O.S., Tutun, H. 2017. Van Bölgesindeki Bal Arılarında (Apis mellifera) Görünen Varroa destructor’un Genetik Karakterizasyonunun Belirlenmesi. MAKÜ Sağ. Bil. Enst. Derg. 5(2): 78-84.
- Aydın, A. 1998. Van ve yöresinde bal arılarında Varroa jacopsoni’nin epidemiyolojisi üzerine araştırmalar. Y.Y.Ü. Sağlık Bil. Ens. Yüksek Lisans Tezi Van.
- Aydın, A. 2012. Hakkari Yöresinde Varroasis’in Yaygınlığı. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Veteriner Fakültesi Dergisi, 23(3), 129–130.
- Aydın, L. 2012. Varroa ilaçları ve Kontrol Programı. Internatıonal III. Muğla Beekeeping and Pine Honey Congress. 1-4 Kasım Muğla, Turkey.
- Aydın, L., Çakmak, İ., Güleğen, E., Korkut, M. 2003. Güney Marmara Bölgesi arı hastalıkları ve zararlıları anket sonuçları. Uludağ Arıcılık Dergisi, 3, 37-40.
- Aydın, L., Güleğen, E., Çakmak, İ., Girişgin, O. 2007. “The Occurence of Varroa destructor Anderson and Trueman, 2000 on Honey Bees (Apis mellifera) in Turkey”, Turk. J.Vet. Anim. Sci., 31(3), 189-191.
- Chauhan, A., Dabhi, M.V., and Patnaik, RJP. 2021. Review on Varroa mite: An invasive threat to apiculture industry. Journal of Entomology and Zoology Studies, 9(1): 535-539.
- Çakmak, İ., Aydın, L., Güleğen, A.E. 2003. Güney Marmara Bölgesinde balarısı zararlı ve hastalıkları. Uludağ Arıcılık Dergisi, 3, 33-35.
- Çakmak, İ., Aydın, L., Güleğen, A.E., Wells, H. 2003. Varooa (Varroa destructor) and tracheal mite (Acarapis woodi) incidence in the Republic of Turkey. Journal of Apicultural Research, 42, 57-60.
- Çakmak, İ., Çakmak, S.S. 2016. Türkiye’de Arıcılık Ve Güncel Koloni Kayıpları. Uludag Bee Journal, 16 (1): 31-48.
- Dahle, B. The role of Varroa destructor for honey bee colony losses in Norway. Journal of Apicultural Research, 2010;49(1):124-125
- Delfinado-Baker, M., Houck, M.A. 1989. Geographic variation in Varroa jacobsoni (Acari Varroidae): application of multivariate morphometric techniques. Apidologie, 20, 345–358.
- Deosi, H.K., Chhuneja, P.K. 2017. Some morphometric effects of Varroa destructor Anderson and Trueman on Apis mellifera linnaeus adult Workers. Journal of Experimental Zoology India, 20(1):151-152.
- Doğaroğlu, M. 1999. Modern Arıcılık Teknikleri. Anadolu Matbaa ve Ambalaj San. Tic. Ltd. Şti. İstanbul.
- Genersch, E., von der Ohe, W., Kaatz, H., Schroeder, A., Otten, C., Büchler, R., Berg, S., Ritter, W., Mühlen, W., Gisder, S., Meixner, M., Liebig, G., Rosenkranz, P. 2010. The German bee monitoring project: a long term study to understand periodically high winter losses of honey bee colonies. Apidologie, 41, 332–352.
- Giray, T., Cakmak, I., Aydin, L., Kandemir, I., İnci, A., Oskay, D., Doke, M.A., Kence, M., Kence, A. 2007. Preliminary survey results on 2006- 2007 colony losses in Turkey, Uludag Bee Journal, 7;101–107.
- Grobov, O. F., Pulenetz, N. M., Sofronov, G. L. 1980. Geographical variability of the sizes of the dorsal scutellum in females of Varroa jacobsoni Oud. In: Arnaj V (ed) Proceedings XXVIIth international beekeeping congress, Athens, Apiacta, Bucharest, Romania pp 346–350.
- Guzmán-Novoa, E., Eccles, L., Calvete, Y., McGovan, J., Kelly, P. G., Correa-Benítez, A. 2010. Varroa destructor is the main culprit for the death and reduced populations of overwintered honey bee (Apis mellifera) colonies in Ontario, Canada. Apidologie, 41, 443–450.
- Gül, A., Kutlu, M.A. Bal arısı zararlıları tanı ve tedavisi. Özdemir N, editör. Veteriner Arı ve Apiterapi. 1. Baskı. Ankara: Türkiye Klinikleri; 2021. P.58-63.
- Issa, M.R.C. 1989. Enzyme patterns in Varroa and Apis from Brazil and Germany, Apidologie, 20, 506–507.
İnal, Ş., Güçlü, F. 1998. Arı Yetiştiriciliği ve Hastalıkları. Selçuk Üniv. Veteriner Fak. Konya.
- Kaftanoğlu, O., Kumova, U., Yeninar, H. 1993. Türkiye’deki önemli balarısı (Apis mellifera L) hastalıkları, koruma ve kontrol yöntemleri. Alata Bahçe Kültürleri Araştırma Enstitüsü. Erdemli, İçel.
- Kutlu, M.A., ve Gül, A. 2020. Bingöl İlinde Yaşanan Koloni Kayıpları (Arı Ölümleri), Nedenleri ve Öneriler. Türk Tarım ve Doğa Bilimleri Dergisi, 7(4): 867–873.
- Muz, M.N., Solmaz, H., Yaman, M., Karakavuk, M. 2012. Kış Salkımı Erken Bozulan Arı Kolonilerinde Paraziter ve Bakteriyel Patojenler. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Veteriner Fakültesi Dergisi, 23(3), 147-150
- Nation, J.L., Sanford, M.T., Milne, K. 1992. Cuticular hydrocarbons from Varroa jacobsoni. Exp Appl Acarol, 16, 331–344.
- Önk, K., Gıcık, Y. 2003. Kars Yöresindeki Bal Arılarında (Apis mellifera) Varroasisin Yaygınlığı. II. Marmara Arıcılık Kongresi, 28-30 Nisan 2003 Yalova s.143
- Önk, K., ve Kılıç, Y. 2015. Kars Yöresindeki Bal Arılarında Varroosis’in Yaygınlığı. Uludağ Arıcılık Dergisi, Kasım 2014, 14 (2): 69-73 / U. Bee J. November 2014, 14 (2): 69-73.
- Özkök, D. 1995. Toros Dağ Köylerinde Arıcılığı Geliştirme Olanakları. Yüksek Lisans Tezi Ç.Ü. Fen Bilimleri Enstitüsü, ADANA.
- Parrey, M.A. Thesis, Sher-E-Kashmir University of Agricultural Sciences and Technology of Kashmir, Kashmir, India 2011.
- Ritter, W. 1987. Bal Arılarının Varroatoz’u. Türkiye 1. Arıcılık Kongresi, 22-24 Ocak 1980, TOKB. Teş. ve Des. Gn. Md. Ankara. Yayın No: Genel: 154, TEDGEM:14, 139-147, Ankara.
- Rosenkranz, P., Aumeier, P., Ziegelmann, B. 2010. Biology and control of Varroa destructor. Journal of intvertebrate pathology, 103: 96-119.
- Sıralı, R. 1993. Trakya Bölgesi Arıcılığı, Sorunları ve Çözüm Yolları Üzerine Araştırmalar. Yüksek Lisans Tezi Trakya Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, EDİRNE
- Şahinler, N., Gül, A. 2005. Hatay Yöresinde Bulunan Arıcılık İşletmelerinde Arı Hastalıklarının Araştırılması. Uludağ Arıcılık Dergisi, February 2005-5.
- Şimşek, H. 2005. Elazığ yöresi bal arılarında bazı parazit ve mantar hastalıklarının araştırılması. Ankara Üniv Vet Fak Derg, 52, 123-126
- Temizer, İ. 1983. Folbex-VA İlacının Varroa Parazitine Karşı Etkinliğinin Saptanması Üzerinde Araştırmalar. Tarım ve Orman Bakanlığı, Ziraat İşleri Genel Müdürlüğü, Ege Bölge Zirai Araşltırma Enstitüsü Yayın 3, İzmir.
- Tutkun, E., Boşgelmez, A. 2003. Bal arısı zararlıları ve hastalıkları, teşhis ve tedavi yöntemleri. Bizim Büro Basımevi, Ankara, s. 10-12
- Uygur, Ş.Ö., Girişgin, A.O. 2008. Bal arısı hastalıkları ve zararları. Uludağ Arıcılık Dergisi, 8, 130-142.
- Ütük, AE., Pişkin, F.Ç., Deniz, A., Balkaya, İ. 2011. Varroosis ve nosemosis üzerine retrospektif bir çalışma. Etlik Veteriner Mikrobiyoloji Dergisi, 22, 11-15.
- Warrit, N., Hagen, T.A.R., Smith, D.R., Çakmak, I. 2004. A survey of Varroa destructor strains on Apis mellifera in Turkey. Journal of Apicultural Research, 43, 190-191.
- Yaşar, N., Güler, A., Yeşiltaş, H.B., Bulut, G., Gökçe, M., 2002. Karadeniz bölgesi arıcılığının genel yapısının belirlenmesi. Mellifera, 2-3: 15-24.
- Yılmaz, H. 1999. Edirne Bölgesi Arıcılığı Sorunları ve Çözüm Yolları Üzerine Araştırmalar Yüksek Lisans Tezi Trakya Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, EDİRNE.
- Yücel, B. Bal Arısı (Apis mellifera L.) Kolonilerinde Varroa (Varroa jacobsoni Q.) ile Mücadelede Farklı Organik Asitlerin Kullanılmasının Koloni Performansı Üzerine Etkileri. Hayvansal Üretim 2005, 46(2), 33-39.
Year 2022,
Volume: 9 Issue: 1, 26 - 32, 22.01.2022
Harun Kaya Kesik
,
Mehmet Ali Kutlu
,
Şeyma Günyaktı Kılınç
,
Abdurrahman Gul
,
Sami Şimşek
Project Number
Pikom-Arı.2019.009
References
- Akkaya, H., ve Vuruşaner, C. 1996. Bal Arısı Hastalıkları ve Zararlıları. Teknik Yayınları. İstanbul.
- Anderson, D.L. 2000. Variation in the parasitic bee mite Varroa jacobsoni Oud. Apidologie, 31, 281–292.
- Anderson, D.L., Trueman, J.W.H. 2000. Varroa jacobsoni (Acari: Varroidae) is more than one species, Experimental and Applied Acarology, 24, 165-189.
- Ayan, A., Ural, K., Aldemir, O.S., Tutun, H. 2017. Van Bölgesindeki Bal Arılarında (Apis mellifera) Görünen Varroa destructor’un Genetik Karakterizasyonunun Belirlenmesi. MAKÜ Sağ. Bil. Enst. Derg. 5(2): 78-84.
- Aydın, A. 1998. Van ve yöresinde bal arılarında Varroa jacopsoni’nin epidemiyolojisi üzerine araştırmalar. Y.Y.Ü. Sağlık Bil. Ens. Yüksek Lisans Tezi Van.
- Aydın, A. 2012. Hakkari Yöresinde Varroasis’in Yaygınlığı. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Veteriner Fakültesi Dergisi, 23(3), 129–130.
- Aydın, L. 2012. Varroa ilaçları ve Kontrol Programı. Internatıonal III. Muğla Beekeeping and Pine Honey Congress. 1-4 Kasım Muğla, Turkey.
- Aydın, L., Çakmak, İ., Güleğen, E., Korkut, M. 2003. Güney Marmara Bölgesi arı hastalıkları ve zararlıları anket sonuçları. Uludağ Arıcılık Dergisi, 3, 37-40.
- Aydın, L., Güleğen, E., Çakmak, İ., Girişgin, O. 2007. “The Occurence of Varroa destructor Anderson and Trueman, 2000 on Honey Bees (Apis mellifera) in Turkey”, Turk. J.Vet. Anim. Sci., 31(3), 189-191.
- Chauhan, A., Dabhi, M.V., and Patnaik, RJP. 2021. Review on Varroa mite: An invasive threat to apiculture industry. Journal of Entomology and Zoology Studies, 9(1): 535-539.
- Çakmak, İ., Aydın, L., Güleğen, A.E. 2003. Güney Marmara Bölgesinde balarısı zararlı ve hastalıkları. Uludağ Arıcılık Dergisi, 3, 33-35.
- Çakmak, İ., Aydın, L., Güleğen, A.E., Wells, H. 2003. Varooa (Varroa destructor) and tracheal mite (Acarapis woodi) incidence in the Republic of Turkey. Journal of Apicultural Research, 42, 57-60.
- Çakmak, İ., Çakmak, S.S. 2016. Türkiye’de Arıcılık Ve Güncel Koloni Kayıpları. Uludag Bee Journal, 16 (1): 31-48.
- Dahle, B. The role of Varroa destructor for honey bee colony losses in Norway. Journal of Apicultural Research, 2010;49(1):124-125
- Delfinado-Baker, M., Houck, M.A. 1989. Geographic variation in Varroa jacobsoni (Acari Varroidae): application of multivariate morphometric techniques. Apidologie, 20, 345–358.
- Deosi, H.K., Chhuneja, P.K. 2017. Some morphometric effects of Varroa destructor Anderson and Trueman on Apis mellifera linnaeus adult Workers. Journal of Experimental Zoology India, 20(1):151-152.
- Doğaroğlu, M. 1999. Modern Arıcılık Teknikleri. Anadolu Matbaa ve Ambalaj San. Tic. Ltd. Şti. İstanbul.
- Genersch, E., von der Ohe, W., Kaatz, H., Schroeder, A., Otten, C., Büchler, R., Berg, S., Ritter, W., Mühlen, W., Gisder, S., Meixner, M., Liebig, G., Rosenkranz, P. 2010. The German bee monitoring project: a long term study to understand periodically high winter losses of honey bee colonies. Apidologie, 41, 332–352.
- Giray, T., Cakmak, I., Aydin, L., Kandemir, I., İnci, A., Oskay, D., Doke, M.A., Kence, M., Kence, A. 2007. Preliminary survey results on 2006- 2007 colony losses in Turkey, Uludag Bee Journal, 7;101–107.
- Grobov, O. F., Pulenetz, N. M., Sofronov, G. L. 1980. Geographical variability of the sizes of the dorsal scutellum in females of Varroa jacobsoni Oud. In: Arnaj V (ed) Proceedings XXVIIth international beekeeping congress, Athens, Apiacta, Bucharest, Romania pp 346–350.
- Guzmán-Novoa, E., Eccles, L., Calvete, Y., McGovan, J., Kelly, P. G., Correa-Benítez, A. 2010. Varroa destructor is the main culprit for the death and reduced populations of overwintered honey bee (Apis mellifera) colonies in Ontario, Canada. Apidologie, 41, 443–450.
- Gül, A., Kutlu, M.A. Bal arısı zararlıları tanı ve tedavisi. Özdemir N, editör. Veteriner Arı ve Apiterapi. 1. Baskı. Ankara: Türkiye Klinikleri; 2021. P.58-63.
- Issa, M.R.C. 1989. Enzyme patterns in Varroa and Apis from Brazil and Germany, Apidologie, 20, 506–507.
İnal, Ş., Güçlü, F. 1998. Arı Yetiştiriciliği ve Hastalıkları. Selçuk Üniv. Veteriner Fak. Konya.
- Kaftanoğlu, O., Kumova, U., Yeninar, H. 1993. Türkiye’deki önemli balarısı (Apis mellifera L) hastalıkları, koruma ve kontrol yöntemleri. Alata Bahçe Kültürleri Araştırma Enstitüsü. Erdemli, İçel.
- Kutlu, M.A., ve Gül, A. 2020. Bingöl İlinde Yaşanan Koloni Kayıpları (Arı Ölümleri), Nedenleri ve Öneriler. Türk Tarım ve Doğa Bilimleri Dergisi, 7(4): 867–873.
- Muz, M.N., Solmaz, H., Yaman, M., Karakavuk, M. 2012. Kış Salkımı Erken Bozulan Arı Kolonilerinde Paraziter ve Bakteriyel Patojenler. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Veteriner Fakültesi Dergisi, 23(3), 147-150
- Nation, J.L., Sanford, M.T., Milne, K. 1992. Cuticular hydrocarbons from Varroa jacobsoni. Exp Appl Acarol, 16, 331–344.
- Önk, K., Gıcık, Y. 2003. Kars Yöresindeki Bal Arılarında (Apis mellifera) Varroasisin Yaygınlığı. II. Marmara Arıcılık Kongresi, 28-30 Nisan 2003 Yalova s.143
- Önk, K., ve Kılıç, Y. 2015. Kars Yöresindeki Bal Arılarında Varroosis’in Yaygınlığı. Uludağ Arıcılık Dergisi, Kasım 2014, 14 (2): 69-73 / U. Bee J. November 2014, 14 (2): 69-73.
- Özkök, D. 1995. Toros Dağ Köylerinde Arıcılığı Geliştirme Olanakları. Yüksek Lisans Tezi Ç.Ü. Fen Bilimleri Enstitüsü, ADANA.
- Parrey, M.A. Thesis, Sher-E-Kashmir University of Agricultural Sciences and Technology of Kashmir, Kashmir, India 2011.
- Ritter, W. 1987. Bal Arılarının Varroatoz’u. Türkiye 1. Arıcılık Kongresi, 22-24 Ocak 1980, TOKB. Teş. ve Des. Gn. Md. Ankara. Yayın No: Genel: 154, TEDGEM:14, 139-147, Ankara.
- Rosenkranz, P., Aumeier, P., Ziegelmann, B. 2010. Biology and control of Varroa destructor. Journal of intvertebrate pathology, 103: 96-119.
- Sıralı, R. 1993. Trakya Bölgesi Arıcılığı, Sorunları ve Çözüm Yolları Üzerine Araştırmalar. Yüksek Lisans Tezi Trakya Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, EDİRNE
- Şahinler, N., Gül, A. 2005. Hatay Yöresinde Bulunan Arıcılık İşletmelerinde Arı Hastalıklarının Araştırılması. Uludağ Arıcılık Dergisi, February 2005-5.
- Şimşek, H. 2005. Elazığ yöresi bal arılarında bazı parazit ve mantar hastalıklarının araştırılması. Ankara Üniv Vet Fak Derg, 52, 123-126
- Temizer, İ. 1983. Folbex-VA İlacının Varroa Parazitine Karşı Etkinliğinin Saptanması Üzerinde Araştırmalar. Tarım ve Orman Bakanlığı, Ziraat İşleri Genel Müdürlüğü, Ege Bölge Zirai Araşltırma Enstitüsü Yayın 3, İzmir.
- Tutkun, E., Boşgelmez, A. 2003. Bal arısı zararlıları ve hastalıkları, teşhis ve tedavi yöntemleri. Bizim Büro Basımevi, Ankara, s. 10-12
- Uygur, Ş.Ö., Girişgin, A.O. 2008. Bal arısı hastalıkları ve zararları. Uludağ Arıcılık Dergisi, 8, 130-142.
- Ütük, AE., Pişkin, F.Ç., Deniz, A., Balkaya, İ. 2011. Varroosis ve nosemosis üzerine retrospektif bir çalışma. Etlik Veteriner Mikrobiyoloji Dergisi, 22, 11-15.
- Warrit, N., Hagen, T.A.R., Smith, D.R., Çakmak, I. 2004. A survey of Varroa destructor strains on Apis mellifera in Turkey. Journal of Apicultural Research, 43, 190-191.
- Yaşar, N., Güler, A., Yeşiltaş, H.B., Bulut, G., Gökçe, M., 2002. Karadeniz bölgesi arıcılığının genel yapısının belirlenmesi. Mellifera, 2-3: 15-24.
- Yılmaz, H. 1999. Edirne Bölgesi Arıcılığı Sorunları ve Çözüm Yolları Üzerine Araştırmalar Yüksek Lisans Tezi Trakya Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, EDİRNE.
- Yücel, B. Bal Arısı (Apis mellifera L.) Kolonilerinde Varroa (Varroa jacobsoni Q.) ile Mücadelede Farklı Organik Asitlerin Kullanılmasının Koloni Performansı Üzerine Etkileri. Hayvansal Üretim 2005, 46(2), 33-39.