Mevsimlik Çiçeklerin (Impatiens balsamina, Zinnia elegans) Tuz ve Su Stresine Karşı Dayanıklılığının Belirlenmesi

Year 2023, Volume: 10 Issue: 4, 933 - 943, 13.10.2023

Hakan Akkuş , Hüccet Vural

https://doi.org/10.30910/turkjans.1358164

Abstract

Bu çalışma, peyzaj çalışmalarında sıklıkla kullanılan mevsimlik çiçeklerden İmpatiens balsamina (Kına Çiçeği) ve Zinnia elegans (Kirli hanım çiçeği)’ın tuzluluğa ve susuzluğa toleransının araştırılması amacıyla yapılmıştır. Araştırma, yarı kontrollü ortamda açık alanda saksıda kurulan deneme sonuçlarına dayanmaktadır. Deneme basit tesadüf blokları deneme deseni yöntemi ile üç tekerrürlü olarak yürütülmüştür. Tuz dozu olarak 0, 100 mM, 200 mM, 300 mM ve 400 mM NaCL, su dozu olarak ise tam sulama (1.5 lt/bitki), 1/3 kısıtlı sulama (1 lt/bitki), 2/3 kısıtlı sulama (0.5 lt/bitki) değişkenleri kullanılmıştır. Araştırma sonucunda kına çiçeğinde farklı sulama uygulamalarının bitki boyuna, farklı tuz dozlarının bitki boyu, gövde çapı, bitki yaş ağırlığı ve yaprak sayısı ortalamaları üzerine etkisi, kirli hanım çiçeğinde ise ölçülen tüm parametrelerde (bitki boyu, gövde çapı, bitki yaş ağırlığı, dal sayısı, kuru ağırlığı, çiçek sayısı) farklı tuz ve su uygulamalarının etkisi istatistiki olarak anlamlı/önemli bulunmuştur (p<0.05). Araştırma sonuçları farklı tuz ve su uygulamalarının bitkinin yaşamsal fonksiyonu üzerine hayati etki etmemesine rağmen görsel kalitesini ve verimini etkilediğini göstermektedir.

Keywords

Mevsimlik çiçek, tuz ve su stresi, vejetatif gelişim, kurakçıl peyzaj

Determınatıon of the Resıstance of Seasonal Flowers (Impatiens balsamina, Zinnia elegans) to Salt and Water Stress

Abstract

This study was conducted to investigate the tolerance to salinity and thirst of Impatiens balsamina (Henna Flower) and Zinnia elegans (Dirty Lady Flower), which are seasonal flowers frequently used in landscape studies. The research was based on the results of the experiment set up in the open field in a semi-controlled environment. The experiment was carried out in three replications using the simple random blocks design method. In the experiment 0, 100 mM, 200mM, 300mM, and 400 mM NaCl variables as salt dose, full irrigation (1.5 L/plant), 1/3 limited irrigation (1 L/plant), 2/3 restricted irrigation (0.5 L/plant) variables as water dosa were used. As a result of the research, the effect of different irrigation applications on plant length, different salt doses on plant height, trunk diameter, plant fresh weight and leaf number averages in henna flower, and the effect of different salt and water applications on some measured parameters (plant height, trunk diameter, plant age weight, number of branches, dry weight, number of flowers) in dirty lady flower was found statistically significant/important (p<0.05). Research results show that although different salt and water applications do not have a vital effect on the life functions of the plant, they affect its visual quality and productivity.

Keywords

Impatiens balsamina, seasonal flower, salt and water stress, vegetative development, Zinnia elegans

References

• Ahmad, I., Asif, M., Amjad, A. ve Ahmad, S. 2012. Fertilization enhances growth, yield, and xanthophyll contents of marigold. Turkish Journal of Agriculture and Forestry, 35(6), 641-648.
• Ayyıldız, L. 2011. Mevsimlik çiçeklerde tuzun bitki gelişimi üzerine etkisinin belirlenmesi. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Fen Bilimler Enstitüsü Bahçe Bitkileri Anabilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi, s. 66, 2011, Van.
• Aziz, I., and Khan, M. A. 2001. Experimental assessment of salinity tolerance of Ceriops tagal seedlings and saplings from the Indus delta. Pakistan, Aquat. Bot., 70, 259–268.
• Barış, M. E. 2007. Sarıya bezenen kentlerimizi kimler ve nasıl yeniden yeşertebilir? http://www.peyzajmimoda.org.tr/genel/bizden_detay.php?kod=1173&tipi=2&sube=0, (Erişim Tarihi: 24.08.2023).
• Baykan, N.M. ve Birişçi, T. 2013. Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Bahçesi Örneğinde Sürdürülebilir Peyzaj Tasarımı Yaklaşımıyla Xeriscape, V. Süs Bitkileri Kong. pp 523-528.
• Bayramoğlu, E., Ertek, A. ve Demirel, Ö. 2013. Su tasarrufu amacıyla peyzaj mimarlığı uygulamalarında kısıntılı sulama yaklaşımı. İnönü Üniversitesi Sanat ve Tasarım Dergisi, 3(7), 45-53.
• Blum, A., 1986. Breeding crop varieties for stress environments. Critical Reviews in Plant Sciences, 2, 199-237. Cook, E.R., R. Seager, M.A. Cane and D.W. Stahle. 2007. North-American drought reconstructions: causes, and consequences. Earth Sci. Rev., 81: 93-134.
• Çakıroğlu, G. 2011. Peyzaj tasarımında su tasarrufuna yönelik güncel uygulamaların irdelenmesi İstanbul örneği. İstanbul Üniversitesi, Yüksek Lisans Tezi, İstanbul, 174 s.
• Çetin, N. ve Mansuroğlu, S. 2018. Akdeniz koşullarında kurakçıl peyzaj düzenlemelerinde kullanılabilecek bitki türlerinin belirlenmesi: Antalya/Konyaaltı örneği. Ege Üniv. Ziraat Fak. Derg., 55 (1):11-18.
• Çulha, Ş. ve Çakırlar, H. 2011. Tuzluluğun Bitkiler Üzerine Etkileri ve Tuz Tolerans Mekanizmaları. AKU J. Sci., 11 (2), 11-34.
• Ekmekçi, E., Apan, M. ve Kara, T. 2005. Tuzluluğun bitki gelişimine etkisi. OMÜ Zir. Fak. Dergisi, 20(3):118-125.
• Er, H., Doğan Demir A., Demir, Y. ve Meral, R.2020. Toprak su tutma eğrisi elde ediliş yöntemleri ve kullanım alanları. Tarımda Yenilikçi Yaklaşımlar Sürdürülebilir Tarım ve Biyoçeşitlilik, İksad Yayın Evi, S:118 -147, 2020.
• Ergene, A. 1982. Toprak Bilgisi. Atatürk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yayınları No:267, Ders Kitapları Serisi No:42, Erzurum.
• Ertop, G. 2009. Küresel ısınma ve kurakçıl peyzaj planlaması. Yüksek Lisans Tezi, Ankara Üniversitesi, Ankara, 164 s.
• Hammad, H. M., Farhad, W., Abbas, F., Fahad, S., Saeed, S., Nasim, W. ve Bakhat, H. F. 2017. Maize plant nitrogen uptake dynamics at limited irrigation water and nitrogen. Environmental Science and Pollution Research, 24(3), 2549-2557.
• Hernandez, J.A., Olmos, E., Corpas, F.J., Sevilla, F. ve Del Rio, L.A. 1995. Salt-induced oxidative stress in chloroplasts of pea plants. Plant Science, 105, 151-167.
• Kara, T. 2002. Irrigation scheduling to present soil salinization from a shallow water table. Acta Horticulture, 573, 139-151.
• Keane, T. 1995. Water Wise Landscaping Guide for Water Management Planning. Utah State University Extension, p. 96.
• Khalid, S., Khalil, F., Elshikh, M. S., Alwahibi, M. S. ve Alkahtani, J. 2021. Growth and dry matter partitioning response in cereal-legume intercropping under full and limited irrigation regimes. Scientific Reports, 11(1), 1-15.
• Knox, G.W. 2005. Landscape Design for Water Conservation. University of Florida IFAS Extension, p. 3.
• Koca, H. 2007. Tuz Stresinin Farklı Susam Çesitlerinin Fizyolojik ve Biyokimyasal Özellikleri Üzerine Etkisi. Ege Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Doktora Tezi, s. 132.
• Kwiatowsky, J. 1998. Salinity Classification, Mapping and Managment in Alberta. http://www.agric.gov.ab.ca/sustain/soil/salinity/.
• Larcher, W. 1995. Physiological Plant Ecology. Published by Springer, ISBN 0-387-09795-3, New York, 506p.
• Li, P., ve Ren, L. 2019. Evaluating the effects of limited irrigation on crop water productivity and reducing deep groundwater exploitation in the North China Plain using an agro-hydrological model: I. Parameter sensitivity analysis, calibration and model validation. Journal of Hydrology, 574, 497-516.
• Mansuroğlu, S. ve Kınıklı, P. 2010. Antalya Kent Merkezindeki Yerel Bitki Türleri ve Bunların Peyzaj Mimarlığı Çalışmalarında Kullanım Alanları. IV. Süs Bitkileri Kongresi Bildiriler Kitabı. Mersin, s. 272-281.
• Meloni, D. A., Oliva, M. A. Ruiz, H. A. and Martinez, C. A. 2001. Contribution of proline and inorganic solutes to osmotic adjustment in cotton under salt stress. J. Plant Nutr., 24, 599-612.
• Okuroğlu, M. ve Yağanoğlu, A. V. 2015. Kültürteknik. Atatürk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yayınları. No: 886. Erzurum.
• Riaz, A., Younis, A., Taj, A. R., Karim, A., Tariq, U., Munir, S. ve Riaz, S. 2013. Effect of drought stress on growth and flowering of marigold (Tagetes erecta L.). Pakistan Journal of Botany, 45(S1), 123-131.
• Seçkin, B. 2010. Tuzluluk Stresinin Bazı Arpa Türleri (Hordeum spp.) Üzerindeki Fizyolojik ve Biyokimyasal Etkilerinin Araştırılması. Ege Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Doktora Tezi. s. 62.
• Shao, H-B., Chu, L-Y., Jaleel, C.A. ve Zhao, C-X. 2008. Water-deficit stress-induced anatomical changes in higher plants. Comptes Rendus Biologies, 331(3), 215-225.
• Taner, T.M. 2010. Peyzaj düzenlemesinde suyun etkin kullanımı kurakçıl peyzaj. Yüksek Lisans Tezi, Ege Üniversitesi, İzmir, 56 s.
• Topçuoğlu, K., M. Özgürel ve G. Pamuk. 2004. Türkiye için yeni bir kuraklık indisi denemesi. Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 41(3):145-153.
• Tuteja, N., 2007. Mechanisms of high salinity tolerance in plants. Methods in Enzymology, 428, 419-438.
• Tülek, B. ve E. Barış. 2011. Orta Anadolu iklim koşullarında su etkin peyzaj düzenlemelerinin değerlendirilmesi. Mustafa Kemal Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 16(2):1-13.
• Türkoğlu, N., Ayyıldız, L. ve Gülser, F. 2013. Mevsimlik Çiçeklerde tuzun bitki gelişimine etkisi. Iğdır Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 3(4). 15-19.
• Uçak, A. B. 2018. Identification of sunflower (Helianthus annus L.) genotypes tolerant to water stres. Journal of Agricultural Sciences, 24(3), 312-322.
• Vural, H. ve Er, H. 2021. Farklı tuz konsantrasyonlarının ve su seviyelerinin kadife çiçeğinin (Tagetes erecta “titania”) gelişimi üzerine etkisi. ISPEC 8th Internatıonal Conference On Agrıculture, Anımal Scıences And Rural Development 24-25 December 2021 Bingöl, Turkey s. 463.
• Wade, G.L., J.T. Midcap, K.D. Coder, G. Landry , A.W. Tyson and N.W. JR. 2007. Xeriscape A Guide to developing a water-wise landscape. The University of Georgia College of Agricultural and Environmental Sciences, p. 40.
• Zhu, J. K. 2003. Regulation of ion homeostasis under salt stress. Curr. Opin. Plant Biol., 6, 441-445.