Öğrencilerin Öğrenme Ortamlarındaki Sosyal Ağ Rollerinin Karşılaştırılmasına İlişkin Bir Ağ Analizi

Year 2019, Volume: 6 Issue: 2, 1 - 30, 29.05.2019

Oğuzhan Özdemir Neslihan Keser

https://doi.org/10.33907/turkjes.559160

Abstract

Sosyal
ağ üyeleri akrabalık, arkadaşlık, iş, ticaret gibi birçok değişik ilişki ile
birbirlerine bağlıdır. Bu karmaşık ağ yapısının incelenebilir ve
araştırılabilir hale gelmesi için araştırmacılar tarafından sosyal ağ analizi
yöntemi kullanılmaktadır. İnsanların bilgi paylaşım ilişkilerinin
incelenmesinde zengin bir ölçüm sağlayan sosyal ağ analizi kullanıldığı alanın
geliştirilmesi ve iyileştirilmesi için araştırmacılara fikirler sunmaktadır.
Birçok farklı alanda yaygın olarak kullanılan sosyal ağ analizi eğitim alanında
da kullanılmaktadır. Sosyal ağ analizi yapılarak elde edilen ölçüm sonuçları
öğrencilerin öğrenme etkinliklerine ilişkin fikir vermekte ve öğrencilerin
öğrenme ortamlarındaki rollerinin belirlenmesine yardımcı olmaktadır. Bu
çalışmada öğrencilerin Facebook üzerinden eğitim amaçlı açılan grupta dersle
ilgili paylaşımda bulunduğu sanal ortamdaki ve gerçek sınıf ortamındaki
rollerinin belirlenerek, karşılaştırılması amaçlanmıştır. Bu kapsamda sanal
ortamdaki veriler çevirimiçi olarak toplanırken, gerçek sınıf ortamındaki
veriler sosyometri testiyle toplanmıştır. Bir grup öğrencinin sanal ortamdaki
ve gerçek sınıf ortamındaki rollerini belirlemek için elde edilen veriler
sosyal ağ analizi yöntemiyle çözümlenmiştir. Çalışmada sosyal ağ analizi yapmak
için yaygın olarak kullanılan UCINET 6 programı tercih edilmiş ve bu programla
merkezilik ölçümleri yapılmıştır. Çalışmanın sonucuna göre öğrencilerin
arkadaşlarıyla Facebook üzerinden iletişim kurduğu sanal ortamdaki ve gerçek
sınıf ortamındaki rollerinin benzerlik göstermediği görülmüştür. Ayrıca sanal
ortam ağında önemli roller üstlenerek iletişimde aktif olan, gerçek sınıf
ortamında pasif kalan aktöre rastlanmıştır. Öğrencilerin farklı öğrenme
ortamlarında farklı roller üstlendiği sonucuna ulaşılmıştır.

Keywords

Sosyal ağ analizi, sosyometri, öğrenci rolleri

References

• Adkins, D. (2008). The use of social network analysis to measure knowledge sharing in.
• Akgün, E., Yarar, M. & Dinçer, Ç. (2011). Okul öncesi öğretmenlerin sınıf içi etkinliklerde kullandıkları sınıf yönetimi stratejilerinin incelenmesi. Pegem Eğitim ve Öğretim Dergisi, 1(3), 1-9.
• Altunbey, F., & Alataş, B. (2015). Sosyal ağ analizi için sosyal tabanlı yapay zekâ optimizasyon algoritmalarının incelenmesi. International Journal of Pure and Applied Sciences, 1(1), 33-52.
• Bal, A. (2015, 18 Mayıs). Sınıf yönetiminde öğretmenin rolü. 19.06.2017 tarihinde https://ahmetbal2000.wordpress.com/05/18/sinif-yonetiminde-ogretmenin-rolu/ adresinden alınmıştır.
• Brass, D. J. (1993). A social network perspective on ındustrial/ organizational psychology.
• Brass, D. J. (2002). Social networks in organizations: antecedents and consequences. Unpublished manuscript.
• Chang, J., Chang, S., Hsu, Y. & Chen, H. (2007). Social network analysis to blogbased online community. Convergence ınformation technology 2007 Uluslar arası konferansında sunulan bildiri.
• Codal, K. S., & Coşkun , E. (2016). Sosyal ağ türlerinin karşılaştırılmasına ilişkin bir ağ analizi. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. 1, (16): 143-158
• Çetinkaya, A. (2017). Sosyal ağ analizi. 15.07.2018 tarihinde http://www.ahmetcetinkaya.com/wp-content/uploads/2017/03/sunum6.pdf adresinden alınmıştır.Doğan, H.A. (2010). Çevirimiçi öğrenme topluluklarının sosyal ağ analzi: bir öğretmen forumu örneği. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Eskişehir: Anadolu Üniversitesi.
• Dökmen, Ü. (1988). Empati kurma becerisi ile sosyometrik statü arasındaki ilişki. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 20 (1-2), 183-207.
• Ellison, N. B. (2008). Introduction: reshaping campus communication and community through social network sites.
• Ergün, E. (2014). Ağsal öğrenme ortamlarında sosyal ağ yapısı ve sosyal olabilmenin öğrenci bağlılığı üzerindeki etkisi. Yayımlanmamış doktora tezi, Ankara: Hacettepe Üniversitesi.
• Freeman, L.C. (1979). Centrality in networks: I. conceptual clarification. Social Networks, 1 ,215-239.
• Gençer, M. (2013). Sosyal ağlar ders notları. 10.05.2017 tarihinde http://mgencer.com/files/SosyalAglar.html adresinden alınmıştır.
• Göl, B. (2014). Kaynaştırma eğitimi alan görme yetersizliği olan ve gören öğrencilerin akran ilişkilerinin incelenmesi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara: Gazi Üniversitesi
• Gülay, H. (2010). İlköğretim 1. ve 2. sınıf öğrencileri için resimli sosyometri ölçeğinin güvenirlik geçerlik çalışmaları. Journal of International Social Research, 3(11).
• Gürsakal, N. (2009). Sosyal ağ analizi: pajek, ucinet ve gmine uygulamalı. (1.basım). Bursa: Dora Yayıncılık.
• Güzeller, O. C., Eser, T. & Aksu G. (2016). UCINET ile sosyal ağ analizi (1.basım). Ankara : Maya Akademi Yayıncılık
• Kapucu, N. (2008). Effectıve nonprofıt governance and socıal capıtal: a network analysis perspective. Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, 63(02), 65-89.
• Karagöz, D., ve Yüncü, H. R. (2013). Sosyal ağ analizi ile turizm alanında yazılmış doktora tezlerinin araştırma konularının incelenmesi. Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 2013(15), 205-232.
• Knoke, D., & Yang, S. (2008). Social network analysis. California: Sage Publications
• Özdemir, A. B. (2008). Sosyal ağ özellikleri bakış açısıyla sosyal sermaye ve bilgi yaratma ilişkisi: akademisyenler üzerinde yapılan bir alan araştırması. Yayınlanmamış doktora tezi, Eskişehir: Anadolu Üniversitesi.
• Schmucki, L. & Meel, S.K. (2010). Social networking in education: practices, policies, and realities in.
• Singh, R. (2015,22 Eylül). Social network analysis in education. Retrieved from social-network-analysis-education-ravinder-singh.
• Ruane, R., & Koku, E. F. (2014). Social network analysis of undergraduate education student interaction in online peer mentoring settings. Journal of Online Learning and Teaching, 10(4), 577
• Russo, T. C., & Koesten, J. (2005). Prestige, centrality, and learning: A social network analysis of an online class. Communication Education, 54(3), 254-261.
• Tonbuloglu, I., & Isman, A. (2014). Ögretmenlerin sosyal ağlari kullanim profillerinin incelenmesi. Bartın Üniversitesi Egitim Fakültesi Dergisi, 3(1), 320.
• Tunalı, V. (2016). Sosyal ağ analizine giriş (1.basım ). Ankara :Nobel Akademik Yayıncılık.
• Uzzi, B. & Lancaster,R. (2003). Relational embeddedness and learning: the case of bank loan managers and their clients. Management Science, 49 (4): 383-399.
• Willging, P.A. (2005). Using social network analysis techniques to examine online interactions. US-China education review, 2 (9), 46- 56.
• Van Duijn, M. A., & Vermunt, J. K. (2006). What is special about social network analysis methodology: european journal of research methods for the behavioral and social sciences, 2 6.