SELF-COMPASSİON AND FORGİVENESS AS THE PREDİCTORS OF THE POST-TRAUMA GROWTH

Yıl 2020, Cilt: 5 Sayı: 2, 72 - 93, 31.12.2020

Gülçin Gökmen , M. Engin Deniz

Öz

The aim of this study is to examine the predictive role of self-compassion and forgiveness variables on the posttraumatic growth variable. In this study, it will also be investigated whether there is a significant correlation between forgiveness and posttraumatic growth levels of adults and their self-compassion and post-traumatic growth levels. The study also aimed to examine whether there is a significant difference in posttraumatic growth levels of adults according to gender, age, the number of traumas experienced, and their status of being a university graduate and previous psychological help. This study is a descriptive research in correlational scanning model. 204 adults between the ages of 18 and 60 participated in the study. 147 of the participants are women and 57 of them are men. The data of the study were collected by creating an online form and by ensuring the participation of adult individuals over the internet, using the "Personal Information Form", "Post-Traumatic Growth Scale", Self-Compassion Scale and "Heartland Forgiveness Scale". According to the findings of the study, women have higher post-traumatic growth levels compared to men. Participants' state of being a university graduate also provides an advantage in terms of post-traumatic growth. There is no significant difference in posttraumatic growth levels of adults according to the number of trauma experienced, age and previous psychological help. According to the results of this study, it is observed that as the scores of the self-compassion and forgiveness variables of adults increase, their post-traumatic growth scores also increase; in other words, as the post-traumatic growth levels decrease, the scores on the variables of self-compassion and forgiveness decrease. It has been concluded that there is a moderate correlation between self-compassion and posttraumatic growth. A moderate correlation was found between forgiveness and post-traumatic growth. Finally, it was seen that the variables of self-compassion and forgiveness of adults together predicted the posttraumatic growth scores of adults and explained 16.4% of the variance in posttraumatic growth scores [F (2, 201) = 19.700, p = 000, R² = 0.164]. According to the standardized regression coefficient (), the relative importance order of predictor variables on post-trauma; forgiveness (= 0.373) and self-compassion (= 0.040). The results obtained from this study can be a descriptive basis for researchers and mental health professionals working in the field to prepare psycho-education and studies focused on self-compassion and forgiveness to enable clients to lived post-traumatic growth.

Anahtar Kelimeler

Post Traumatic Growth, Self-Compassion, Forgiveness

TRAVMA SONRASI BÜYÜMENİN YORDAYICILARI OLARAK ÖZ-ANLAYIŞ VE AFFETME

Öz

Bu araştırmanın amacı öz-anlayış ve affetme değişkenlerinin travma sonrası büyüme değişkeni üzerindeki yordayıcı rolünün incelenmesidir. Bu çalışma kapsamında yetişkinlerin affetme ve travma sonrası büyüme düzeyleri ile öz-anlayış ve travma sonrası büyüme düzeyleri arasında anlamlı bir ilişki olup olmadığı da araştırılacaktır. Araştırmada ayrıca yetişkinlerin travma sonrası büyüme düzeylerinde cinsiyete, yaşa, yaşanılan travma sayısına göre ve üniversite mezunu olma ile daha önce psikolojik yardım alma durumlarına göre anlamlı farklılaşma olup olmadığının incelenmesi de amaçlanmıştır. Bu çalışma ilişkisel tarama modelinde, betimsel bir araştırmadır. Araştırmaya yaşları 18 ile 60 arasında değişen 204 yetişkin birey katılmıştır. Katılımcıların 147’ si kadın, 57’ si erkektir. Araştırmanın verileri çevrimiçi form oluşturularak internet üzerinden yetişkin bireylerin katılımı sağlanarak “Kişisel Bilgi Formu”, “Travma Sonrası Büyüme Ölçeği”, Öz-Anlayış Ölçeği ve “Heartland Affetme Ölçeği” kullanılarak toplanmıştır. Araştırmadan elde edilen bulgulara göre, kadınların erkeklere kıyasla travma sonrası büyüme düzeyleri daha yüksektir. Katılımcıların üniversite mezunu olma durumu da travma sonrası büyüme açısından avantaj oluşturmaktadır. Yetişkinlerin travma sonrası büyüme düzeylerinde, yaşanılan travma sayısı, yaş ve daha önce psikolojik yardım alma durumlarına göre anlamlı farklılık görülmemektedir. Bu araştırmanın sonuçlarına göre yetişkinlerin öz-anlayış ve affetme değişkenlerine ilişkin puanları arttıkça travma sonrası büyüme puanlarının da arttığı bir başka deyişle travma sonrası büyüme düzeyleri düştükçe öz-anlayış ve affetme değişkenlerine ilişkin puanlarının düşüş gösterdiği gözlemlenmektedir. Öz-anlayış ve travma sonrası büyüme arasında orta düzeyde bir ilişki olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Affetme ve travma sonrası büyüme arasında da orta düzeyde bir ilişki bulunmuştur. Son olarak, yetişkinlerin öz-anlayış ve affetmedeğişkenlerinin birlikte yetişkinlerin travma sonrası büyüme puanlarını yordadığı ve travma sonrası büyüme puanlarındaki varyansın %16.4’ünü açıkladığı görülmüştür [F (2, 201) = 19.700, p = 000, R² = 0.164]. Standardize edilmiş regresyon katsayısına (β) göre, yordayıcı değişkenlerin travma sonrası üzerindeki göreli önem sırası; affetme (β = 0.373) ve öz-anlayış (β = 0.040) şeklindedir. Bu araştırmadan elde edilen sonuçlar, araştırmacılar ve alanda çalışan ruh sağlığı uzmanları için danışanların travma sonrası büyüme gösterebilmelerini sağlamaları için öz-anlayış ve affetme odaklı psiko-eğitim ve çalışmalar hazırlamalarına betimsel bir dayanak olabilir.

Anahtar Kelimeler

Travma Sonrası Büyüme, Öz-Anlayış, Affetme

Kaynakça

• Arslan, G. (2017). Psychological maltreatment, forgiveness, mindfulness, and internet addiction among young adults: A study of mediation effect. Computers in Human Behavior, 72, 57-66.
• Bolat, Z. (2013). Üniversite Öğrencilerinin Psikolojik Sağlamlıkları İle Öz-Anlayışları Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. (Yüksek Lisans Tezi). Necmettin Erbakan Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Üniversitesi, Konya.
• Atalay, Z. (2019). Şefkat. İstanbul: İnkılap Yayınevi.
• Calhoun, L. G. ve Tedeschi, R. G. (2006). The foundations of posttraumatic growth: An expanded framework. In (L. G. Calhoun ve R. G. Tedeschi Eds.), The handbook of posttraumatic growth: Research and practice (s. 1-23). Mahwah, NJ, London: Lawrence Erlbaum Associates.
• Deniz, M. E., Arslan, C., Özyeşil, Z. ve İzmirli, M. (2012). Öz-anlayış, yaşam doyumu, negatif ve pozitif duygu: Türk ve diğer ülke üniversite öğrencileri arasında bir karşılaştırma. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 1(23), 428-446.
• Deniz, M. E. (2006). The relationships among coping with stress, life satisfaction, decision making styles and decision self-esteem: An investigation with Turkish university students. Social Behavior and Personality: an international journal, 34(9), 1161-1170.
• Deniz, M. E., Kesici Ş. ve Sümer, A. S. (2008). The validity and reliability study of the Turkish version of self-compassion scale. Social Behavior and Personality, 36(9), 1151-1160.
• Deniz, M. E. ve Sümer, A. S. (2010). Farklı öz-anlayış düzeylerine sahip üniversite öğrencilerinde depresyon, anksiyete ve stresin değerlendirilmesi. Eğitim ve Bilim, 35(158), 155-127.
• Dilmaç, B., Deniz, M. ve Deniz, M. E. (2009). Üniversite öğrencilerinin öz-anlayışları ile değer tercihlerinin incelenmesi. Değerler Eğitimi Dergisi, 7(18), 9-24.
• Dirik, G. ve Karancı, A. N. (2008). Variables related to posttraumatic growth in Turkish rheumatoid arthritis patients. Journal of Clinical Psychology in Medical Settings, 15, 193-203.
• Dürü, Ç. (2006). Travma Sonrası Stres Belirtileri ve Travma Sonrası Büyümenin Çeşitli Değişkenler Açısından İncelenmesi ve Bir Model Önerisi. (Yayınlanmamış Doktora Tezi). Hacettepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• Eyüpoğlu, H. (2014). The Effect Of Childhood Violence History, İntimate Partner Violence, Negative Attribution Style, Social Support and Coping Strategies On Psychological Symptomatology Of Turkish Professıonal Women. (Yayınlanmamış Doktora Tezi). Orta Doğu Teknik Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• Geçtan, E. (2002 ). İnsan Olmak. İstanbul: Metis Yayıncılık.
• Goleman, D. ve Goleman, T. B. (2001). Emotional Alchemy: How The Mind Can Heal The Heart, Harmony Book: New York.
• Gökmen, G. ve Çakır, S. G. (2019). Eğitim fakültesi öğrencilerinin sosyal bağlılık, duyguları yönetme, yaşam pozisyonları, temas engelleri ve koşulsuz kendini kabul ile affetme düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi. Uluslararası Türk Kültür Coğrafyasında Sosyal Bilimler Dergisi, 4(1), 1-7.
• Güngör, E. (2019). Kanser Tanısı Alan Bireylerde Travma Sonrası Büyüme ve Psikolojik Dayanıklılık Düzeylerinin İncelenmesi. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Atatürk Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Erzurum.
• Ha, N., Bae, S. M. ve Hyun, M. H. (2019). The effect of forgiveness writing therapy on post traumatic growth in survivors of sexual abuse. Sexual and Relationship Therapy, 34(1), 10-22.
• Haspolat, A. (2019). Travma Sonrası Stres Belirtileri ve Travma Sonrası Büyüme: Temel İnançlardaki Değişim, Ruminasyonlar ve Bilgece Farkındalığın Rolü. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Başkent Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• Helgeson, V. S., Reynolds, K. A. ve Tomich, P. L. (2006). A meta-analytic review of benefit finding and growth. Journal of Consulting and Clinical Psychology, 74(5), 797- 816.
• Herman, J. L. (2016). Travma ve İyileşme: Şiddetin Sonuçları, Ev İçi İstismardan Siyasi Teröre. 4. Baskı. T. Tosun. (çev.), İstanbul: Literatür Yayıncılık. (orijinal baskı tarihi 1992).
• Hobfoll, S. E., Hall, B. J., Canetti‐Nisim, D., Galea, S., Johnson, R. J. ve Palmieri, P. A. (2007). Refining our understanding of traumatic growth in the face of terrorism: Moving from meaning cognitions to doing what is meaningful. Applied Psychology, 56(3), 345- 366.
• İnci, F. ve Boztepe, H. (2013). Travma Sonrası Büyüme: Öldürmeyen Acı Güçlendirir mi?. Psikiyatri Hemşireliği Dergisi, 4(2), 80-84.
• Joseph, S. (2010). What Doesn’t Kill Us: The New Psychology Of Posttraumatic Growth. New York: Basic Books.
• Kabat‐Zinn, J. (2003). Mindfulness‐based interventions in context: past, present, and future. Clinical Psychology: Science and Practice, 10(2), 144-156.
• Kağan, M., Güleç, M., Boysan, M. ve Çavuş, H. (2012). Travma sonrası büyüme envanterinin Türkçe versiyonun normal toplumda hiyerarşik faktör yapısı. TAF Preventive Medicine Bulletin, 11(5),617-624.
• Karasar, N. (2011). Bilimsel Araştırma Yöntemi. Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık.
• Kardaş, F. (2013). Van Depremi’ni Yaşayan Üniversite Öğrencilerinin Travma Sonrası Stres Travma Sonrası Büyüme ve Umutsuzluk Düzeylerinin Çeşitli Değişkenler Açısından İncelenmesi. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Van.
• Klevnick L. (2008). An Exploration Of The Relationship Between Mindfulness and Forgiveness, (Yayınlanmamış Doktora Tezi). University of Toronto, Institute of Studies in Education, Canada.
• Linley, P. A ve Joseph, S. (2004). Positive change following trauma and adversity: a review. Journal of Traumatic Stress, 17 (1), 11-21.
• Maheux, A. ve Price, M. (2016). The indirect effect of social support on posttrauma psychopathology via self-compassion. Personality and Individual Differences, 88, 102- 107.
• Morris, B. A., Shakespeare‐Finch, J., Rieck, M. ve Newbery, J. (2005). Multidimensional nature of posttraumatic growth in an Australian population. Journal of Traumatic Stress: Official Publication of The International Society for Traumatic Stress Studies, 18(5), 575-585.
• Neff, K. (2003a). Self-compassion: An alternative conceptualization of a healthy attitude toward oneself. Self and Identity, 2(2), 85-101.
• Nolen-Hoeksema, S. (1991). Responses to depression and their effects on the duration of depressive episodes. Journal Of Abnormal Psychology, 100(4), 569.
• Ogińska-Bulik, N. (2015). The relationship between resiliency and posttraumatic growth following the death of someone close. OMEGA-Journal of Death and Dying, 71(3), 233-244.
• Özcan, N. A. ve Arslan, R. (2020). Travma sonrası stres ile travma sonrası büyüme arasındaki ilişkide sosyal desteğin ve maneviyatın aracı rolü. Electronic Journal Of Social Sciences, 19 (73), 299-314.
• Özcan, N. A. (2019). Yetişkinlerde travma sonrası stres ve öz duyarlılığın travma sonrası büyüme üzerindeki yordayıcı rolü. OPUS Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi, 14(20), 1-1.
• Polatinsky, S. ve Esprey, Y. (2000). An assessment of gender differences in the perception of benefit resulting from the loss of a child. Journal of Traumatic Stress: Official Publication of The International Society for Traumatic Stress Studies, 13(4), 709-718.
• Pugliesi, K. ve Shook, S. L. (1998). Gender, ethnicity, and network characteristics: variation in social support resources. Sex roles, 38(3-4), 215-238.
• Sarıcaoğlu, H. (2011). Üniversite Öğrencilerinin Psikolojik İyi Olma Düzeylerinin Kişilik Özellikleri ve Öz-Anlayış Açısından İncelenmesi. (Yayınlanmamış Doktora Tezi). Selçuk Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Konya.
• Schaefer, J. A. ve Moos, R. H. (1998). The context of posttraumatic growth: Life crises, individual and social resources and coping. In (R. G. Tedeschi, C. L. Park ve L. G. Calhoun . Eds.), Posttraumatic growth: positive changes in the aftermath of crises (s. 99-125). Mahwah, NJ, London: Lawrance Erlbaum Associates.
• Scheier, M. F., Weintraub, j. K. ve Carver, C.S. (1986). Coping with stress: Divergent strategies of optimists and pessimists. Journal of Personality and Social Psychology, 51 (6), 1257–1264.
• Schultz, J. M., Tallman, B. A. ve Altmaier, E. M. (2010). Pathways to posttraumatic growth: The contributions of forgiveness and importance of religion and spirituality. Psychology of Religion and Spirituality, 2(2), 104.
• Sebuktekin, D. (2018). Travma Sonrası Büyüme, Temel İnançlarda Sarsılma ve Psikolojik Dayanıklılık Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Hasan Kalyoncu Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Gaziantep.
• Tedeschi R.G. ve Calhoun, L. G. (1996). The posttraumatic growth inventory: Measuring the positive legacy of trauma. Journal of Traumatic Stress, 9(3). 455- 471.
• Tedeschi, R. G., Park, C. L. ve Calhoun, L. G. (1998). Posttraumatic growth: Conceptual issues. In. (R. G. Tedeschi, C. L. Park ve L. G. Calhoun. Eds.), Posttraumatic groyvth: Positive changes in the aftermath of crisis. (s. 9-30). Mahwah, NJ, London: Lawrence Erlbaum Associates.
• Tedeschi, R. G. ve Calhoun, L. G. (2004). Posttraumatic growth: Conceptual foundations and empirical evidence. Psychological İnquiry, 15(1), 1-18.
• Tedeschi, R. G., ve Calhoun, L. G. (1995). Trauma ve Transformation: Growing In The Aftermath Of Suffering. Newbury Park, CA: Sage.
• Thompson, L. Y., Snyder, C. R., Hoffman, L., Michael, S. T., Rasmussen, H. N., Billings, L. S., vd. (2005). Dispositional forgiveness of self, others, and situations. Journal of Personality, 73(2), 313-359.
• Topcu, M. (2016). The Concept Of Gratıtude And Its Relatıonshıp Wıth Posttraumatıc Growth: Roles Of Early Maladaptıve Schemata and Schema Copıng Styles, Locus Of Control and Responsıbılıty. (Yayınlanmamış Yüksek lisans Tezi). Orta Doğu Teknik Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• Vishnevsky, T., Cann, A., Calhoun, L. G., Tedeschi, R. G. ve Demakis, G. J. (2010). Gender differences in self-reported posttraumatic growth: A metaanalysis. Psychology of Women Quarterly, 34(1), 110-120.
• Webb, J. R., Phillips, T. D., ve Bumgarner, D. (2013). Forgiveness, mindfulness, and health. Mindfulness, 4(3), 235-245.
• Zoellner, T. ve Maercker, A. (2006). Posttraumatic growth in clinical psycholog-a critical review and ıntroduction of a two component model. Clinical Psychology Review, 626 653.