İBRAHİM’İ BEKLERKEN/KUDÜS ÖYKÜLERİNDE İNSANA YAKLAŞIM

Year 2020, Volume: 5 Issue: 2, 114 - 124, 31.12.2020

Canan Olpak Koç

Abstract

Yirminci yüzyılın halledilemeyen meseleleriyle yirmi birinci yüzyıla miras bıraktığı Filistin sorunu, Türk kamuoyunun da yakından ilgilendiği dünya sorunları arasında yer alır. Bir anlamda çağının en önemli tanıklıklarından birini yapan edebiyat da bu soruna duyarsız kalmaz. Türk edebiyatında 1960’ların sonlarından itibaren Kudüs konulu şiirler yazılır. Fakat hem reel sorunları görmek açısından hem de nicelik yönüyle bu örneklerin yeterli olduğunu söylemek kolay değildir. İşte, Yavuz Ahmet‘in 2018 yılında yayınlanan İbrahim’i Beklerken-Kudüs öyküleri kitabı, konularını Kudüs ve çevresinden alan dokuz öyküyle en azından Türk öykücülüğünde doğrudan Kudüs sorununa eğilmiş ilk örnek işlevi görür. Öte yandan kitaptaki öyküleri, isminde Kudüs sözcüğü geçse de mekân merkezli metinler saymak, bu ilk örneğe yaklaşımda eksik kalacaktır. Çünkü kitapta yer alan dokuz öykü de yazarın genel edebiyat anlayışıyla örtüşür şekilde insanı merkeze alan, Kudüs’e de mekâna anlam kazandıran insan etrafında soruna yaklaşan öykülerdir. Kadın ve erkeğiyle, Müslüman’ı, Yahudi’si ve Hristiyan’ıyla yazarın penceresinden eşit yaklaşılmaya çalışılan insan görüntüleri, aynı zamanda sorunların çözümünde bir alternatif olarak sunuluyor. Yazarın mevcut şartların bilincinde olmakla birlikte edebiyata yüklediği ara bulucu görevler, sorunları daha da derinleştirecek konulardan ziyade insanı ön plana çıkaran bir tutum sergilemeye çalışıyor. Kırılmalar, bekleyişler, arayışlar, sorgulamalar da karakterlerin iç sorgulamaları, diğerini anlama ihtiyacı gibi insani perspektifler aracılığıyla veriliyor. Dolayısıyla bu bildiri de İbrahim’i Beklerken kitabındaki öyküler insanı algılayışı bakımından değerlendirilecektir.

Keywords

Yavuz Ahmet, Kudüs, Kudüs Öyküleri, İnsan, İnsanî duyarlılık

References

• Arslan, Y. (2016) “Yavuz Ahmet: “Roman okur için, hikâye benim için”, Fayrap Dergisi, S. 86, ss. 25-29.
• Bilgü, H. (2016) “Pijama ve Kravat: Yaşanmış hikâyeler”, Fayrap Dergisi, S. 86, ss. 22-24.
• Erişim: 09.12.2020: https://www.star.com.tr/kitap/kudus-icin-ibrahimi-beklerken-haber-1433778/
• Öztürk M. (2017) “Türk Edebiyatında Kudüs Teması”, Beytülmakdis Araştırmaları Dergisi, S.17. ss. 39-57.
• Tanpınar, A. H. (2013) Günlüklerin Işığında Tanpınar’la Başbaşa, (Haz. İ. Enginün - Z. Kerman), İstanbul: Dergâh Yayınları.
• Tanpınar A. H. (1998) “Türk Edebiyatında Cereyanlar”, Edebiyat Üzerine Makaleler, (haz. Zeynep Kerman), İstanbul: Dergâh Yayınları.
• Yavuz Ahmet, (2012) “Kapak Yazıları: Uzaklara Bakmasını Bilmek”, Ankara: Hece Dergisi, S. 190, ss.5-6. Yavuz Ahmet, (2016) Pijama ve Kravat, İstanbul: Avangard Yayınları.
• Yavuz Ahmet, (2018) İbrahim’i Beklerken-Kudüs Öyküleri, Ankara: Pruva Yayınları.
• Yavuz Ahmet, (2020) “Kurgu Poetik Yazılar II-Ne Yazmalıyız?”, Roman Kahramanları Dergisi, Nisan/Haziran, S. 42, ss. 164-169.