Case Presentation of a Patient with Endometrial Cancer According to Orem’s Self-Care Deficit Nursing Theory
Yıl 2025,
Cilt: 8 Sayı: 2, 99 - 113, 29.08.2025
Aleyna Özdemir Bektaş
,
Asude Aslıhan Karpuz
,
Sena Kaplan
,
Sevil Şahin
Öz
Aim: Gynecological cancers are an increasing global health concern that affect women's health in various ways. Nursing interventions play a crucial role in the diagnosis, treatment, and care processes. This case study aims to identify the problems experienced by a patient diagnosed with endometrial cancer within the framework of Orem’s Self-Care Deficit Nursing Theory and to develop nursing care based on the theory.
Method: The case involves a 68-year-old patient diagnosed with endometrial cancer who was recommended for surgical intervention and chemotherapy. She underwent a Total Abdominal Hysterectomy with Bilateral Salpingo-Oophorectomy (TAH+BSO) and is currently on postoperative day 3. Due to self-care deficits, she is experiencing difficulties in performing daily living activities. The patient particularly requires assistance with nutrition, hygiene, and mobility and has a fear of losing independence and difficulty adapting to the treatment process. Based on Orem’s Self-Care Deficit Nursing Theory, the patient’s universal, developmental, and health deviation self-care needs were assessed, and a nursing care plan was developed. The following nursing diagnoses were addressed: acute pain, self-care deficit, imbalance in nutrition: less than body requirements, activity intolerance, anxiety, insomnia, risk of infection, risk of falls, risk of bleeding, risk of body image disturbance, lack of knowledge, and readiness for enhanced self-care.
Results: As a result of the implemented nursing care plan, positive developments were observed in enhancing the patient’s self-care ability. An increase in independently performed activities was noted, and improvements in the patient’s psychosocial well-being were achieved.
Conclusion: Theory-based nursing care has contributed to supporting independence and psychosocial well-being in a patient diagnosed with endometrial cancer by enhancing self-care skills. This study serves as a guide for nurses to adopt theory-based approaches in the care processes of patients with gynecological cancers.
Kaynakça
-
1. Aslan, E., Aslan Demirtaş, F., (2024). Hotun Şahin, N., (Ed). Kadın Sağlığı Hastalıkları ve Doğum, Nobel Tıp Kitabevleri, Ankara, 479-489.
-
2. Menekli, T., (2017). Karadağ, A., Çalışkan, N., Göçmen Baykara, Z., (Ed). Hemşirelik Teorileri ve Modelleri, Akademi Basın ve Yayıncılık, İstanbul,351-368.
-
3. Önal, B., (2021). Demirbağ, C., (Ed). Hemşirelik Kuramları Kavram Haritalarıyla, Akademisyen Kitabevi, Ankara, 101-112.
-
4. Ackley, B.J, Ladwig, G.B., Makic, M.B.F. (2019). Hemşirelik Tanıları El Kitabı Bakım Planlamasında Kanıta Dayalı Rehber. 11. Baskı. (Çev Ed: Gürhan N, Fidancı BE, Polat ÜG.). Ankara Nobel Tıp Kitabevleri, s. 1-1016.
-
5. Bulechek, G.M., Butcher, H.K., Dochterman, J.B., Wagner, C. (2017). Hemşirelik girişimleri sınıflaması (NIC). 6. Baskı. (Çev Ed: Erdemir F, Kav S, Akman Yılmaz A.). Nobel Tıp Kitabevleri, s.107-434.
-
6. Bulut, Ö. Ü., Şahin, S., & Kaplan, S., (2019). Lazarusun Sosyal Destek Arayışı Ve Etkileşimsel Stres Modeli İle Endometrium Kanseri Olgusu . 1. Uluslar arası 2. Ulusal Sağlık Bakım Hizmetleri Kongresi, Ankara, Turkey
7. Erdoğan, E. N., Güvenç, G., & İyigün, E. (2023). Orem’in Öz Bakım Eksikliği Hemşirelik Teorisi’ne göre over kanseri nedeniyle ameliyat olan hastanın hemşirelik bakımı: Olgu sunumu. Ordu Üniversitesi Hemşirelik Çalışmaları Dergisi, 6(3), 749-758. https://doi.org/10.38108/ouhcd.1217572
-
8. Berberoğlu, B. K., & Çalışır, H. (2020). Nursing care of a child with cerebral palsy according to the Orem self-care deficit theory: Case report. Adnan Menderes Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Dergisi, 4(2), 154-167. https://doi.org/10.46237/amusbfd.613380
-
9. Çelik, M. Y. (2019). Orem’in Özbakım Eksikliği Kuramı ve bu kurama göre sağ ayak bileği ve pelvis kırığı olan hastanın hemşirelik bakımı. Sağlık ve Toplum, 29(3), 99-104.
-
10. Saeedifar, E. S., Memarian, R., Fatahi, S., & Ghelichkhani, F. (2018). Use of the Orem self-care model on pain relief in women with rheumatoid arthritis: a randomized trial. Electronic physician, 10(6), 6884–6891. https://doi.org/10.19082/6884
-
11. Çelik, A., & Yıldırım, Y. (2016). Nursing care of a patient with vasovagal syncope according to Orem’s self-care deficit nursing theory: Case report. Journal of Cardiovascular Nursing, 7(14), 182-186. https://doi.org/10.5543/khd.2016.38358
-
12. Öztürk, C., & Karataş, H. (2008). Orem’in Özbakım Yetersizlik Kuramı ve posttravmatik epilepside hemşirelik bakımı. Atatürk Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi, 11(2), 85-89.
-
13. Naroie S, Naji S A, Abdeyazdan G H, Dadkani E. (2012). Effect of Applying Self-Care Orem Model on Quality of Life in the Patient under Hemodialysis. Zahedan J Res Med Sci. 14(1):e93608.
-
14. Naji, H., Nikhbakht Nasrabadi, A., Shaban, M., & Saebnia, R. (2010). The effect of using Orem's model of self-care on recovery of patients with heart failure. Iranian Journal Of Nursing And Midwifery Research, 14(4). Retrieved from http://ijnmr.mui.ac.ir/index.php/ijnmr/article/view/210
-
15. Ahmed, M. E., Youness, E., Kamel, H., ve Hasab Allah, M. (2022). Impact of self-care guidelines on women’s awareness and identification of early signs and symptoms of preeclampsia. Minia Scientific Nursing Journal, 12(1), 2–9.
-
16. Li, X., Zhang, K., ve Xu, Y. (2023). The effect of Orem’s nursing theory on the pain levels, self-care abilities, psychological statuses, and quality of life of bone cancer patients. American Journal of Translational Research, 15(2), 1438–1448.
-
17. Nasiri, M., Hashemizadeh, H., Mahdavi, N., ve Zareiyan, A. (2023). Application of Orem’s theory-based caring programs: Effects on quality of life, self-care, self-efficacy, and anxiety. International Nursing Review, 70(2), 234–242. https://doi.org/10.1111/inr.12852
-
18. Rakhshani, T., Najafi, S., Javady, F., Taghian Dasht Bozorg, A., Mohammadkhah, F., ve Jeihooni, A. K. (2022). The effect of Orem-based self-care education on improving self-care ability of patients undergoing chemotherapy: A randomized clinical trial. BMC Cancer, 22, 770. https://doi.org/10.1186/s12885-022-09881-x
-
19. Sayed, S. M. S. (2024). Effect of care provided using “Orem self-care model” on postpartum dependent care among primiparous mothers. Egyptian Journal of Health Care, 15(2), 100–108. https://doi.org/10.21608/ejhc.2024.346591
-
20. Tian, T., Wang, Z., Liu, H., Zhang, H., ve Li, Y. (2023). Study on the efficacy of “information platform + self-care model” on the health status of discharged patients following vaginal natural orifice transluminal endoscopic surgery. Patient Preference and Adherence, 17, 1401–1412.
Orem Öz Bakım Eksikliği Hemşirelik Kuramı’na Göre Endometriyum Kanseri: Bir Olgu Sunumu
Yıl 2025,
Cilt: 8 Sayı: 2, 99 - 113, 29.08.2025
Aleyna Özdemir Bektaş
,
Asude Aslıhan Karpuz
,
Sena Kaplan
,
Sevil Şahin
Öz
Amaç: Jinekolojik kanserler, dünya genelinde sıklığı giderek artan ve kadın sağlığını çok boyutlu etkileyen önemli bir sağlık sorunudur. Tanı, tedavi ve bakım süreçlerinde hemşirelik girişimlerinin kritik bir rol oynadığı bilinmektedir. Bu çalışmanın amacı, endometriyum kanseri tanısı alan bir hastada Orem’in Öz Bakım Eksikliği Teorisi kapsamında hastanın yaşadığı sorunları tanımlamak ve kurama dayalı hemşirelik bakımını planlayarak uygulamaktır.
Yöntem: Çalışmada, 68 yaşında, endometriyum kanseri tanısıyla cerrahi müdahale ve kemoterapi önerisi alan bir hasta ele alınmıştır. Hastaya “Total Abdominal Histerektomi ve Bilateral Salpingooferektomi” operasyonu yapılmış ve hasta postoperatif üçüncü gündedir. Hasta, öz bakım eksiklikleri nedeniyle günlük yaşam aktivitelerinde güçlük çekmekte ve özellikle beslenme, hijyen ve mobilite alanlarında desteğe ihtiyaç duymaktadır. Bağımsızlığını kaybetme korkusu ve tedavi sürecine uyum sağlama konusunda zorluk yaşadığı gözlenmiştir. Orem’in Öz Bakım Eksikliği Teorisi temel alınarak hastanın evrensel, gelişimsel ve sağlıktan sapmalara bağlı öz bakım gereksinimleri belirlenmiş ve bireye özgü hemşirelik bakım planı hazırlanmıştır. Hastada “akut ağrı”, “öz bakım eksikliği”, “beslenmede dengesizlik: gereksinimden az”, “aktivite intoleransı”, “anksiyete”, “uykusuzluk”, “enfeksiyon riski”, “düşme riski”, “kanama riski”, “beden imajında bozulma riski”, “bilgi eksikliği” ve “öz bakım da güçlenmeye hazır oluş” hemşirelik tanıları saptanmıştır.
Bulgular: Planlanan hemşirelik bakımının uygulanması sonucunda hastanın öz bakım gereksinimlerini bağımsız olarak karşılayabilme düzeyinde artış sağlanmıştır. Hastanın günlük yaşam aktivitelerinde bağımsızlık düzeyi yükselmiş, psikososyal durumunda ise olumlu yönde gelişmeler kaydedilmiştir.
Sonuç: Teori temelli hemşirelik bakımı, endometriyum kanseri tanısı almış bir hastada öz bakım becerilerini artırarak bağımsızlığın ve psikososyal iyilik halinin desteklenmesine katkı sağlamıştır. Bu çalışma, hemşirelerin jinekolojik kanser hastalarına yönelik bakım süreçlerinde teori temelli yaklaşımlar benimsemeleri için rehberlik edici niteliktedir.
Etik Beyan
Olgumuza çalışmanın amacı hakkında bilgi verilmiştir. Sözlü ve yazılı onamı alınmıştır.
Destekleyen Kurum
Bu çalışma sırasında, herhangi bir kurum, firma, şirket veya bireyden destek alınmamıştır.
Kaynakça
-
1. Aslan, E., Aslan Demirtaş, F., (2024). Hotun Şahin, N., (Ed). Kadın Sağlığı Hastalıkları ve Doğum, Nobel Tıp Kitabevleri, Ankara, 479-489.
-
2. Menekli, T., (2017). Karadağ, A., Çalışkan, N., Göçmen Baykara, Z., (Ed). Hemşirelik Teorileri ve Modelleri, Akademi Basın ve Yayıncılık, İstanbul,351-368.
-
3. Önal, B., (2021). Demirbağ, C., (Ed). Hemşirelik Kuramları Kavram Haritalarıyla, Akademisyen Kitabevi, Ankara, 101-112.
-
4. Ackley, B.J, Ladwig, G.B., Makic, M.B.F. (2019). Hemşirelik Tanıları El Kitabı Bakım Planlamasında Kanıta Dayalı Rehber. 11. Baskı. (Çev Ed: Gürhan N, Fidancı BE, Polat ÜG.). Ankara Nobel Tıp Kitabevleri, s. 1-1016.
-
5. Bulechek, G.M., Butcher, H.K., Dochterman, J.B., Wagner, C. (2017). Hemşirelik girişimleri sınıflaması (NIC). 6. Baskı. (Çev Ed: Erdemir F, Kav S, Akman Yılmaz A.). Nobel Tıp Kitabevleri, s.107-434.
-
6. Bulut, Ö. Ü., Şahin, S., & Kaplan, S., (2019). Lazarusun Sosyal Destek Arayışı Ve Etkileşimsel Stres Modeli İle Endometrium Kanseri Olgusu . 1. Uluslar arası 2. Ulusal Sağlık Bakım Hizmetleri Kongresi, Ankara, Turkey
7. Erdoğan, E. N., Güvenç, G., & İyigün, E. (2023). Orem’in Öz Bakım Eksikliği Hemşirelik Teorisi’ne göre over kanseri nedeniyle ameliyat olan hastanın hemşirelik bakımı: Olgu sunumu. Ordu Üniversitesi Hemşirelik Çalışmaları Dergisi, 6(3), 749-758. https://doi.org/10.38108/ouhcd.1217572
-
8. Berberoğlu, B. K., & Çalışır, H. (2020). Nursing care of a child with cerebral palsy according to the Orem self-care deficit theory: Case report. Adnan Menderes Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Dergisi, 4(2), 154-167. https://doi.org/10.46237/amusbfd.613380
-
9. Çelik, M. Y. (2019). Orem’in Özbakım Eksikliği Kuramı ve bu kurama göre sağ ayak bileği ve pelvis kırığı olan hastanın hemşirelik bakımı. Sağlık ve Toplum, 29(3), 99-104.
-
10. Saeedifar, E. S., Memarian, R., Fatahi, S., & Ghelichkhani, F. (2018). Use of the Orem self-care model on pain relief in women with rheumatoid arthritis: a randomized trial. Electronic physician, 10(6), 6884–6891. https://doi.org/10.19082/6884
-
11. Çelik, A., & Yıldırım, Y. (2016). Nursing care of a patient with vasovagal syncope according to Orem’s self-care deficit nursing theory: Case report. Journal of Cardiovascular Nursing, 7(14), 182-186. https://doi.org/10.5543/khd.2016.38358
-
12. Öztürk, C., & Karataş, H. (2008). Orem’in Özbakım Yetersizlik Kuramı ve posttravmatik epilepside hemşirelik bakımı. Atatürk Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi, 11(2), 85-89.
-
13. Naroie S, Naji S A, Abdeyazdan G H, Dadkani E. (2012). Effect of Applying Self-Care Orem Model on Quality of Life in the Patient under Hemodialysis. Zahedan J Res Med Sci. 14(1):e93608.
-
14. Naji, H., Nikhbakht Nasrabadi, A., Shaban, M., & Saebnia, R. (2010). The effect of using Orem's model of self-care on recovery of patients with heart failure. Iranian Journal Of Nursing And Midwifery Research, 14(4). Retrieved from http://ijnmr.mui.ac.ir/index.php/ijnmr/article/view/210
-
15. Ahmed, M. E., Youness, E., Kamel, H., ve Hasab Allah, M. (2022). Impact of self-care guidelines on women’s awareness and identification of early signs and symptoms of preeclampsia. Minia Scientific Nursing Journal, 12(1), 2–9.
-
16. Li, X., Zhang, K., ve Xu, Y. (2023). The effect of Orem’s nursing theory on the pain levels, self-care abilities, psychological statuses, and quality of life of bone cancer patients. American Journal of Translational Research, 15(2), 1438–1448.
-
17. Nasiri, M., Hashemizadeh, H., Mahdavi, N., ve Zareiyan, A. (2023). Application of Orem’s theory-based caring programs: Effects on quality of life, self-care, self-efficacy, and anxiety. International Nursing Review, 70(2), 234–242. https://doi.org/10.1111/inr.12852
-
18. Rakhshani, T., Najafi, S., Javady, F., Taghian Dasht Bozorg, A., Mohammadkhah, F., ve Jeihooni, A. K. (2022). The effect of Orem-based self-care education on improving self-care ability of patients undergoing chemotherapy: A randomized clinical trial. BMC Cancer, 22, 770. https://doi.org/10.1186/s12885-022-09881-x
-
19. Sayed, S. M. S. (2024). Effect of care provided using “Orem self-care model” on postpartum dependent care among primiparous mothers. Egyptian Journal of Health Care, 15(2), 100–108. https://doi.org/10.21608/ejhc.2024.346591
-
20. Tian, T., Wang, Z., Liu, H., Zhang, H., ve Li, Y. (2023). Study on the efficacy of “information platform + self-care model” on the health status of discharged patients following vaginal natural orifice transluminal endoscopic surgery. Patient Preference and Adherence, 17, 1401–1412.