BİTLİS’TE BEŞ İKTİSADİ SORUN VE ÇÖZÜM PAKETİ

Yıl 2019, Cilt: 8 Sayı: 15, 47 - 63, 27.12.2019

Mehmet Kaya , İrfan Kalaycı

Öz

Bitlis, sosyo-ekonomik gelişmişlik
endeksine göre Doğu Anadolu’nun ‘ters
talih’ini yaşayan ve en alt sıralarda yer alan şehirlerden biridir. Bu çalışmanın konusu ve amacı; eski bir
şehir olan Bitlis’in günümüzde de süren beş temel iktisadi sorununu belirleyerek
olası çözüm için somut öneriler sunmaktır. Bitlis’in temel iktisadi sorunları
şunlardır: i-Artan genç işsizlik; ii-Yoksullaşma; iii-Türkiye ortalamasının
altında gelir; iv-Metropollere akan etkin emek göçü; v-Feodal yapı ve
sanayisizleşme. Yeni İpek Yolu
üzerinde bulunan Bitlis’in yaşadığı bu sorunları hükümet-belediye-toplum
işbirliği yapıp kü-yerel fırsatları
değerlendirerek çözebilirler: i-Devlet bütçesinden Bitlis’e pozitif ayrımcılık yapılmalı; ii-Yerel
yönetim, yeni Belediye İktisadi
Teşebbüsleri kurarak ve gizilgüç
turizm varış noktaları için tanıtım seferberliğine girişerek seçenek
kaynaklar bulmalı; iii-Bitlis kökenli iş insanları yatırımlarını bölgeye çekip
yeni üretim-istihdam alanları demek olan imalat
fabrikalarına dönüştürmeli; iv-Toplumun
en üst düzeydeki temsilcileri olan üniversite ve sivil toplum örgütleri ise;
siyasetçiler ve yöneticiler üzerinde demokratik
baskı kurarak şehrin kalkınması için projelerin ivedilikle uygulanmasını
sağlamalıdırlar.

Anahtar Kelimeler

Bitlis Ekonomisi, İktisadi Sorunlar

Kaynakça

• Bruinessen, M. V. (2013). Ağa Şeyh Devlet, Çev. B. Yalkut, 8.b., İletişim Yayınları, İstanbul, DAKAa, (2014). TRB2 Bölgesi İstihdam Mevcut Durum Analizi, 2014. DAKAb (2014). TRB2 Bölgesi Sanayi Mevcut Durum Analizi, http://www.daka.org.tr/ panel/files/files/TRB2%20B%C3%B6lgesi%20Sanayi,%20Mevcut%20Durum%20Analizi.pdf,05.11.2019 DAKAc (2014). TRB2 Bölgesi Dış Ticaret Mevcut Durum Analizi, http://www.daka.org.tr/ panel/files/files/TRB2%20B%C3%B6lgesi%20D%C4%B1%C5%9F%20Ticaret%20Mevcut%20Durum%20Analizi.pdf,05.11.2019 DAKAd (2014). TRB2 Bölgesi Madencilik ve Enerji Mevcut Durum Analizi, http://www. daka.org.tr/panel/files/files/TRB2%20B%C3%B6lgesi%20Madencilik%20ve%20Enerji%20Mevcut%20Durum%20Analizi.pdf, 06.11.2019 DAKAe (2014),, TRB2 Bölgesi Tarım Mevcut Durum Analizi, http://www.daka.org.tr/ panel/files/files/TRB2%20B%C3%B6lgesi%20Tar%C4%B1m%20Mevcut%20Durum%20 Analizi.pdf ,06.11.2019 DAKA (2016). Nemrut Krater Gölü ve Çevresinin Uluslararası Jeopark Ağına Katılımı İçin Gerekli Fizibilite Çalışmaları (TRB2/16/DFD/0006) http://www.daka.org.tr/panel/ files/files/yayinlar/Nemrut%20Krater .pdf,06.11.2019 DAKAf (2014). TRB2 Bölgesi Turizm Mevcut Durum Analizi, http://www.daka.org.tr/panel/ files/files/TRB2%20B%C3%B6lgesi%20Turizm%20Mevcut%20Durum%20Analizi.pdf,07.11.2019 .DAKAg (2014), 2014-2023 Dönemi TRB2 Bölgesi Bölge Planı, Mart 2014, s.25. http://www.daka. org.tr/panel/ files/files/yayinlar/trb2_2014_2023_bp.pdf,07.11.2019 Fortune Turkey (2017)., “Gelir dağılımı eşitsizliği arttı”, http://www.fortuneturkey. com/gelir-dagilimi-esitsizligi-artti-47605,01.11.2019 Nufusu.com, “Bitlis nüfusu”, https://www.nufusu.com/il/bitlis-nufusu,30.10.2019 Özkul,İ. (2017), “Gelir dağılımında en zengin yüzde 5’ten başka gülen yok”, Dünya Gazetesi, 19 Eylül 2017. TC Kalkınma Bakanlığı (2013). İllerin ve Bölgelerin Sosyo-ekonomik Gelişmişlik Sıralaması Araştırması (SEGE-2011), Ankara, TÜİK (2014). Seçilmiş Göstergelerle Bitlis 2013, Ankara, 2014. TÜİK, (2017). “Gelir ve Yaşam Koşulları Araştırması Bölgesel Sonuçları 2016”, Haber Bülteni, S. 24580, 25 Eylül 2017. TÜİK (2016), “İllerde Yaşam Endeksi 2015”, Haber Bülteni, S.24561, 22 Ocak 2016. URAK (2016).Uluslararası Rekabet Araştırmaları Kurumu, İllerarası Rekabetçilik Endeksi 2016, https://www.urak.org/2016/12/29/2016-illerarasi-rekabetcilik-endeksi/,30.10.2019 TÜİK, (2017).“Gelir ve Yaşam Koşulları Araştırması Bölgesel Sonuçları 2016”, Haber Bülteni, S. 24580, 25 Eylül 2017. Yunus E., Akın, K. (2014). Bitlis Arıcılık Raporu, DAKA, http://www.daka.org.tr/panel/ files/files/ yayinlar/bitlis_aricilik_raporu.pdf,07.11.2019
• Bruinessen, M. V. (2013). Ağa Şeyh Devlet, Çev. B. Yalkut, 8.b., İletişim Yayınları, İstanbul, DAKAa, (2014). TRB2 Bölgesi İstihdam Mevcut Durum Analizi, 2014. DAKAb (2014). TRB2 Bölgesi Sanayi Mevcut Durum Analizi, http://www.daka.org.tr/ panel/files/files/TRB2%20B%C3%B6lgesi%20Sanayi,%20Mevcut%20Durum%20Analizi.pdf,05.11.2019 DAKAc (2014). TRB2 Bölgesi Dış Ticaret Mevcut Durum Analizi, http://www.daka.org.tr/ panel/files/files/TRB2%20B%C3%B6lgesi%20D%C4%B1%C5%9F%20Ticaret%20Mevcut%20Durum%20Analizi.pdf,05.11.2019 DAKAd (2014). TRB2 Bölgesi Madencilik ve Enerji Mevcut Durum Analizi, http://www. daka.org.tr/panel/files/files/TRB2%20B%C3%B6lgesi%20Madencilik%20ve%20Enerji%20Mevcut%20Durum%20Analizi.pdf, 06.11.2019 DAKAe (2014),, TRB2 Bölgesi Tarım Mevcut Durum Analizi, http://www.daka.org.tr/ panel/files/files/TRB2%20B%C3%B6lgesi%20Tar%C4%B1m%20Mevcut%20Durum%20 Analizi.pdf ,06.11.2019 DAKA (2016). Nemrut Krater Gölü ve Çevresinin Uluslararası Jeopark Ağına Katılımı İçin Gerekli Fizibilite Çalışmaları (TRB2/16/DFD/0006) http://www.daka.org.tr/panel/ files/files/yayinlar/Nemrut%20Krater .pdf,06.11.2019 DAKAf (2014). TRB2 Bölgesi Turizm Mevcut Durum Analizi, http://www.daka.org.tr/panel/ files/files/TRB2%20B%C3%B6lgesi%20Turizm%20Mevcut%20Durum%20Analizi.pdf,07.11.2019 .DAKAg (2014), 2014-2023 Dönemi TRB2 Bölgesi Bölge Planı, Mart 2014, s.25. http://www.daka. org.tr/panel/ files/files/yayinlar/trb2_2014_2023_bp.pdf,07.11.2019 Fortune Turkey (2017)., “Gelir dağılımı eşitsizliği arttı”, http://www.fortuneturkey. com/gelir-dagilimi-esitsizligi-artti-47605,01.11.2019 Nufusu.com, “Bitlis nüfusu”, https://www.nufusu.com/il/bitlis-nufusu,30.10.2019 Özkul,İ. (2017), “Gelir dağılımında en zengin yüzde 5’ten başka gülen yok”, Dünya Gazetesi, 19 Eylül 2017. TC Kalkınma Bakanlığı (2013). İllerin ve Bölgelerin Sosyo-ekonomik Gelişmişlik Sıralaması Araştırması (SEGE-2011), Ankara, TÜİK (2014). Seçilmiş Göstergelerle Bitlis 2013, Ankara, 2014. TÜİK, (2017). “Gelir ve Yaşam Koşulları Araştırması Bölgesel Sonuçları 2016”, Haber Bülteni, S. 24580, 25 Eylül 2017. TÜİK (2016), “İllerde Yaşam Endeksi 2015”, Haber Bülteni, S.24561, 22 Ocak 2016. URAK (2016).Uluslararası Rekabet Araştırmaları Kurumu, İllerarası Rekabetçilik Endeksi 2016, https://www.urak.org/2016/12/29/2016-illerarasi-rekabetcilik-endeksi/,30.10.2019 TÜİK, (2017).“Gelir ve Yaşam Koşulları Araştırması Bölgesel Sonuçları 2016”, Haber Bülteni, S. 24580, 25 Eylül 2017. Yunus E., Akın, K. (2014). Bitlis Arıcılık Raporu, DAKA, http://www.daka.org.tr/panel/ files/files/ yayinlar/bitlis_aricilik_raporu.pdf,07.11.2019
• Fortune Turkey (2017)., “Gelir dağılımı eşitsizliği arttı”, http://www.fortuneturkey. com/gelir-dagilimi-esitsizligi-artti-47605,01.11.2019Nufusu.com, “Bitlis nüfusu”, https://www.nufusu.com/il/bitlis-nufusu,30.10.2019Özkul,İ. (2017), “Gelir dağılımında en zengin yüzde 5’ten başka gülen yok”, Dünya Gazetesi, 19 Eylül 2017.TC Kalkınma Bakanlığı (2013). İllerin ve Bölgelerin Sosyo-ekonomik Gelişmişlik Sıralaması Araştırması (SEGE-2011), Ankara,TÜİK (2014). Seçilmiş Göstergelerle Bitlis 2013, Ankara, 2014.TÜİK, (2017). “Gelir ve Yaşam Koşulları Araştırması Bölgesel Sonuçları 2016”, Haber Bülteni, S. 24580, 25 Eylül 2017.TÜİK (2016), “İllerde Yaşam Endeksi 2015”, Haber Bülteni, S.24561, 22 Ocak 2016. URAK (2016).Uluslararası Rekabet Araştırmaları Kurumu, İllerarası Rekabetçilik Endeksi 2016, https://www.urak.org/2016/12/29/2016-illerarasi-rekabetcilik-endeksi/,30.10.2019TÜİK, (2017).“Gelir ve Yaşam Koşulları Araştırması Bölgesel Sonuçları 2016”, Haber Bülteni, S. 24580, 25 Eylül 2017.Yunus E., Akın, K. (2014). Bitlis Arıcılık Raporu, DAKA, http://www.daka.org.tr/panel/ files/files/ yayinlar/bitlis_aricilik_raporu.pdf,07.11.2019