The Applicability of Phenomenology a Methodological Qualitative Pattern on the Level of Edmund Husserl's Transcendental Reductionist Phenomenology in Social Work

Year 2024, Volume: 8 Issue: 2, 130 - 141, 31.12.2024

Metin Zafer

https://doi.org/10.55109/tushad.1541571

Abstract

The idea that positivism is inadequate in understanding people holistically through statistical data has revealed the importance of qualitative research. Phenomenology does not seek epistemological knowledge outside of humans, but rather seeks it in the experiences, feelings and thoughts that take place in the life of an individual regarding any event or phenomenon. It also provides researchers with a convenient research opportunity to find meaning in the face of the complexity of perceptions of phenomena. Although the philosophical roots of phenomenology date back to ancient times, the works of Edmund Husserl have had a significant impact on its use as a research method in the social sciences. Phenomenology has gone through three stages, descriptive (transcendental), existential and hermeneutic phenomenology. While existential phenomenology deals with the emergent nature of existence in everyday life, interpretive phenomenology interprets thoughts and experiences. Husserl's descriptive phenomenology, on the other hand, defines the experience by getting to its essence.
In this study, various concepts such as epoché, evidentiality, intentionality, and intentionality in Husserl's transcendental reductionist phenomenology have been examined. In line with this purpose, this study attempts to adapt Husserl's transcendental reductionist phenomenology to the phenomenology pattern within the qualitative research method and to reveal its applicability in social work. As a matter of fact, phenomenological research is used in many social science fields such as psychology and sociology. The interdisciplinary, theoretical structure and field of application of social work pushes social work into the phenomenological field of study.

Keywords

Edmund Husserl, phenomenology, social work.

Edmund Husserl’in Transandantal İndirgemeci Fenomenolojisi Düzleminde Metodolojik Nitel Bir Desen Olan Fenomenolojinin Sosyal Çalışmada Uygulanabilirliği

Abstract

Pozitivzmin istatiksel verilerle insanı anlamada bütüncül olarak yetersiz olduğu fikri nitel araştırmaların önemini ortaya çıkarmıştır. Fenomenoloji; epistemolojik olarak bilgiyi insanın dışında aramamakta aksine herhangi bir olay veya olguya ilişkin bireyin yaşamında yer bulan deneyimler, hisler ve düşüncelerde aramaktadır. Ayrıca olgulara dair algıların karmaşıklığı karşısında araştırmacıların anlam bulması için uygun bir araştırma olanağı sunmaktadır. Fenomenolojinin felsefi kökleri çok eskilere dayanmakla birlikte sosyal bilimlerde araştırma yöntemi olarak kullanılmasında, Edmund Husserl’in çalışmaları önemli ölçüde etkili olmuştur. Fenomenoloji, betimleyici (transcendental), varoluşsal (existential) ve yorumlayıcı (hermeneutic) fenomenoloji olmak üzere üç aşamadan geçmiştir. Varoluşsal fenomenoloji günlük yaşamda varlığın beliren doğasını konu alırken, yorumlayıcı fenomenoloji düşünce ve deneyimleri yorumlamaktadır. Husserl’in betimleyici fenomenoloji ise deneyimin özüne inerek tanımlama yapmaktadır.
Bu çalışmada Husserl’in transandantal indirgemeci fenomenolojisinde; epokhe, apaçıklık, yönelimsellik, kasıtlılık gibi çeşitli kavramları irdelenmiştir. Bu amaç doğrultusunda çalışmada; Husserl’in transandantal indirgemeci fenomenolojisinin nitel araştırma yöntemi içinde yer alan fenomenoloji desenine uyarlanması ve sosyal çalışmada uygulanabilirliği ortaya konmaya çalışılmıştır. Nitekim fenomenoloji araştırmaları psikoloji, sosyoloji gibi pek çok sosyal bilim alanında kullanılmaktadır. Sosyal çalışmanın disiplinlerarası, teorik yapısı, uygulama alanı sosyal çalışmayı da fenomenolojik çalışma alanına itmektedir.

Keywords

Edmund Husserl, fenomenoloji, sosyal çalışma.

References

• Budak, S. (2009). Psikoloji sözlüğü. Ankara: Bilim ve Sanat.
• Baker, C., Wuest, J. & Stern, P. N. (1992). Method slurring: The Grounded Theory/ Phenomenology Example. Journal Of Advanced Nursing, 17 (11), 1355-1360.
• Canatan, K. (2020). Toplum felsefesi. İstanbul: Beyan Yay.
• Cevizci. A. (2010). Bilgi felsefesi. İstanbul: Say Yay.
• Cevizci, A. (2013). Felsefe sözlüğü. İstanbul: Paradigma Yay.
• Creswell, J. W. ve Creswell, D. C. (2021). Araştırma tasarımı. (Çev. E, Karadağ). Ankara: Nobel Akademik. Yay.
• Creswell, J. W. (2023). Nitel araştırma yöntemleri; beş yaklaşıma göre nitel araştırma ve araştırma deseni. (Çev. Mesut Bütün, Selçuk Beşir Demir). Ankara: Siyasal Kitabevi.
• Çüçen, A. K. (2005). Bilgi felsefesi. Bursa: Asa Kitapevi.
• Douglas, A. (1996). Din fenomenolojisi. (Çev. Mehmet Katar). Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi. Cilt XXXV. 437-465.
• Duyan, V. (2012). Sosyal hizmet temelleri yaklaşımları müdahale yöntemleri. Ankara: Sosyal Hizmet Uzmanları Derneği Genel Merkezi.
• Duyan, V. (2018). Sosyal hizmet kuram ve yaklaşımları. Erzurum: Atatürk Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi Yay.
• Giorgi, A. (1997). The theory, practice, and evaluation of the phenomenological method as a qualitative research procedure. Journal of Phemomenological Psychology, 28 (2), 235-260.
• Güleroğlu, S. (2023). Husserl’in fenomenolojisinde hakikat arayışı ve yöntem sorunu. (Yüksek Lisans Tezi). Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Gür, A. (2021). Husserl fenomenolojisine köprüler kurmak. Bursa Uludağ Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Felsefe Dergisi, 20 (1), 346-367.
• Heidegger, M. (2006). Varlık ve zaman. (Çev. Kaan H. Ökten). İstanbul: Agora Kitaplığı.
• Howard. J. (2005). Epistemic ıssues in phenomenology. The shorter routledge encyclopedia of philosophy (Ed. E. Craig). Routledge, London.
• Husserl, E. (1973). Cartesian meditations. (Çev. Dorion Cairns). Martinus Nijhoff, Fifth Impression.
• Husserl, E. (1997). Kesin bilim olarak felsefe. (Çev. A. Kaygı). Ankara: Türkiye Felsefe Kurumu.
• Husserl, E. (2003), Fenomenoloji üzerine beş ders. (Çev. Harun Tepe), Ankara: Bilim ve Sanat Yayınları.
• Kıral, B. (2021). Nitel araştırmada fenomenoloji deseni: Türleri ve Araştırma Süreci Eğitim ve Öğretim Araştırmaları. 10 (4), 92-103.
• Kleiman, S. (2004). Phenomenology: to wonder and search for meanings. Nurse Researcher, 11(4), 7-19.
• Marshall, G. (2009). Sosyoloji sözlüğü. (Çev. Osman Akınhay ve Derya Kömürcü). Ankara: Bilim ve Sanat Yay.
• Merriam, S. B. (2015). Nitel araştırma. (Çev. Selahattin Turan). Ankara: Nobel Akademik Yay.
• Moseley, A. (2008). A’dan Z’ye felsefe. (Çev. Ali Suha). İstanbul: NTV Yay.
• Neuman, W. L. (2022). Toplumsal araştırma yöntemleri. Nicel ve Nitel Yaklaşımlar. (Çev. Ö, Akkaya). Ankara: Siyasal Kitabevi.
• Patton. M. Q. (2018). Nitel araştırma ve değerlendirme yöntemleri. (Çev. Mesut Bütün, Selçuk Beşir Demir). Ankara: Pegem Akademi.
• Sartre, J. P. (2009). Varlık ve hiçlik fenomenolojik ontoloji denemesi. (Çev. Turhan Ilgaz ve Gaye Çankaya Eksen). İstanbul: İthaki Yay.
• Sevimli, H. (2022). Fenomenoloji kitabı üzerine bir inceleme. Karadeniz Teknik Üniversitesi İletişim Araştırmaları Dergisi, 12(2), 68-73. https://doi.org/10.53495/e-kiad.1220967.
• Starks, H. ve Brown Trinidad, S. (2017). Choose your method: Phenomenology, discourse analysis, and grounded theory. Qualitative Health Research, 17(10), 1372-1380.
• Sofuoğlu, N. (2009). Alfred Schutz'un fenomenolojik sosyolojisi ve din sosyolojisine uygulanabilirliği (Doktora Tezi). Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İzmir.