Eğitim Programları ve Öğretim Alanında Yapılan Yüksek Lisans Tezlerinin İçerik Analizi (2019-2021)

Year 2022, Volume 5, Issue 2, 113 - 132, 29.08.2022

Emine AKKAŞ BAYSAL Kerim KIRAT

https://doi.org/10.47477/ubed.1059232

Abstract

Bu araştırmada Eğitim Programı ve Öğretim alanında yapılan yüksek lisans tezlerindeki eğilimin tespit edilmesi amaçlanmıştır. Bu amaç doğrultusunda Yöktez veri tabanına kayıtlı Eğitim Programları ve Öğretim alanında 2019-2021 yılları arasında yapılan 554 yüksek lisans tezine ulaşılmıştır. Tezlerin incelenmesinde nitel araştırma yöntemlerinden doküman incelemesi modeli kullanılmıştır. Elde edilen veriler içerik analizi yöntemi ile analiz edilmiştir. Araştırma sonucunda; son yıllarda Eğitim Programı ve Öğretim alanında yapılan yüksek lisans tezlerinin sayısında artış olduğu görülmüştür. Üniversitelere göre tez dağılımı birbirine yakın seviyededir. Kadın araştırmacılarının sayıları daha fazladır. Nicel araştırma yöntemlerinin daha fazla tercih edildiği belirlenmiştir. Örneklem grubu olarak öğretmenlerle daha çok çalışılırken örneklem sayısının çok yüksek tutulmadığı görülmüştür. Öğretim stratejileri, öğretmen ve öğrencilerin öz-yeterlilikleri, eğitim programları ve değerlendirme, öğretim yöntem ve tekniklerinin derslere etkisi, öğretmen eğitimi, düşünme becerileri, eğitimde bilişim teknolojileri ve yabancı uyruklu öğrencilerin karşılaştığı güçlükler konu eğilimleri olarak tespit edilmiştir. Araştırmacılar tezlerin büyük çoğunluğunda geçerlik ve güvenirlik analizlerini yeniden yapmışlardır.

Keywords

Eğitim Programı ve Öğretim, yüksek lisans tezleri, doküman inceleme

References

• Aktan, S. (2015). John Franklin Bobbitt’te Program Düşüncesinin Gelişimi: Tarihsel Bir İnceleme. International PeriodicalfortheLanguages, LiteratureandHistory of Turkishor Turkic, 10(15), 35-50. DOI: http://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.8893
• Altın, N. (2004). Eğitim programları ve öğretim alanında yapılan yüksek lisans tezlerinin analizi [Ankara, Gazi ve Hacettepe Üniversitesi] (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Ankara Üniversitesi/Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Atik Kara, D., Kürüm Yapıcıoğlu D. ve Sever, D. (2020). Eğitim Programları ve Öğretim Lisansüstü Eğitim Programlarının İncelenmesi. Anadolu University Journal of Education Faculty, 4 (2), 163-190. https://doi.org/10.34056/aujef.712801
• Bolat, Y. (2017). Eğitim programı okuryazarlığı kavramı ve eğitim programı okuryazarlığı ölçeği. International Periodical for the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, 12(18), 121-138. http://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.12103
• Bümen, N. T. ve Aktan, S. (2014). Yeniden kavramsallaştırma akımı ışığında Türkiye’de eğitim programları ve öğretim alını üzerine öz-eleştirel bir çözümleme. Kastamonu Eğitim Dergisi, 22(3), 1123-1144. https://dergipark.org.tr/tr/pub/kefdergi/issue/22601/241485 adresinden 01.06.2021 tarihinde alınmıştır.
• Creswell, J. W. (2005). Educational research: planning, conducting and evaluating quantitative and qualitative research (2. bs.). Upper Saddle River, NJ: Pearson Prentice Hall.
• Çapuk, S. (2014). Türkiye ve ABD’de Yürürlükte Olan “Eğitim Programları Ve Öğretim” Alanındaki Yüksek Lisans Ve Doktora Programlarının Karşılaştırmalı Olarak İncelenmesi (Yayınlanmamış Doktora Tezi). İnönü Üniversitesi/Eğitim Bilimleri Fakültesi, Malatya.
• Demirel, Ö. (2007). Eğitimde program geliştirme: Kuramdan uygulamaya. (10. Baskı). Ankara: PegemA Yayıncılık.
• Demirel, Ö., Ayvaz, Z. ve Köksal, N. (2008). Eğitim programları ve öğretim alanında yapılan tezlerin konularının ve yöntemlerinin incelenmesi. II. Lisansüstü eğitim sempozyumu (26-28 Eylül 2008) bildiri kitabı, 64-69.
• Dursun, F. ve Yar Yıldırım, V. (2020). Eğitim Programları ve Öğretim Alanındaki Lisansüstü Öğrencilerin Lisansüstü Öğrenim Sürecine İlişkin Görüşleri. Manisa Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 18 (3), 370-390. https://doi.org/10.18026/cbayarsos.745499
• Erbilge, A. E. (2019). Türkiye, Kanada Ve Hong Kong’un Ortaokul Matematik Öğretim Programlarının Karşılaştırılması. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Marmara Üniversitesi/Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
• Gömleksiz, M. N. ve Bozpolat, E. (2013). Eğitim programları ve öğretim alanındaki lisansüstü tezlerin değerlendirilmesi. The Journal of Academic Social Science Studies, 6(7), 457-472. https://doi.org/10.9761/JASSS1769
• Görgen, İ. (2014). Program Geliştirmede Temel Kavramlar. Şeker, H. (Ed). Eğitimde Program Geliştirme (3. Baskı) içinde (1-18). Ankara: Anı Yayıncılık.
• Hazır Bıkmaz, F., Aksoy, E., Tatar, Ö. ve Altınyüzük, C. A. (2013). Eğitim programları ve öğretim alanında yapılan doktora tezlerine ait içerik çözümlemesi (1974-2009). Eğitim ve Bilim Dergisi, 38 (168), 288-303. http://egitimvebilim.ted.org.tr/index.php/EB/article/view/1627 adresinden 01.06.2021 tarihinde alınmıştır.
• Koç, E. S. (2016). Türkiye’de ilköğretim programlarının değerlendirilmesine yönelik yapılan lisansüstü tezlerin incelenmesi. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, Cilt 16 (1), 198-216. https://doi.org/10.17240/aibuefd.2016.16.1-5000182918
• Kozikoğlu, İ. ve Senemoğlu N. (2015). Eğitim programları ve öğretim alanında yapılan doktora tezlerinin içerik analizi (2009-2014). Eğitim ve Bilim, 40 (182), 29-41. http://dx.doi.org/10.15390/EB.2015.4784
• Oliva, P. F. (2009). Developing the curriculum.(7th Edition). Boston, MA: Ally and Bacon.
• Ornstein, C. A. & Hunkins, P. F. (2017). Curriculum: foundations, principles and issues. Pearson Education, Inc.
• Ozan, C. ve Köse, E. (2014). Eğitim programları ve öğretim alanındaki araştırma eğilimleri. Sakarya Üniversitesi Journal of Education, 4(1), 116-136. https://doi.org/10.19126/suje.76547
• Özdemir, M. Ç. ve Arı, A. (2008). Eğitim Programları ve Öğretim Bilim Dalında Yapılmış Bazı Doktora Tezlerinin İncelenmesi. Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü II. Lisansüstü Eğitim Sempozyumu, (26-28 Eylül 2008), (s.40-63).
• Özkal, N. (2020). Eğitim Programları ve Öğretim Alanında Yapılan Doktora Tezlerinin İncelenmesi: 2015-2019. OPUS Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi, 15 (25), 3415-3442. https://doi.org/10.26466/opus.647030
• Patton, M. Q. (2002). Qualitative research & evaluation methods (3. bs.). Thousand Oaks, CA: Sage Publications, Inc.
• Pinar, W. F., Reynolds, W. M., Slattery, P. & Taubman, P. M. (2004). Understanding curriculum: An introduction to the study of historical and contempoarary curriculum discourses. New York: Peter Lang.
• Saracaloğlu, A. ve Dursun, F. (2010). Türkiye’de eğitim programları ve öğretim alanındaki lisansüstü tezlerin incelenmesi. 1. Ulusal Eğitim Programları ve Öğretim Kongresi Tam Metinler Kitabı. Ankara: Pegem Akademi.
• Sarıgöz, O. (2016). Anthropological attitudes and views of the teachers towards lifelong learning. The Anthropologist, 24(2), p. 598-610. http://doi.org/10.1080/09720073.2016.11892054
• Şahin, Ş., Ökmen, B., Boyacı, Z., Kılıç, A. ve Adıgüzel, A. (2018). Eğitim Programları ve Öğretim Yüksek Lisans Programı İhtiyaç Analizi. Journal of Higher Education & Science/Yüksekögretim ve Bilim Dergisi, 12(3). https://dergipark.org.tr/tr/pub/higheredusci/issue/61497/918228 adresinden 01.06.2021 tarihinde alınmıştır.
• Taba, H. (1962). Curriculum development–Theory and practice. New York: Brace & World Inc.
• Tanju, G. (1990). Eğitim bilimleri 1. ulusal kongresi değerlendirme raporları program geliştirme anabilim dalı sonuç raporu.
• Tanner, D. & Tanner, L. (2007). Curriculum develeopment: Theory into practice (4. bs.). Upper Saddle River, New Jersey Columbus, Ohio: Pearson Publication, Inc.
• Tavşancıl, E., Çokluk, Ö., Çıtak, G. G., Kezer, F., Yıldırım, Ö. Y., Bilican, … Özlem, D. T. (2010). Eğitim bilimleri enstitülerinde tamamlanmış lisansüstü tezlerin incelenmesi (2000-2008). Ankara Üniversitesi Bilimsel Araştırma Projesi Kesin Raporu.
• Tyler, R. W. (1962). Basic principles of curriculum and instruction. Chiago: The University of Chiago Press.
• Varış, F. (1996).Eğitimde Program Geliştirme. Ankara: Alkım Yayınları
• Yeşilpınar Uyar, M. (2017). Eğitim Programları ve Öğretim Alanına Yönelik Bir Dergideki Araştırmalara İlişkin İçerik Analizi: 2002-2015. Kastamonu Eğitim Dergisi, 25 (3), 1009-1024. https://dergipark.org.tr/tr/pub/kefdergi/issue/29417/320512 adresinden 01.06.2021 tarihinde alınmıştır.
• Yetkiner, A., Acar Erdol, T., ve Ünlü, Ş. (2019). Content Analysis of PhD Dissertations on Curriculum Evaluation (1996-2017). Erzincan Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 21 (1), 247-269. https://doi.org/10.17556/erziefd.443298
• Yıldırım A. ve Şimşek H. (2011). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.