Sporda Sürdürülebilirlik Konusunda “Ciddi Olma” ve “Kayıtsız Kalma”: Çankırı Gençlik ve Spor İl Müdürlüğü Örneği

Yıl 2020, Cilt: 1 Sayı: 2, 26 - 37, 31.12.2020

Gökhan Yavuz Müge Akyildiz Munusturlar

Öz

Bu araştırmanın amacı, ciddi ve kayıtsız boş zaman katılımcılarının, sporda sürdürülebilirliğe ilişkin tutumlarının
incelenmesidir. Bu amaçla kolayda örneklem yöntemiyle seçilen, Çankırı Gençlik ve Spor İl Müdürlüğü
bünyesindeki boş zaman aktivitelerine katılan 205 boş zaman katılımcısı araştırmanın örneklemini
oluşturmaktadır. Araştırma verilerinin toplanmasında; boş zaman katılımcılarının katıldıkları aktivitelere göre,
ciddi ve kayıtsız boş zaman katılımcısı olarak sınıflandırılması için Akyıldız (2013b) tarafından geliştirilen Ciddi
ve Kayıtsız Boş Zaman (CKBZ) Ölçeği’nin ilk bölümü kullanılmıştır. Ciddi ve kayıtsız boş zaman
katılımcılarının, sporda sürdürülebilirliğe ilişkin tutumlarını ortaya koyabilmek amacıyla Koçak, S. Tuncel ve F.
Tuncel (2015a) tarafından geliştirilen “Sporda Sürdürülebilirlik Ölçeği (SSÖ)” kullanılmıştır. Elde edilen
verilerin istatistiksel analizinde değişkenlerin durumuna bağlı olarak, Bağımsız Örneklemler T testi ve ANOVA
testleri uygulanmıştır. Yapılan analizler sonucunda, katılımcıların %55’inin ciddi boş zaman katılımcısı olduğu
ve sporda sürdürülebilirliğe ilişkin tutumlarının cinsiyet, yaş ve eğitim durumları değişkenlerine göre anlamlı
farklılık gösterdiği tespit edilmiştir. Kayıtsız boş zaman katılımcılarında ise; eğitim durumu değişkenine göre
anlamlı bir farklılık olduğu ortaya çıkmıştır. Sonuç olarak; ciddi ve kayıtsız boş zaman katılımcılarının sporda
sürdürülebilirliğe ilişkin tutumları arasındaki farklılıklar değerlendirildiğinde, ciddi boş zaman katılımcılarının
kayıtsızlara göre hem kurs ve aktivitelere katılım düzeyleri bakımından hem de bireysel, ekonomik ve çevresel
sürdürülebilirlik boyutlarına yönelik tutumlar bakımından daha yüksek puanlara sahip oldukları tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Ciddi Boş Zaman, Kayıtsız Boş Zaman, Sporda Sürdürülebilirlik

Kaynakça

• Akyıldız, M. (2013a). Boş Zamana “Ciddi” Bir Bakış: Boş Zaman Araştırmalarında Ciddi Boş Zaman Teorisi. Pamukkale Journal of Sport Sciences, 4(2), 46-59.
• Akyıldız, M. (2013b). Ciddi ve Kayıtsız Boş Zaman Katılımcıların Kişilik Özellikleri ile Boş Zaman Tatmini ve Yaşam Tatmini Arasındaki İlişki. Doktora Tezi. Eskişehir: Anadolu Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü.
• Antoshchuk, I. (2014). Serious Leisure of Young People in Big European Cities (Saint Petersburg, Berlin) as A Biographical Project. Centre for German and European Studies (CGES), 4, 1-126.
• Ardahan, F. (2013). Bireyleri Rekreatif Spor Etkinliklerine Motive Eden Faktörlerin REMM Ölçeğini Kullanarak Çeşitli Demografik Değişkenlere Göre İncelenmesi: Antalya Örneği. Pamukkale Journal of Sport Sciences, 4(2), 1-15.
• Balcı, V. ve Koçak, F. (2014). Spor ve Rekreasyon Alanlarının Tasarımında ve Kullanımında Çevresel Sürdürülebilirlik. Spor ve Performans Araştırmaları Dergisi, 5(2).
• Çolakoğlu, T. ve Yenel, F. (2003). Üniversite Öğrencilerinin Oryantiring Sporuna Katılım Nedenleri ve Beklentileri Üzerine Bir Araştırma. I. Gençlik, Boş Zaman ve Doğa Sporları Sempozyumu, Türk Hava Kurumu Basımevi İşletmeciliği, s.147.
• Demirel, M. (2009). Rekreasyonel Etkinliklere Katılım ve Çevresel Duyarlılık. Doktora Tezi. Ankara: Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• Erdoğan, İ. (1998). Araştırma Dizaynı ve İstatistik Yöntemleri. Ankara: Emel Matbaası.
• Karaçar, E. ve Paslı, M. (2014). Turizm ve Otel İşletmeciliği Programı Öğrencilerinin Rekreasyonel Eğilimleri ve Rekreasyonel Etkinliklere Katılımına Engel Olan Faktörler. Turizm Akademik Dergisi, 1(1), 29-38.
• Koçak, F. ve Balcı, V. (2010). Doğada Yapılan Sportif Etkinliklerde Çevresel Sürdürülebilirlik. Ankara Üniversitesi Çevrebilimleri Dergisi, 2(2), 213-222.
• Koçak, F. (2014). Üniversite Öğrencilerinin Spora Yönelik Tutumları: Bir Ölçek Geliştirme Çalışması. Ankara Üniversitesi Spor Bilimleri Fakültesi Dergisi, 12(1), 59-69.
• Koçak, F., Tuncel, F. ve Tuncel, S. (2015a). Validity and Reliability of the Sustainability in Sport Scale: Turkish Universıty Students. Journal of Physical Education and Sport Sciences, 9(2), 220-234.
• Koçak, F., Tuncel, S. ve Tuncel, F. (2015b). Spor Alanında Öğrenim Gören Üniversite Öğrencilerinin Sporda Sürdürülebilirliğe İlişkin Tutumlarının Belirlenmesi. Ankara Üniversitesi Spor Bilimleri Fakültesi Dergisi, 13(1), 29-39.
• Sağıç, S. (2019). Ev Hanımlarının Fiziksel Aktivite ve Oturma Sürelerinin İncelenmesi. Yüksek Lisans Tezi. Ankara: Hacettepe Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü.
• Singh, R. ve Devi, K. (2013). Attitude of Higher Secondary Level Student Towards Games and Sports. International Journal of Physical Education, Fitness and Sports, 2(4), 80-85.
• Stebbins, R. (1982). Serious Leisure: A Conceptual Statement. The Pasific Sociological Rewiev, 25(2), 251-272.
• Stebbins, R. (1997). Casual Leisure: A Conceptual Statement. Leisure Studies, 16(1), 17-25
• Stebbins, R. (2005). Serious Leisure, Volunteerism and Quality of Life. T. Haworth ve A. J. Veal (vd.), Work and Leisure içinde (200-212). London: Routledge Taylor & Francis Group.
• Stebbins, R. (2013). Unpaid Work of Love: Defining the Work-Leisure Axis of Volunteering, Leisure Studies, 32(3), 339-345.
• Stebbins, R. (2015). Leisure and Positive Psychology: Linking Activities With Positiveness. UK: Palgrave Macmillan.
• Tornik, R., Olex-Zarychta, D. ve Mynarski, W. (2012). Social Values of Sport Participation and Their Significance for Youth Attitudes Towards Physical Education and Sport. Studies in Physical Culture and Tourism, 19(2), 99-104.
• Yılmaz, O. ve Toptaş, A. (2020). Sürdürülebilir Çevre Yönetiminde Ekolojik Turizmin Yeri ve Belediyelerin Bu Alandaki Çalışmaları Üzerine Bir Araştırma. Çağdaş Yerel Yönetimler Dergisi, 29(3), 51-73.
• Yücel, A., Eskiyecek, C., Çiftçi, İ., Tan, Ç., Savucu, Y. ve Türkmen, A. (2018). Lisans Öğrencilerinin Sporda Sürdürülebilirliğe İlişkin Görüşlerinin Değerlendirilmesi (Fırat Üniversitesi Örneği). Mukaddime, 9(2), 261-292.
• Westhuizen, A. ve Koekemoer, E. (2015). Work-nonwork Interference: Can Ministers Currently Cope with Increasing Job Demands Against Limited Resources within South Africa? HTS Teologiese Studies/Theological Studies, 71(2), 1-11.