Problem Çözme Yöntemiyle Öğretimin Ortaokul Öğrencilerinin Fen Bilimleri Dersindeki Akademik Başarılarına Etkisi

Year 2016, Volume: 29 Issue: 2, 497 - 513, 30.12.2016

Elif Keskin Kargın Muhlis Özkan

Abstract

Bu çalışmada, 2013 Fen Bilimleri Programı içerisinde yer alan kazanımlar çerçevesinde hazırlanan uygulamalarla problem çözme yönteminin öğrencilerin Fen Bilimleri dersindeki akademik başarılarına etkisinin saptanması amaçlanmıştır. 2013-2014 eğitim-öğretim yılının ikinci döneminde yapılmış olan araştırmada ön test-son test kontrol gruplu deneme modeli uygulanmıştır. Araştırma, örneklemini Bursa ilindeki bir özel okulun 6. sınıfta öğrenim gören 49 öğrencisi oluşturmaktadır. Problem çözme yöntemine uygun olarak etkinlikler geliştirilmiş ve bu etkinlikler 25 öğrenciden oluşan deney grubuna uygulanmış, 24 öğrenciden oluşan kontrol grubuna dersler mevcut programa uygun geleneksel öğretim yöntemiyle işlenmiştir. Deney ve kontrol gruplarına “Vücudumuzda Sistemler” ünitesine yönelik Akademik Başarı Testleri öntest ve sontest şeklinde uygulanmıştır. Problem çözme yönteminin uygulandığı 6.sınıf öğrencilerinin ön-test son-test puanlarının arasındaki farkın istatistiksel olarak anlamlı olduğu tespit edilmiştir (p<0,05). Yine deney ve kontrol gruplarının akademik başarı son test puanları arasında deney grubu lehine anlamlı bir farklılığın olduğu bulunmuştur (p<0,05). Geliştirilen problem çözme yöntemi etkinlikleri hakkında öğrenci görüşlerinin de olumlu olduğu belirlenmiştir. Çalışma sonucunda problem çözme yönteminin 6.sınıf öğrencilerinin “Vücudumuzda Sistemler” ünitesine ait bilgi düzeylerinin geliştirilmesinde mevcut programa uygun olarak yapılan geleneksel öğretim yöntemine göre daha etkili olduğu tespit edilmiştir.

Keywords

Fen Bilimleri, Problem Çözme Yöntemi, Akademik Başarı

References

• Aka, E. İ., Güven, E., ve Aydoğdu, M. (2010). Problem çözme yönteminin bilimsel süreç becerilerine ve akademik başarıya etkisi. Türk Fen Eğitim Dergisi, cilt 7, sayı 4, s 13-25.
• Aydaş, S. (2006). İlköğretim 7. sınıf öğrencilerinin sulak alanlar konusunu anlamalarına ve çevreye karşı tutumlarına problem çözme yöntemi ile öğretimin etkisi. Yüksek Lisans Tezi. Ankara: Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• Bâki, A., Bell, A., (1997). Ortaöğretim Matematik Öğretimi, 1. Cilt, YÖK/Dünya Bankası Milli Eğitimi Geliştirme Projesi Hizmet Öncesi Öğretmen Eğitimi, Ankara.
• Barth, J. L., ve Demirtaş, A. (1997). İlköğretim sosyal bilgiler öğretimi. Ankara: YÖK ve Dünya Bankası.
• Çiftçi, S., Meydan,A. ve Ektem, I. (2007). Sosyal bilgiler öğretiminde probleme dayalı öğrenmeyi kullanmanın öğrencilerin başarısına ve tutumlarına etkisi. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 17, s. 179-190.
• Doğru, M. (2005). Fen bilgisi öğretmen adaylarında çevre sorunlarının çözümünde problem çözme yönteminin uygulanması. Doktora Tezi. Ankara: Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• Doğruluk, M. (2010). Sekizinci sınıf fen ve teknoloji dersi “kuvvet ve hareket” ünitesinin öğretiminde problem çözme yönteminin öğrenci başarısına etkisi. Yüksek Lisans Tezi. Manisa: Celal Bayar Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü.
• Elias, M. J. (2003). Academic and social-emotional learning. Geneva: InternationalAcademy of Education and the International Bureau of Education.
• Gök, T. (2006). Fizik eğitiminde işbirlikli öğrenme gruplarında problem çözme stratejilerinin öğrenci başarısı, başarı güdüsü ve tutumu üzerindeki etkileri. Doktora Tezi. Dokuz Eylül Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ortaöğretim Fen ve Matematik Alanları Eğitimi Anabilim Dalı, İzmir
• Güneş, C. (2006). Endokrin sistemleri ünitesinde problem çözmeye dayalı öğretimin akademik başarıya ve tutuma etkisinin araştırılması. Yüksek lisans Tezi. Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ortaöğretim Fen Ve Matematik Alanları Eğitimi Anabilim Dalı Biyoloji Öğretmenliği Bilim Dalı, Ankara.
• Karaoğlan, D. (2009). 6. sınıf öğrencilerinin problem çözmeye dayalı etkinlikler sonrası problem çözme başarıları ile matematik başarıları arasındaki ilişki. Yüksek Lisans Tezi. Ankara: Orta Doğu Teknik Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Karataş, İ. (2008). Problem çözmeye dayalı öğrenme ortamının bilişsel ve duyuşsal öğrenmeye etkisi. Doktora Tezi, Trabzon: KTÜ, Fen Bilimleri Enstitüsü, İlköğretim Bölümü.
• Kıray, S.A., İlik, A., (2011). Polya’nın problem çözme yönteminin fen bilgisi öğretiminde kullanılmasına yönelik bir çalışma: kanıt temelli uygulamaya doğru. Selçuk Üniversitesi, Ahmet Keleşoğlu Eğitim Fakültesi dergisi, 31, s.183-202
• MEB (2013). İlköğretim fen bilimleri dersi öğretim programı. Ankara. Meb.gov.tr adresinden alınmıştır.
• Oğuz, M. (2002). İlköğretim fen bilgisi dersinde yaratıcı problem çözme yönteminin başarıya ve tutuma etkisi. Yüksek Lisans Tezi. Ankara: Hacettepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Özalkan, B. E., (2010). Fonksiyonlar konusunda problem çözme yönteminin problem çözme performansına, problem çözme ve matematiğe yönelik tutumlara etkisi. Yüksek Lisans Tezi. Ankara: Orta Doğu Teknik Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü
• Polya, G (1945). How to solve it, Doubleday, NY: Garden City
• Senemoğlu, N., (1997). Gelişim, Öğrenme ve Öğretim, Ankara: Ertem Matbaacılık.
• Temel, S., Morgil, İ. (2007) Kimya eğitiminde laboratuvarda problem çözme uygulamasının öğrencilerin bilimsel süreç becerilerine ve matematiksel düşünme yeteneklerine etkisi. Dokuz Eylül Üniversitesi Buca Eğitim Fakültesi Dergisi 22: 89-97 (2007)
• Yıldız, V. (2008). Polya’nın problem çözme adımlarına dayalı matematik öğretiminden sonra altıncı sınıf öğrencilerinin problem çözme becerileri, problem çözmeye karşı tutumları ve matematiğe karşı tutumlarındaki değişimin incelenmesi. Yüksek Lisans Tezi. Ankara: Ortadoğu Teknik Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.