Türkiye'de Ekonomik Büyüme ve Gelir Eşitsizliği Arasındaki İlişki: Kaldor'un Teorik Perspektifine Dayalı Post-Keynesyen Bir Yorum

Year 2025, Volume: 11 Issue: 2, 605 - 632, 01.10.2025

Duygu Yücel

https://doi.org/10.20979/ueyd.1675356

Abstract

Bu çalışma, Kaldor'un post-Keynesyen gelir dağılımı teorisine dayanarak ekonomik büyüme ve gelir dağılımı arasındaki ilişkiyi araştırmıştır. Gelirin fonksiyonel dağılımının makroekonomik dinamiklerden nasıl etkilendiğine odaklanılmış ve bu nedenle Kaldor'un sektöre özgü büyüme yasaları çalışma kapsamında değerlendirilmemiştir. Ekonomik büyümenin eşitsizlik üzerinde bir etkisi olup olmadığı ve böyle bir ilişki üzerinde makroekonomik etki faktörlerinin neler olduğu test edilmeye çalışılmıştır. Bu doğrultuda, gelir eşitsizliği (Gini katsayısı ile ölçülen) ile kişi başına GSYH, büyüme oranı, işsizlik, enflasyon, okullaşma oranı ve doğrudan yabancı yatırımlar gibi bir dizi temel makroekonomik değişken arasındaki kısa dönemli ilişkiyi test etmek için 2006-2022 dönemine ait yıllık veriler kullanılmıştır. Analizler için Augmented Dickey-Fuller (ADF) Testi, Vektör Otoregresyon (VAR) Modeli ve Granger Nedensellik Testi kullanılmıştır. Sonuçlar, büyümenin gelir eşitsizliği üzerindeki etkisinin kısa vadede pozitif olduğunu göstermiştir. Bununla birlikte, okullaşma oranı ve işgücü piyasası dinamikleri gibi dolaylı etkilerin büyümenin dağılımı etkileyebileceği potansiyel mekanizmalar olduğu görülmüştür. Bu sonuçlar Kaldor'un post-Keynesyen teorisi ışığında incelenmiş ve kapsayıcı büyümenin sağlanması için tamamlayıcı sosyo-ekonomik stratejilerin öneminin altı çizilmiştir.

Keywords

Kaldor Modeli , Granger Nedensellik Testi , Büyüme- Gelir Eşitsizliği İlişkisi , Post-Keynesyen İktisat , Türkiye

The Relationship between Economic Growth and Income Inequality in Türkiye: A Post-Keynesian Interpretation Based on Kaldor’s Theoretical Perspective

Abstract

This study investigated the association between economic growth and income distribution based on Kaldor's post-Keynesian theory of income distribution. The focus was on how the functional distribution of income was affected by macroeconomic dynamics and therefore Kaldor’s industry-specific growth laws were not considered in the scope of the study. It was aimed to test if economic growth had an effect on inequality and what were the macroeconomic influence factors on such a relationship. Accordingly, annual data for the period 2006-2022 was used to test the short-run relationship between income inequality (as measured by the Gini coefficient) and a set of key macroeconomic variables like GDP per capita, growth rate, unemployment, inflation, schooling rate, and foreign direct investment. Augmented Dickey-Fuller (ADF) Test, Vector Autoregression (VAR) Model and Granger Causality Test were used for the purposes of analyses. The results indicated that the effect of growth on income inequality was positive in the short run. Nevertheless, it was seen that indirect effects including schooling rate and labor market dynamics were potential mechanisms through which growth could affect distribution. These results were reviewed in the light of Kaldor’s post-Keynesian theory and underscored the importance of complementary socio-economic strategies for achieving inclusive growth..

Keywords

Growth-Inequality Relationship , Kaldor Model , Post-Keynesian Economics , Granger Causality Test , Türkiye

References

• Abdioğlu, Z. and Yamak, R. (2016). Türk imalat sanayinde sektörler bazında verimlilik çıktı ilişkisi: Verdoorn Yasası. Uluslararası Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 2(2), 81-91.
• Alkin, E. (1970). Keynesyen gelir dağılımı teorisi ve Kaldor modeli. İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi Mecmuası, 30(1), 45-60.
• Alkin, E. (2012). Keynes' yen Gelir Dağılımı Teorisi ve Kaldor Modeli. İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi Mecmuası, 29(1-4).
• Akgündüz, K. (2020). Kaldor Büyüme Yasası'nın Analizi: Türkiye, Amerika Birleşik Devletleri ve Güney Kore Örneği (1985-2018). Uluslararası İlişkiler ve Diplomasi, 3(2), 24-34.
• Amri, K. and Nazamuddin. (2018). Is there causality relationship between economic growth and income inequality?: Panel data evidence from Indonesia. Eurasian Journal of Economics and Finance, 6(2), 8-20.
• Arısoy, İ. (2013). Kaldor Yasası Çerçevesinde Türkiye’de Sanayi Sektörü ve İktisadi Büyüme İlişkisinin Sınanması. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İİBF Dergisi, 8(1), 143-162.
• Arslan, F. P. (2019). Gelir dağılımı üzerine Kaleckiyen ve Kaldorcu modellerin bir özeti. Beykoz Akademi Dergisi, 7(2), 266-276.
• Boyer, R. and Petit, P. (1991). Kaldor’s growth theories: past, present and prospects for the future. In Nicholas Kaldor and mainstream economics: Confrontation or convergence? (pp. 485-517). London: Palgrave Macmillan UK.
• Castiglione, C. (2011). Verdoorn-Kaldor's Law: An empirical analysis with time series data in the United States. Advances in Management and Applied Economics, 1(3), 159.
• Chandra, R. and Sandilands, R. J. (2021). Nicholas Kaldor, increasing returns and Verdoorn’s law. Journal of Post Keynesian Economics, 44(2), 315-339.
• Çetin, M. (2009). Kaldor büyüme yasasının ampirik analizi: Türkiye ve AB ülkeleri örneği (1981-2007). Afyon Kocatepe Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 11(1), 355-373.
• Deleidi, M. Iafrate, F. and Levrero, E. S. (2024). Autonomous demand and technical change: exploring the Kaldor-Verdoorn law in a supermultiplier model. Economia Politica, 41(1), 123-150.
• de Sá Farias, E., and Teixeira, E. C. (2022). Income inequality and economic growth: an analysis for Brazil and its geographic regions. Gestão & Regionalidade, 38(113), 181-196.
• Dickey, D. A. and Fuller, W. A. (1979). Distribution of the estimators for autoregressive time series with a unit root. Journal of the American Statistical Association, 74(366a), 427-431.
• Dickey, D. A. and Fuller, W. A. (1981). Likelihood ratio statistics for autoregressive time series with a unit root. Econometrica, 49(4), 1057-1072.
• Doruk, Ö. T. (2011). Kaldor Büyüme Modelinin Gelişmekte Olan Ülkeler İçin Sınanması: Panel Veri Analizlerinden Bulgular. Doğuş Üniversitesi Dergisi, 12(1), 32-45.
• Enders, W. (2014). Applied Econometric Time Series (4th ed.). Wiley.
• Erdoğdu, M. and Telek, C. (2023). Türkiye Ekonomisinde Büyüme ile Sanayileşme Arasındaki İlişkinin Birinci Kaldor Kanunu Kapsamında İncelenmesi. Gazi İktisat ve İşletme Dergisi, 9(3), 256-271.
• Fabricant, S. (1942). Manufacturing in the national economy. In Employment in Manufacturing, 1899-1939: An Analysis of Its Relation to the Volume of Production (pp. 153-168). NBER.
• Fanti, L. (2021). Kaldor facts' and the decline of wage share: an agent-based stock-flow consistent model of induced technical change along classical and Keynesian lines. Journal of Evolutionary Economics, 31, 379-415.
• Fawaz, F., Rahnama, M., and Valcarcel, V. J. (2014). A refinement of the relationship between economic growth and income inequality. Applied Economics, 46(27), 3351-3361.
• García-Peñalosa, C. and Turnovsky, S. J. (2006). Growth and income inequality: A canonical model. Economic Theory, 28(1), 25-49.
• Göcen, S. (2021). Ekonomik büyüme ve gelir eşitsizliği ilişkisi: Türkiye için bölgesel bazda bir inceleme. Ekonomi Politika ve Finans Araştırmaları Dergisi, 6(IERFM Özel Sayısı), 247-265.
• Granger, C. W. J. (1969). Investigating causal relations by econometric models and cross-spectral methods. Econometrica, 37(3), 424-438.
• Granger, C. W. J. and Newbold, P. (1974). Spurious regressions in econometrics. Journal of Econometrics, 2(2), 111-120.
• Gujarati, D. N. and Porter, D. C. (2009). Basic econometrics (5th ed.). New York: McGraw-Hill.
• Hamilton, J. D. (1994). Time Series Analysis. Princeton University Press.
• Harcourt, G. C. (1963). A critique of Mr. Kaldor's model of income distribution and economic growth. Australian Economic Papers, 2(1), 20-36.
• Hein, E. (2014). Distribution and growth after Keynes: A Post-Keynesian guide. Edward Elgar Publishing.
• Kaldor, N. (1972). The irrelevance of equilibrium economics. The Economic Journal, 82(328), 1237-1255.
• Kaldor, N. (1966). Causes of the slow rate of economic growth of the United Kingdom. Cambridge: Cambridge University Press.
• Kaldor, N. (1961). Capital accumulation and economic growth. In The Theory of capital: proceedings of a conference held by the International Economic Association (pp. 177-222). London: Palgrave Macmillan UK.
• Kaldor, N. (1957). A model of economic growth. The economic journal, 67(268), 591-624.
• Kaldor, N. (1955). Alternative theories of distribution. The review of economic studies, 23(2), 83-100.
• Kalita, A. (2019, June). Economic growth and income inequality in India: A time series analysis. Journal of Emerging Technologies and Innovative Research (JETIR), 6(6), 359-365.
• Kaya, A. (2015). Ekonomik büyüme ve sanayileşme ilişkisinde Kaldor yasasının geçerliliği: Türkiye üzerine bir analiz. Sosyoekonomi Dergisi, 23(3), 145-161.
• Keynes, J. M. (1936). The general theory of employment, interest and money. London: Macmillan. King, J. E. (2016). Nicholas Kaldor after thirty years. PSL Quarterly Review, 69(277).
• Kuznets, S. (1955). Economic Growth and Income Inequality. The American Economic Review, 45(1), 1-28. Lavoie, M. (2014). Post-Keynesian economics: new foundations. In Post-Keynesian Economics. Edward Elgar Publishing.
• Lütkepohl, H. (2005). New introduction to multiple time series analysis. Springer Science & Business Media.
• Mamgain, V. (1999). Are the Kaldor-Verdoorn Laws Applicable in the Newly Industrializing Countries?. Review of development economics, 3(3), 295-309.
• Matsumoto, A. and Szidarovszky, F. (2016). Delay Kaldor-Kalecki Model Revisited. In Essays in Economic Dynamics: Theory, Simulation Analysis, and Methodological Study (pp. 191-206). Singapore: Springer Singapore.
• Millemaci, E. and Ofria, F. (2014). Kaldor-Verdoorn's law and increasing returns to scale: a comparison across developed countries. Journal of Economic Studies, 41(1), 140-162.
• Nelson, C. R. and Plosser, C. I. (1982). Trends and random walks in macroeconomic time series: Some evidence and implications. Journal of Monetary Economics, 10(2), 139-162.
• Pasinetti, L. L. (1979). Growth and income distribution: Essays in economic theory (1st ed.). Cambridge University Press.
• Risso, W. A., Punzo, L. F., and Carrera, E. J. S. (2013). Economic growth and income distribution in Mexico: A cointegration exercise. Economic Modelling, 35, 708-714.
• Romero, J. P. (2016). Economic growth from a Kaldorian perspective: Theory, evidence and Agenda. Brazilian Keynesian Review, 2(2), 189-210.
• Ryoo, S. (2016). Inequality of income and wealth in the long run: A Kaldorian perspective. Metroeconomica, 67(2), 429-457.
• Sarıdoğan, H. Ö. (2020). Kaldor’un birinci yasası çerçevesinde sanayileşme ve büyüme ilişkisi. Anemon Muş Alparslan Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 8(5), 1489-1496.
• Shin, I. (2012). Income inequality and economic growth. Economic Modelling, 29(5), 2049-2057.
• Sims, C. A. (1980). Macroeconomics and reality. Econometrica, 48(1), 1-48.
• Stock, J. H. and Watson, M. W. (2015). Introduction to econometrics (3rd ed.). New York: Pearson.
• Syafti, A. (2021, November). Causality Between Poverty, Economic Growth, Income Inequality and Unemployment in Latin America. In Seventh Padang International Conference On Economics Education, Economics, Business and Management, Accounting and Entrepreneurship (PICEEBA 2021) (121-124). Atlantis Press.
• Cumhurbaşkanlığı Strateji ve Bütçe Daire Başkanlığı. (2024). Büyüme. https://www.sbb.gov.tr/buyume/ (Accessed: 28.09.2024).
• Hazine ve Maliye Bakanlığı. (2022). Türkiye ekonomisi. https://ms.hmb.gov.tr/uploads/2022/08/Ekonomi_Sunumu-3.pdf (Accessed: 28.09.2024).
• Merkez Bankası [TCMB]. 2024. Tüketici fiyatları. https://www.tcmb.gov.tr/wps/wcm/connect/TR/TCMB+TR/Main+Menu/Istatistikler/Enflasyon+Verileri/Tuketici+Fiyatlari (Accessed: 28.09.2024).
• Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı. (2024). Uluslararası doğrudan yatırım istatistikleri. https://www.sanayi.gov.tr/istatistikler/yatirim-istatistikleri/mi0803011615 (Accessed: 28.09.2024).
• TÜİK. (2024a, 10 Ekim). Gelir dağılımı istatistikleri, 2023 (Düzeltilmiştir). Türkiye İstatistik Kurumu Haber Bülteni. https://data.tuik.gov.tr/Bulten/Index?p=Gelir-Dagilimi-Istatistikleri-2023-53840 (Accessed: 20.09.2024).
• TÜİK. (2024b). Öğretim yılı ve eğitim seviyesine göre okullaşma oranı, 1997-2023. https://data.tuik.gov.tr/Bulten/DownloadIstatistikselTablo?p=RBmoIkFTtA4Gd5skPhzBJ/2jPUwbbquOByeMO1/GdMT01eE1jTKMgzoOBdpYqvHU (Accessed: 28.09.2024).
• TÜİK. (2022, 31 Ağustos). Yıllık gayisafi yurtiçi hâsıla. Türkiye İstatistik Kurumu Haber Bülteni. https://data.tuik.gov.tr/Bulten/Index?p=Yillik-Gayrisafi-Yurt-Ici-Hasila-2021-45834 (Accessed: 28.09.2024).
• Verdoorn, P. J. (1993). Pasinetti, L. (ed.). On the Factors Determining the Growth of Labor Productivity. Italian Economic Papers. II. Oxford: Oxford University Press: 59-68.
• World Bank Group-WBG. (2024). Poverty, prosperity, and planet reports 2024. https://openknowledge.worldbank.org/bitstreams/8f505de6-d365-4f10-aa5a-353c39616895/download (Accessed:15.05.2025).
• WBG. (2024a). The World Bank in Türkiye, Overview. https://www.worldbank.org/en/country/Türkiye/overview (Accessed: 28.09.2024).
• WGB. (2024b). Unemployment, Türkiye. https://data.worldbank.org/indicator/SL.UEM.TOTL.ZS?locations=TR (Accessed: 28.09.2024).
• Yağış, O. (2023). Türkiye’de Sanayileşme ve Ekonomik Büyüme: ARDL Sınır Testinden Yeni Kanıtlar. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 52, 199-210.
• Younsi, M., and Bechtini, M. (2018). Economic growth, financial development and income inequality in BRICS countries: Evidence from panel Granger Causality Tests. MPRA Paper 85182, University Library of Munich, Germany.