LIZZIE DOTEN AND POEMS FROM THE INNER LIFE BOOK TRANSLATION

Yıl 2021, Cilt: 3 Sayı: 1, 92 - 100, 01.07.2021

Fatih Çodur

Öz

Although the books reflecting the influence of spiritualism have been published in Turkish Literature at the beginning of the 20th century, since Amâk-ı Hayal by Filibeli Ahmet Hilmi, books have been published in line with the mysticism movement, which is perceived with an interpretation over Islam, rather than the the ones defending spiritualism in the sense of world literature. As known, Allan Kardec, who started experimental spiritism in the 19th century, conducted experiments on phenomena such as reincarnation, communication with spirits, and summoning spirits. With these experiments, Spiritism first spread to Europe as a mystical movement (Castellan, 1967). Turkish poets who follow Islam, on the other hand, have kept a distance from the spiritualism movement, which clings to a spiritistic point of view. In Samiha Ayverdi’s and Peyami Safa’s novels, and poems of Ahmet Haşim and Asaf Hâlet, signs of mysticism were seen, but the understanding of the soul in a spiritualistic base was almost never handled in our literary history. In this sense, it is important to publish books that can be the subject of academic studies as a source book and contribute to fields such as spiritualism and trans-poetry in Turkish literature. For this reason, the book titled Poems from Inner Life, published by Lakin Yayınları, has been the subject of this review, and Spiritualism, the trans-poem idea through Lizzie Doten’s poetry and the effect of Edgar Allen Poe in Doten’s poems have been emphasized in this work.

Anahtar Kelimeler

Lizzie Doten, Poems from the Inner Life, Spritualism, Poetry Translation, Poems

TÜRK EDEBİYATINDA ADI ANILMAMIŞ SPİRİTÜALİST ŞAİR LİZZİE DOTEN VE İÇ YAŞAMDAN ŞİİRLER KİTABI

Öz

Türk Edebiyatında XX. yüzyılın başında, Filibeli Ahmet Hilmi’nin yazdığı Amâk-ı Hayal’den beri bir dizi spiritüalizm etkisinin görüldüğü eserler yayımlansa da dünya edebiyatındaki anlamıyla spiritüalizmi birebir savunan eserler basılmamıştır. Edebiyatımızda daha çok İslamiyet üzerinden bir yorumlamayla algılanan mistisizm akımı doğrultusunda eserler verilmiştir. Bilindiği üzere XIX. yüzyılda deneysel ruhçuluğu başlatan Allan Kardec reenkarnasyon, ruhlarla iletişim, ruh çağırma gibi olgular üzerine deneyler yapmış, bu deneylerle önce Spiritizm daha sonra da Spiritüalizm mistik bir akım olarak Avrupa’ya yayılmıştır (Castellan, 1967). İslam’a tâbi olan Türk şairler ise bu yönde bir ruhçuluk anlayışına tutunan spiritüalizm akımına her anlamda mesafeli durmuştur. Samiha Ayverdi, Peyami Safa romanlarında; Ahmet Haşim, Asaf Hâlet şiirlerinde mistisizm belirtileri görülmüş, ancak spiritüalizmdeki ruh anlayışı edebiyat tarihimizde neredeyse hiç işlenmemiştir. Bu anlamda hem akademik çalışmalara kaynak kitap olarak konu olabilecek hem de Türk edebiyatında spiritüalizm ve trans şiir gibi alanlara katkı sunacak kitapların basılması önem arz etmektedir. Bu nedenle Lakin Yayınları tarafından yayımlanan İç Yaşamdan Şiirler isimli kitap bu incelemeye konu edilmiş; Lizzie Doten ve şiirleri üzerinden spiritüalizm, trans şiir ve şiirlerdeki Edgar Allen Poe etkisi üzerinde durulmuştur.

Anahtar Kelimeler

Lizzie Doten, İç Yaşamdan Şiirler, Spiritüalizm, Şiir Çevirisi, Şiir