Birinci dünya savaşı sonrasında dünya ekonomisinde değişen Dengeler

Year 2018, Volume: 7 Issue: 13, 7 - 28, 01.01.2018

Erdinç Tokgöz

Abstract

Türkiye 2018 yılında Cumhuriyetin kuruluşuna giden yolda aşılmış üç büyük olayın 95. Yılını yaşamaktadır. Bunlar; Türkiye İktisat Kongresi, Lozan Barış Antlaşması ve Cumhuriyetin ilanıdır. Yine 2018 yılında Birinci Dünya Savaşı’nın 100. yılı yaşanmaktadır. Bu makalede, Birinci Dünya Savaşı’nın etkileri ve sonrasında Dünya ekonomisinde dengeleri nasıl değiştirdiği incelenmiştir. Bu çerçevede de çalışma üç bölümde yürütülmüştür. İlk bölümde, “Birinci Dünya Savaşı Öncesinde, ikinci bölümde Savaş Yıllarında ve üçüncü bölümde de Savaş Sonrasında olmak üzere Dünya ve Osmanlı Ekonomisi incelenmiştir. 65 milyon insanın silah altına alındığı, asker ve sivil yaklaşık 15 milyon insanın öldüğü Birinci Dünya Savaşı sonrasında savaştan yenilerek çıkan ülkeler genellikle otarjik, komünist, faşist ve milliyetçi rejimlere kaymışlar ve tekrar güçlenebilmek için Almanya ve Rusya örneğinde olduğu gibi sanayileşmeye önem ve hız vermişlerdir. Savaştan galip çıkan ABD yeni dev bir güç olarak ortaya çıkmış buna karşılık Rus, Almanya, Avusturya-Macaristan ve Osmanlı İmparatorlukları dağılmıştır

Keywords

Birinci Dünya Savaşı, Dünya Ekonomisi, Altın Standardı, Savaş Ekonomisi, Osmanlı Ekonomisi

CHANGES IN THE BALANCE OF THE WORLD ECONOMY WITHIN THE POST- WORLD WAR I PERIOD

Abstract

The year of 2018 is the 95th anniversary of three important events in proceeding to establishment of Turkish Republic. These are Turkey Economy Congress, Lausanne Peace Treaty and the proclamation of the Republic. The year of 2018 is also the 100th anniversary of the First World War. In this study, the effects of World War I and how it shaped the balances in the world economy after the War are investigated. In this context, the study is composed of three chapters. The first chapter is devoted to investigation of World and Ottoman economies during the pre-War period, while the second and the third chapters focus on the War and post-war period respectively. After the War in which 65 million people were called of arms and 15 million civilians and soldiers were killed, states which had lost the War established autochratic, communist, fascist, and nationalist regimes; and then, they regarded and accelerated their industrialization processes as in the case of Germany and Russia. Whereas the USA emerged as a new and enormous power after coming out victorious the War on the one hand, Russia, Germany, Austro-Hungarian and Ottoman Empires collapsed on the other

Keywords

The First World War, World Economy, Gold Standard, War Economy, Ottoman Economy

References

• Armaoğlu, F. (1991) 20. Yüzyıl Tarihi (1914-1980),T.I.Ş. Bak.
• Atay, F. Rıfkı (2012) Zeytintağ, Hürriyet Yayınları
• Atay, F. Rıfkı (2012) Batış Yılları, Hürriyet Yayınları
• Aydemir, Ş. Süreyya, (2011) Tek Adam, 1881-1919, Remzi Kit.
• Bulutay, Tuncer (2013) “Geleneksel İktisat Kuramı…” içinde İ.Türk’e Armağan
• Çavdar, Tevfik (1989) Talat Paşa Dost Yay.
• Doğruel, Fatma-Suat (2005) Enflasyonun Tarihi, Tarih Vakfı
• Friedman, George (2009) Gelecek 100 Yıl, Pegasus
• Hiç, Mükerrem (1994) Para Teorisi ve Politikası, Filiz kt.
• Kayra, Cahit (2011) Sevr Dosyası, Tarihçi
• Kuruç, Bilsay (2013) Atatürk Döneminde Dünya Ekonomisinde Gelişmeler, Bilgi Üniversitesi Yayım.
• Özdemir, Biltekin (2010) Osmanlı Devleti Dış Borçları, Maliye Bak.
• Pamuk, Şevket (2014) Türkiye’nin 200 Yıllık İktisadi Tarihi, İş Bank.
• Seyidoğlu, Hakl (2003) Uluslararası Finans, İst.
• Sönmez, Sinan (1998) Dünya Ekonomisinde Dönüşüm, İMGE
• Tezel, Yahya () Cumhuriyet Dönemi İktisat Tarihi, Yurt Yayınları Toprak, Zafer (1982) Türkiye’de Milli İktisat, Yurt Yayınları
• Tokgöz, Erdinç (2011) Türkiye’nin İktisadi Gelişme Tarihi, İmaj
• Tokgöz, Erdinç (2013) Türkiye İktisat Tarihi Yazıları, İmaj
• Turan, Şerafettin (2003) İsmet İnönü, Bilgi Yayın.