The Effectiveness of Progressive Time Delay Procedure on Teaching Daily Living Skills to an Adolescent with Autism Spectrum Disorder

Year 2025, Issue: 2, 49 - 72, 07.07.2025

Neslihan Kuloğlu Türker

https://doi.org/10.29329/ufusobed.2025.1337.4

Abstract

The study examined the effectiveness of the Progressive
Time Delay (PTD) procedure in teaching daily living skills to a
19-year-old adolescent with Autism Spectrum Disorder
(ASD). A multiple-probe design across behaviors was used
in this single-case experiment. The targeted daily living
skills were preparing tea with a tea bag, hanging clothes
(blouses and shirts), and making the bed. For all three
tasks, the baseline, instruction, probe, generalization,
and
maintenance
sessions
were
conducted
and
measured and the results were graphically charted.
Generalization was studied across the materials used,
participants (mother and author), and settings (participant’s
house). Results showed that the PTD method with
increased waiting intervals was 100% accurate across
all three skills. Although skill acquisition was rapid, initial
performance in the home environment was low, which may
have been due to the participant’s prior reliance on the
mother for daily tasks. However, through the mother’s
consistent involvement, generalization to the home setting
was successfully achieved. Four weeks after the
intervention a follow-up session confirmed that the
participant maintained complete mastery of all skills. Social
validity data gathered through interviews revealed that the
mother experienced reduced daily responsibilities, and the
psychological counselor noted significant improvement in
the participant’s social communication skills.

Keywords

autism , progressive time , daily living , probe-phase , chaining

Otizm Spektrum Bozukluğu Olan Bir Ergene Günlük Yaşam Becerisi Öğretiminde Artan Bekleme Süreli Öğretim Yönteminin Etkililiği

Abstract

Bu araştırmada, Otizm Spektrum Bozukluğu olan 19 yaşındaki
bir ergene günlük yaşam becerisi öğretiminde artan bekleme
süreli öğretim yönteminin etkililiği incelenmiştir. Bu kapsamda
sallama çay yapma, giysi asma (bluz ve gömlek), temiz yatak
hazırlama becerileri çalışılmıştır. Araştırmada tek denekli
araştırma modellerinden davranışlar arası yoklama evreli çoklu
yoklama modeli kullanılmıştır. Üç davranış için de başlama
düzeyi, öğretim, yoklama, genelleme ve kalıcılık oturumları
düzenlenmiş ve elde edilen veriler grafiğe işlenmiştir.
Genelleme çalışmaları araç gereçlere, kişilere (anne ve yazar)
ve ortama (kendi evi) genelleme biçiminde yapılmıştır.
Bulgular artan bekleme süreli öğretimin etkili olduğunu,
katılımcının üç beceriyi de %100 başarı düzeyi ile öğrendiğini
ortaya koymuştur. Katılımcının tüm becerileri hızlı ve başarılı
bir şekilde öğrenmesine karşın en son çalışılan ev ortamına
genelleme çalışmasının başlama düzeyi verilerinin düşük
olduğu görülmüştür. Bu durum evde her şeyin anne tarafından
yapılmasına alışık olması ile açıklanabilir. Annenin kararlı
çalışması ile ortama genelleme de başarıyla sonuçlanmıştır.
Katılımcı tüm aşamalar tamamlandıktan 4 hafta sonra yapılan
izleme oturumunda da tüm becerileri tam başarı ile
uygulamıştır. Ayrıca katılımcının annesi ve uygulamanın
yapıldığı özel eğitim merkezinin psikolojik danışmanı ile
görüşülerek sosyal geçerlik verileri toplanmıştır. Çalışma
hakkında olumlu görüş bildirilmesinin yanı sıra annenin kendi
günlük işlerinin de hafiflediğini vurgulaması, psikolojik
danışmanın katılımcının sosyal iletişim becerilerinde artış
gözlediğini belirtmesi kayda değerdir.

Keywords

otizm , artan bekleme , günlük yaşam , yoklama evreli , zincirleme

References

• Ağrı, K., & Batu, E. S. (2020). Zihin yetersizliği olan bireylere yaya becerilerinin öğretiminde artan bekleme süreli öğretimin etkililiği. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Özel Eğitim Dergisi, 21(3), 427–450. https://doi.org/10.21565/ozelegitimdergisi.597433. Thesis
• Babcock, B. (2020). Using a progressive time delay to increase mands in a child with autism (Honors No. 3228). Western Michigan University. https://scholarworks.wmich.edu/honors_theses/3228. Bozak, B., & Eldeniz Çetin, M. (2018). Zihinsel yetersizliği olan bireylere tehlike uyarı sembollerinin öğretiminde artan bekleme süreli öğretim yönteminin etkililiği. Education Sciences (NWSAES), 13(1), 19–43. https://doi.org/10.12739/NWSA.2018.13.1.1C0678