ANAYASA’NIN 73. MADDESİ IŞIĞINDA BENZERİ MALİ YÜKÜMLÜLÜK : KÜLTÜREL KATKI PAYI

Yıl 2022, Cilt: 8 Sayı: 1, 86 - 109, 20.06.2022

Metehan Topsakal

https://doi.org/10.29131/uiibd.1127007

Öz

Vergi ödevini düzenleyen Anayasa’nın 73’üncü maddesinin 3’üncü fıkrası “Vergi, resim, harç ve benzeri malî yükümlülükler kanunla konulur, değiştirilir veya kaldırılır.” 4’üncü fıkrası ise “Vergi, resim, harç ve benzeri mali yükümlülüklerin muaflık, istisnalar ve indirimleriyle oranlarına ilişkin hükümlerinde kanunun belirttiği yukarı ve aşağı sınırlar içinde değişiklik yapmak yetkisi Cumhurbaşkanına verilebilir.” şeklinde düzenlenmiştir. Devletler, kamu harcamalarını karşılamak maksadıyla çok sayıda parasal yükümlülükleri yürürlüğe koymaktadırlar ki bunlar da niteliklerine göre tasniflenmektedirler. Çalışmanın amacı; 2187 sayılı Cumhurbaşkanı Kararı ile telefon cihazlarına yönelik getirilen “kültürel katkı payı”nın Anayasa 73 ışığında ve Anayasa Mahkemesi kararları yardımıyla “benzeri mali yükümlülük” mü yoksa ücret mi olduğunun araştırılmasıdır.

Anahtar Kelimeler

Benzeri mali yükümlülük, kültürel katkı payı, yasallık ilkesi, yasallık ilkesinin istisnası, vergilendirme yetkisi

SIMILAR FISCAL OBLIGATIONS IN THE LIGHT OF ARTICLE 73 OF THE CONSTITUTION: CULTURAL CONTRIBUTION SHARE

Öz

The Article 73 of the Constitution regulates the tax obligation as follows; Paragraph 3: "Taxes, fees, duties, and similar fiscal obligations shall be imposed, amended, or revoked by law." and Paragraph 4: "The authority can be granted to the President of the Republic to amend the percentages of exemption, exceptions, and reductions in taxes, fees, duties, and other such financial obligations, within the minimum and maximum limits described by law". States enforce a large number of monetary obligations to cover public spendings, which are classified according to their qualifications. The study aims to investigate whether the "cultural contribution" brought to the telephone devices by the Decision of the President No. 2187 is "similar fiscal obligation" or a fee in the light of the Article 73 of the Constitution and with the help of the Constitutional Court decisions.

Anahtar Kelimeler

similar fiscal obligation, cultural contribution share, power of taxing

Kaynakça

• Başaran,F. (1998). Anayasa Temelinde “Benzeri Mali Yükümlülük” Kavramı. Vergi Sorunları, 118, 114-133.
• Eraslan, Y.veÜstün, Ü. S. (2018). İdare ve Vergi Mahkemeleri Arasında Çıkan Görev Uyuşmazlıkları ve Çözümünde Esas Alınan Ölçütler. Selçuk Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 26(2), 149-187.
• Evren, Ç. C. (2007). Bir Danıştay Kararı Üzerine Kamu Hizmetinde Bedel Sorunu. Gazi Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi,11(1-2), 679-691.
• Güneş, G. (2008). Verginin Yasallığı İlkesi.İstanbul: Oniki Levha Yayıncılık.
• Kaneti, S. (1989). Vergi Hukuku.İstanbul: Filiz Kitapevi.
• Karakoç, Y. (2015). Vergi Gelirlerinin Kamu Giderlerinin Karşılığı Olması İlkesi. Marmara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Hukuk Araştırmaları Dergisi, 21(2), 413-455.
• Nadaroğlu, H. (1998). Kamu Maliyesi Teorisi.10.baskı, İstanbul: Beta.
• Oktar, S.A. (1996/1997). Vergi Benzeri Mali Yükümlülükler Ek Mali Yükümlülükler ve Bir Totolojik Düzenlemenin Analizi. İ.Ü.İktisat Fakültesi Maliye Araştırma Merkezi Konferansları, 37,155-189.
• Organ, İ.veAkçay,F. (2013). Mali ve Hukuki Yönüyle Benzeri Mali Yükümlülükler. Dicle Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 9, 160-189.
• Özer, F. (2009). Vergi Hukukunda Ek Mali Yükümlülükler.(Yayımlanmamış doktora tezi).İstanbul: Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Pehlivan, O. (2008). Vergi Hukuku.Trabzon: Derya Kitabevi.
• Üstün, Ü. S. (2003). Vergi Hukuku ile İlgili Anayasal İlkeler. Selçuk Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 11(1-2), 251-271.
• Yılmaz, G. (2018). Vergi, Resim, Harç” Kavramlarının Tarihsel Devinimi: Kavram Kargaşası Bağlamında “Resmin” Günümüzdeki Varlık Sorunu. Marmara Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 40(2),370-393.
• Yılmaz, G.veBiyan Ö. (2016). Vergi Hukukunda Bir Belirsizlik: “Benzeri Mali Yükümlülük” Kavramı ve Bu Kavram Açısından Bakanlar Kuruluna Verilen Yetkilerin Değerlendirilmesi. Marmara Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi,38(2), 335-360.
• Yiğit, U. (2018). Harcamalara Katılma Paylarının Mali Güce Göre Ödeme İlkesi Kapsamında Analizi. Maliye Dergisi, 174, 431-454.
• Yiğit, U.veÖztürk, İ. (2017). Maden Arama ve İşletme Faaliyetlerinden Kaynaklanan Mali Yükümlülükler ve Bunların Hukuki Niteliğinin Analizi. Gazi Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi,21(3), 277-320.