ÜNİVERSİTE ÖĞRENCİLERİ SOSYAL GİRİŞİM DÜZEYİ VE YAŞAM TATMİNİ DÜZEYİ İNCELEMESİ

Yıl 2024, Cilt: 10 Sayı: 1, 52 - 67, 20.06.2024

Aynur Çelik

https://doi.org/10.29131/uiibd.1450972

Öz

Girişimcilik kavramı; mevcut fırsatlardan yararlanmak amacıyla bazı kaynakların ve bazı süreçlerin araştırıldığı, değerlendirildiği, bunlardan faydalanıldığı bir süreç olarak ifade edilebilir.Sosyal girişimcilik ise girişimcilik çeşitlerinden biri olup, ekonomik kâr amacında olmayan organizasyonların gelir elde etmek için yaptığı sosyal amaçlı bir girişimcilik dalıdır. Yaşam tatmini kavramı ise insanın kendi yaşamını beğenmesi, kendi yaşamını onaylaması ve yaşamından memnun olması ile ilgilidir.
Bu araştırmada; girişimcilik kavramı ve girişimcilik çeşitleri, sosyal girişimcilik kavramı incelenmiş; girişimciliğin bir dalı olan sosyal girişimcilik, gençler ve yaşam tatmini kavramı değerlendirilmiştir.Araştırmaya Türkiye den 454 üniversite öğrencisi katılmış olup üniversite öğrencilerin büyük çoğunluğunun sosyal girişim alanına uzak olmadığı ve öncelikli olarak kadın hakları ve kadın dayanışması ve çocuk hakları ve çocuklara yardım konularında istekli olduları tespit edilmiştir. Yaşam tatmini ölçeği puanları ile sosyal girişimcilik öncülleri ölçeğinin puanları arasında negatif yöndedir, çok zayıf derecede ve istatistiksel olarak da anlamlı bir ilişki tespit edilmiştir .

Anahtar Kelimeler

Girişimcilik, Sosyal Girişimcilik, Yaşam Tatmini

Kaynakça

• Ada, Ş., Akyıldız, Z., (2021). Neriman Tümer Eğitim Kurumları, Öğretmen Algılarına Göre Okul Yöneticilerinin Sosyal Girişimcilik Özellikleri ile Problem Çözme Becerileri Arasındaki İlişkinin İncelenmesi, Bursa.
• Afşar M. (1995). Türkiye Kamu İktisadi Teşebbüslerinde Özelleştirme ve Verimlilil İlişkisi, (Yayımlanmamış Doktora Tezi), Anadolu Ünversitesi, Eskişehir.
• Akbalık, M. (1993). Türkiyede Kamu İktisadi Teşebbüsleri ve Finansal Sorunları, (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Marmara Ünversitesi, İstanbul.
• Akkoç, İ., Çalışkan, A. & Turunç, Ö. (2012). The effect of development culture and perceived organizational support to the job satisfaction and job performance: The mediating role of trust. Yönetim ve Ekonomi. 19(1), 105-136.
• Akkoç, İ., Çalışkan, A., & Turunç, Ö. (2019). Girişimci Davranış: Bir Ölçek Uyarlama Çalışması. Girişimcilik ve Kalkınma Dergisi, 14(1), 1-10.
• Akkuş, Y., Akdoğan, Ç., & Akyol, A. (2018). “Kişilik özellikleri ve girişimci kişilik boyutlarının girişimcilik niyeti üzerindeki etkileri: Trakya örneği”, Ejovoc (Electronic Journal of Vocational Colleges), 8(2), 171.
• Akolaş, D. (2004). “Bilişim sistemlerive bilişim teknolojisinin küreselleşme olgusu ve girişimcilik üzerine yansımaları”, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (12), 29-43.
• Ateş, M. (2018). Çalışanların Kariyer Uyum Yeteneği İşe Bağlanma Ve Yaşam Tatmini İlişkisinin İncelenmesi, (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Akdeniz Üniversitesi, Antalya.
• Bahattın, E., Babayiğit, Ö. (2011). “İlkokul 2. sınıftan itibaren yabancı dil eğitimi verilmesine ilişkin sınıf ve ingilizce öğretmenlerinin görüşlerinin incelenmesi”, Researcher, 1(1), 40-49.
• Başoğlu, M. (2019). “Endüstri 4.0 ve Yönetimsel Stratejilere Etkileri”, (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Mersin üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Başol, O. (2018). “Oecd ülkelerinde yaşam tatmini üzerine bir değerlendirme”, Is, Guc: The Journal of Industrial Relations & Human Resources, 71-86.
• Bayram, N. Vd. (2010). “Yaşam tatmini ve sosyal dışlanma”, ISGUC The Journal of Industrial Relations and Human Resources, 12(4), 79-92.
• Bekmezci, M., Mert, İ., Abubakar, S. (2021). İş-yaşam dengesinin yaşam tatminini yordamasında çalışılan sektörün düzenleyici etkisi, Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 21(1), 1-22.
• Boz, D., Duran, C., Uğurlu, A. (2020). “Girişimcilik eğiliminin iş performansına etkisi”, Girişimcilik ve Kalkınma Dergisi, 15(1), 11-23.
• Bozkurt, Ö. Ç. ve Alparslan, A. M. (2013). Girişimcilerde bulunması gereken özellikler ile girişimcilik eğitimi: Girişimci ve öğrenci görüşleri, Girişimcilik ve Kalkınma Dergisi, 8(1), 7-28.
• Bozkurt, Ö. Ç., Kalkan, A., Koyuncu, O., & Alparslan, A. M. (2012). Türkiye’de girişimciliğin gelişimi: Girişimciler üzerinde nitel bir araştırma, Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 15, 229-247.
• Çalışkan, A. (2021). Örgütsel Güven. Bir Ölçek Geliştirme Çalışması. Antalya Bilim Üniversitesi Uluslararası Sosyal Bilimler Dergisi, 2(1): 42-59.
• Çalışkan, A., & Köroğlu, E. Ö. JOB SATISFACTION: A SCALE DEVELOPMENT STUDY. Antalya Bilim Üniversitesi Uluslararası Sosyal Bilimler Dergisi, 4(2), 112-134.
• Çalışkan, A., Arıkan, Ö.U., (2017). Sağlık sektörü çalışanlarında dönüşümcü liderliğin yenilikçi davranışa etkisi, örgütsel vatandaşlık davranışlarının bu etkideki aracılık rolü üzerine bir araştırma, Mersin İli Örneği, Uluslararası İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 3(2), ss.17-38.
• Demircan, E. (2008). Girişimci Sıfatıyla Devlet: 1980 Sonrası Türkiye Analizi, http://acikerisim.lib.comu.edu.tr:8080/xmlui/handle/COMU/943 Durukan, T. (2006). “Dünden bugüne girişimcilik ve 21. Yüzyılda girişimciliğin önemi”, Girişimcilk ve Kalkınma Dergisi, 1(2), 25-36.
• Emel, F. A. İ. Z., & Üner, M. (2015). “Uluslararası Girişimciliğin Proaktiflik Boyutu: Küresel Doğan İşletmeler Üzerine Nitel Bir Araştırma”, Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, 70(4), 957-981.
• Erbir, M., Yılmaz, A. (2019). “Sağlık Sektörü Çalışanlarının İç Girişimcilik Düzeyleri”, Ekonomi İşletme Siyaset ve Uluslararası İlişkiler Dergisi (JEBPIR), 5(2), 110 -130.
• Ercan, S. (2017). “Türkiye’de Sosyal Girişimcilik Ve Yarattığı Etkilerin Değerlendirilmesi”, (Yayımlanmamış Doktora Tezi), İstanbul Teknik Üniversitesi, İstanbul.
• Ersoy, A.Y. & Saygılı, M. (2018). “Dış Ticaret Girişimciliğini Tanımlamak: Keşfedici Bir Araştırma”, Yönetim Bilimleri Dergisi, 16(32), 421-436.
• Esra B. Ve Bulgurcu G. (2012). “İç Girişimcilik: Bir Literatür Taraması”. Gümüşhane Üniversitesi Sosyal Bilimler Elektronik Dergisi, 6, 57-65.
• Güler, E. B. B. (2012). “İç Girişimcilik: Bir Literatür Taraması”, Gümüşhane Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 3(6), 57-75.
• Gökbunar, R., & Aktaş, H., &Kargın,M., (2018). Üniversitelerde Sosyal Girişimcilik: Fırsatlar ve Öneriler. Yönetim ve Ekonomi Dergisi, 25(1), 155-170.
• İlter, B., & Kandemir, T. (2019). “Girişimcilik Faaliyetlerinde Teknoparkların Önemi: Afyon-Uşak Zafer Teknoloji Geliştirme Bölgesi Örneği”, Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 21(4), 1216-1229.
• Kaygusuz, N. A., & Genç, K. Y. (2022). Sosyal Girişimciliğin Ticari Girişimcilikle İlişkisi, Astana Yayınları, İstanbul. Keskin, S. (2016). “Yeşil Girişimcilik”, Yalova Sosyal Bilimler Dergisi, 6(12), 285-294.
• Kişi: Nermin, K. İ. Ş. İ. (2018). “Dijital Çağda Yeni Bir Girişimcilik Yaklaşimi: Dijital Girişimcilik”, Cumhuriyet Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 19(2), 389-396.
• Koh, H.C. (1996). “Testing Hypotheses of Entrepreneurial Characteristics: A study of Hong”, Özbay, F. (2021). “Schumpeter’in Kapitalizm, Kalkınma, Girişimci ve Kredi Perspektifinde İnovasyona Bakışı”, Sağlık ve Sosyal Refah Araştırmaları Dergisi, 3(2), 93-101.
• KÖKSAL, O., GÜLER, M., ÇETİN, F. (2015). “Öz-yeterlilik algısı, yaşam doyumu ve bir role tutulma etkileşimi: Sosyal bilişsel bir yaklaşım”, Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 54, 193-207.
• Kömeçoğlu, F. (2022). “Sosyal Zekâ Ve Sosyal Girişimcilik İlişkisi”, (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Kastamonu Üniversitesi, Kastamonu.
• Kümbül Güler, B. (2008). “Sosyal Girişimciliği Etkileyen Faktörlerin Analizi”, (Yayımlanmamış Doktora Tezi), DEÜ Sosyal Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
• Marangoz, M. (2011). “Girişimciler İçin Sınırsız Ticaret: E-ticaret”, Girişimcilik ve Kalkınma Dergisi, 181-201. Marangoz, M. (2012). Girişimcilik, Beta Basım Yayım, İstanbul.
• Moshea, S. Ve Lerner, M. (2006). “Gauging The Success Os Sociel Ventures İnitiated By İndivudual Social Entrepreneurs”, Journel os Worl d Business, 41 6–2 .
• Naktiyok, A. (Nisan 2004). İç Girişimcilik, Beta Basım Yayın Dağıtım A.Ş., İstanbul.
• Naktiyok, A. ve Bayrak Kök, S. (2006). “Çevresel Faktörlerin İç Girişimcilik Üzerine Etkileri”, Afyon Kocatepe Üniversitesi İ.İ.B.F. Dergisi, VIII(2), 77-96.
• Öneren, M. (2012). “İç Anadolu Bölgesindeki Genç Nüfusun Girişimcilik Eğilimleri Üzerine Bir Araştırma”, Girişimcilik ve Kalkınma Dergisi, 27.
• Özbay, F. (2021). Schumpeter'in Kapitalizm, Kalkınma, Girişimci ve Kredi Perspektifinde İnovasyona Bakışı. Sağlık ve Sosyal Refah Araştırmaları Dergisi, 3(2), 93-101.
• Özdevecioğlu, M., & Cingöz, A. (2009). “Sosyal Girişimcilik Ve Sosyal Girişimciler: Teorik Çerçeve”, Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 32, 81-95.
• Özkul, G., & Emre, Ö. R. Ü. N. (2016). “Girişimcilik ve İnovasyonun Ekonomik Büyüme Üzerindeki Etkisi: Ampirik Bir Araştırma”, Journal of Entrepreneurship and Innovation Management, 5(2), 17-51.
• Öztuna C. (2002). Avrupa Birliği Hukukunda Elektronik Ticaret ve Türkiye’deki Gelişmeler, Pusula Yayıncılık, İstanbul.
• Özyer, K., Ersın, I., Serhat, A. (2015). “İş Tatmini ve Yaşam Tatmini İlişkisinde İş Arkadaşlığının Aracılık Rolü”, Cumhuriyet Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 16(1), 261-278.
• Peker, A. E., Şanlı, İ., & Esra, E. R. E. N. (2019). “Türkiye’de Genç İşsizlik İle Mücadelede Yeni Bir Yaklaşım: Yeni Ekonomi Ve E-Ticaret”, Uluslararası Ekonomi ve Siyaset Bilimleri Akademik Araştırmalar Dergisi, 3(9), 44-60.
• Pınchot, G. (March-April 1987). Innovation Through Intrapreneuring, Research Management, XXX(2). (http://www.intrapreneur.com/MainPages/History/InnovThruIntra.html).
• Reyhanoglu, M., & Özden, A. K. I. N. (2012). Ticari Girişimciler Ne Kadar Sosyal Girişimcidir?. İstanbul Üniversitesi İşletme Fakültesi İşletme İktisadı Enstitüsü Yönetim Dergisi, 23(71), 8-33.
• Sağlamyürek Taşdemir, S. (2021). “Sosyo-Ekonomik Kalkınmada Kadın Girişimciler Ve İşletmeleri”, Girişimcilik ve Kalkınma Dergisi, 16(2), 76-90.
• Saygılı, M., & Ersoy, A. Y. (2018). Dış ticaret girişimciliğini tanımlamak: Keşfedici bir araştırma. Yönetim Bilimleri Dergisi, 16(32), 421-436.
• Sharma, P. ve Chrisman, S. J.J. (2007). Toward a Reconciliation of the Definitional Issues in the Field of Corporate Entrepreneurship, Editörler: Cuervo, A.; Rıbeıro, D. ve Roıg, S., Entrepreneurship, Concepts, Theory And Perspective, Springer, New York, s.83-103
• Soysal, A. (2010). Türkiye'de Kadin Girişimciler: Engeller Ve Firsatlar Bağlaminda Bir Değerlendirme. Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, 65(01), 83-114.
• Sönmez, A., Arıker, Ç., Toksoy, A,. (2016). Dünya’da ve Türkiye’de sosyal girişimciliğin gelişimi. Sosyal ve Beşeri Bilimler Araştırmaları Dergisi, Girişimcilik Özel Sayısı, 17(37), 102-121.
• Sümer, E. (2018). Kadın Girişimcilerin İş Ve Yaşam Doyum İlişkisinin İncelenmesi, (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Aile Ve Tüketici Bilimleri Anabilim Dalı, Ankara.
• Şantaş, F., Oğuz, I., Çilhoroz, Y. (2018). “Hemşirelerin İş Yaşam Kalitesi, İş Motivasyonu Ve Yaşam Tatmini Algıları Arasındaki İlişkilerin İncelenmesi”, Yönetim ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, 16(1), 64-76.
• Tarhan, M. (2019). Girişimcilik Pedagojisine Giriş, Pegem Akademi, Ankara.
• Tekin, A. (2005). Girişimcilik Hayallerin Gerçeğe Dönüşümü, Günay Ofset, 5. Baskı, Konya.
• Thomas, R., & Malagi, V. A. (2020). Happiness, Life Satisfaction and Self Efficacy Among Entrepreneursand Professionals, The Internatıonal Journal of Indıan Psychology, 8(3), 1101-1110.
• TOG. (2013). Üniversitelerde Sosyal Sorumluluk ve Sosyal Girişimcilik Pilot Projesi, Toplum Gönüllüleri Vakfı, İstanbul.
• Toros SKS, Toros ünv sağlık kültür daire başkanlığı faaliyet raporu.
• Türkel, S., & Bozagaç, F. (2018). “Endüstri 4.0’in İnsan Kaynakları Yönetimine Etkileri”, Toros Üniversitesi İİSBF Sosyal Bilimler Dergisi, 5(9), 419-441.
• Uçkun, CG., Korkmaz, F., Yener, S. (2019). Öz-Yönelimin Yaşam Tatmini Üzerindeki Etkisinde Girişimcilik Algısının Aracı Rolü”, Uluslararası Sosyal ve Eğitim Bilimleri Dergisi, 6(12), 148-166.
• Ağca, V., & Kurt, M., (2007). “İç girişimcilik ve temel belirleyicileri: Kavramsal bir Çerçeve”. Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 29, 83-112.
• Yalman, Y., & Yalman, İ. N. (2018). “Geçiş Ekonomileri Arasında Uluslararası Girişimcilik Faaliyetlerinin Önemi”, Uluslararası Ekonomi İşletme ve Politika Dergisi, 2(1), 97-110.
• Yelkıkalan, N., Akatay, A., Altın, E. Y(2010). Yeni Girişimcilik Modeli Ve Yeni Nesil Girişimci Profili: İnternet Girişimciliği Ve Y, M, Z Kuşağı Girişimci. Sosyal Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 10(20), 489-506.
• Yeşil, S., Paksoy, H. M., & Paksoy, H. B. (2020). “Bir Toplumsal Duyarlılık Davranışı Olarak Sosyal Girişimcilik”, Journal of Social and Humanities Sciences Research, 7(62), 3387-3398.
• Yüksel, B., & Artar, O. K. (2022). “Türkiye’de Dijitalleşme Ve Ülke Ekonomisi Üzerindeki Olası Etkilerinin Değerlendirilmesi”, Working Paper Series, 3(2), 99-116.
• Zahra, S. A., Newey, L. R., & Li, Y. (2014). On the Frontiers: The İmplications of Social Entrepreneurship for International Entrepreneurship”, Entrepreneurship Theory and Practice, 38(1), 137–158. doi: https://doi.org/10.1111/etap.12061.