Sınıf Öğretmeni Adaylarının Kaynaştırma Eğitimine İlişkin Görüşlerinin Belirlenmesi

Yıl 2021, Cilt: 3 Sayı: 1, 44 - 51, 30.06.2021

Hülya Şengün , Veli Toptaş

https://doi.org/10.47770/ukmead.934944

Öz

Bu araştırmanın amacı, sınıf öğretmeni adaylarının kaynaştırma eğitimine ilişkin görüşlerinin belirlenmesidir.
Araştırma örneklemini, 2020-2021 akademik yılında Kırıkkale Üniversitesi’nde öğrenim gören 168 sınıf öğretmeni
adayı oluşturmaktadır. Araştırmada, nicel araştırma türlerinden betimsel tarama yöntemi kullanılmıştır.
Araştırmada veri toplama araçları olarak Kişisel Bilgi Formu ve Sınıf Öğretmeni Adaylarının Kaynaştırma Eğitimine
İlişkin Görüşlerinin Belirlenmesi Anketi uygulanmıştır. Araştırmaya katılan sınıf öğretmeni adaylarının 121’inin
kaynaştırma eğitimi hakkında bilgisinin olduğu 47’sinin ise kaynaştırma eğitimi hakkında bilgisinin olmadığı
bulunmuştur. Araştırmada, kaynaştırma öğrencilerinin derse katılım konusunda çaba gösterdikleri tespit edilmiştir.
Buna ilave olarak, normal gelişim gösteren öğrencilerle birlikte eğitim almalarının kaynaştırma öğrencilerinin
başarılarını arttırdığı saptanmıştır. Kaynaştırma öğrencilerine yönelik olumsuz görüşler az ve orta düzeyde
bulunmuştur. Bu kapsamda, kaynaştırma öğrencilerinin sosyal kabulü açısından öğretmen adaylarına ve
öğretmenlere yönelik düzenlenecek kaynaştırma eğitimi uygulamalarının yararlı olacağı düşünülmektedir. Buna
ilave olarak, kaynaştırma eğitimi uygulamalarının başarılı olmasında tüm paydaşların işbirliği içinde çalışmaları
önem arz etmektedir.

Anahtar Kelimeler

Kaynaştırma eğitimi, özel eğitim, özel gereksinimli birey

Kaynakça

• Ayral, M., Özcan, Ş., Can, R., Ünlü, A., Bedel, H., Şengün, G., ... & Çağlar, K. (2015). Normal gelişim gösteren öğrencilerin özel gereksinimli öğrencilere bakışını etkileyen etkenler. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 15, 218-230.
• Aysel, O. R. E. L., & Zerey, Z. (2004). Sınıf öğretmeni adaylarının kaynaştırmaya yönelik tutumlarının incelenmesi. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Özel Eğitim Dergisi, 5(01).
• Babaoğlan, E., & Yılmaz, Ş. (2010). Sınıf öğretmenlerinin kaynaştırma eğitimindeki yeterlikleri. Kastamonu Eğitim Dergisi, 18(2), 345-354.
• Camadan, F. (2012). Sınıf öğretmenleri ve sınıf öğretmenliği bölümü öğretmen adaylarının kaynaştırma eğitimine ve BEP hazırlamaya ilişkin öz yeterliklerinin belirlenmesi. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 11(39), 128-138.
• Campell, N. J., Judith, E. D. & Bost, J. M. (1985). Educator perceptions of behaviour problems of mainstreamed students. Exceptional Children, 51, 298-303.
• Cavkaytar, A. (2000). Zihin engellilerin eğitim amaçları. Anadolu Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 10(1), 115-121.
• Çolak, A. (2007). Kaynaştırma uygulanan bir ilköğretim sınıfındaki sosyal yeterlik özelliklerinin betimlenmesi ve iyileştirilmesi çalışmaları.
• Çuhadar, S. (2013). Özel eğitim. Özel Eğitim Süreci, 2, 3-30.
• Diken, İ. H. (2006). Öğretmen adaylarının zihinsel engelli öğrencilerin kaynaştırılmasına yönelik yeterlilik ve görüşleri. Eurasian Journal of Educational Research (EJER) , (23).
• Dolapçı, S., & Demirtaş, V. Y. (2016). Öğretmen adaylarının öz-yeterlilik algıları ve kaynaştırma eğitimine bakış açıları. Batı Anadolu Eğitim Bilimleri Dergisi, 7(13), 141-160.
• Eripek, S. (2005). Özel gereksinimi olan çocuklar ve özel eğitim. Standart, Ekonomik ve Teknik Dergisi, 44 525:14-19.
• Fairchild, T. N. &Henson, F. O. (1993). Engelli çocuklarda kaynaştırma eğitimi. (Çev. Ed. Sezen Ünlü) Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Yayınları.
• Florian, L., & Linklater, H. (2010). Preparing teachers for inc¬lusive education: using inclusive pedagogy to enhance teaching and learning for all.Journal of Education, 40 (4), 369–386.
• Friend, M.& Bursuck, W., (2006). Including students with special needs a practical guide for classroom teachers. ( 4th Edition b.). Boston: Allyn and Bacon.
• Gökdere, M. (2010). A comparative study of the attitude, concern, and interaction levels of elementary school teachers and teacher candidates towards inclusive education. Educational Sciences, Theory & Practice, 12(4), 2800-2806.
• Gözün, Ö., & Yıkmış, A. (2004). Öğretmen adaylarının kaynaştırma konusunda bilgilendirilmelerinin kaynaştırmaya yönelik tutumlarının değişimindeki etkililiği. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Özel Eğitim Dergisi, 5 (2) 65-77
• Hill, R. R. (2009). Teacher attitude towards inclusion practices and special needs students. Journal of Research in Special Educational Needs, 9 (3), 188–198.
• İzci, E. (2005). Sınıf öğretmeni adaylarının “özel eğitim” konusundaki yeterlikleri. Elektronik Sosyal Bilimler Düergisi, 4(14), 106-114.
• Janney, R. F., Snell, M. E., Beers, M. K., & Raynes, M. (1995). Integrating children with moderate and severe disabilities into general education classes. Journal of Exceptional Children, 61, 425-439.
• Kabasakal, Z., Girli, A., Okun, B., Çelik, N. & Vardarlı, G. (2008). Kaynaştırmaöğrencileri, akran ilişkileri ve akran istismarı. Dokuz Eylül Üniversitesi Buca Eğitim Fakültesi Dergisi, 23, 169-176.
• Karasar, N. (2009). Bilimsel araştırma yöntemi. Ankara: Nobel.
• Kargın, T. (2004). Kaynaştırma: Tanımı, gelişimi ve ilkeleri.Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Özel Eğitim Dergisi, 5 (2) 1-13.
• Mağden, D.&Avcı, N. (1999). Öğretmen adaylarının özürlü öğrencilerin kaynaştırılmasına ilişkin görüşleri. IV. Ulusal Eğitim Bilimleri Kongresi Bildirileri.
• Mdikana, A., Ntshangase, S., & Mayekiso, T. (2007). Pre-Service educators' attitudes towards ınclusive education. International Journal Of Special Education, 22(1), 125-131.
• Orel, A., Zerey, Z. & Töret, G. (2004). Sınıf öğretmeni adaylarının kaynaştırmaya yönelik tutumlarının incelenmesi. Özel Eğitim Dergisi, 5 (1), 23-33.
• Saraç, T. & Çolak, A. (2012). Kaynaştırma uygulamaları sürecinde ilköğretim sınıf öğretmenlerinin karşılaştıkları sorunlara ilişkin görüş ve önerileri.Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 8 (1), Retrieved from https://dergipark. org.tr/en/pub/mersinefd/issue/17379/181509?publisher=mersin-university.
• Salend, S. J. (2005). Creating ınclusive classrooms. effective and reflective practices for all students. pearson education, 5th ed.
• Sucuoğlu, B. & Diken, H. İ. (1999). “Sınıfında zihin özel gereksinimli çocuk bulunan vebulunmayan sınıf öğretmenlerinin zihin özel gereksinimli çocukların kaynaştırılmasına yönelik tutumların karşılaştırılması.Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Özel Eğitim Dergisi, 2(3)25-39.
• Sucuoğlu, B., & Özokçu, O. (2005). Kaynaştırma öğrencilerinin sosyal becerilerinin değerlendirilmesi. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Özel Eğitim Dergisi, 6(01), 41-65.
• Sucuoğlu, B. (2006). Etkili kaynaştırma uygulamaları. Ankara: Ekinoks.
• Tekin-İftar E. (2016). Zihin engelinin nedenleri. (Eds. Sucuoğlu B.).Zihin engelliler ve eğitimleri içinde (s.245) Ankara:Kök.
• Üre, Ö. (2002). Özel eğitim ve rehberlik, psikolojik danışma ve rehberlik. Ankara: PEGEM A Yayıncılık.
• Vaidya,S.R. & Zaslavsky, N. (2000). Teacher education reform effort for inclusion classrooms: Knowledge versus pedagogy. Education, 121, 145-151.
• Van Kraayenoord, C. E. (2007). School and classroom practices in inclusive education in Australia. Childhood Education, 83(6), 390-394.
• Vaughn, J., Schumm, J., Jallad, B., Slusher, J & Saumell, L. (1996). Teachers’ views of inclusion. Learning Disabilities Research and Practice, 11, 96–106.
• Walker, H. M., & Lamon, W. E. (1987). Social behavior standards and expectations of Australian and US teacher groups. The Journal of Special Education, 21(3), 56-82.