Araştırma Makalesi
BibTex RIS Kaynak Göster

BOŞANMANIN ÖĞRENCİLERİN AKADEMİK YAŞANTILARINA ETKİSİ

Yıl 2023, Cilt: 5 Sayı: 1, 52 - 58, 30.06.2023
https://doi.org/10.47770/ukmead.1288663

Öz

Boşanma, çiftlerin hukuki olarak evliliklerinin bitmesiyle sonuçlanan bütün aile üyelerini yakından etkileyen bir süreçtir. Bu süreçte aile üyelerinden en çok etkilenenler ise çocuklar olmaktadır. 2022-2023 eğitim öğretim yılı bahar döneminde Eskişehir İl merkezinde görev yapan 12 sınıf öğretmenini kapsamaktadır. Veriler yarı yapılandırılmış görüşme formu ile toplanmış ve içerik analiziyle çözümlenmiştir. Araştırma sonuçlarına göre; ebeveynlerden hangisi ile akademik iletişim kurma konusunda ikilem yaşadıkları, bu çocuklarda sevgi ve ilgi ihtiyacını daha fazla gözledikleri, çocukların ebeveynler arasında kaldıklarını düşünmektedirler. Çocuk kaynaklı olarak ise, boşanma sürecinin yeni olduğu anlarda çocuklarda dikkat dağınıklığının olduğunu, yine bu süreçte ders disiplinin bozulduğunu, aile kavramına karşı hassasiyetlerinin arttığını düşünmektedirler. Öğretmenlerin boşanmış aile çocuklarına yönelik doğru davranışlar sergilemeleri için uzmanlardan eğitimler almaları, çocukların bu süreçten kaynaklı travmalarını erken dönemde fark edep, gerekli yönlendirmeleri yapabilmeleri için takip formları oluşturmaları, boşanma sonrası sorun yaşayan ebeveyni okul aile işbirliği kapsamında gerekli kurum ve kuruluşlara yönlendirip destek almasını sağlamaları önerilmektedir

Kaynakça

  • Alabay, E. (2020). Boşanma sonrası oluşan tek ebeveynli aile çocukları: Okul öncesi öğretmenlerinin görüşleri. Journal of Social, Humanities and Administrative Sciences, 6(27):852-863.
  • Alkan, E. Ö. (2014). Parçalanmış aile modelindeki öğrencilerin eğitimdeki başarı durumları (Trabzon Örneği). (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), İnönü Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Sosyoloji Ana Bilim Dalı, Malatya.
  • Altunkaya, E. (2010). Anne babası boşanmış ilköğretim öğrencilerinin okul-aile ve sosyal ortamlarda yaşadıkları problemlere ilişkin görüşler. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Abant İzzet Baysal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Bolu.
  • Toklu, D. (2020). Examination of the social behaviours of pre-school children whose parents are married and divorced according to teacher opinions. Early Child Development and Care, 1–10. https://www.tandfonline.com/doi/full/10.1080/03004430.2020.1728531
  • Aral, N., & Sağlam, M. (2012). Ebeveynleri boşanma sürecinde olan çocuklar ile ebeveynleri ile birlikte yaşayan çocukların duygularının cinsiyete göre incelenmesi. Ankara Sağlık Bilimleri Dergisi, 1(2), 71-88.
  • Arifoğlu, Ç., B. (2006). Çocuklar İçin Boşanmaya Uyum Programı’nın çocukların boşanmaya uyum, kaygı ve depresyon düzeylerine etkisi (Yayımlanmamış Doktora Tezi). Hacettepe Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
  • Arifoğlu, B., & Öz, F. (2008). Boşanmış aile çocuklarına hemşirelik yaklaşımı. Hacettepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Hemşirelik Dergisi, 15(1), 76-84.
  • Attepe, S. (2010). Anne baba kaybının çocuklar üzerindeki etkileri. Sosyal Politika Çalışmaları Dergisi, 23(23), 23-28.
  • Baynal, F. (2018). Boşanma sonrası başa çıkmada dini ve manevi etkilerin incelenmesi. Bilimname, 35(1), 251-280.
  • Büyükşahin, G. (2009). Boşanmış ve boşanmamış (tam) ailelerden gelen 11-13 yaş arası çocukların anne baba tutumlarını algılama biçimlerinin sosyal uyum düzeyleri ile ilişkisi. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Maltepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
  • Can, Y. & Aksu, N. B. (2016). Boşanma sürecinde ve sonrasında kadın. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 15(58), 888-902. DOI:10.17755/esosder.25593
  • Creswell, J. W. (2013). Research design: Qualitative, quantitative, and mixed methods approaches (4nd ed.). Thousand Oaks, CA: Sage. https://www.ucg.ac.me/skladiste/blog_609332/objava_105202/fajlovi/Creswell.pdf Çeçen, E., R., A., & Dingiltepe, T. (2012). Parçalanmış ve tam aileye sahip ergenlerin yaşam doyumu düzeyleri ile yaşam kalite düzeylerinin karşılaştırılması. İlköğretim Online, 11(4), 1077-1086.
  • Çelikoğlu, C. (1997). Boşanmanın çocukların benlik saygısına etkisinin incelenmesi. (Yayımlanmamış Doktora Tezi), Hacettepe Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Ankara
  • Demirci, E. (2016). Anne babası boşanmış çocukların gözünden yaşadığı güçlükler. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), İnönü Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Malatya.
  • Erdim L., & Ergün A. (2016). Boşanmanın Ebeveyn ve Çocuk Üzerindeki Etkileri. HSP, 3(1), 78-84.
  • Geniş, M., Toker, B., & Şakiroğlu, M. (2019). Boşanmanın çocuklara etkisi, çocuğa söylenmesi ve ebeveyn yabancılaşması. Adnan Menderes Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Dergisi 3(3); 190-199.
  • Güleç, Y. (2002). Ergenlerin öfke yaşantıları, benlik algıları ve akademik başarı ilişkileri. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Marmara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
  • Herdem, S., F. & Bozgeyikli, H. (2013). İlköğretime devam eden parçalanmış ve tam aile çocuklarının rehberlik ihtiyaçlarının karşılaştırmalı olarak incelenmesi. Türkiye Sosyal Politika ve Çalışma Hayatı Araştırmaları Dergisi, 3(4), 7-35.
  • Iqbal, M., Khalid, M. S., Rehman, N. & Yanping, L. (2021) Parental divorce: Impact on socio-psychological behavior and academic performance of students in teacher’s perception. Journal of Divorce & Remarriage, 62(6), 475-492.
  • Kahraman, S. (2016). Boşanma sonrasında genç-ebeveyn ilişkilerinin sürdürülmesi ve öğrencinin akademik başarısına etkisi (Afyon İli Örneği). (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Selçuk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya.
  • Karakuş, S. (2003). Anne-babası boşanmış ve boşanmamış çocukların depresyon düzeylerinin incelenmesi ve okul başarısına yansıması. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi,) Dokuz Eylül Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İzmir.
  • Koçak, O., Demirel, R. & Kırlıoğlu, M. (2019). Çocukların boşanmaya ve ebeveynlerine ilişkin algıları. Sosyal Politika Çalışmaları Dergisi, 45, 857-892.
  • Miller, P. A., Ryan, P. & Morrison, W. (1999). Practical strategies for helping children of divorce in today’s classroom. Childhood Education, 75(5), 285–289.
  • Nazlı, S., Halisdemir, D., Gülleroğlu, D., H., & Kiye, S. (2021). Çocukların boşanmaya uyumu ölçeği (Okul formunun geliştirilmesi). Milli Eğitim Dergisi, 50(232), 247-265.
  • Öngider, N. (2013a). Boşanmanın çocuk üzerindeki etkileri. Psikiyatride Güncel Yaklaşımlar, 5(2),140-161 doi:10.5455/cap.20130510
  • Öngider, N. (2013b). Boşanmış ve evli ailelerden gelen çocukların algıladıkları kabul-red düzeyleri ile psikolojik uyum düzeylerinin karşılaştırılması. Klinik Psikiyatri, 16, 164-174.
  • Patton, M. Q. (2014). Nitel araştırma ve değerlendirme yöntemleri. (çev. M. Bütün ve S. B. Demir) Ankara: Pegem Akademi.
  • Sağlam, M. (2011). Boşanma sürecinde olan ailelerdeki çocukların aile algılarının ve sorunlarının resimler aracılığı ile incelenmesi. (Yayınlanmış Yüksek lisans Tezi), Ankara Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
  • Sancaklı, D. (2014). Boşanmış annelerin ve çocuklarının boşanma sürecine ilişkin yaşantıları. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Maltepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
  • Serin, B. N., & Öztürk, S. (2007). Anne-babası boşanmış 9–13 yaşlarındaki çocuklar ile aynı yaş grubundaki anne-babası boşanmamış çocukların benlik saygısı ve kaygı düzeyleri. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 8, (2), 117-128.
  • Şentürk, Ü. (2006). Parçalanmış aile çocuk ilişkisinin sebep olduğu sosyal problemler. (Yayınlanmamış Doktora Tezi), İnönü Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Malatya.
  • Şentürk, Ü. (2012). Parçalanmış aile çocuklarının eğitimdeki başarı/başarısızlık durumu. Sosyal politika çalışmaları, 7(29), 105-126.
  • Tatlılıoğlu, K., & Demirel, N. (2016). Sosyal bir gerçeklik olarak boşanma olgusu: sosyal psikolojik bir değerlendirme, Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, 4(22), 59-73.
  • TÜİK, (2022). Evlenme ve Boşanma İstatistikleri, ps://data.tuik.gov.tr/Bulten/Index?p=Evlenme-ve-Bosanma-Istatistikleri-2021-45568.
  • Türkaslan, N. (2007). Boşanmanın Çocuklar Üzerine Olumsuz Etkileri ve Bunlarla Baş Etme Yolları. Aile ve Toplum Dergisi, 3(11), 99-108.
  • Tüzün, D. (2004). Boşanmanın çocuklar üzerindeki etkisi. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi),Yakındoğu Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Lefkoşa.
  • Üreyen S., & Ünal A. (2022) Ortaöğretim yönetici ve öğretmenlerinin parçalanmış aile çocuklarının eğitiminde karşılaştığı sorunlar. Trakya Eğitim Dergisi, 12(1), 148-164.
  • Yanar, K., & İlhan, T. (2022). Boşanmış aile çocuklarında boşanmanın etkileri ve travma sonrası büyüme. Disiplinlerarası Eğitim Araştırmaları Dergisi,6(12), 172-186.
  • Yıldırım, A. & Şimşek, H. (2016). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayınları.
  • Yıldırım, O., Demir, Y., Sağlam, Ü., Subaşı, M. & Yılmaz, A. R. (2021). Çocuk ve ergenlerde risk faktörü: Boşanma. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Kadın ve Aile Araştırmaları Dergisi, 1(2), 79-96.

The Impact of Divorced Families on Their Children's Academic Activities

Yıl 2023, Cilt: 5 Sayı: 1, 52 - 58, 30.06.2023
https://doi.org/10.47770/ukmead.1288663

Öz

Divorce is a process that closely affects all family members of couples and legally ends their marriage. In this process, the most affected family members are children. The research seeks to determine what differences are in the academic lives of class teachers' divorced family children. The research used a method of qualitative research, a pattern of fact-science. Aim of the research to determine the evalution of the diffrences in the academic of the divorced family of the classroom. The research covers 12 classroom teachers serving in the Eskişehir Provincial Center during the spring period of the 2022–2023 school year. The data was collected through a semi-structured interview form and resolved by descriptive analysis. According to research results on academic differences faced by class teachers in divorced family children, if the parents have a dilemma about communicating academically because they observe more of the need for love and attention in these children, those children remain among the parents. It is recommended that teachers receive training from specialists to demonstrate the right behaviors towards divorced family children, create follow-up forms so that children can recognize their trauma from this process early on.

Kaynakça

  • Alabay, E. (2020). Boşanma sonrası oluşan tek ebeveynli aile çocukları: Okul öncesi öğretmenlerinin görüşleri. Journal of Social, Humanities and Administrative Sciences, 6(27):852-863.
  • Alkan, E. Ö. (2014). Parçalanmış aile modelindeki öğrencilerin eğitimdeki başarı durumları (Trabzon Örneği). (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), İnönü Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Sosyoloji Ana Bilim Dalı, Malatya.
  • Altunkaya, E. (2010). Anne babası boşanmış ilköğretim öğrencilerinin okul-aile ve sosyal ortamlarda yaşadıkları problemlere ilişkin görüşler. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Abant İzzet Baysal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Bolu.
  • Toklu, D. (2020). Examination of the social behaviours of pre-school children whose parents are married and divorced according to teacher opinions. Early Child Development and Care, 1–10. https://www.tandfonline.com/doi/full/10.1080/03004430.2020.1728531
  • Aral, N., & Sağlam, M. (2012). Ebeveynleri boşanma sürecinde olan çocuklar ile ebeveynleri ile birlikte yaşayan çocukların duygularının cinsiyete göre incelenmesi. Ankara Sağlık Bilimleri Dergisi, 1(2), 71-88.
  • Arifoğlu, Ç., B. (2006). Çocuklar İçin Boşanmaya Uyum Programı’nın çocukların boşanmaya uyum, kaygı ve depresyon düzeylerine etkisi (Yayımlanmamış Doktora Tezi). Hacettepe Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
  • Arifoğlu, B., & Öz, F. (2008). Boşanmış aile çocuklarına hemşirelik yaklaşımı. Hacettepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Hemşirelik Dergisi, 15(1), 76-84.
  • Attepe, S. (2010). Anne baba kaybının çocuklar üzerindeki etkileri. Sosyal Politika Çalışmaları Dergisi, 23(23), 23-28.
  • Baynal, F. (2018). Boşanma sonrası başa çıkmada dini ve manevi etkilerin incelenmesi. Bilimname, 35(1), 251-280.
  • Büyükşahin, G. (2009). Boşanmış ve boşanmamış (tam) ailelerden gelen 11-13 yaş arası çocukların anne baba tutumlarını algılama biçimlerinin sosyal uyum düzeyleri ile ilişkisi. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Maltepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
  • Can, Y. & Aksu, N. B. (2016). Boşanma sürecinde ve sonrasında kadın. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 15(58), 888-902. DOI:10.17755/esosder.25593
  • Creswell, J. W. (2013). Research design: Qualitative, quantitative, and mixed methods approaches (4nd ed.). Thousand Oaks, CA: Sage. https://www.ucg.ac.me/skladiste/blog_609332/objava_105202/fajlovi/Creswell.pdf Çeçen, E., R., A., & Dingiltepe, T. (2012). Parçalanmış ve tam aileye sahip ergenlerin yaşam doyumu düzeyleri ile yaşam kalite düzeylerinin karşılaştırılması. İlköğretim Online, 11(4), 1077-1086.
  • Çelikoğlu, C. (1997). Boşanmanın çocukların benlik saygısına etkisinin incelenmesi. (Yayımlanmamış Doktora Tezi), Hacettepe Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Ankara
  • Demirci, E. (2016). Anne babası boşanmış çocukların gözünden yaşadığı güçlükler. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), İnönü Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Malatya.
  • Erdim L., & Ergün A. (2016). Boşanmanın Ebeveyn ve Çocuk Üzerindeki Etkileri. HSP, 3(1), 78-84.
  • Geniş, M., Toker, B., & Şakiroğlu, M. (2019). Boşanmanın çocuklara etkisi, çocuğa söylenmesi ve ebeveyn yabancılaşması. Adnan Menderes Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Dergisi 3(3); 190-199.
  • Güleç, Y. (2002). Ergenlerin öfke yaşantıları, benlik algıları ve akademik başarı ilişkileri. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Marmara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
  • Herdem, S., F. & Bozgeyikli, H. (2013). İlköğretime devam eden parçalanmış ve tam aile çocuklarının rehberlik ihtiyaçlarının karşılaştırmalı olarak incelenmesi. Türkiye Sosyal Politika ve Çalışma Hayatı Araştırmaları Dergisi, 3(4), 7-35.
  • Iqbal, M., Khalid, M. S., Rehman, N. & Yanping, L. (2021) Parental divorce: Impact on socio-psychological behavior and academic performance of students in teacher’s perception. Journal of Divorce & Remarriage, 62(6), 475-492.
  • Kahraman, S. (2016). Boşanma sonrasında genç-ebeveyn ilişkilerinin sürdürülmesi ve öğrencinin akademik başarısına etkisi (Afyon İli Örneği). (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Selçuk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya.
  • Karakuş, S. (2003). Anne-babası boşanmış ve boşanmamış çocukların depresyon düzeylerinin incelenmesi ve okul başarısına yansıması. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi,) Dokuz Eylül Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İzmir.
  • Koçak, O., Demirel, R. & Kırlıoğlu, M. (2019). Çocukların boşanmaya ve ebeveynlerine ilişkin algıları. Sosyal Politika Çalışmaları Dergisi, 45, 857-892.
  • Miller, P. A., Ryan, P. & Morrison, W. (1999). Practical strategies for helping children of divorce in today’s classroom. Childhood Education, 75(5), 285–289.
  • Nazlı, S., Halisdemir, D., Gülleroğlu, D., H., & Kiye, S. (2021). Çocukların boşanmaya uyumu ölçeği (Okul formunun geliştirilmesi). Milli Eğitim Dergisi, 50(232), 247-265.
  • Öngider, N. (2013a). Boşanmanın çocuk üzerindeki etkileri. Psikiyatride Güncel Yaklaşımlar, 5(2),140-161 doi:10.5455/cap.20130510
  • Öngider, N. (2013b). Boşanmış ve evli ailelerden gelen çocukların algıladıkları kabul-red düzeyleri ile psikolojik uyum düzeylerinin karşılaştırılması. Klinik Psikiyatri, 16, 164-174.
  • Patton, M. Q. (2014). Nitel araştırma ve değerlendirme yöntemleri. (çev. M. Bütün ve S. B. Demir) Ankara: Pegem Akademi.
  • Sağlam, M. (2011). Boşanma sürecinde olan ailelerdeki çocukların aile algılarının ve sorunlarının resimler aracılığı ile incelenmesi. (Yayınlanmış Yüksek lisans Tezi), Ankara Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
  • Sancaklı, D. (2014). Boşanmış annelerin ve çocuklarının boşanma sürecine ilişkin yaşantıları. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Maltepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
  • Serin, B. N., & Öztürk, S. (2007). Anne-babası boşanmış 9–13 yaşlarındaki çocuklar ile aynı yaş grubundaki anne-babası boşanmamış çocukların benlik saygısı ve kaygı düzeyleri. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 8, (2), 117-128.
  • Şentürk, Ü. (2006). Parçalanmış aile çocuk ilişkisinin sebep olduğu sosyal problemler. (Yayınlanmamış Doktora Tezi), İnönü Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Malatya.
  • Şentürk, Ü. (2012). Parçalanmış aile çocuklarının eğitimdeki başarı/başarısızlık durumu. Sosyal politika çalışmaları, 7(29), 105-126.
  • Tatlılıoğlu, K., & Demirel, N. (2016). Sosyal bir gerçeklik olarak boşanma olgusu: sosyal psikolojik bir değerlendirme, Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, 4(22), 59-73.
  • TÜİK, (2022). Evlenme ve Boşanma İstatistikleri, ps://data.tuik.gov.tr/Bulten/Index?p=Evlenme-ve-Bosanma-Istatistikleri-2021-45568.
  • Türkaslan, N. (2007). Boşanmanın Çocuklar Üzerine Olumsuz Etkileri ve Bunlarla Baş Etme Yolları. Aile ve Toplum Dergisi, 3(11), 99-108.
  • Tüzün, D. (2004). Boşanmanın çocuklar üzerindeki etkisi. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi),Yakındoğu Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Lefkoşa.
  • Üreyen S., & Ünal A. (2022) Ortaöğretim yönetici ve öğretmenlerinin parçalanmış aile çocuklarının eğitiminde karşılaştığı sorunlar. Trakya Eğitim Dergisi, 12(1), 148-164.
  • Yanar, K., & İlhan, T. (2022). Boşanmış aile çocuklarında boşanmanın etkileri ve travma sonrası büyüme. Disiplinlerarası Eğitim Araştırmaları Dergisi,6(12), 172-186.
  • Yıldırım, A. & Şimşek, H. (2016). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayınları.
  • Yıldırım, O., Demir, Y., Sağlam, Ü., Subaşı, M. & Yılmaz, A. R. (2021). Çocuk ve ergenlerde risk faktörü: Boşanma. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Kadın ve Aile Araştırmaları Dergisi, 1(2), 79-96.
Toplam 40 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil Türkçe
Konular Eğitim Üzerine Çalışmalar
Bölüm Makaleler
Yazarlar

Nida Bayındır 0000-0001-8329-358X

Yayımlanma Tarihi 30 Haziran 2023
Yayımlandığı Sayı Yıl 2023 Cilt: 5 Sayı: 1

Kaynak Göster

APA Bayındır, N. (2023). BOŞANMANIN ÖĞRENCİLERİN AKADEMİK YAŞANTILARINA ETKİSİ. Uluslararası Karamanoğlu Mehmetbey Eğitim Araştırmaları Dergisi, 5(1), 52-58. https://doi.org/10.47770/ukmead.1288663