ANTİK YUNAN VE ROMA’DA GÖRÜLEN BİR ANOMALİ: “ÇİFT CİNSİYET” TARİHSEL VE ETİMOLOJİK BİR BAKIŞ

Yıl 2020, Cilt: 4 Sayı: 2, 186 - 227, 10.08.2020

Asuman Coşkun Abuagla

Öz

Antik Yunan’da çift cinsiyetli bir tanrı olduğuna inanılan ve bereket sembolü olarak görülen Hermaphroditos’a karşın, her iki cinse de atfedilemeyen üreme organları nedeniyle “çift cinsiyetli” olarak damgalanan kişilerin korkunç alametler olarak görülmesi, antik Yunan ve Roma toplumunun düşünce yapısını göz önüne sermektedir. Özellikle Roma toplumunun yarattığı batıl inançlardan kaynaklanan tuhaf alamet sistemi, afetler, felaketler, salgınlar, savaşlar gibi her korkunç şeyi, tanrıların öfkelenip gazaba gelmelerine dayandırmış, Roma Cumhuriyet Dönemi’nde ve sonrasında bu tür felaketlerin bir şekilde çift cinsiyetli kişilerden kaynaklandığına inanılmıştır. Titus Livius, Plinius Maior, Iulius Obsequens, Aydınlı Phlegon ve Sicilyalı Diodoros gibi antik yazarların anlattıkları olaylardan yola çıkarak hazırlanan ve antik dönemde “çift cinsiyet” ve “çift cinsiyet nedeniyle cinsiyet değiştirme” vakalarının ele alındığı bu makalenin amacı, bu anomaliyi tarihsel ve etimolojik açıdan incelemek ve farklı bir bakış açısı sunarak bilgi vermektir.

Anahtar Kelimeler

Erdişi, Dişier, Hermaphrodit, Pseudo-hermaphrodit, Hypospadias

Kaynakça

• Referans1. Apollodoros, Βιβλιοθήκης Επιτομή: The Library, J. G. Frazer, 1-2, Cambridge, 1921.
• Referans2. Apollonios, Ἀργοναυτικά: The Argonautica of Apollonius Rhodius, R. C. Seaton, Londra, 1919.
• Referans3. Augustinus, De Civitate Dei: De Civitate Dei, Bibliothèque Sainte-Geneviève, 1468.
• Referans4. Cicero, De Divinatione: De Senectute, De Amicitia, De Divinatione, W. A. Falconer, Londra, 1927.
• Referans5. Diodoros, Βιβλιοθήκη Ἱστορική: Diodorus of Sicily, F. R. Walton, XI (Fragments of Books XXI-XXXII), Londra, 1957.
• Referans6. Gellius, Noctes Atticae: The Attic Nights of Aulus Gellius, J. C. Rolfe, Cambridge, 1927.
• Referans7. Herodotos, Ἱστορίαι: Herodot Tarihi, M. Ökmen, Remzi Kitabevi, İstanbul, 1991.
• Referans8. Hyginus, Fabulae: Hygini Fabulae, M. Schmidt, Inclutae Litterarum Universitati Ludovico-Maximilianae, Münih, 1872.
• Referans9. Livius, Ab Urbe Condita: Titi Livi Ab Urbe Condita, Libri I-X, G. Weissenborn – H. J. Müller, Leipzig, 1898.
• Referans10. Obsequens, Liber Prodigiorum: Iulii Obsequentis Prodigiorum Liber, ab Urbe Condita usque ad Augustum Caesarem, Polydori Vergilii Urbinatis de Prodigiis Libri III, Milano, 1590.
• Referans11. Ovidius, Metamorphoses: Publius Ovidius Naso, Dönüşümler I-XV, A. Coşkun Abuagla, Yapı Kredi Yayınları, İstanbul, 2019.
• Referans12. Phlegon, Περὶ Θαυμασίων: Phlegontis Tralliani Quae Extant, opuscula I, Meursius, Lugduni Batavorum, 1720.
• Referans13. Platon, Συμπόσιον: Platon, Symposion, E. Çoraklı, Kabalcı Yayınları, İstanbul, 2007.
• Referans14. Plinius, Historia Naturalis: The Natural History of Pliny the Elder, J. Bostock – H. T. Riley, Londra, 1855.
• Referans15. Suetonius, Augustus: The Lives of the Twelve Caesars, J. C. Rolfe, Loeb Classical Library, Cambridge, 1914.
• Referans16. Tacitus, Annales: Tacitus Annals, J. Jackson, Loeb Classical Library, Cambridge, 1937.
• Referans17. Vergilius, Aeneis: Bucolics, Aeneid, and Georgics of Vergilius, J. B. Greenough, Boston, 1900.
• Referans18. Doroszewska, 2016: J. Doroszewska, The Monstrous World, Corporeal Discourses in Phlegon of Tralles’ Mirabilia, (Warsaw studies in classical literature and culture, volume 4), Varşova.
• Referans19. Graumann, 2013: L. A. Graumann, Monstrous Births and Retrospective Diagnosis: The Case of Hermaphrodites in Antiquity, 181-209, (şurada) Disabilities in Roman Antiquity, Disparate Bodies A Capite Ad Calcem, (Ed., C. Laes – C. F. Goodey – M. L. Rose), Mnemosyne Supplements, History and Archaeology of Classical Antiquity, Vol. 356, Boston.
• Referans20. Grenfell – Hunt, 1919: B. P. Grenfell – A. S. Hunt, The Oxyrhynchus Papyri, Part XIII, Londra.
• Referans21. Hansen, 1996: W. F. Hansen, Phlegon of Tralles’ Book of Marvels, (Translated with an introduction and commentary), Exeter.
• Referans22. Öztürel, 1981: A. Öztürel, Transseksüalizm ile Hermafrodizmde Yasasal Tıpsal ve Adli Tıp Problemleri (Kadınlaşan Erkekler, Erkekleşen Kadınlar, İki Cinsliler), Kısım II.
• Referans23. Puri, 2003: P. Puri (Ed.), Newborn Surgery, Londra.