DETERMINING THE SUSTAINABILITY LEVELS OF THE PROVINCES IN THE MARMARA REGION USING GEOGRAPHIC INDICATORS

Yıl 2024, Cilt: 8 Sayı: 2, 365 - 380, 30.06.2024

İrem Olğaç , Mesut Doğan

https://doi.org/10.47525/ulasbid.1474340

Öz

Sustainability, which is expressed as the use of natural resources, economic development and transferring resources to future generations, aims to carry out activities in a way that will meet the needs of future generations without harming natural living conditions. Sustainability, a highly inclusive concept, is of great importance when considered on a regional scale in terms of improving the socio-cultural and economic scales of regions. The improvement of natural and human factors that affect the development of regions includes all sustainable environment and sustainable economies. While geographical indicators are gathered around three main components: environment, economy and social, they include important information about the sustainability of a region. Geographical indicators are a powerful tool in determining sustainability goals, creating purpose-oriented policies and measuring the success of these policies. Marmara Region, located in the northwest of our country, has an important role in many sectors such as agriculture, industry, trade, transportation and tourism. Increasing population with the growth of existing sectors brings along sustainability issues such as the use of natural resources in the region, deterioration of ecological balance and environmental pollution. For the sustainability of the Marmara Region, natural resources, environmental factors and economic conditions of all provinces in the region (Istanbul, Kocaeli, Bursa, Sakarya, Bilecik, Balıkesir, Yalova, Tekirdağ, Edirne, Kırklareli and Çanakkale) should be considered. This study determines the sustainability levels of the provinces in the Marmara Region according to geographic indicators. These demographic, health, education, economic, and environmental indicators have been analyzed.

Anahtar Kelimeler

Sustainability, Geographical Indicators, Marmara Region, Istanbul, Turkey

MARMARA BÖLGESİ’NDEKİ İLLERİN SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK DÜZEYLERİNİN COĞRAFİ GÖSTERGELERLE BELİRLENMESİ

Öz

Doğal kaynakların kullanımı, ekonomik kalkınma ve kaynakların gelecek nesillere aktarılması olarak ifade edilen sürdürülebilirlik, doğal yaşam koşullarına zarar vermeden, gelecek nesillerin de ihtiyaçlarını karşılayacak şekilde faaliyetlerde bulunmayı hedeflemektedir. Çok kapsayıcı bir kavram olan sürdürülebilirlik, bölgesel boyutuyla ele alındığında; bölgelerin sosyo-kültürel ve ekonomik ölçeklerinin iyileştirilmesi yönünden büyük önem arz etmektedir. Bölgelerin gelişmesini etkileyen doğal ve beşerî faktörlerin iyileştirilmesi sürdürülebilir çevre ve sürdürülebilir ekonomilerin tümünü kapsamaktadır. Bir bölgenin sürdürülebilirliği hakkında önemli bilgiler veren coğrafi göstergeler; çevre, ekonomi ve toplumsal olmak üzere üç ana bileşen etrafında toplanmaktadır. Coğrafi göstergeler, aynı zamanda sürdürülebilirliğin hedeflerinin belirlenmesinde, politikaların oluşturulmasında ve var olan politikaların değerlendirilmesinde önemli bir olgudur. Tarım, sanayi, ticaret, ulaşım ve turizm gibi birçok sektörde önemli bir role sahip olan Marmara Bölgesi, ülkemizin kuzeybatısında yer almaktadır. Var olan sektörlerin büyümesiyle artan nüfus miktarı beraberinde bölgedeki doğal kaynakların kullanımı, ekolojik dengenin bozulması ve çevre kirliliği gibi sürdürülebilirlik konuları da getirmektedir. Marmara Bölgesi’nin sürdürülebilirliği için, bölgedeki tüm illerin (İstanbul, Kocaeli, Bursa, Sakarya, Bilecik, Balıkesir, Yalova, Tekirdağ, Edirne, Kırklareli ve Çanakkale) doğal kaynakları, çevresel faktörleri ve ekonomik koşulları hesaba katılarak hareket edilmelidir. Bu çalışmayla Marmara Bölgesi'nde yer alan illerin coğrafi göstergelere göre sürdürülebilirlik düzeyleri tespit edilmiştir. Bu bilgilerin demografik, sağlık, eğitim, ekonomik ve çevresel göstergeleri analiz edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Sürdürülebilirlik, Coğrafi Göstergeler, Marmara Bölgesi, İstanbul, Türkiye

Kaynakça

• Bölgesel İstatistikler (URL), Tüik.gov.tr. (Erişim tarihi: 27.02.2024).
• Doğan, M. (2011). Türkiye’de Uygulanan Nüfus Politikalarına Genel Bakış. Marmara Coğrafya Dergisi, (23), 293-307.
• Doğan, M., Sertkaya Doğan, Ö. (2022). Türkiye’nin Jeopolitiği. Uluslararası Yönetim Akademisi Dergisi, 5(2), 320-339.
• Gober P., Tyner J.A. (2004). Population Geography, In Gaile, G.L., Willmott, C.J. (Eds.), Geography in America at the Dawn of the 21st Century, s.185-199, Oxford University Press, Oxford.
• Gökburun, İ. (2021). Küresel ve Bölgesel Güçler Çağında Türk Dünyası Nüfusu. Türk Dünyası İncelemeleri Dergisi, 21(1), 1-33.
• Gökburun, İ., Sertkaya Doğan, Ö. (2023). İstanbul’un Demografik Dönüşüm Süreci Üzerine Bir İnceleme. Kent Akademisi, 16(4), 2440-2459.
• Kentges, 2010. Bütünleşik Kentsel Gelişme Stratejisi ve Eylem Planı 2010-2023. Bayındırlık ve İskân Teknik Araştırma ve Uygulama Genel Müdürlüğü. Ankara.
• Özgür, M., E. (2016). Bir Alt Alan Olarak Nüfus Coğrafyasının Geçmişi, Bugünü ve Geleceği. Ege Coğrafya Dergisi, 25(1), 1-36.
• Sakarya, A., İbişoğlu, Ç. (2015). Türkiye’de İllerin Sosyo-Ekonomik Gelişmişlik Endeksinin Coğrafi Ağırlıklı Regresyon Modeli ile Analizi, Marmara Coğrafya Dergisi, 32(1), 211-238.
• Sertkaya Doğan, Ö. (2019). Nüfus Coğrafyası. Ed: M. Doğan & Ö. Sertkaya Doğan, Beşeri ve Ekonomik Coğrafya (s. 27-54). Pegem Akademi. Ankara.
• Şahin, C. (2022). Nüfus Coğrafyası, Sosyal Bilimler Ansiklopedisi. Tübitak Bilim ve Toplum Başkanlığı Popüler Bilim Yayınları.
• Şahin, S. (2015). Geçmiş, Günümüz ve Gelecekte Nüfus Gerçeği. Gazi Kitabevi. Ankara.
• Şahin, S. (2018). Geçmiş, Günümüz ve Gelecekte Nüfus Gerçeği. Pegem Akademi, 4. Baskı. Ankara.
• Tuğaç, Ç. (2018). Uluslararası Sürdürülebilir Kent Ölçütleri Bağlamında Türkiye İçin Bir Değerlendirme, Kent Akademisi, Volume, 11(36), 703-740.
• Tümertekin, E. (2014). İstanbul İnsan ve Mekân. Tarih Vakfı Yurt Yayınları. İstanbul.
• Tümertekin, E., Özgüç, N. (2014). Coğrafya, Geçmiş, Kavramlar, Coğrafyacılar. Çantay Kitapevi. İstanbul.
• UNWCED, (1987). Our Common Future (The Brundtland Report). Oxford University Press, USA.
• Ünal, Ç. (2012). Türkiye’de Bazı Kentlerin Sürdürülebilirlik Düzeylerinin Coğrafi Göstergelerle Belirlenmesi. International Journal of Social Science, 5(7), 847-871.
• Yakar, M. (2012). 21. Yüzyılın İlk Çeyreğinde Türkiye Nüfusunda Ne Değişti? Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 5(21), 382-402.
• Yılmaz, M. (2021). TRB1 (Bingöl, Elazığ, Malatya, Tunceli) Düzey-2 Bölgesinde 2007-2019 Yılları Arasında Nüfusun Gelişimi Ve Hareketleri İle Demografik Yapının Değişimi. Ağrı İbrahim Çeçen Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 7(1), 37-88.