FAİZE DAYALI SWAP SÖZLEŞMELERİ VE MUHASEBELEŞTİRİLMESİ

Year 2016, Issue: 16, 1 - 22, 16.12.2015

Ferhan Emir Tuncay Hülya Cengiz

https://doi.org/10.18092/ijeas.32506

Cited By: 1

Abstract

Vadeli işlem sözleşmeleri, işletmelerin maruz kaldığı riskleri en aza indirmek amacıyla kullanılan finansal araçlardır. Vadeli işlem sözleşmelerinde en çok kullanılanlardan biri faize dayalı swap sözleşmeleridir. Faize dayalı swap sözleşmelerinde taraflar, belirli bir süre boyunca belirli miktarlarda ödeme yükümlülüklerini birbirleriyle takas ederler. Faize dayalı swap sözleşmeleri riskten korunma veya spekülatif amaçlı gerçekleştirilmektedir. Sözleşmeye hangi amaçla taraf olunuyorsa, buna göre bu işlemlerden sağlanan kazanç ya da kaybın muhasebeleştirilmesi ve raporlanması da farklılık gösterecektir. Swap sözleşmesin amacı riskten korunma ise bu durumun finansal tablolara da yansıtılması gerekir. Bu çalışma kapsamında faize dayalı swap işlemlerinin muhasebeleştirilmesi Uluslararası Muhasebe Standartları (IAS)/Uluslararası Finansal Raporlama Standartları (IFRS) çerçevesinde ele alınmıştır. Vadeli işlemlerin muhasebeleştirilmesi, uluslararası standartlarda riskten korunma temeline dayanır. Bu nedenle, bu çalışmada riskten korunma amaçlı bir swap örneği verilip, süreç içindeki yapılması gereken işlemler ve dönem sonunda mali tabloların nasıl etkilendiği anlatılmıştır.

Anahtar Kelimeler: Swap, Riskten Korunma, Faize Dayalı Swap Sözleşmeleri, Finansal Araçlar

JEL Sınıflandırması: M41, M49, G43

ACCOUNTING FOR INTEREST RATE BASED SWAP CONTRACTS

ABSTRACT

Contracts are financial instruments that are used to minimize the risks companies incur. Interest rate swap contracts, are among the most used derivatives contracts. Parties of theinterest rate swap contracts, exchange the engagement of payments of certain amounts that they should to do for a certain period of time. Interest rate swapscontractsarepracticedforhedgingorspeculating. The accounting of profit or loss varies depending on the aim of being a part of the contract.It should be expressed in the financial statements if the purpose of swap contracts is hedging. In this study, accounting of interest rate swap contracts was discussed in the scope of the International Accounting Standards (IAS) / International Financial Reporting Standards (IFRS).  Since in international standards, the accounting of derivative contracts are based on hedging, a case study of swap with the purpose of hedging was reported in this study. Besides, the proceduresshould be followedduringtheprocessand how thefinancialstatementswere affected was herein discussed.

Keywords: Swap, Hedging, İnterest Rate Based Swap Contracts, Financial Instruments

JEL Classification: M41, M49, G43

Keywords

-

References

• Aydeniz, Ş. (2007). Riskten Korunmak (Hedging) İçin Döviz Kuru Üzerine Vadeli İşlem (Futures) Sözleşmesinin Firmalarda Uygulanması. Öneri Dergisi, 13(7).
• Bal, H. (2001). Uluslararası Finansman Dış Borç Yönetimi ve Türkiye, İstanbul: TBB Yayınları No 222.
• Ceylan, A. (2003). Finansal Teknikler, Bursa, 5.bs, Ekin Yayıncılık.
• Erişti, M. (1997). Döviz Swapları ve Döviz Swaplarının BSMV Açısından Değer-lendirilmesi, Yaklaşım Dergisi, 5(53).
• Ersan, İ. (2003). Finansal Türevler Futures, Options&Swaps, İstanbul: Literatür Ya-yınları, No:18, 3. Basım.
• Finansal Araçlara İlişkin Türkiye Finansal Raporlama Standardı (TFRS 9) Hakkında Tebliğ (Sıra No:172), Resmi Gazete, Sayı: 27564, 27.04.2010.
• Gündüz L ve Tutal M. (1995). Türev Ürünlerin Muhasebeleştirilmesi.Türkiye Uygulaması Üzerine Bir Öneri, İstanbul, TBB Yayın No: 193.
• Hull, J.C. (2006). Options, Futuresand Other Derivatives, 6.Ed., New Jersey: Prentice.
• Karatepe, Y. (2000). Türev Piyasaları, Futures-Opsiyon,-Swap, Ankara, A.Ü.Siyasal Bilgiler Fakültesi Yayınları No:587.
• Madura, J. (1998). International Financial Management, USA: South Western Col-lege Publishing, 5th Ed.
• Mishkin, F.S. ve Eakins, S. (2006). Financial Markets & Institutions, 5.Ed., USA, Pearson Addison Wesley.
• Önce, S. (1995). Türev Ürünlerin Muhasebe Sorunları ve Bankalar İçin Muhasebe-leştirme Şekilleri, Eskişehir, TBB Yayınları No:192.
• Ramirez, J. (2007). Accounting forDerivatives Advanced Hedging Under IFRS, USA, John Wiley&Sons Ltd.
• Ross, S.A., ve Westerfield, R.W. Jaffe J. (2005). Corporate Finance, 7. Ed. USA, McGraw- HillCompanies.
• Saito, R. ve Schiozer, R.F. (2005). Derivatives Usage and Risk Management by Non Financial Firms: A Comparison Between Brazilian and International Evidance. So-cial Science Research Network, New York: SSRN, 28.02.2005
• Solnik, B. ve McLeavy, D. (2003). International Investments, 5.Ed., ABD, Pearson Addison Wesley,
• SPK Yatırımcı Bilgilendirme Kitapçıkları-8 (2007), Vadeli İşlem ve Opsiyon Söz-leşmeleri, Ankara.
• Tenker N. (2004). IAS 39 Uygulamalarının Düşündürdükleri, Review of Social, Economic&Business Studies, Vol:3/4.
• Türel, A. ve Selvi Y. (2007). Accounting Issues Related to Hedge Accounting For Derivatives. Muhasebe Bilim Dünyası Dergisi, Cilt:9, Sayı:1, Mart.
• Vadeli İşlem ve Opsiyon Borsası İnternet Sitesi, Erişim:16.10.2012
• http://www.vob.org.tr/VOBPortalTur/detailsPage.aspx?tabid=489
• Wilson A. ve Heitger D. (2002). Accounting for Hedges: Foreign Currency Exposures. Balance Sheet, Vol: 10/1